ผู้แทนราษฎรชั่วคราว
| ผู้แทนราษฎรชั่วคราว พ.ศ. 2475 | |||
|---|---|---|---|
| |||
 | |||
| ภาพรวม | |||
| สภานิติบัญญัติ | สภาผู้แทนราษฎร | ||
| เขตอำนาจ | ประเทศสยาม | ||
| ที่ประชุม | พระที่นั่งอนันตสมาคม | ||
| วาระ | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 – 6 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | ||
| รัฐบาล | คณะกรรมการราษฎร (2475) คณะรัฐมนตรีมโนปกรณนิติธาดา 2 (2475-2476) คณะรัฐมนตรีมโนปกรณนิติธาดา 3 (2476) คณะรัฐมนตรีพหลพลพยุหเสนา 1 (2476) | ||
| ผู้แทนราษฎรชั่วคราว | |||
.svg) | |||
| สมาชิก | 70 | ||
| ประธาน | เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี ตั้งแต่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 เจ้าพระยาพิชัยญาติ ตั้งแต่ 2 กันยายน พ.ศ. 2475 | ||
| รองประธาน | พระยาอินทรวิชิต ตั้งแต่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 พระยาศรยุทธเสนี ตั้งแต่ 2 กันยายน พ.ศ. 2475 | ||
| นายกรัฐมนตรี | พระยามโนปกรณ์นิติธาดา ตั้งแต่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 พระยาพหลพลพยุหเสนา ตั้งแต่ 21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | ||
สภาผู้แทนราษฎรไทย (ผู้แทนราษฎรชั่วคราว พ.ศ. 2475) หรือ ผู้แทนราษฎรชั่วคราว (28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 – 6 ธันวาคม พ.ศ. 2476)
ที่มา
[แก้]ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ได้มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475[1] โดยตามความในมาตรา 10 ได้บัญญัติให้คณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหารจัดตั้งผู้แทนราษฎรชั่วคราวเป็นจำนวน 70 นาย เป็นสมาชิกในสภาจนกว่าสมาชิกในสมัยที่ 2 จะเข้ารับตำแหน่ง นับว่าประเทศสยามมีผู้แทนราษฎรเกิดขึ้นเป็นครั้งแรก
การเปิดประชุมสภา
[แก้]เมื่อวันอังคารที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 เวลา 14.00 นาฬิกา การประชุมได้เริ่มขึ้น ณ ห้องโถงชั้นบนพระที่นั่งอนันตสมาคม มีการจัดโต๊ะเก้าอี้เป็นรูปครึ่งวงกลม ตั้งอยู่ในระดับเดียวกันเป็นการชั่วคราว เนื่องจากยังไม่มีข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร จึงได้นำเอาข้อบังคับการประชุมของสภากรรมการองคมนตรีเฉพาะที่ไม่ขัดกับธรรมนูญมาใช้ไปพลางก่อน
ผู้แทนราษฎรที่ได้รับแต่งตั้งชุดแรก จำนวน 70 คน ได้กล่าวคำปฏิญาณตนต่อที่ประชุมมีความว่า
ข้าพเจ้า (ออกนามผู้ปฏิญาณตน) ขอให้คำปฏิญาณว่าจะซื่อสัตย์ต่อคณะราษฎร และจะช่วยรักษาหลัก 6 ประการของคณะราษฎรไว้ให้มั่นคง
- จะต้องรักษาความเป็นเอกราชทั้งหลาย เช่นเอกราชในทางการเมือง ในทางศาล ในทางเศรษฐกิจ ฯลฯ ของประเทศไว้ให้มั่นคง
- จะต้องรักษาความปลอดภัยในประเทศ ให้การประทุษร้ายต่อกันลดลงให้มาก
- จะต้องรักษาความสมบุรณ์ของราษฎรในทางเศรษฐกิจ โดยรัฐบาลใหม่จะพยายามหางานให้ราษฎรทำโดยเต็มความสามารถ จะร่างโครงการเศรษฐกิจแห่งชาติ ไม่ปล่อยให้ราษฎรอดอยาก
- จะต้องให้ราษฎรมีสิทธิเสมอภาคกัน ไม่ใช่ให้พวกเจ้ามีสิทธิยิ่งกว่าราษฎรเช่นที่เป็นอยู่
- จะต้องให้ราษฎรมีเสรีภาพ มีความเป็นอิสระ เมื่อเสรีภาพนี้ไม่ขัดต่อหลัก 4 ประการดังกล่าวข้างต้น
- จะต้องให้การศึกษาอย่างเต็มที่แก่ราษฎร
ต่อมาเจ้าพระยามหิธร เสนาบดีกระทรวงมุรธาธร ได้เชิญพระกระแสรับสั่งของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวมาเปิดประชุมว่า
วันนี้สภาผู้แทนราษฎรได้ประชุมเป็นครั้งแรก นับว่าเป็นการสำคัญอันหนึ่งในประวัติการณ์ของประเทศอันเป็นที่รักของเรา ข้าพเจ้าเชื่อว่าท่านทั้งหลายคงจะตั้งใจที่จะช่วยกันปรึกษาการงานเพื่อนำความเจริญรุ่งเรืองมาสู่ประเทศสยามสืบไป และเพื่อรักษาความเป็นอิสรภาพของสยามไว้ชั่วฟ้าและดิน ข้าพเจ้าขออำนวยพรแก่บรรดาผู้แทนราษฎรทั้งหลายให้บริบูรณ์ด้วยกำลังกาย กำลังปัญญา เพื่อจะได้ช่วยกันทำการให้สำเร็จตามความประสงค์ของเราและของท่าน ซึ่งมีจุดมุ่งหมายอันเดียวกันทุกประการเทอญ
โดยที่ประชุมน้อมรับพระกระแสนี้ใส่เกล้าฯ ภายหลังพระยาพหลพลพยุหเสนา หัวหน้าคณะราษฎรและผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร ได้กล่าวต่อที่ประชุมว่า
บัดนี้ธรรมนูญและสภาผู้แทนราษฎรได้ตั้งขึ้นสำเร็จแล้ว ข้าพเจ้าขอมอบงานการปกครองแผ่นดินที่ได้ยึดไว้ให้แก่สภาต่อไปแต่บัดนี้
สมาชิก
[แก้]| ได้รับการเลือกตั้ง |  ดำรงตำแหน่งจนครบวาระ ออกจากตำแหน่ง
| ||
| ได้รับเลื่อนขึ้นมาภายหลัง |
ผู้แทนราษฎรชั่วคราวชุดแรก จำนวน 70 คน ซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากคณะผู้รักษาพระนครฝ่ายทหาร มีรายนามต่อไปนี้[2]
- เนื่องจากพระยาวิชิตชลธี ได้แจ้งว่าป่วย จึงไม่สามารถรับตำแหน่งได้ ที่ประชุมจึงมีมติให้พระยาพหลพลพยุหเสนา รับตำแหน่งผู้แทนราษฎรแทน
ดูเพิ่ม
[แก้]อ้างอิง
[แก้]- ↑ พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช ๒๔๗๕[ลิงก์เสีย]
- ↑ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 49 หน้า 1338 วันที่ 17 กรกฎาคม 2475
- ↑ ประกาศประธานสภาผู้แทนราษฎร ตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
- ↑ ประกาศประธานสภาผู้แทนราษฎร ตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
แหล่งข้อมูล
[แก้]การประชุมสภาผู้แทนราษฎรครั้งแรกในประเทศสยาม เก็บถาวร 2010-10-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน