ชาย เมืองสิงห์

ชาย เมืองสิงห์
สมเศียร พานทอง สมเศียร พานทอง
สารนิเทศภูมิหลัง
เกิด	24 ตุลาคม พ.ศ. 2482 สมเศียร พานทอง
คู่สมรส	สมจิตร มุกดา
อาชีพ	นักร้อง นักแต่งเพลง
ปีที่แสดง	2504-ปัจจุบัน
สังกัด	วงดนตรีจุฬารัตน์

ชาย เมืองสิงห์ มีชื่อจริงว่า สมเศียร พานทอง เป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง นักร้อง-นักแต่งเพลงลูกทุ่ง เมื่อปี พ.ศ. 2538 ชาย เมืองสิงห์ เป็นนักร้องที่มีลีลาการร้องเป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง และแต่งเพลงได้เหมือนน้ำตกที่ไหลพรั่งพรูจากหน้าผาไม่มีวันเหือดแห้ง เพลงที่สร้างชื่อเสียงให้แก่ ชาย เมืองสิงห์ คือ “เพลงมาลัยดอกรัก”และอีกมากมายหลายเพลง นอกจากนั้นเขาก็ยังได้ประพันธ์เพลงลูกทุ่งเอาไว้ประมาณ 1,000 เพลง ซึ่งก็มีทั้งที่เอาไว้สำหรับขับร้องเองและให้ผู้อื่นร้องมากกว่า และหลายเพลงก็ติดอันดับยอดนิยม เพลงลูกทุ่งของชาย เมืองสิงห์ มีเสน่ห์และแสดงความเป็นลูกทุ่งที่ชัดเจนเป็นเอกลักษณ์ด้วยการผสมผสานเสียงดนตรีไทยและดนตรีพื้นบ้าน กลายเป็นเพลงลูกผสมพันทางที่ฟังสนุกสนานกลมกลืนได้อย่างไพเราะ ด้วยความเป็นอัจฉริยะและความรู้ความสามารถ ทำให้ได้รับการขนานนามให้เป็น “ลูกทุ่งสามสมัย” คือ คงความยอดนิยมไว้ได้ทุกยุคทุกสมัย ชาย เมืองสิงห์ ได้รับรางวัลเกียรติคุณในฐานะศิลปินดีเด่นหลายรางวัล มีชื่อเสียงโด่งดังเป็นที่ยอมรับในวงการลูกทุ่งเป็นอย่างยิ่ง

ประวัติ

ชาย เมืองสิงห์ มีชื่อจริงว่า สมเศียร พานทอง เกิดวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2482 ที่อำเภอเมือง จังหวัดสิงห์บุรี จบการศึกษาชั้นประถม 4 จากโรงเรียนวัดหัวว่าว จบชั้นมัธยมปลายจากจากโรงเรียนสิงหะวัฒนพาหะ (โรงเรียนสิงห์บุรี) ในจังหวัดบ้านเกิดในปี 2499 ก่อนจะเข้ามาเรียนต่อที่โรงเรียนเพาะช่างที่กรุงเทพฯ ในระหว่างนั้น เนื่องจากเป็นคนที่ชอบการร้องเพลง เมื่อเงินไม่พอใช้ก็จะอาศัยไปร้องเพลงเชียร์รำวง แต่เมื่อเรียนได้ถึงชั้นปีที่ 4 เขาก็ต้องเลิกเรียน เพราะทางบ้านประสบปัญหาทางด้านการเงินอย่างหนัก ชาย เมืองสิงห์ ที่ตัดสินใจสู้ชีวิตอยู่ในเมืองกรุง จึงต้องออกหางานทำ ซึ่งงานที่ว่าที่สุดยอดนักร้องลูกทุ่งเคยทำมาก็อย่างเช่นรับจ้างตากผัก เพื่อนำมาทำเป็นผักกาดกระป๋อง , กรรมกรตอกเสาเข็ม , รับจ้างเขียนป้าย และวาดรูป ต่อมาได้รับการอุปถัมภ์จาก อารมณ์ คงกะพัน ผู้กว้างขวางที่ขายของอยู่แถวตลาดพลู ที่คอยช่วยเหลือและผลักดันให้ชาย เมืองสิงห์ เข้าประกวดร้องเพลงตามที่ต่างๆ เช่น ผับ สถานบันเทิง ต่างๆ

เข้าวงการ

พอถึงปี 2504 ชาย เมืองสิงห์ มีโอกาสพบกับครูมงคล อมาตยกุล หัวหน้าวงจุฬารัตน์ จึงได้ขอสมัครเป็นนักร้องในวง แต่ครูมงคลยื่นเงื่อนไขว่าจะรับเขามาร่วมวง ก็ให้ไปแหล่สดๆแข่งกับพร ภิรมย์ นักร้องดังในวงจุฬารัตน์ และนักร้องลูกทุ่งชั้นแนวหน้าของประเทศในยุคนั้น ซึ่งชาย เมืองสิงห์ ก็ฝ่าด่านหินนั้นมาได้ด้วยการมาแหล่สดๆออกอากาศโต้กับพร ภิรมย์ ซึ่งด้วยน้ำเสียงที่แปลกเป็นเอกลักษณ์ และไหวพริบปฏิภาณที่ยอดเยี่ยมทำให้เขาได้รับการชื่นชมจากแฟนเพลงที่ฟังรายการ จนครูมงคล ต้องยอมรับเขาเข้าร่วมวงตามที่ประกาศเอาไว้ รวมทั้งตั้งชื่อให้เขาว่าชาย เมืองสิงห์ ก่อนจะผลักดันให้มีโอกาสบันทึกเสียงผลงานเพลงของตัวเอง ซึ่งชาย เมืองสิงห์ ก็ไม่ได้ทำให้ใครผิดหวัง เมื่อเขามีชื่อเสียงขึ้นมาอย่างรวดเร็ว จากคุณสมบัติที่กล่าวมาแล้ว บวกกับความสามารถด้านการแสดงหน้าเวที ขณะเดียวกัน จากหน้าตาที่หล่อเหลาไม่เบาของเขา จึงทำให้เขาได้รับฉายาว่า “อเลน เดอลอง เมืองไทย” ต่อมา คณะตลกเมืองไทยก็ตั้งฉายาให้เขาว่า “ แมน ซิตี้ไลอ้อน “ ตามชื่อที่ถอดความมาจากภาษาอังกฤษ และฉายานี้ก็ยิ่งทำให้เขาเป็นที่ชื่นชอบของผู้คนมากขึ้นไปอีก แม้ในกลุ่มคนที่ไม่ฟังเพลงในแนวของเขา

ชาย เมืองสิงห์ อยู่กับวงจุฬารัตน์ 5 ปี พอถึงปี 2510 ก็ออกมารับงานร้องเพลงทั่วไปเอง ในปีต่อมาก็ตั้งวงดนตรีเล็กๆชื่อ “วงหลังเขาประยุกต์ “ ต่อมาขยายวงและเปลี่ยนชื่อเป็น “ จุฬาทิพย์ “ เพื่อรำลึกถึงวงที่ทำให้เขาโด่งดัง ซึ่งในช่วงที่ทำวงนี้ ชาย เมืองสิงห์ ได้ปลุกปั้นให้ลูกวงของเขาโด่งดังขึ้นมาในระดับแนวหน้าในภายหลังหลายคน เช่น โชคดี พักภู่ , เพชร โพธิ์ทอง , ระพิน ภูไท , ดี๋ ดอกมะดัน , ดู๋ ดอกกระโดน , สีหนุ่ม เชิญยิ้ม , หนุ่ม เมืองไพร , ดาวไทย ยืนยง , ถนอม จันทรเกตุ

กลับมาอีกครั้ง

ชาย เมืองสิงห์ ทำวงอยู่ 10 ปี ก็ยุบวงไป เพราะมรสุมชีวิต ทั้งปัญหาครอบครัว และพ่อแม่เสียชีวิต เขาจึงห่างหายจากวงการเพลงไปนาน เมื่อผันตัวไปเป็นเกษตรกรทำไร่นาสวนผสมที่บ้านเกิดนานถึง 10 ปี จนได้รางวัลเกษตรกรดีเด่นของจังหวัด

ต่อมาเมื่อมีการจัดงาน กึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งไทยครั้งที่ 1 ในปี 2532 ชาย เมืองสิงห์ ได้รับพระราชทานรางวัลจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีถึง 4 รางวัล ชาย เมืองสิงห์จึงกลับเข้าสู่วงการเพลงลูกทุ่งไทยอีกครั้ง โดยมีการนำเอาทั้งเพลงเก่าและเพลงใหม่มาบันทึกเสียงจวบจนถึงทุกวันนี้

ในปลายปี 2557 ชาย เมืองสิงห์ ได้สร้างความฮือฮาเมื่อได้นำเอาเพลง “เมียพี่มีชู้” หนึ่งในเพลงที่โด่งดังที่สุดของตัวเอง มาเรียบเรียงและขับร้องใหม่เป็นดนตรีลูกทุ่งร่วมสมัยมากขึ้น ในสังกัดอาร์สยาม ในเครือของอาร์เอส โดยมีนักร้องลูกทุ่งร่วมสมัยมาร่วมร้องด้วย คือ จ๊ะ อาร์สยาม และใบเตย อาร์สยาม

ผลงานการแต่งเพลง

ชาย เมืองสิงห์ ยังมีความสามารถด้านการแต่งเพลงชนิดที่หาตัวจับได้ยากคนหนึ่ง เขามีเพลงที่แต่งไว้มากมายถึงราว 1 พันเพลง และเพลงที่เขาแต่งไว้ร้องเอง หรือแต่งให้นักร้องคนอื่นร้อง ก็ได้รับความนิยมจากแฟนเพลงหลายสิบเพลง เช่น

• ทำบุญร่วมชาติ
• มาลัยน้ำใจ
• พ่อลูกอ่อน
• เสน่ห์นางไพร
• ลูกสาวใครหนอ
• มาลัยดอกรัก
• แก่นแก้ว
• หยิกแกมหยอก
• พระรถเมรี
• มนต์เมืองสิงห์
• สิบห้าหยกๆ
• เรือล่มในหนอง
• แม่ขนตางอน
• จุ๋มจิ๋ม
• เมียพี่มีชู้
• มันยกร่อง
• จำมํ่า
• แม่ยอดยาหยี
• ฝนตกบ้านน้อง ฟ้าร้องบ้านพี่

The Man City Lion Project

การกลับมาครั้งยิ่งใหญ่ของ ชาย เมืองสิงห์ กับ ค่ายอาร์สยาม ในโปรเจกต์พิเศษ The Man City Lion Project ซึ่งมีเพลงที่ชายเมืองสิงห์ ขับร้อง แต่งเนื้อร้อง ทำนอง และเรียบเรียง รวมกันทั้งหมด 14 เพลง

เพลงที่	ชื่อเพลง	นักร้อง	หมายเหตุ
1	เมียพี่มีชู้	ชาย เมืองสิงห์ ใบเตย อาร์สยาม จ๊ะ อาร์สยาม	ขับร้อง / คำร้อง /ทำนอง
2	ชะทิงนองนอย	ชาย เมืองสิงห์ จินตหรา พูนลาภ อาร์สยาม	ขับร้อง / คำร้อง /ทำนอง
3	ลั่นทม	ปาน ธนพร	คำร้อง /ทำนอง
4	เมรี	กระแต อาร์สยาม กระต่าย อาร์สยาม	คำร้อง /ทำนอง
5	มาลัยน้ำใจ	แจ๊ค ธนพล อาร์สยาม แคท รัตกาล อาร์สยาม	คำร้อง /ทำนอง
6	มาลัยดอกรัก	ชาย เมืองสิงห์ นฤพนธ์ พานทอง	ขับร้อง / คำร้อง /ทำนอง
7	16 หย่อนๆ	ลูกตาล อาร์สยาม	คำร้อง /ทำนอง
8	จับปลาสองมือ	ยิ้ม อาร์สยาม	คำร้อง /ทำนอง
9	ผีเข้าผีออก	ชาย เมืองสิงห์ แมงปอ ชลธิชา อาร์สยาม	ขับร้อง / คำร้อง /ทำนอง
10	กุหลาบในใจน้อง	หญิง ธิติกานต์ อาร์สยาม	-
11	ฉันรักเธอ	บิว กัลยาณี อาร์สยาม	คำร้อง /ทำนอง
12	น้ำนิ่งไหลลึก	เด่น อาร์สยาม	คำร้อง /ทำนอง
13	ปากหวาน	หนู มิเตอร์ อาร์สยาม	คำร้อง /ทำนอง
14	พี่ไปหลายวัน	กุ้ง สุธิราช อาร์สยาม วิรดา วงศ์เทวัญ อาร์สยาม	-

ผลงานการแสดง ภาพยนตร์ และ ละครโทรทัศน์

• มือเสือ (2506)
• เทพบุตร 12 คม (2507)
• เงิน เงิน เงิน (2508)
• โสนน้อยเรือนงาม (2509)
• วิมานสีทอง (2514)
• กุหลาบไฟ (2516)
• ไอ้ฟ้าผ่า (2522)
• มนต์เพลงนักเลงบ้านนอก (2537)
• มนต์รักลูกทุ่ง (2538)
• สวรรค์บ้านทุ่ง (2541)
• พ่อ ตอน เพลงของพ่อ (2542)
• มนต์เพลงลูกทุ่งเอฟเอ็ม (2545)
• หัวใจไกลปืนเที่ยง (2545)
• ลิเก๊ ลิเก (2546)
• กระสือวาเลนไทน์ (2549)
• เดี๋ยวจัดให้ (2549)
• ถอดซิมถิ่มฮัก (2549)
• หัวใจที่สาม (2549)
• ขออภัยในบางลีลา (2549)
• ฉันเหงาเขามัน (2549)
• เหลือรูปไม่เหลือใจ (2549)
• เพื่อนรัก (2549)
• คนนี้อ้ายจอง (2549)
• ผีเสื้อสมุทร (2549)
• หนุมานคลุกฝุ่น (2551)
• เพลงรักข้ามภพ (2553)

เพลงประกอบละคร

• เพลง "อายผี" ประกอบละครเรื่อง หัวใจไกลปืนเที่ยง (พ.ศ. 2545)
• เพลง "ชีวิตลิเก" ประกอบละครเรื่อง ลิเก๊ ลิเก 1 (พ.ศ. 2546)
• เพลง "ไหว้ครู" ประกอบละครเรื่อง ลิเก๊ ลิเก 2 (พ.ศ. 2546)

เกียรติยศ

• โล่พระราชทานจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี งานกึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งไทยครั้งที่ 1 ในปี 2532 จากการแต่งและร้องเพลง พ่อลูกอ่อน และ ทำบุญร่วมชาติ รวม 4 รางวัล
• โล่พระราชทานจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี งานกึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งไทยครั้งที่ 2 ในปี 2534 จากการแต่งและร้องเพลง ลูกสาวใครหนอ รวม 2 รางวัล
• รางวัลพระราชทานจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในฐานะนักร้องและนักแต่งเพลงที่ใช้ภาษาไทยดีเด่น ของมหาวิทยาลัยมหิดลร่วมกับราชบัณฑิตยสถาน ปี 2534
• ได้รับการยกย่องเป็นผู้ที่มีผลงานดีเด่นทาง ด้านวัฒนธรรม (สาขาศิลปะและการช่างฝีมือ) ประจำภาคกลางตอนบน ปี 2535
• รางวัลเกียรติคุณพระราชทานจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในวานกึ่งศตวรรษสืบสานคุณค่าวัฒนธรรมไทย ภาคพิเศษ ปี 2537 จากเพลงทุกข์ร้อยแปด
• ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (นักร้อง – นักแต่งเพลง ปี 2538

สังคมนิยม

1. ยืนยง โอภากุล (หรือ แอ๊ด คาราบาว) นักร้องนำวงคาราบาว ได้แต่งเพลงเชิดชูให้กับ ชาย เมืองสิงห์ ในเพลง เดอะแมนซิตี้ไลอ้อน (ในอัลบั้ม เดอะแมนซิตี้ไลอ้อน เมื่อปี พ.ศ. 2539)

แหล่งข้อมูลอื่น

• หออัครศิลปิน
• ลูกทุ่ง หมอลำ
• Pohchang.org