มีฮาอิล กอร์บาชอฟ

มีฮาอิล กอร์บาชอฟ Михаи́л Горбачёв
กอร์บาชอฟ ในค.ศ. 1987
ประธานาธิบดีสหภาพโซเวียต
ดำรงตำแหน่ง 15 มีนาคม 1989 – 25 ธันวาคม 1990
ก่อนหน้า	ไม่มี (เป็นคนแรก)
ถัดไป	บอริส เยลต์ซิน (โซเวียตสิ้นสภาพ)
เลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียต
ดำรงตำแหน่ง 11 มีนาคม 1985 – 24 สิงหาคม 1991
ก่อนหน้า	คอนสตันติน เชียร์เนนโค
ถัดไป	วลาดีมีร์ อีวัชโก
ประธานสูงสุดสหภาพโซเวียต
ดำรงตำแหน่ง 25 พฤษภาคม 1989 – 15 มีนาคม 1990
ก่อนหน้า	ตัวเอง (ในตำแหน่งประธานเปรซิเดียมฯ)
ถัดไป	อะนาโตลี ลูคยานอฟ
ประธานเปรซิเดียมสูงสุดสหภาพโซเวียต
ดำรงตำแหน่ง 1 ตุลาคม 1988 – 25 พฤษภาคม 1989
ก่อนหน้า	อันเดรย์ โกรมืยโค
ถัดไป	ตัวเอง (ในตำแหน่งประธานสูงสุดฯ)
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	2 มีนาคม ค.ศ. 1931 ปรีวอลโนเย, ดินแดนสตัฟโรปอล, สาธารณรัฐรัสเซีย สหภาพโซเวียต
พรรคการเมือง	พรรคคอมมิวนิสต์ (2494 - 2534) พรรคสังคมประชาธิปไตย (พ.ศ. 2544 – 2547)
คู่สมรส	ไรซา กอร์บาโชวา (สมรส พ.ศ. 2496–พ.ศ. 2542)
ศาสนา	ไม่มี
ลายมือชื่อ

มีฮาอิล เซียร์เกเยวิช กอร์บาชอฟ (รัสเซีย: Михаи́л Серге́евич Горбачёв, อักษรโรมัน: Mikhail Sergeyevich Gorbachyov) เป็นนักการเมืองชาวโซเวียตรัสเซีย เป็นผู้นำคนที่แปดและคนสุดท้ายแห่งสหภาพโซเวียต ดำรงแหน่งเลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์สหภาพโซเวียตระหว่างค.ศ. 1985 ถึง 1991 ดำรงตำแหน่งประมุขแห่งรัฐระหว่างค.ศ. 1988 ถึง 1991 ดำรงตำแหน่งประธานเปรซิเดียมสูงสุดระหว่างค.ศ. 1988 ถึง 1989 และดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีโซเวียตระหว่างค.ศ. 1990 ถึง 1991 กอร์บาชอฟเคยมีอุดมการณ์แบบลัทธิมาคส์-เลนิน แต่เปลี่ยนมาเป็นประชาธิปไตยแบบสังคมนิยมในทศวรรษที่ 1990

กอร์บาชอฟมีเชื้อสายยูเครนและรัสเซีย เขาเกิดที่เมืองรีวอลโนเยทางตะตกวันตกของสหภาพโซเวียต ครอบครัวเป็นชาวไร่ยากจน กอร์บาชอฟเติบโตขึ้นมาภายใต้การปกครองของโจเซฟ สตาลิน ในตอนเด็กเขาเคยเป็นคนควบคุมรถเกี่ยวผลผลิตในนารวม และต่อมาได้เข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์ซึ่งเวลานั้นเป็นพรรคการเมืองเดียวที่ปกครองสหภาพโซเวียตตามแนวคิดของมาคส์-เลนิน ระหว่างที่กอร์บาชอฟศึกษาวิชากฎหมายที่มหาวิทยาลัยมอสโก เขาแต่งงานกับเพื่อนร่วมชั้นเรียนในปี 1953 และจบการศึกษาในปี 1955 หลังจากนั้นจึงย้ายไปยังเมืองสตัฟโรโปล ไม่ไกลจากบ้านเกิด และทำงานเป็นพนักงานเดินเครื่องจักรกลของสันนิบาตยุวชนคอมมิวนิสต์ ภายหลังการอสัญกรรมของสตาลิน เขาเป็นแกนนำสนับสนุนนโยบายล้างระบอบสตาลินของนีกีตา ครุชชอฟ ผู้นำโซเวียตคนใหม่ กอร์บาชอฟได้รับแต่งตั้งเป็นเลขานุการคณะกรรมการพรรคคอมมิวนิสต์ประจำสตัฟโรโปลในปี 1970

ในปี 1978 กอร์บาชอฟเดินทางไปกรุงมอสโกเพื่อรับตำแหน่งเลขานุการคณะกรรมการกลางของพรรค และในปี 1979 ก็ได้เป็นสมาชิกกรมการเมืองของพรรค และในสามปีให้หลังการอสัญกรรมของเลโอนิด เบรจเนฟ กรมการเมืองก็เลือกเขาเป็นเลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์ และเป็นประมุขแห่งรัฐโดยพฤตินัยในปี 1985

นโยบายการปฏิรูป

ในระหว่างการดำรงตำแหน่งเลขาธิการพรรค กอร์บาชอฟได้ริเริ่มโครงการปฏิรูปและปรับโครงสร้างระบบเศรษฐกิจและการเมืองจากหน้ามือเป็นหลังมือ ด้วยนโยบายที่รู้จักกันในชื่อ "เปเรสตรอยคา" (Perestroika) เป็นการให้เสรีภาพแก่ประชาชนมากขึ้น ยอมให้มีการวิพากษ์วิจารณ์แสดงความคิดเห็นในที่สาธารณะ เพิ่มเสรีภาพแก่สื่อและสิ่งพิมพ์ ยอมให้มีเสรีภาพทางวัฒนธรรม และนโยบาย "กลัสนอสต์" (Glasnost) ที่ยอมให้มีการตรวจแก้ประวัติศาสตร์ของประเทศ

จากที่เขาปรับปรุงระบบเศรษฐกิจและการเมืองให้เสรีภาพแก่ประชาชนมากขึ้นทำให้เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพในปี 1990

การล่มสลายของสหภาพโซเวียต

ดูบทความหลักที่: การล่มสลายของสหภาพโซเวียต

ด้านนโยบายการต่างประเทศและกลาโหม กอร์บาชอฟได้ตัดทอนลดงบประมาณด้านการทหาร นำนโยบาย "เดต็องต์" (Détente) กลับมาใช้ใหม่ ลดอาวุธนิวเคลียร์กับฝ่ายตะวันตก พร้อมทั้งถอนทหารออกจากประเทศอัฟกานิสถานในปี 1989 ในที่สุดฝ่ายอนุรักษนิยมในกองทัพยอมไม่ได้จึงรัฐประหารเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1991 ซึ่งกอร์บาชอฟรอดมาได้ในช่วงเวลาสั้น ๆ จากการประท้วงของประชาชนนำโดยบอริส เยลต์ซิน แต่ในที่สุดก็ถูกบังคับให้ลาออก หลังพรรคคอมมิวนิสต์ถูกยุบและสหภาพล่มสลายในเดือนธันวาคมของปีเดียวกัน

นับตั้งแต่ปี 1993 เป็นมา กอร์บาชอฟได้ดำรงตำแหน่งประธานมูลนิธินานาชาติเพื่อการศึกษาด้านเศรษฐกิจ-สังคมและการเมืองชื่อว่ามูลนิธิกอร์บาชอฟ

อ้างอิง

ก่อนหน้า		มีฮาอิล กอร์บาชอฟ		ถัดไป
สถาปนาตำแหน่ง		ประธานาธิบดีสหภาพโซเวียต (พ.ศ. 2528 - 2534)		ยุบตำแหน่ง
คอนสตันติน เชียร์เนนโค		เลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียต (พ.ศ. 2528 - 2534)		วลาดิมีร์ อิวัชโก
คอราซอน อากีโน		บุคคลแห่งปีของนิตยสารไทม์ (พ.ศ. 2530)		โลก
โลก		บุคคลแห่งปีของนิตยสารไทม์ บุคคลแห่งทศวรรษ (2532)		จอร์จ เอช. ดับเบิลยู. บุช