ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เอลาม"
Nullzerobot (คุย | ส่วนร่วม) ล ลบลิงก์ที่ซ้ำซ้อน wikidata |
|||
บรรทัด 33: | บรรทัด 33: | ||
{{Link FA|fr}} |
{{Link FA|fr}} |
||
{{Link GA|no}} |
{{Link GA|no}} |
||
[[am:ኤላም]] |
|||
[[ar:عيلام]] |
|||
[[be:Элам]] |
|||
[[be-x-old:Элам]] |
|||
[[bg:Елам]] |
|||
[[ca:Regne d'Elam]] |
|||
[[ceb:Elam]] |
|||
[[cs:Elam]] |
|||
[[cv:Элам]] |
|||
[[de:Elam (Altertum)]] |
|||
[[el:Ελάμ]] |
|||
[[en:Elam]] |
|||
[[eo:Elamo]] |
|||
[[es:Imperio elamita]] |
|||
[[et:Eelam]] |
|||
[[eu:Elam]] |
|||
[[fa:عیلام]] |
|||
[[fi:Elam]] |
|||
[[fr:Élam]] |
|||
[[gl:Elam]] |
|||
[[he:עילם]] |
|||
[[hi:ईलम]] |
|||
[[hr:Elam]] |
|||
[[hu:Elám]] |
|||
[[hy:Էլամ]] |
|||
[[id:Elam]] |
|||
[[it:Elam]] |
|||
[[ja:エラム]] |
|||
[[ka:ელამი]] |
|||
[[kk:Элам]] |
|||
[[ko:엘람]] |
|||
[[ku:Elam]] |
|||
[[la:Elam]] |
|||
[[lt:Elamas]] |
|||
[[ml:ഈലം]] |
|||
[[ms:Elam]] |
|||
[[nl:Elam]] |
|||
[[no:Elam]] |
|||
[[oc:Elam]] |
|||
[[pl:Elam]] |
|||
[[pt:Elam]] |
|||
[[ro:Elam]] |
|||
[[ru:Элам]] |
|||
[[sh:Elam]] |
|||
[[simple:Elam]] |
|||
[[sk:Elam]] |
|||
[[sl:Elamiti]] |
|||
[[sr:Елам]] |
|||
[[sv:Elam]] |
|||
[[ta:ஈலாம்]] |
|||
[[tl:Elam]] |
|||
[[tr:Elam]] |
|||
[[uk:Елам]] |
|||
[[vi:Elam]] |
|||
[[zh:埃蘭]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 21:47, 10 มีนาคม 2556
เอลาม หรือ จักรวรรดิเอลาไมท์ (อังกฤษ: Elam หรือ Elamite Empire) เป็นอารยธรรมโบราณที่ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของอิหร่านปัจจุบัน เอลามเป็นศูนย์กลางทางตะวันตกสุดและทางตะวันตกเฉียงใต้ของอิหร่านปัจจุบันที่ครอบคลุมตั้งแต่ที่ลุ่มคูเซสสถาน (Khuzestan) และ จังหวัดอิลาม (Ilam Province) ที่เป็นต้นกำเนิดของคำว่า “เอลาม” ไปจนถึงจิรอฟท์ในจังหวัดเคอร์มาน (Kerman province) และเบอร์เนดในซาโบล (Zabol) [ต้องการอ้างอิง] และรวมทั้งบางส่วนเล็กน้อยของทางใต้ของอิรัก จักรวรรดิเอลาไมท์รุ่งเรืองอยู่ระหว่าง 2800 ปีจนถึง 550 ปีก่อนคริสต์ศักราช
ตั้งอยู่ทางตะวันออกของเมโสโปเตเมียเอลามเป็นส่วนหนึ่งของเมืองในตะวันออกโบราณระหว่างยุคทองแดง (Chalcolithic) การเริ่มใช้บันทึกโดยตัวอักษรจากตั้งแต่ 3000 ปีก่อนคริสต์ศักราชประจวบกับประวัติศาสตร์ของเมโสโปเตเมีย ในสมัยเอลาไมท์โบราณ (ยุคสัมริดตอนกลาง) เอลามประกอบด้วยกลุ่มราชอาณาจักรบนที่ราบสูงอิหร่านที่มีศูนย์กลางอยู่ที่อันชาน และจากราวศตวรรษที่ 2 ก่อนคริสต์ศักราชศูนย์กลางก็ย้ายไปอยู่ที่ซูซา (Susa) บนที่ราบต่ำคูเซสสถาน วัฒนธรรมของเอลามมีบทบาทสำคัญในหมู่ชนกูเทียน (Gutian people) โดยเฉพาะในสมัยที่จักรวรรดิอคีเมนียะห์เข้ามาแทนที่และภาษาเอลาไมท์ยังคงใช้เป็นภาษาราชการ
ภาษาเอลาไมท์ไม่มีความเกี่ยวข้องกับตระกูลภาษาใดๆ และดูเหมือนจะเป็นภาษาอิสระเช่นภาษาสุเมเรียน แต่นักค้นคว้าบางคนเชื่อว่าเป็นส่วนหนึ่งของภาษาเอลาโม-ดราวิเดียน (Elamo-Dravidian)
อ้างอิง
- Quintana Cifuentes, E., Historia de Elam el vecino mesopotámico, Murcia, 1997. Estudios Orientales. IPOA-Murcia.
- QUINTANA CIFUENTES, E., Textos y Fuentes para el estudio del Elam, Murcia, 2000.Estudios Orientales. IPOA-Murcia.
- Khačikjan, Margaret: The Elamite Language, Documenta Asiana IV, Consiglio Nazionale delle Ricerche Istituto per gli Studi Micenei ed Egeo-Anatolici, 1998 ISBN 88-87345-01-5
- Persians: Masters of Empire, Time-Life Books, Alexandria, VA (1995) ISBN 0-8094-9104-4
- Potts, Daniel T.: The Archaeology of Elam: Formation and Transformation of an Ancient Iranian State, Cambridge University Press (1999) ISBN 0-521-56496-4 and ISBN 0-521-56358-5
- McAlpin, David W., Proto Elamo Dravidian: The Evidence and Its Implications, American Philosophy Society (1981) ISBN 0-87169-713-0