รัฐพรรคการเมืองเดียว

ระบบการปกครอง
ระบอบการปกครองแบบสาธารณรัฐ:   สาธารณรัฐซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นประมุขที่ใช้ระบบประธานาธิบดี   สาธารณรัฐซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นประมุขที่ใช้ระบบกึ่งประธานาธิบดี   สาธารณรัฐแบบรัฐสภาซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นผู้ใช้อำนาจบริหารโดยอาศัยสภานิติบัญญัติ   สาธารณรัฐแบบรัฐสภาซึ่งมีประธานาธิบดีในทางพิธีการ/ไม่มีอำนาจบริหาร โดยหัวหน้ารัฐบาลอีกคนหนึ่งเป็นผู้ใช้อำนาจบริหาร ระบอบการปกครองแบบราชาธิปไตย:   ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญซึ่งมีพระมหากษัตริย์ในทางพิธีการ/ไม่มีอำนาจบริหาร โดยมีหัวหน้ารัฐบาลอีกคนหนึ่งเป็นผู้ใช้อำนาจบริหาร   ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญซึ่งมีหัวหน้ารัฐบาลอีกคนหนึ่ง แต่พระมหากษัตริย์ยังทรงมีอำนาจบริหารและ/หรืออำนาจนิติบัญญัติอย่างสำคัญ   สมบูรณาญาสิทธิราชย์   ประเทศซึ่งบทบัญญัติการปกครองตามรัฐธรรมนูญถูกระงับ (เช่น เผด็จการทหาร)   รัฐพรรคการเมืองเดียว   ประเทศซึ่งไม่เข้ากับระบบข้างต้นใด ๆ (เช่น รัฐบาลเปลี่ยนผ่าน สถานการณ์ทางการเมืองไม่ชัดเจน หรือไม่มีรัฐบาล)

ส่วนหนึ่งของชุดการเมือง
ระบอบการปกครอง พื้นฐาน
โครงสร้างอำนาจ
คตินิยมการแยกตัวออก รัฐสมาคม ประเทศในเครือจักรภพ อาณาจักรหัวหน้า ระบอบสหพันธรัฐ สหพันธรัฐ สมาพันธรัฐ การมอบอำนาจปกครอง บูรณาการ อาณานิคม ประเทศในเครือจักรภพ จักรวรรดิ การใช้อำนาจครอบงำ รัฐในอารักขา รัฐหุ่นเชิด รัฐบรรณาการ รัฐเดี่ยว การแบ่งการปกครอง
บ่อเกิดอำนาจ
ประชาธิปไตย อำนาจของคนส่วนใหญ่ ทางตรง มีผู้แทน กึ่ง คณาธิปไตย อำนาจของคนส่วนน้อย อภิชนาธิปไตย เผด็จการทหาร เศรษฐยาธิปไตย เทวาธิปไตย อัตตาธิปไตย อำนาจของผู้เดียว ระบบใช้อำนาจเด็ดขาด กึ่งอำนาจนิยม เผด็จการ
อุดมการณ์อำนาจ
กษัตริย์นิยม กับ สาธารณรัฐนิยม อุดมการณ์สังคม-การเมือง สมบูรณาญาสิทธิราชย์ ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ ระบบรัฐสภา ระบบกึ่งประธานาธิบดี ระบบประธานาธิบดี ลัทธิอำนาจนิยม กับ อิสรนิยม อุดมการณ์สังคม-เศรษฐกิจ ทุนนิยม ลัทธิอาณานิคม คอมมิวนิสต์ ระบบเจ้าขุนมูลนาย สังคมนิยม ฟาสซิสต์ อนาธิปไตย กับ คตินิยมอำนาจรัฐ อุดมการณ์พลเมือง-เสรีภาพ อนาธิปไตย ระบบรวบอำนาจเบ็ดเสร็จ โลก กับ ท้องถิ่น อุดมการณ์ภูมิศาสตร์-วัฒนธรรม รัฐบาลกลาง นครรัฐ รัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ โลก
สถานีย่อย:การเมือง

รัฐพรรคการเมืองเดียว หรือ รัฐพรรคการเมืองเดี่ยว เป็นระบอบการปกครองของประเทศที่อนุญาตให้มีพรรคการเมืองเพียงพรรดเดียว ส่วนใหญ่ประเทศที่มีพรรคการเมืองเดียวจะเป็นประเทศคอมมิวนิสต์ อาทิเช่น จีน,ลาว,คิวบา แต่ก็มีบางประเทศที่ไม่ใช่คอมมิวนิสต์แต่ก็อนุญาตหรือมีพรรคการเมืองเดียว อาทิ เอริเทรีย,เวสเทิร์นสะฮารา ทั้งนี้การขึ้นอยู่กับกฎหมาย สถานการณ์ภายใน และรัฐธรรมนูญของแต่ละประเทศ

ประวัติของระบบรัฐพรรคการเมืองเดียว

ระบอบรัฐพรรคการเมืองเดียวเกิดขึ้นครั้งแรก ณ สหภาพโซเวียต ซึ่งเกิดขึ้นจากการปฏิวัติรัสเซีย ค.ศ. 1917 โดยได้โค่นล้มการปกครองของพระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 สหภาพโซเวียตเป็นประเทศคอมมิวนิสต์ประเทศแรกของโลก โดยเปลี่ยนแปลงการปกครองมาเป็นระบบสังคมนิยมคอมมิวนิสต์ ภายใต้การนำของกลุ่มบอลเชวิค (ต่อมาเป็นพรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียต) เมื่อปี ค.ศ. 1917 องค์กรทางการเมืองที่ปกครองประเทศมีพรรคเดียว คือ พรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียต ซึ่งเป็นผู้กำหนดนโยบายต่าง ๆ รวมทั้งนโยบายต่างประเทศ

รัฐพรรคการเมืองเดียวปัจจุบัน

ประเทศ	พรรค
จีน	พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศจีน
เกาหลีเหนือ	พรรคแรงงานแห่งเกาหลี
คิวบา	พรรคคอมมิวนิสต์คิวบา
ลาว	พรรคประชาชนปฏิวัติลาว
เวียดนาม	พรรคคอมมิวนิสต์เวียดนาม
สาธารณรัฐประชาธิปไตยอาหรับซาห์ราวี	Polisario Front
เอริเทรีย	People's Front for Democracy and Justice

รัฐพรรคการเมืองเดียวอดีต

ประเทศ	พรรค
เยอรมนี	พรรคนาซี
อิตาลี	พรรคฟาสซิสต์แห่งชาติ
ญี่ปุ่น	Imperial Rule Assistance Association
สหภาพโซเวียต	พรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียต
เยอรมนีตะวันออก	พรรคเอกภาพสังคมนิยมเยอรมนี
สเปน	พรรคฟาลังเค
เชโกสโลวาเกีย	พรรคคอมมิวนิสต์เชโกสโลวาเกีย
ยูโกสลาเวีย	สันนิบาตคอมมิวนิสต์แห่งยูโกสลาเวีย
โปรตุเกส	สหภาพแห่งชาติ
อียิปต์	พรรคประชาธิปไตยแห่งชาติ
อิรัก	พรรคบาธ
ออสเตรีย	แนวร่วมปิตุภูมิ
ฮังการี	พรรคแอร์โรว์ครอสส์
โรมาเนีย	ผู้พิทักษ์เหล็ก

ดูเพิ่ม

• กลุ่มแยกการเมือง