อักษรไทใต้คง

อักษรไทใต้คง Dehong Dai
ชนิด	อักษรสระประกอบ
ช่วงยุค	ประมาณ ค.ศ. 1200 – ปัจจุบัน
ทิศทาง	ซ้ายไปขวา
ภาษาพูด	ไทเหนือ, ปะหล่อง, ปลัง, Achang
อักษรที่เกี่ยวข้อง
ระบบแม่	อักษรไซนายดั้งเดิม[a] อักษรฟินิเชีย[a] อักษรแอราเมอิก[a] พราหมี ปัลลวะ มอญ พม่า อักษร Lik-Tai อักษรไทใต้คง
ระบบพี่น้อง	ไทอาหม, คำตี้
ISO 15924
ISO 15924	Tale (353), ​Tai Le
ยูนิโคด
ยูนิโคดแฝง	Tai Le
ช่วงยูนิโคด	U+1950-U+197F
[a] ต้นกำเนิดเซมิติกของอักษรพราหมียังเป็นที่ยอมรับ

อักษรไทใต้คง (อังกฤษ: Dehong Dai, Tai Dehong), อักษรไทเหนือ (Tai Nüa) หรือ อักษรไตเหลอ (Tai Le, ᥖᥭᥰ ᥘᥫᥴ, [tai˦.lə˧˥]) พัฒนามาจากอักษรไทโบราณ ซึ่งมาจากอักษรที่เรียกไป่ยี่ มีกำเนิดตั้งแต่เมื่อใดไม่มีหลักฐานแน่ชัด โดยหลักฐานจากอาหมบุราณจีระบุว่ามีมาก่อน พ.ศ. 1816 อักษรนี้ใช้โดยชาวไทเหนือ ที่อาศัยอยู่ในเขตใต้คง (เต้อหง) ทางตะวันตกเฉียงใต้ ของมณฑลยูนนาน และชาวจิ่งพัวนำไปใช้เป็นบางครั้ง

ลักษณะ

พยัญชนะแต่ละตัวมีเสียงอะ ไม่มีช่องว่างระหว่างคำ โดยช่องว่างใช้แสดงการสิ้นสุดของประโยคหรือวลี อักษรไทใต้คงเก่าไม่มีวรรณยุกต์กำกับ ต้องวิเคราะห์จากบริบทเอาเองว่าควรอ่านออกเสียงอย่างไร รูปร่างของอักษรมีการเปลี่ยนแปลงในสมัยราชวงศ์หมิง โดยก่อนหน้านั้นเขียนด้วยก้านผักกูดจุ่มน้ำหมึก ตัวหนังสือจึงมีลักษณะกลมป้อม ต่อมาเปลี่ยนมาเขียนด้วยพู่กัน ตัวอักษรจึงมีลักษณะยาวเหลี่ยม

ต่อมาในช่วง พ.ศ. 2495-2497 มีการปฏิรูปอักษรไทใต้คงโดยจัดให้มีรูปวรรณยุกต์ และมีการปรับปรุงรูปวรรณยุกต์อีกครั้งเมื่อ พ.ศ. 2508 เพื่อให้อ่านง่ายขึ้น

ใช้เขียน

• ภาษาไทใต้คง มีผู้พูด 443,000 คนในเขตใต้คง พม่าและไทย ภาษานี้มีชื่ออื่นอีกเช่น ภาษาไทเหนือ ภาษาไทเข่ หรือแข่ (เข่เป็นภาษาไทใหญ่หมายถึงจีน)

ยูนิโคด

ไทเหลอ (ชื่อตามมาตรฐานยูนิโคด) Unicode.org chart (PDF)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

A

B

C

D

E

F

U+195x

ᥐ

ᥑ

ᥒ

ᥓ

ᥔ

ᥕ

ᥖ

ᥗ

ᥘ

ᥙ

ᥚ

ᥛ

ᥜ

ᥝ

ᥞ

ᥟ

U+196x

ᥠ

ᥡ

ᥢ

ᥣ

ᥤ

ᥥ

ᥦ

ᥧ

ᥨ

ᥩ

ᥪ

ᥫ

ᥬ

ᥭ

U+197x

ᥰ

ᥱ

ᥲ

ᥳ

ᥴ

ข้อมูล

• Wharton, David (2017). Language, Orthography and Buddhist Manuscript Culture of the Tai Nuea: An Apocryphal Jātaka Text in Mueang Sing, Laos (วิทยานิพนธ์ PhD). Universität Passau. แม่แบบ:Urn.
• Daniels, Christian (2012). "Script without Buddhism: Burmese Influence on the Tay (Shan) Script of Mäng² Maaw² as Seen in a Chinese Scroll Painting of 1407". International Journal of Asian Studies (ภาษาอังกฤษ). 9 (2): 147–176. doi:10.1017/S1479591412000010.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Omniglot, อักษรไทใต้คง
• ฟอนต์อักษรไทใต้คง (Dehong) เก็บถาวร 2007-01-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
• เจีย แยนจอง. แคว้นใต้คง: ถิ่นไทเหนือในยูนนาน ใน คนไทไม่ใช่คนไทยแต่เป็นเครือญาติชาติภาษา. กทม. มติชน. 2549 หน้า 184- 185