อักษรม้ง
| อักษรม้ง | |
|---|---|
| ชนิด | อักษรกึ่งพยางค์ (มีเสียงสระเป็นศูนย์กลางคล้ายอักษรสระ) |
| ภาษาพูด | ภาษาม้งเด๊อว ภาษาม้งจั๊ว |
| ผู้ประดิษฐ์ | ชอง ลือ ยัง |
| ช่วงยุค | พ.ศ. 2502 (ค.ศ. 1959) –ปัจจุบัน |
| ระบบแม่ |
อักษรประดิษฐ์
|
| ISO 15924 | Hmng |
| บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทศาสตร์สัทอักษรสากล หากไม่มีการสนับสนุนเรนเดอร์ที่เหมาะสม คุณอาจเห็นเครื่องหมายคำถาม กล่องหรือสัญลักษณ์อื่นแทนอักขระยูนิโค้ด | |
อักษรม้ง หรือ พ่าเฮ่าม้อง (Pahawh Hmong; RPA: Phajhauj Hmoob) ประดิษฐ์เมื่อ พ.ศ. 2502 โดย ชอง ลือ ยัง นักวรรณคดีม้งที่อยู่ทางภาคเหนือของลาวใกล้กับเวียดนาม ชางเชื่อว่าอักษรถูกส่งผ่านมายังเขาจากพระเจ้า เขาพยายามฟื้นฟูวัฒนธรรมม้ง แต่ถูกฝ่ายรัฐบาลลอบฆ่าเพราะหวั่นเกรงอิทธิพลของเขาที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เขาออกแบบอักษรสำหรับภาษาขมุด้วยแต่สาบสูญไป อักษรนี้เขียนสระก่อนพยัญชนะแต่ออกเสียงพยัญชนะก่อน มีเสียงวรรณยุกต์ 8 เสียง ชาวม้งที่ใช้อักษรนี้มีน้อย โดยมากเป็นกลุ่มชาตินิยมเพราะอักษรนี้ประดิษฐ์โดยชาวม้งเอง
อักษรอื่นที่ใช้เขียนภาษาม้งได้แก่อักษรพอลลาร์ด แม้วในจีน ในประเทศไทยใช้อักษรไทย ในช่วง พ.ศ. 2523 – 2533 มีการประดิษฐ์อักษรอื่นๆอีก เช่น เตาว์ ปาย ตวบ ที่มีลักษณะผสมระหว่างอักษรไทยกับอักษรจีน และอักษรไอโอโล ปัจจุบันชาวม้งส่วนใหญ่เขียนภาษาของตนด้วยอักษรละตินดัดแปลงที่ประดิษฐ์โดย มิชชันนารี วิลเลียม สมอลเลย์ เมื่อ พ.ศ. 2493 ซึ่งการเขียนแบบนี้กำหนดเสียงวรรณยุกต์ด้วยพยัญชนะท้าย
อักขรวิธี[แก้]
วิธีเขียนภาษาม้งด้วยอักษรม้ง เขียนจากซ้ายไปขวา แต่อักขรวิธีต่างจากภาษาอื่น ๆ คือ เขียนสระขึ้นก่อน เขียนวรรณยุกต์ แล้วจึงเขียนพยัญชนะต้นตามหลัง ถ้าไม่ใส่พยัญชนะต้น จะถือว่าสะกดด้วย k (ก) และตามปกติจะเว้นวรรคทุกคำหรือพยางค์ นอกจากนี้ อักษรม้งมีตัวเลขและเครื่องหมายวรรคตอนเป็นของตัวเอง
สระหนึ่งเสียงมีได้สองรูป ซึ่งมีพื้นเสียงวรรณยุกต์ต่างกัน การเติมเครื่องหมายเสริมบนสระจะทำให้วรรณยุกต์เปลี่ยนไป ในขณะที่พยัญชนะหลายเสียงใช้รูปเดียวกัน การเติมเครื่องหมายเสริมบนพยัญชนะจะทำให้ออกเสียงต่างกัน แต่หากพิจารณาพยัญชนะและสระทั้งหมดที่เติมเครื่องหมายเสริม จะพบว่าไม่ได้เรียงลำดับตามฐานกรณ์แต่อย่างใด ผู้ที่ศึกษาหรือใช้ต้องอาศัยความจำเป็นหลัก
ใช้เขียน[แก้]
- ภาษาม้ง มีผู้พูด 5.5 ล้านคนในจีน เวียดนาม ลาว ไทย และสหรัฐ
อ้างอิง[แก้]
- (อังกฤษ) อักษรม้ง
