มาร์ตติ อะห์ติซาริ
มาร์ตติ อะห์ติซาริ | |
|---|---|
| Martti Ahtisaari | |
 อะห์ติซาริในเฮลซิงกิ เมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม 2550 | |
| ประธานาธิบดีของฟินแลนด์ คนที่ 10 | |
| ดำรงตำแหน่ง 1 มีนาคม พ.ศ. 2537 – 1 มีนาคม พ.ศ. 2543 | |
| ก่อนหน้า | เมาโน โกยวิสโต |
| ถัดไป | ตาเรีย ฮาโลเนน |
| ข้อมูลส่วนบุคคล | |
| เกิด | 23 มิถุนายน ค.ศ. 1937 วืยบอร์ก ประเทศฟินแลนด์ |
| เสียชีวิต | 16 ตุลาคม ค.ศ. 2023 (86 ปี) เฮลซิงกิ ประเทศฟินแลนด์ |
| เชื้อชาติ |  ฟินแลนด์ |
| พรรคการเมือง | พรรคสังคมประชาธิปไตยฟินแลนด์ |
| คู่สมรส | เอวา อะห์ติซาริ |
| ลายมือชื่อ |  |
มาร์ตติ โอยวา กาเลวิ อะห์ติซาริ (ฟินแลนด์: Martti Oiva Kalevi Ahtisaari) เป็นนักการทูตและนักการเมืองชาวฟินแลนด์ อดีตประธานาธิบดีของฟินแลนด์ ทูตและผู้ไกล่เกลี่ยแห่งสหประชาชาติ และผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพประจำปี 2551
ประวัติ
[แก้]มาร์ตติ อะห์ติซาริเกิดเมื่อวันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2480 ที่เมืองวีปุริ ประเทศฟินแลนด์ (ปัจจุบันอยู่ในประเทศรัสเซีย) โดยโอยวา อะห์ติซาริ ผู้เป็นบิดา เป็นนายทหารชั้นประทวน ปู่ของโอยวาอพยพมาจากทางตอนใต้ของนอร์เวย์ โอยวาได้สัญชาติฟินแลนด์ในปี พ.ศ. 2472 และเปลี่ยนนามสกุลจากอดอล์ฟเซนเป็นอะห์ติซาริในปีพ.ศ. 2478[2]
มาร์ตติ อะห์ติซาริย้ายไปยังเมืองกัวปิโอในขณะที่บิดาต้องเข้าทำงานทหาร โดยมาร์ตติได้เข้าโรงเรียนที่กัวปิโอ ก่อนจะย้ายไปโอวลุในเวลาต่อมา อะห์ติซาริเรียนได้วุฒิการเป็นครูชั้นประถมจากมหาวิทยาลัยโอวลุในปี พ.ศ. 2502 และได้ทำงานสอนในโอวลุและประเทศปากีสถาน ก่อนจะเข้าทำงานในกระทรวงการต่างประเทศในปี พ.ศ. 2508 และในปี พ.ศ. 2516 ได้เป็นเอกอัครราชทูตฟินแลนด์ประจำประเทศแทนซาเนีย แซมเบีย โซมาเลีย และโมแซมบิก
อะห์ติซาริดำรงตำแหน่งข้าหลวงสหประชาชาติในนามิเบียในปี พ.ศ. 2520 ถึง 2524 และยังได้รับแต่งตั้งเป็นผู้แทนพิเศษของเลขาธิการใหญ่แห่งสหประชาชาติในนามิเบียในปี พ.ศ. 2521 อะห์ติซาริได้เป็นผู้นำปฏิบัติการของสหประชาชาติที่ให้ความช่วยเหลือนามิเบียในการได้รับเอกราช อะห์ติซาริได้รับรางวัลโอ อาร์ แตมโบจากแอฟริกาใต้สำหรับ "ผลงานอันโดดเด่นในฐานะนักการทูต และการทุ่มเทให้กับการเกิดเสรีภาพในแอฟริกาและสันติภาพในโลก"[3]
ตำแหน่งประธานาธิบดี
[แก้]อะห์ติซาริเป็นตัวแทนพรรคสังคมประชาธิปไตยฟินแลนด์ ลงสมัครตำแหน่งประธานาธิบดีในปีพ.ศ. 2536 และชนะการเลือกตั้งเหนือเอลิซาเบท เรห์น จากพรรคประชาชนสวีเดน และเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีของฟินแลนด์ในวันที่ 1 มีนาคน พ.ศ. 2537
หลังตำแหน่งประธานาธิบดี
[แก้]อะห์ติซาริ ร่วมกับซีริล รามาฟอซา ช่วยเหลือในกระบวนการสันติภาพไอร์แลนด์ โดยเข้าตรวจสอบการปลดอาวุธของกองทัพสาธารณรัฐไอร์แลนด์ (ไออาร์เอ) ในปี พ.ศ. 2544 อะห์ติซาริเป็นผู้ทำหน้าที่ไกล่เกลี่ยระหว่างขบวนการเสรีอาเจะฮ์และรัฐบาลอินโดนีเซียในปีพ.ศ. 2548 และได้รับตำแหน่งผู้แทนพิเศษของสหประชาชาติในคอซอวอในปีเดียวกัน[4]
คณะกรรมการโนเบลนอร์เวย์ ประกาศในวันที่ 10 ตุลาคม พ.ศ. 2551 ว่ามาร์ตติ อะห์ติซาริ ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพประจำปี 2551 "สำหรับความพยายามในการแก้ปัญหาความขัดแย้งระดับนานาชาติในหลายทวีปมานานกว่าสามทศวรรษ"[5]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ http://www.tpk.fi/ahtisaari/fin/henkilot/eeva_ahtisaari.cv.html.
- ↑ Presidentti Martti Ahtisaaren esivanhemmat เก็บถาวร 2015-04-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Suomen Sukututkimusliitto. (ฟินแลนด์)
- ↑ The Order of the Companions of OR Tambo in Gold Awarded to Martti Oiva Kalevi Ahtisaari เก็บถาวร 2010-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
- ↑ Special Envoy เก็บถาวร 2019-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. UNOSEK. (อังกฤษ)
- ↑ The Nobel Peace Prize for 2008 เก็บถาวร 2010-11-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
- เว็บไซต์ของอะห์ติซาริ (อังกฤษ)