อักษรตักบันวา
| อักษรตักบันวา | |
|---|---|
 | |
| ชนิด | อักษรสระประกอบ |
| ภาษาพูด | กลุ่มภาษาปาลาวัน |
| ช่วงยุค | ประมาณ ค.ศ. 1300–ปัจจุบัน |
| ระบบแม่ | |
| ระบบพี่น้อง | ในฟิลิปปินส์: ไบบายิน บูฮิด ฮานูโนโอ Kulitan ในประเทศอื่น: บาหลี บาตัก ชวา ลนตารา ซุนดา เรินจง เรอจัง |
| ช่วงยูนิโคด | U+1760–U+177F |
| ISO 15924 | Tagb |
[a] ต้นกำเนิดของเซมิติกของอักษรพราหมียังไม่เป็นที่ยอมรับ | |
อักษรตักบันวา เป็นหนึ่งในอักษรพื้นเมืองของฟิลิปปินส์ที่ใช้โดยชาวตักบันวาและชาวปาลาวัน[1]
ต้นกำเนิด[แก้]
มีการใช้งานอักษรตักบันวาในฟิลิปปินส์จนถึงคริสต์ศตวรรษที่ 17 มีความใกล้ชิดกับอักษรไบบายิน คาดว่ามาจากอักษรกวิของชวา บาหลี และสุมาตรา ซึ่งพัฒนามาจากอักษรปัลลวะ หนึ่งในอักษรของอินเดียใต้ ที่มาจากอักษรพราหมีอีกทอดหนึ่ง[2]
ลักษณะ[แก้]
อักษรตักบันวาเป็นอักษรพยางค์ที่พยัญชนะแต่ละตัวมีเสียงอะ (/a/) เป็นพื้นเสียง ส่วนสระอื่นระบุด้วยเครื่องหมายเสริมสัทอักษรข้างบน (สำหรับ /i/) หรือข้างล่าง (สำหรับ /u/) พยัญชนะ[3] สระต้นพยางค์เป็นอักษรเดี่ยว พยางค์ที่มีพยัญชนะอยู่ด้านหลังจะไม่เขียนพยัญชนะท้าย[4] อักษรตักบันวามีความแตกต่างจากอักษรไบบายินที่รูปร่างของบางตัวอักษร โดยเฉพาะอักษร ‹k› และ ‹w›[1]
ปกติเขียนบนไม้ไผ่ในแนวตั้ง จากล่างขึ้นบน และจากซ้ายไปขวา ส่วนในแนวนอนอ่านจากซ้ายไปขวา[2]
|
สระ[แก้]
| สระตักบันวา[4] | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ต้น | เชื่อม | ||||
| ถอดเสียง | a | i | u | i | u |
| อักษร | ᝠ | ᝡ | ᝢ | ᝲ | ᝳ |
พยัญชนะ[แก้]
| พยางค์ตักบันวา[4] | ||||||||||||||||
| ถอดเสียง | k | g | ng | t | d | n | p | b | m | y | l | w | s | |||
| พยัญชนะ + a | ᝣ | ᝤ | ᝥ | ᝦ | ᝧ | ᝨ | ᝩ | ᝪ | ᝫ | ᝬ | ᝮ | ᝯ | ᝰ | |||
| พยัญชนะ + i | ᝣᝲ | ᝤᝲ | ᝥᝲ | ᝦᝲ | ᝧᝲ | ᝨᝲ | ᝩᝲ | ᝪᝲ | ᝫᝲ | ᝬᝲ | ᝮᝲ | ᝯᝲ | ᝰᝲ | |||
| พยัญชนะ + u | ᝣᝳ | ᝤᝳ | ᝥᝳ | ᝦᝳ | ᝧᝳ | ᝨᝳ | ᝩᝳ | ᝪᝳ | ᝫᝳ | ᝬᝳ | ᝮᝳ | ᝯᝳ | ᝰᝳ | |||
อักษรตักบันวามีเครื่องหมายวรรคตอนแบบเดี่ยว (᜵) และแบบคู่ (᜶)[4]
ยูนิโคด[แก้]
| ตักบันวา Unicode.org chart (PDF) | ||||||||||||||||
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
| U+176x | ᝠ | ᝡ | ᝢ | ᝣ | ᝤ | ᝥ | ᝦ | ᝧ | ᝨ | ᝩ | ᝪ | ᝫ | ᝬ | ᝮ | ᝯ | |
| U+177x | ᝰ | ᝲ | ᝳ | |||||||||||||
อ้างอิง[แก้]
- ↑ 1.0 1.1 Miller, Christopher (2014). "A survey of indigenous scripts of Indonesia and the Philippines". สืบค้นเมื่อ 21 May 2020.
{{cite journal}}: Cite journal ต้องการ|journal=(help) - ↑ 2.0 2.1 Omniglot: Tagbanwa. Accessed October 13, 2016.
- ↑ Everson, Michael (1998-11-23). "N1933 Revised proposal for encoding the Philippine scripts in the UCS" (PDF).
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 "Chapter 17: Indonesia and Oceania" (PDF). Unicode Consortium. March 2020.
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
 |
บทความเกี่ยวกับภาษานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล ดูเพิ่มที่ สถานีย่อย:ภาษา |