ประเทศทาจิกิสถาน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก ทาจิกิสถาน)
ไปยังการนำทาง ไปยังการค้นหา
สาธารณรัฐทาจิกิสถาน

Ҷумҳурии Тоҷикистон (ทาจิก)
Jumhurii Tojikiston
เพลงชาติ: Суруди Миллӣ
(ไทย: "เพลงชาติ")
ขับร้อง:
ที่ตั้งของทาจิกิสถาน
เมืองหลวง
และ ใหญ่สุด
ดูชานเบ
38°33′N 68°48′E / 38.550°N 68.800°E / 38.550; 68.800
ภาษาราชการภาษาทาจิก
การปกครองรัฐเดี่ยว ระบบพรรคเด่น ระบบประธานาธิบดี สาธารณรัฐรัฐธรรมนูญฆราวาสนิยม
เอมอมาลี ราห์มอน
โคคีร์ ราซุลโซดา
ได้รับเอกราช 
• ประกาศ
9 กันยายน พ.ศ. 2534
พื้นที่
• รวม
143,100 ตารางกิโลเมตร (55,300 ตารางไมล์)[1][2][3] (อันดับที่ 94)
1.8
ประชากร
• 2020 ประมาณ
9,537,645[4] (อันดับที่ 96)
48.6 ต่อตารางกิโลเมตร (125.9 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 155)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)2561 (ประมาณ)
• รวม
$30.547 พันล้าน[5] (อันดับที่ 132)
$3,354[5] (อันดับที่ 155)
จีดีพี (ราคาตลาด)2561 (ประมาณ)
• รวม
$7.350 พันล้าน[5] (อันดับที่ 147)
$807[5] (อันดับที่ 164)
จีนี (2558)34[6]
ปานกลาง
HDI (2562)เพิ่มขึ้น 0.668[7]
ปานกลาง · อันดับที่ 125
สกุลเงินโซโมนี (TJS)
เขตเวลาUTC+5
ขับรถด้านขวามือ
รหัสโทรศัพท์992
โดเมนบนสุด.tj
  1. Russian has the status of an official language through its use as the official interethnic language as cited in the Constitution of Tajikistan.[8]

ทาจิกิสถาน (อังกฤษ: Tajikistan; ทาจิก: Тоҷикистон) หรือชื่อทางการว่า สาธารณรัฐทาจิกิสถาน (อังกฤษ: Republic of Tajikistan; ทาจิก: Ҷумҳурии Тоҷикистон) เป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเลในภูมิภาคเอเชียกลาง มีอาณาเขตติดต่อกับอัฟกานิสถาน จีน คีร์กีซสถาน และอุซเบกิสถาน ทาจิกิสถานเคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต

ที่มาของชื่อ[แก้]

ทาจิกิสถานหมายถึง "ดินแดนแห่งชาวทาจิก" (Tajiks) คำทาจิกถูกใช้โดยยุคกลาง เพื่ออ้างถึงคนที่พูดภาษาอิหร่าน จากศตวรรษที่ 11 ระยะที่อ้างถึงประเทศอิหร่านตะวันออก แต่โดยศตวรรษที่ 15 มาจะนำไปใช้กับลำโพงเปอร์เซีย ในวรรณคดีเปอร์เซียยุคกลาง ทาจิกจะปรากฏเป็นความหมายของ "เปอร์เซีย"

ขณะที่การกำหนดตัวเองระยะทาจิก ได้กลายเป็นที่ยอมรับเฉพาะในช่วงทศวรรษสุดท้ายของศตวรรษที่ 20 โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นผลของการบริหารงานของสหภาพโซเวียตในเอเชียกลาง ไม่แสดงว่ากลุ่มชาติพันธุ์ในความหมายแคบ แต่ยังคงกำหนดทั่วไปของความหลากหลายของคนที่พูดภาษาเปอร์เซียในเอเชียกลาง

บ่อยครั้งทาจิกิสถานถูกสะกดเป็นอักษรละตินว่า Tadjikistan หรือ Tadzhikistan เป็นภาษาอังกฤษทับศัพท์จากภาษารัสเซีย Tadzhikistan คือการสะกดแบบอื่นที่พบมากที่สุดและมีการใช้กันอย่างแพร่หลายในวรรณคดีอังกฤษ มาจากแหล่งรัสเซีย "Tadjikistan" คือการสะกดคำจากภาษาฝรั่งเศสและบางครั้งสามารถพบได้ในตำราภาษาอังกฤษ

ภูมิศาสตร์[แก้]

ภูเขาในทาจิกิสถาน

ทาจิกิสถานจะไม่มีทางออกสู่ทะเลและเป็นประเทศที่เล็กที่สุดในเอเชียกลางโดยพื้นที่ และถูกปกคลุมด้วยภูเขา และมากกว่าร้อยละห้าสิบของประเทศเป็นกว่า 3,000 เมตร (9,800 ฟุต) เหนือระดับน้ำทะเล เฉพาะพื้นที่ที่สำคัญของที่ดินที่ต่ำในภาคเหนือ และในภาคใต้

ประวัติศาสตร์[แก้]

รัสเซียทาจิกิสถาน[แก้]

ลัทธิจักรวรรดินิยมรัสเซียนำไปสู่การพิชิตเอเชียกลางของจักรวรรดิรัสเซียในช่วงปลายยุคจักรวรรดิของศตวรรษที่ 19 ระหว่างปี พ.ศ. 2407 - 2428 รัสเซียค่อย ๆ เข้าควบคุมดินแดนทั้งหมดของเตอร์กิสถานรัสเซียส่วนทาจิกิสถานซึ่งถูกควบคุมโดยเอมิเรตแห่งบูคาราและคานาเตะแห่งโคกันด์ รัสเซียสนใจที่จะเข้าถึงแหล่งผลิตฝ้าย และในช่วงทศวรรษที่ 1870 พยายามที่จะเปลี่ยนการเพาะปลูกในภูมิภาคจากเมล็ดพืชเป็นฝ้าย (กลยุทธ์ที่ถูกคัดลอกและขยายโดยโซเวียตในภายหลัง) ในปี พ.ศ. 2428 ดินแดนของทาจิกิสถานถูกปกครองโดยจักรวรรดิรัสเซียหรือรัฐข้าราชบริพารเอมิเรตแห่งบูคารา แต่ทาจิกิสถานรู้สึกได้ถึงอิทธิพลของรัสเซียเพียงเล็กน้อย

ในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 พวกทาจิก ได้จัดตั้งตัวเองเป็นขบวนการทางสังคมอิสลามทั่วทั้งภูมิภาค แม้ว่าทาจิกจะเป็นผู้ที่สนับสนุนความทันสมัยและไม่จำเป็นต้องต่อต้านรัสเซีย แต่ชาวรัสเซียมองว่าการเคลื่อนไหวดังกล่าวเป็นภัยคุกคามเนื่องจากจักรวรรดิรัสเซียนับถือศาสนาคริสต์เป็นหลัก กองกำลังรัสเซียจำเป็นต้องฟื้นฟูคำสั่งซื้อในระหว่างการลุกฮือต่อต้านคานาเตะแห่งโคกันด์ระหว่างปี พ.ศ. 2453 - 2456 ความรุนแรงเพิ่มเติมเกิดขึ้นในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2459 เมื่อผู้ประท้วงโจมตีทหารรัสเซียในคูจันด์จากการขู่บังคับเกณฑ์ทหารในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 แม้กองทัพรัสเซียจะนำคูจันกลับอย่างรวดเร็ว ภายใต้การควบคุมการปะทะยังคงดำเนินต่อไปตลอดทั้งปีในสถานที่ต่าง ๆ ในทาจิกิสถาน

สาธารณรัฐสหภาพโซเวียต[แก้]

ดูบทความหลักที่: สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตทาจิก

หลังได้รับเอกราชจากสหภาพโซเวียต[แก้]

ดูบทความหลักที่: สงครามกลางเมือง (ทาจิกิสถาน)

ทาจิกิสถานได้ได้รับเอกราชในปี ค.ศ. 1990 (พ.ศ. 2533) ภายหลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียต แต่ในช่วงแรก การเมืองภายในประเทศขาดเสถียรภาพเนื่องจากเกิดความขัดแย้งภายในอย่างรุนแรงระหว่างกลุ่มชาตินิยม กลุ่ม Neo-communist และกลุ่มอิสลามหัวรุนแรง และมีผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์ดังกล่าว 60,000 คน ต่อมากลุ่มอิสลามหัวรุนแรงได้อพยพออกนอกประเทศพร้อมด้วยประชาชนหลายหมื่นคน ไปตั้งมั่นอยู่ทางภาคเหนือของอัฟกานิสถาน และกลับเข้ามาปฏิบัติการแบบกองโจรในทาจิกิสถาน ทำให้รัฐบาลทาจิกิสถานต้องพึ่งกองกำลังรัสเซียดูแลแนวชายแดนทาจิกิสถาน-อัฟกานิสถาน และมีการสู้รบยืดเยื้อเป็นเวลาหลายปี จนในปี ค.ศ. 1997 (พ.ศ. 2540) จึงมีการลงนามสนธิสัญญาสันติภาพระหว่างประธานาธิบดี Emomali Rahmonov กับนาย Sayed Abdulla Nuri ผู้นำกลุ่มแนวร่วมต่อต้านรัฐบาล (United Tajik Opposition - UTO)

การเมือง[แก้]

รัฐบาล[แก้]

สถานการณ์สำคัญ[แก้]

เกือบจะทันทีหลังจากเป็นอิสระ ทาจิกิสถานได้ตกลงไปอยู่ในสงครามกลางเมืองที่เห็นฝ่ายต่าง ๆ การสนับสนุนที่ถูกกล่าวหาว่าโดยรัสเซียและอิหร่านที่ต่อสู้กัน แต่ทั้งหมด 25,000 ของรัสเซียชนกลุ่มน้อยกว่า 400,000 คนซึ่งได้มีงานทำส่วนใหญ่ในอุตสาหกรรมการหลบหนีไปยังรัสเซีย โดยปี 1997 สงครามได้เย็นลงและรัฐบาลกลางเริ่มที่จะอยู่ในรูปแบบที่มีการเลือกตั้งในปี 1999 ที่เงียบสงบ

"ผู้สังเกตการณ์ longtime ของทาจิกิสถานมักจะแสดงลักษณะเป็นความเกลียดชังอย่างสุดซึ้งและเสี่ยงความในสัญญาของการปฏิรูปการไม่โต้ตอบทางการเมืองที่พวกเขาติดตามสงครามกลางเมืองของประเทศซึ่งย่อยยับ" Ilan Greenberg เขียนในบทความข่าวใน New York Times ก่อนของประเทศ พฤศจิกายน 2006 การเลือกตั้งประธานาธิบดี

สิทธิมนุษยชน[แก้]

การแบ่งเขตการปกครอง[แก้]

แผนที่แสดงเขตการปกครองของประเทศทาจิกิสถาน

ประเทศทาจิกิสถานแบ่งการบริหารประเทศออกเป็น 4 ส่วน ได้แก่ 2 จังหวัด (regions/provinces - viloyatho), 1 เขตปกครองตนเอง (autonomous region - viloyati mukhtor)* และ 1 เขตพื้นที่ที่รวมถึงเมืองหลวง ซึ่งไม่มีการแบ่งเขตการปกครองระดับจังหวัด (ชื่อเมืองหลวงอยู่ในวงเล็บ) มีชื่อตามหมายเลขบนแผนที่ดังนี้

  1. ซุกด์ (ฮูยันด์)
  2. คาโรเตกิน หรือ พื้นที่ที่รวมถึงเมืองหลวง (Region of Republican Subordination: RRS) (ดูชานเบ)
  3. ฮัตลอน (คูร์กอนเตปปา)
  4. กอร์โน-บาดัคชาน* (โฮรุก)

นโยบายต่างประเทศ[แก้]

ความสัมพันธ์กับรัสเซีย[แก้]

ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับทาจิกิสถาน[แก้]

ความสัมพันธ์ทางการทูต[แก้]

ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ[แก้]

การท่องเที่ยว[แก้]

กองทัพ[แก้]

ดูบทความหลักที่: กองทัพทาจิกิสถาน

กองทัพบก[แก้]

ดูบทความหลักที่: กองทัพบกทาจิกิสถาน

กองทัพอากาศ[แก้]

ดูบทความหลักที่: กองทัพอากาศทาจิกิสถาน

กองกำลังกึ่งทหาร[แก้]

เศรษฐกิจ[แก้]

โครงสร้างทางเศรษฐกิจ[แก้]

ชายหนุ่มขายผลไม้แห้งในตลาด

ทาจิกิสถานเป็นสาธารณรัฐที่ยากจนที่สุดของสหภาพโซเวียตและเป็นประเทศที่ยากจนที่สุดในเอเชียกลางรวมทั้งในอดีตสหภาพโซเวียตในวันนี้ สถานการณ์ทางเศรษฐกิจในปัจจุบันยังคงเปราะบางส่วนใหญ่เนื่องจากการทุจริตการปฏิรูปทางเศรษฐกิจที่ไม่สม่ำเสมอและการจัดการเศรษฐกิจที่ไม่ดี โดยมีรายได้ต่างประเทศอย่างไม่คงทนขึ้นอยู่กับการส่งออกของฝ้ายและอะลูมิเนียม เศรษฐกิจเป็นอย่างสูงเสี่ยงต่อการกระแทกจากภายนอก ในปีงบประมาณปี 2000 ความร่วมมือระหว่างประเทศอยู่เป็นแหล่งสำคัญของการสนับสนุนสำหรับโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพที่ reintegrated อดีตรบสงครามกลางเมืองเข้าสู่เศรษฐกิจพลเรือนจึงช่วยรักษาสันติภาพ ความช่วยเหลือระหว่างประเทศยังมีความจำเป็นต้องไปยังที่อยู่ปีที่สองของภัยแล้งรุนแรงที่ก่อให้เกิดการขาดแคลนอย่างต่อเนื่องของการผลิตอาหาร

สถานการณ์เศรษฐกิจปัจจุบัน[แก้]

การท่องเที่ยว[แก้]

คมนาคม และ โทรคมนาคม[แก้]

การคมนาคมขนส่ง[แก้]

Eu 733 0-10-0 ในสวนใกล้สถานีรถไฟเมี้ยนดูชานเบ.

ส่วนใหญ่ระบบการขนส่งของทาจิกิสถานถูกสร้างขึ้นในยุคโซเวียตและตั้งแต่เวลาที่ระบบได้ที่เสื่อมสภาพไม่ดีเพราะการลงทุนไม่เพียงพอและการบำรุงรักษา ทั้งระบบโครงสร้างพื้นฐานของสหภาพโซเวียตหรือสร้างขึ้นต่อมาที่ส่งกองภูมิประเทศระหว่างภาคเหนือและภาคใต้ของประเทศ จุดเริ่มต้นในปี 2005, ชุดโครงการการขนส่งที่สำคัญพยายามแก้ไขปัญหานี้ โครงการดังกล่าวครั้งแรก อุโมงค์ได้เปิดในปี 2006 ให้เชื่อมโยงถนนตลอดทั้งปีดูชานเบไปทางเหนือจากทาจิกิสถาน อย่างไรก็ตามการก่อสร้างยังคงมีอย่างต่อเนื่องที่เว็บไซต์เป็นอุโมงค์ยังขาดระบบการระบายอากาศและไม่ได้ลาดยาง การขนส่งทางอากาศถือว่าไม่น่าเชื่อถือ สำหรับการขนส่งในสหภาพโซเวียตให้ดูที่การขนส่งในสหภาพโซเวียต

โทรคมนาคม[แก้]

วิทยาศาสตร์ และ เทคโนโลยี[แก้]

สาธารณสุข[แก้]

ประชากร[แก้]

เชื้อชาติ[แก้]

เด็ก ๆ ชาวทาจิก

ประชากร 27.7 ล้านคน (2549) ประกอบด้วยชาวทาจิกร้อยละ 60 รัสเซียร้อยละ 5.5 อุซเบกร้อยละ 5 คาซัคร้อยละ 3 คาราคาลปักร้อยละ 2.5 ตาตาร์ร้อยละ 1.5 อื่น ๆ ร้อยละ 2.5 รวมถึงชนกลุ่มน้อยมากมายหลายกลุ่ม แต่ที่มีจำนวนมาก คือ พวกคีร์ คาซัค อุซเบก ทาจิก เติร์กเมน อาเซอรี และเคิร์ด

ศาสนา[แก้]

อิสลาม นิกายสุหนี่ (Hanafism) ร้อยละ ๙๖.๖ นิกายชีอะห์ (Ismailism) ร้อยละ ๒.๘ อื่น ๆ ร้อยละ ๐.๖

ภาษา[แก้]

ทาจิกิสถาน (ภาษาราชการ) และภาษารัสเซีย (ส่วนมากใช้ในราชการและธุรกิจ)

การศึกษา[แก้]

กีฬา[แก้]

ดูบทความหลักที่: ทาจิกิสถานในกีฬาโอลิมปิก และ ทาจิกิสถานในเอเชียนเกมส์

ภูเขาของทาจิกิสถานให้โอกาสมากมายสำหรับกีฬากลางแจ้งเช่นการเดินเขาปั่นจักรยานเสือภูเขาและภูเขาที่ท้าทายมากขึ้นปีนเขา สิ่งอำนวยความสะดวกจะถูก จำกัด เพื่อให้นักท่องเที่ยวจะต้องมีส่วนใหญ่ด้วยตนเองที่เพียงพอและวางแผนอย่างรอบคอบ ปีนเขาท่องเที่ยวไปยังเทือกเขา Fann และ Pamirs รวมถึง 7,000 เมตรยอดเขาในภูมิภาคนี้มีการจัดตามฤดูกาลโดยหน่วยงานของอัลไพน์ในและต่างประเทศ

ฟุตบอลเป็นกีฬาที่นิยม ฟุตบอลทีมชาติทาจิกิสถานแข่งขันใน FIFA และ AFC ลี นอกจากนี้ยังโฮสต์สโมสรฟุตบอลจำนวนมาก

วัฒนธรรม[แก้]

ดูบทความหลักที่: วัฒนธรรมทาจิกิสถาน

อาหารของประเทศทาจิกิสถาน

ดนตรี[แก้]

สถาปัตยกรรม[แก้]

การขี่ม้า[แก้]

วันหยุด[แก้]

ดูบทความหลักที่: รายชื่อวันสำคัญของทาจิกิสถาน

วันหยุดนอกเหนือจากทางราชการ

  • End of Ramazon Ramazon Hayit Eid al-Fitr
  • 70 days later Qurbon Hayit Eid al-Adha

อ้างอิง[แก้]

  1. ↑ "General information". Embassy of the Republic of Tajikistan to France. 1 March 2013. สืบค้นเมื่อ 29 January 2020. Territorу – 143.1 thsd. square kilometers
  2. ↑ "Demographic Yearbook – Table 3: Population by sex, rate of population increase, surface area and density" (PDF). United Nations Statistics Division. 2012: 6. สืบค้นเมื่อ 29 January 2020. Continent, country or area{...}Surface area Superficie (km²) 2012{...}Tajikistan – Tadjikistan{...}143 100 Cite journal requires |journal= (help)
  3. ↑ Alex Sodiqov (24 January 2011). "Tajikistan cedes disputed land to China". Eurasia Daily Monitor. Jamestown Foundation. 8 (16). สืบค้นเมื่อ 23 September 2018. On January 12, the lower house of the Tajik parliament voted to ratify the 2002 border demarcation agreement, handing over 1,122 square kilometers (433 square miles) of mountainous land in the remote Pamir Mountains (www.asiaplus.tj, January 12). The ceded land represents about 0.8 percent of the country's total area of 143,100 square kilometers (55,250 square miles).
  4. ↑ "Tajikistan Population (2020) – Worldometer". www.worldometers.info (ภาษาอังกฤษ).
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 "World Economic Outlook Database, October 2018". IMF.org. International Monetary Fund. สืบค้นเมื่อ 3 February 2019.
  6. ↑ "GINI index (World Bank estimate)". databank.worldbank.org. World Bank. สืบค้นเมื่อ 3 February 2019.
  7. ↑ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 December 2020. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. สืบค้นเมื่อ 16 December 2020.
  8. ↑ "КОНСТИТУЦИЯ РЕСПУБЛИКИ ТАДЖИКИСТАН". prokuratura.tj. Parliament of Tajikistan. สืบค้นเมื่อ 9 January 2020.
  • Historical Dictionary of Tajikistan by Kamoludin Abdullaev and Shahram Akbarzadeh
  • Land Beyond the River: The Untold Story of Central Asia by Monica Whitlock
  • Tajikistan: Disintegration or Reconciliation by Shirin Akiner
  • Tajikistan: The Trials of Independence by Shirin Akiner, Mohammad-Reza Djalili and Frederic Grare
  • Tajikistan and the High Pamirs by Robert Middleton, Huw Thomas and Markus Hauser, Odyssey Books, Hongkong 2008 (ISBN 978-962-217-773-4)

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]

ค้นหาเกี่ยวกับ ประเทศทาจิกิสถาน เพิ่มที่โครงการพี่น้องของวิกิพีเดีย
Search Wiktionary บทนิยาม จากวิกิพจนานุกรม
สื่อ จากคอมมอนส์
ทรัพยากรการเรียน จากวิกิวิทยาลัย
Search Wikiquote อัญพจน์ จากวิกิคำคม
ข้อความต้นฉบับ จากวิกิซอร์ซ
ตำรา จากวิกิตำรา
รัฐบาล
สื่อสารมวลชน
Local web resources about Tajikistan
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ประเทศทาจิกิสถาน&oldid=9649219"