เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค)

มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) ป.จ., ป.ช., ป.ม.
ประธานรัฐสภาไทย และ ประธานสภาผู้แทนราษฎร
ดำรงตำแหน่ง 2 กันยายน พ.ศ. 2475 – 10 ธันวาคม พ.ศ. 2476
กษัตริย์	พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว​
ก่อนหน้า	เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา)
ถัดไป	เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา)
อธิบดีศาลฎีกา
ดำรงตำแหน่ง 11 ธันวาคม พ.ศ. 2462 – 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2469
ก่อนหน้า	พระยาจักรปาณีศรีศีลวิสุทธิ์ (ลออ ไกรฤกษ์)
ถัดไป	พระยาจินดาภิรมย์ราชสภาบดี (จิตร ณ สงขลา)
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
ดำรงตำแหน่ง 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 – 10 ธันวาคม พ.ศ. 2476
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	ดั่น 6 มิถุนายน พ.ศ. 2418 จังหวัดธนบุรี ประเทศสยาม
เสียชีวิต	24 กรกฎาคม พ.ศ. 2489 (71 ปี) จังหวัดพระนคร ประเทศไทย
ศาสนา	พุทธ
คู่สมรส	แสง อารยะกุล
บุตร	หลวงเมธีนฤปกร สดับ สดม
บุพการี	พระยาไพบูลย์สมบัติ (เดช บุนนาค) (บิดา) สงวน บุนนาค (มารดา)
ความสัมพันธ์	สกุลบุนนาค

ภาพล้อเจ้าพระยาพิชัยญาติ ฝีพระหัตถ์ รัชกาลที่ 6

มหาอำมาตย์เอก เจ้าพระยาพิชัยญาติ นามเดิม ดั่น บุนนาค (6 มิถุนายน พ.ศ. 2418 – 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2489) อดีตประธานรัฐสภา (ประธานสภาผู้แทนราษฎร) และอธิบดีศาลฎีกา

ประวัติ

เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) เป็นบุตรของพระยาไพบูลย์สมบัติ (เดช บุนนาค) กับนางสงวน เกิดเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2418 ที่บ้านเลขที่ 107 ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งธนบุรี ตำบลบางยี่ขัน อำเภอบางกอกน้อย จังหวัดธนบุรี (ปัจจุบันเป็น แขวงบางยี่ขัน เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร) สมรสกับคุณหญิงแสง (สกุลเดิม อารยะกุล) มีบุตร-ธิดาชื่อ หลวงเมธีนฤปกร (สดวก บุนนาค) ธิดาชื่อสดับและสดม เป็นนางพระกำนัลในรัชกาลที่ 7 ซึ่งต่อมาได้สมรสกับพระสุนทรวาจนา (สนุทร สาลักษณ) บุตรของมหาเสวกโท พระยาศรีภูริปรีชา (กมล สาลักษณ) และคุณหญิง (พึ่ง) ศรีภูริปรีชา

เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) เคยดำรงตำแหน่งประธานรัฐสภา-ประธานสภาผู้แทนราษฎร 1 สมัยคือ 2 กันยายน พ.ศ. 2475 - 10 ธันวาคม พ.ศ. 2476

ลำดับบรรดาศักดิ์

• 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442 เป็น หลวงเมธีนฤปกร ถือศักดินา ๖๐๐
• 16 มกราคม พ.ศ. 2446 เป็น พระเมธีนฤปกร ถือศักดินา ๘๐๐
• 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2451 เป็น พระยากฤติกานุกรณกิจ ถือศักดินา ๕๐๐๐
• พ.ศ. 2467 เป็น เจ้าพระยาพิชัยญาติ บรมธรรมิกนาถมหาสวามิภักดิ์ อัครวโรปถัมภ์นิติวิธาน พิศาลยุกติธำรง สุทธิประสงค์อาชวาศรัย ศรีรัตนตรัยสรณธาดา อภัยพิริยบรมกรมพาหุ ดำรงศักดินา 10,000

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทั้งไทยและต่างประเทศ ดังนี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

• พ.ศ. 2467 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2462 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
• พ.ศ. 2458 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
• พ.ศ. 2482 – เหรียญพิทักษ์รัฐธรรมนูญ (พ.ร.ธ.)
• พ.ศ. 2484 – เหรียญช่วยราชการเขตภายใน การรบสงครามอินโดจีน (ช.ร.)
• พ.ศ. 2466 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
• พ.ศ. 2468 – เหรียญศารทูลมาลา (ร.ศ.ท.)
• พ.ศ. 2485 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 2 (ว.ป.ร.2)
• พ.ศ. 2469 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)
• พ.ศ. 2454 – เหรียญราชรุจิทอง รัชกาลที่ 6 (ร.จ.ท.6)
• พ.ศ. 2440 – เหรียญประพาสมาลา (ร.ป.ม.)
• พ.ศ. 2446 – เหรียญทวีธาภิเศก (ท.ศ.)
• พ.ศ. 2450 – เหรียญรัชมงคล (ร.ร.ม.)
• พ.ศ. 2451 – เหรียญรัชมังคลาภิเศก รัชกาลที่ 5 (ร.ม.ศ.5)
• พ.ศ. 2454 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 6 (ร.ร.ศ.6)
• พ.ศ. 2468 – เหรียญบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 7 (ร.ร.ศ.7)
• พ.ศ. 2471 – เหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ 1 (เหรียญทอง)
• พ.ศ. 2484 – เหรียญกาชาดสรรเสริญ

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

• เบลเยียม :
  • พ.ศ. 2470 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์เลออปอลที่ 2 ชั้นที่ 1

ถึงแก่อสัญกรรม

เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) ถึงอสัญกรรม เมื่อ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2489 อายุ 71 ปี

ลำดับสาแหรก

ลำดับสาแหรกของเจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค)

16. เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค)               8. สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค)                       17. เจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล               4. พระยาอิศรานุภาพ (เอี่ยม บุนนาค)                             9. หม่อมหงิม บุนนาค                       2. พระยาไพบูลย์สมบัติ (เดช บุนนาค)                                   10. พระศรีทรงยศ (เนียม)                       5. คุณหญิงนิ่ม อิศรานุภาพ                             1. เจ้าพระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค)                                         3. สงวน บุนนาค