ชุดตัวอักษรอเวสตะ
| ชุดตัวอักษรอเวสตะ | |
|---|---|
 | |
| ชนิด | |
ช่วงยุค | ค.ศ. 400-1000 |
| ทิศทาง | ขวาไปซ้าย  |
| ภาษาพูด | ภาษาอเวสตะ, ภาษาเปอร์เซียสมัยกลาง |
| อักษรที่เกี่ยวข้อง | |
ระบบแม่ | ชุดตัวอักษรฟินิเชีย
|
| ISO 15924 | |
| ISO 15924 | Avst (134), Avestan |
| ยูนิโคด | |
ยูนิโคดแฝง | Avestan |
ช่วงยูนิโคด | U+10B00-U+10B3F |
ชุดตัวอักษรอเวสตะ (เปอร์เซียกลาง: ทับศัพท์: dyn' dpywryh, ถอดรูป: dēn dēbīrē; เปอร์เซีย: دین دبیره, อักษรโรมัน: din dabire) ประดิษฐ์เมื่อราว พ.ศ. 843 เพื่อใช้เขียนบทสวดสรรเสริญในศาสนาโซโรอัสเตอร์ ส่วนใหญ่ได้อิทธิพลจากอักษรปะห์ลาวีของเปอร์เซีย บางส่วนมาจากชุดตัวอักษรแอราเมอิก และได้อิทธิพลจากชุดตัวอักษรกรีกในการกำหนดรูปสระ ถูกแทนที่ด้วยชุดตัวอักษรอาหรับเมื่อชาวเปอร์เซียหันไปนับถือศาสนาอิสลาม เขียนจากขวาไปซ้าย แนวนอน
อักษร
[แก้]_106.jpg)
อักษรอเวสตะโดยรวมมีพยัญชนะ 37 ตัว และสระ 16 ตัว แผนการถอดความหลักของอักษรนี้มีสองแบบ แบ่งเป็นแบบอักขรวิธีใหม่โดย Karl Hoffmann และแบบอักขรวิธีเก่าโดย Christian Bartholomae
| อักษร | ถอดเสียง[1] | สัทอักษรสากล | ยูนิโคด | |
|---|---|---|---|---|
| Hoff. | Bar. | |||
| 𐬀 | a | a | /a/ | U+10B00: AVESTAN LETTER A |
| 𐬁 | ā | ā | /aː/ | U+10B01: AVESTAN LETTER AA |
| 𐬂 | å | — | /ɒ/ | U+10B02: AVESTAN LETTER AO |
| 𐬃 | ā̊ | å | /ɒː/ | U+10B03: AVESTAN LETTER AAO |
| 𐬄 | ą | ą | /ã/ | U+10B04: AVESTAN LETTER AN |
| 𐬅 | ą̇ | — | /ã/ | U+10B05: AVESTAN LETTER AAN |
| 𐬆 | ə | ə | /ə/ | U+10B06: AVESTAN LETTER AE |
| 𐬇 | ə̄ | ə̄ | /əː/ | U+10B07: AVESTAN LETTER AEE |
| 𐬈 | e | e | /e/ | U+10B08: AVESTAN LETTER E |
| 𐬉 | ē | ē | /eː/ | U+10B09: AVESTAN LETTER EE |
| 𐬊 | o | o | /ɔ/ | U+10B0A: AVESTAN LETTER O |
| 𐬋 | ō | ō | /oː/ | U+10B0B: AVESTAN LETTER OO |
| 𐬌 | i | i | /ɪ/ | U+10B0C: AVESTAN LETTER I |
| 𐬍 | ī | ī | /iː/ | U+10B0D: AVESTAN LETTER II |
| 𐬎 | u | u | /ʊ/ | U+10B0E: AVESTAN LETTER U |
| 𐬏 | ū | ū | /uː/ | U+10B0F: AVESTAN LETTER UU |
| 𐬐 | k | k | /k/ | U+10B10: AVESTAN LETTER KE |
| 𐬑 | x | x | /x/ | U+10B11: AVESTAN LETTER XE |
| 𐬒 | x́ | ḣ | /xʲ/, /ç/ | U+10B12: AVESTAN LETTER XYE |
| 𐬓 | xᵛ | xᵛ | /xʷ/ | U+10B13: AVESTAN LETTER XVE |
| 𐬔 | g | g | /ɡ/ | U+10B14: AVESTAN LETTER GE |
| 𐬕 | ġ | — | /ɡʲ/, /ɟ/ | U+10B15: AVESTAN LETTER GGE |
| 𐬖 | γ | γ | /ɣ/ | U+10B16: AVESTAN LETTER GHE |
| 𐬗 | c | č | /t͡ʃ/ | U+10B17: AVESTAN LETTER CE |
| 𐬘 | j | ǰ | /d͡ʒ/ | U+10B18: AVESTAN LETTER JE |
| 𐬙 | t | t | /t/ | U+10B19: AVESTAN LETTER TE |
| 𐬚 | θ | θ | /θ/ | U+10B1A: AVESTAN LETTER THE |
| 𐬛 | d | d | /d/ | U+10B1B: AVESTAN LETTER DE |
| 𐬜 | δ | δ | /ð/ | U+10B1C: AVESTAN LETTER DHE |
| 𐬝 | t̰ | t̰ | /t̚/[2] | U+10B1D: AVESTAN LETTER TTE |
| 𐬞 | p | p | /p/ | U+10B1E: AVESTAN LETTER PE |
| 𐬟 | f | f | /f/ | U+10B1F: AVESTAN LETTER FE |
| 𐬠 | b | b | /b/ | U+10B20: AVESTAN LETTER BE |
| 𐬡 | β | w | /β/ | U+10B21: AVESTAN LETTER BHE |
| 𐬢 | ŋ | ŋ | /ŋ/ | U+10B22: AVESTAN LETTER NGE |
| 𐬣 | ŋ́ | ŋ́ | /ŋʲ/ | U+10B23: AVESTAN LETTER NGYE |
| 𐬤 | ŋᵛ | — | /ŋʷ/ | U+10B24: AVESTAN LETTER NGVE |
| 𐬥 | n | n | /n/ | U+10B25: AVESTAN LETTER NE |
| 𐬦 | ń | — | /ɲ/ | U+10B26: AVESTAN LETTER NYE |
| 𐬧 | ṇ | n, m | /ŋ/ [ต้องการตรวจสอบความถูกต้อง] |
U+10B27: AVESTAN LETTER NNE |
| 𐬨 | m | m | /m/ | U+10B28: AVESTAN LETTER ME |
| 𐬩 | m̨ | — | /m̥/, /mʰ/ [ต้องการตรวจสอบความถูกต้อง] |
U+10B29: AVESTAN LETTER HME |
| 𐬪 | ẏ | y | /j/ | U+10B2A: AVESTAN LETTER YYE |
| 𐬫 | y | /j/ | U+10B2B: AVESTAN LETTER YE | |
| 𐬌𐬌 | ii | /ii̯/[2] | U+10B0C: AVESTAN LETTER I (doubled) | |
| 𐬬 | v | v | /v/ [ต้องการตรวจสอบความถูกต้อง] |
U+10B2C: AVESTAN LETTER VE |
| 𐬎𐬎 | uu | /uu̯/[2] | U+10B0E: AVESTAN LETTER U (doubled) | |
| 𐬭 | r | r | /r/ | U+10B2D: AVESTAN LETTER RE |
| 𐬯 | s | s | /s/ | U+10B2F: AVESTAN LETTER SE |
| 𐬰 | z | z | /z/ | U+10B30: AVESTAN LETTER ZE |
| 𐬱 | š | š | /ʃ/ | U+10B31: AVESTAN LETTER SHE |
| 𐬲 | ž | ž | /ʒ/ | U+10B32: AVESTAN LETTER ZHE |
| 𐬳 | š́ | š | /ɕ/ | U+10B33: AVESTAN LETTER SHYE |
| 𐬴 | ṣ̌ | /ʂ/ [ต้องการตรวจสอบความถูกต้อง] |
U+10B34: AVESTAN LETTER SSHE | |
| 𐬵 | h | h | /h/ | U+10B35: AVESTAN LETTER HE |
| อักษร | Hoff. | Bar. | สัทอักษรสากล | ยูนิโคด |
| ถอดเสียง | ||||
ต่อมาหลังมีการใช้งานภาษาเปอร์เซียกลาง (เช่น ภาษาพาเซนด์) จึงมีการเพิ่มพยัญชนะ 𐬮 ไว้เป็นหน่วยเสียง /l/ ที่ไม่ปรากฏในภาษาอเวสตะ
ตัวแฝด
[แก้]
ตัวแฝด 4 ตัวมักพบใเอกสารตัวเขียนภาษาอเวสตะ:[3]
- 𐬱 (š) + 𐬀 (a) = 𐬱𐬀 (ša)
- 𐬱 (š) + 𐬗 (c) = 𐬱𐬗 (šc)
- 𐬱 (š) + 𐬙 (t) = 𐬱𐬙 (št)
- 𐬀 (a) + 𐬵 (h) = 𐬀𐬵 (ah)
ถ้าไม่ต้องการใช้ตัวแฝด สามารถใช้ U+200C ZERO WIDTH NON-JOINER ได้ เช่น เทียบระหว่าง 𐬱𐬀 (U+10B31 10B00) กับ 𐬱𐬀 (U+10B31 200C 10B00)
Fossey[4] ระบุตัวแฝดถึง 16 ตัว แต่ส่วนใหญ่เกิดจากการเชื่อมตัวหาง
เครื่องหมายวรรคตอน
[แก้]| เครื่องหมาย | การใช้งาน | ยูนิโคด |
|---|---|---|
| ⸱ | ตัวคั่น | U+2E31: WORD SEPARATOR MIDDLE DOT |
| · | U+00B7: MIDDLE DOT | |
| . | U+002E: FULL STOP | |
| 𐬹 | ตัวย่อหรือตัวซ้ำ | U+10B39: AVESTAN ABBREVIATION MARK |
| 𐬺 | ทวิภาค | U+10B3A: TINY TWO DOTS OVER ONE DOT PUNCTUATION |
| 𐬻 | อัฒภาค | U+10B3B: SMALL TWO DOTS OVER ONE DOT PUNCTUATION |
| 𐬼 | จบประโยค | U+10B3C: LARGE TWO DOTS OVER ONE DOT PUNCTUATION |
| 𐬽 | สัญลักษณ์จบประโยคอีกแบบ (พบในข้อความอักษรอเวสตะ แต่ Geldner ไม่ใช้) |
U+10B3D: LARGE ONE DOT OVER TWO DOTS PUNCTUATION |
| 𐬾 | จบส่วน (อาจเขียนสองครั้งเพื่อยืนยัน) |
U+10B3E: LARGE TWO RINGS OVER ONE RING PUNCTUATION |
| 𐬿 | สัญลักษณ์จบส่วนอีกแบบ (พบในข้อความอักษรอเวสตะ แต่ Geldner ไม่ใช้) |
U+10B3F: LARGE ONE RING OVER TWO RINGS PUNCTUATION |
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Gippert, Jost (2012). "The Encoding of Avestan – Problems and Solutions" (PDF). Journal for Language Technology and Computational Linguistics. 27 (2). ISSN 2190-6858. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 29 พฤษภาคม 2022. สืบค้นเมื่อ 4 พฤศจิกายน 2021.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Skjærvø, Pods Octor (1996). "Aramaic Scripts for Iranian Languages". ใน Daniels, Peter T.; Bright, William (บ.ก.). The World's Writing Systems. Oxford University Press. pp. 527-528. ISBN 978-0-19-507993-7.
- ↑ 3.0 3.1 "Chapter 10.7: Avestan" (PDF). The Unicode Standard, Version 13.0 – Core Specification. Unicode Consortium. มีนาคม 2020. pp. 420–1.
- ↑ Fossey 1948, p. 49.
บรรณานุกรม
[แก้]- Dhalla, Maneckji Nusservanji (1938), History of Zoroastrianism (PDF), New York: OUP.
- Everson, Michael; Pournader, Roozbeh (22 มีนาคม 2007), Revised proposal to encode the Avestan script in the SMP of the UCS (PDF), คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 19 กุมภาพันธ์ 2016, สืบค้นเมื่อ 10 มิถุนายน 2007.
- Fossey, Charles (1948), "Notices sur les caractères étrangers anciens et modernes rédigées par une groupe de savants", Nouvelle édition mise à jour à l'occasion du 21e Congrès des Orientalistes, Paris: Imprimerie Nationale de France, OCLC 491075675.
- Hoffmann, Karl (1989), "Avestan language", ใน Yarshater, Ehsan (บ.ก.), Encyclopaedia Iranica, vol. 3, London: Routledge & Kegan Paul, pp. 47–52, ISBN 978-0-7100-9121-5.
- Hoffmann, Karl; Forssman, Bernhard (1996), Avestische Laut- und Flexionslehre (ภาษาเยอรมัน) (2nd ed.), Innsbruck: Innsbrucker Beiträge zur Sprachwissenschaft, ISBN 3-85124-652-7.
- Kellens, Jean (1989), "Avesta", ใน Yarshater, Ehsan (บ.ก.), Encyclopaedia Iranica, vol. 3, London: Routledge & Kegan Paul, pp. 35–44, ISBN 978-0-7100-9121-5.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ชุดตัวอักษรอเวสตะ
- Ernst Tremel's Open Font Licensed Ahura Mazda Unicode font, based on the type used in Geldner 1896, with the addition of ligatures in the PUA.
 | บทความภาษานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |