อักษรบาตัก

อักษรบาตัก (อังกฤษ: Karo Batak syllabic alphabet) หรือ ซูรัตบาตัก พัฒนามาจากอักษรพราหมี ผ่านทางอักษรปัลลวะและอักษรกวิรุ่นเก่า เขียนจากล่างขึ้นบนในแนวตั้ง เริ่มจากซ้ายไปขวา มีที่มาจาการเขียนบนไม้ไผ่ เฉพาะนักบวชเท่านั้นที่อ่านเขียนอักษรนี้ได้ มีความแตกต่างกันเล็กน้อยสำหรับอักษรที่ใช้เขียนภาษาต่างกัน

การใช้

อักษรบาตักถูกนำมาใช้ในภาษาต่าง ๆ ดังนี้

• ภาษากาโร บาตัก เป็นภาษาตระกูลออสตีนีเซียน มีผู้พูด 600,000 คน ในภาคกลางและภาคเหนือของเกาะสุมาตรา
• ภาษาโตบา บาตัก (Toba Batak syllabic alphabet) เป็นภาษาตระกูลออสโตรนีเซียน มีผู้พูด 2 ล้านคนทางเหนือของเกาะสุมาตรา
• ภาษาไดรี บาตัก (Dairi Batak syllabic alphabet) เป็นภาษาตระกูลออสโตรนีเซียน มีผู้พูด 1.2 ล้านคน ทางเหนือของเกาะสุมาตรา
• ภาษาซิมาลูงัน/ตีมูร์ (Simalungun/Timur syllabic alphabet) เป็นภาษาตระกูลออสโตรนีเซีย มีผู้พูด 800,000 คน ทางเหนือของสุมาตรา
• ภาษามันดาลิง บาตัก (Mandaling Batak syllabic alphabet) เป็นภาษาตระกูลออสโตรนีเซียน มีผุ้พูด 400,000 คน ทางเหนือของเกาะสุมาตรา
• บางโอกาสใช้เขียนภาษามลายูด้วย

ประวัติ

ชาวบาตัดส่วนใหญ่ โดยเฉพาะชนชั้นปกครองสามารถใช้อักษรบาตักได้ ส่วนใหญ่ใช้เขียนคาถาอาคมและปฏิทิน หลังจากที่ชาวยุโรปมาถึงบาตัก เริ่มจากมิชชันนารีชาวเยอรมัน และชาวดัทช์ใน พ.ศ. 2421 ได้นำอักษรละตินมาใช้คู่กับอักษรบาตัก โดยใช้สอนในโรงเรียน และใช้ในเอกสารทางศาสนาคริสต์

จุดกำเนิด

คาดว่าอักษรบาตักพัฒนามาจากอักษรปัลลวะและอักษรกวิโบราณ ที่เป็นลูกหลานของอักษรพราหมี

ลักษณะอักษร

อักษรบาตักเขียนจากบนลงล่างและจากซ้ายไปขวา พยัญชนะมีพื้นเสียงเป็น /a/ และมีเครื่องหมายกำกับถ้าไม่มีเสียงสระ เสียงสระอื่น เสียงตัวสะกด เสียงตัวสะกด ŋ และ[x] แสดงด้วยเครื่องหมายบน ล่าง หรือหลังพยัญชนะ เช่น ba เขียนด้วยอักษร ba ตัวเดียว bi เขียนเป็น ba.i bang เขียนเป็น baŋ bing เขียนเป็น baŋ.i อักษรที่เป็นตัวสะกดจะมีเครื่องหมายต่อท้าย เช่น bam เขียนเป็น ba.ma.# bim เขียนเป็น ba.ma.i.# อักษรบาตักต่างจากอักษรในตระกูลอักษรพราหมีคือไม่มีการเชื่อมพยัญชนะเมื่อเขียนเป็นกลุ่ม

อักษร

ถอดเป็นอักษรละติน อักษรบาตัก กาโร มันไดฯ ไดรี ซิมาฯ โตบา a ha ka ba pa na wa ga ja da ra ma

ถอดเป็นอักษรละติน อักษรบาตัก กาโร มันไดฯ ไดรี ซิมาฯ โตบา ta sa ya nga la nya ca nda mba i u

เครื่องหมายสระ

ถอดเป็นอักษรละติน	เครื่องหมายอักษรบาตัก						ถอดเป็นอักษรละติน	เกาะอักษร/ka/
	กาโร	มันไดฯ	ไดรี	ซิมาฯ	โตบา			กาโร	มันไดฯ	ไดรี	ซิมาฯ	โตบา
-a							ka
-e							ke
-i							ki
-o							ko
-ou							kou
-u							ku
-ng							kang
-h							kah
–							k

การเชื่อมต่อกับเครื่องหมายเสียงสระอู

อักษรบาตัก อธิบาย  + =    a + -u = u  + =  a + -u = u (Simalungun)  + =    ha + -u = hu (Mandailing)  + =    ha + -u = hu (Simalungun)  + =    ha + -u = hu  + =    ka + -u = ku (Mandailing)  + =    ba + -u = bu  + =    pa + -u = pu (Mandailing)  + =    pa + -u = pu (Pakpak, Toba)  + =    pa + -u = pu (Simalungun)  + =    na + -u = nu  + =    na + -u = nu (Mandailing)  + =    wa + -u = wu (Mandailing, Toba)  + =    wa + -u = wu (Pakpak, Toba)  + =    wa + -u = wu (Simalungun)  + =    ga + -u = gu  + =    ga + -u = gu (Simalungun)  + =    ja + -u = ju

อักษรบาตัก อธิบาย  + =    da + -u = du  + =    ra + -u = ru  + =    ra + -u = ru (Simalungun)  + =    ma + -u = mu  + =    ma + -u = mu (Simalungun)  + =    ta + -u = tu  + =    ta + -u = tu  + =    sa + -u = su (Pakpak)  + =    sa + -u = su (Mandailing)  + =    sa + -u = su (Mandailing)  + =    sa + -u = su (Simalungun)  + =    ya + -u = yu  + =    ya + -u = yu (Simalungun)  + =    nga + -u = ngu  + =    la + -u = lu  + =    la + -u = lu (Simalungun)  + =    nya + -u = nyu  + =    ca + -u = cu (Mandailing)

ตมปี

เครื่องหมายตมปีใช้เปลี่ยนเสียงของอักษรบางตัว

ha	+	tompi	=	ka	sa	+	tompi	=	ca
	+		=			+		=
	+		=			+		=
	+		=			+		=

เครื่องหมายสำหรับ Ng และ H

เครื่องหมายสำหรับ Ng () และ H () ใช้เขียนเหนือเครื่องหมายแทนที่จะเขียนบนอักษรหลัก
ตัวอย่าง: ping, pong, peh, และ pih.

เครื่องหมายสำหรับพยางค์ปิด

ในพยางค์ปิดเครื่องหมายสระเขียนไว้ท้ายสุด

ta	+	vowel	+	pa	+	pangolat	=	syllable
			+		+		=
ta			+	pa	+	pangolat	=	tap
	+		+		+		=
ta	+	e	+	pa	+	pangolat	=	tep
	+		+		+		=
ta	+	e	+	pa	+	pangolat	=	tep
	+		+		+		=
ta	+	i	+	pa	+	pangolat	=	tip
	+		+		+		=
ta	+	o	+	pa	+	pangolat	=	top
	+		+		+		=
ta	+	u	+	pa	+	pangolat	=	tup

ยูนิโคด

บาตัก Unicode.org chart (PDF)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

A

B

C

D

E

F

U+1BCx

ᯀ

ᯁ

ᯂ

ᯃ

ᯄ

ᯅ

ᯆ

ᯇ

ᯈ

ᯉ

ᯊ

ᯋ

ᯌ

ᯍ

ᯎ

ᯏ

U+1BDx

ᯐ

ᯑ

ᯒ

ᯓ

ᯔ

ᯕ

ᯖ

ᯗ

ᯘ

ᯙ

ᯚ

ᯛ

ᯜ

ᯝ

ᯞ

ᯟ

U+1BEx

ᯠ

ᯡ

ᯢ

ᯣ

ᯤ

ᯥ

᯦

ᯧ

ᯨ

ᯩ

ᯪ

ᯫ

ᯬ

ᯭ

ᯮ

ᯯ

U+1BFx

ᯰ

ᯱ

᯲

᯳

᯼

᯽

᯾

᯿

อ้างอิง

• อักษรบาตัก