อำเภอเชียงดาว
อำเภอเชียงดาว | |
|---|---|
| การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
| • อักษรโรมัน | Amphoe Chiang Dao |
| คำขวัญ: เชียงดาวชายแดน ถ้ำสวยดอยสูง พระสถูปเมืองงาย กำเนิดสายแม่ปิง | |
 แผนที่จังหวัดเชียงใหม่ เน้นอำเภอเชียงดาว | |
| พิกัด: 19°21′58″N 98°57′51″E / 19.36611°N 98.96417°E | |
| ประเทศ |  ไทย |
| จังหวัด | เชียงใหม่ |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 1,882.1 ตร.กม. (726.7 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2564) | |
| • ทั้งหมด | 100,828 คน |
| • ความหนาแน่น | 53.57 คน/ตร.กม. (138.7 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 50170 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 5004 |
| ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอเชียงดาว 399 หมู่ 6 ถนนโชตนา ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว |
 ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย | |
เชียงดาว (คำเมือง: 
) เป็นหนึ่งในอำเภอของจังหวัดเชียงใหม่ เป็นอำเภอต้นกำเนิดของแม่น้ำปิง อำเภอเชียงดาวมีอายุในการจัดตั้งเป็นอำเภอครบ 100 ปี ในปี พ.ศ. 2551
ประวัติ[แก้]
ไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจนว่าบ้านเชียงดาวกำเนิดขึ้นในยุคสมัยใด แต่พงศาวดารโยนกได้อ้างถึงเมืองเชียงดาวนี้ 3 ครั้ง คือ
- เมื่อประมาณ 600 ปีก่อน พญามังราย ปฐมกษัตริย์ของล้านนา ได้ยกเมืองเชียงดาวให้เป็นบำเหน็จความชอบในราชการ สงครามแก่เจ้าไชยสงคราม ราชโอรสองค์ที่ 2
- สมัยที่พระเจ้าบุเรงนอง กษัตริย์พม่า ยกกองทัพเข้ามา ในปี พ.ศ. 2109
- เมื่อคราวที่สมเด็จพระนเรศวร กษัตริย์อยุธยา ได้ทรงตั้งทัพที่บ้านเมืองงาย เมืองเชียงดาวเพื่อเดินทัพเข้าตีเมืองอังวะ
จากหลักฐานต่างๆ จึงอาจกล่าวได้ว่า เมืองเชียงดาวเป็นเมืองเก่าแก่โบราณ และในช่วงเวลานับเป็นร้อยปีของประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา เมืองเชียงดาวคงประสบภัยสงครามทำให้เมืองร้างไปหลายครั้ง และก่อตั้งขึ้นมาใหม่อีกหลายครั้งเช่นเดียวกับเมืองเชียงใหม่และหัวเมืองอื่นๆ
- วันที่ 30 มิถุนายน 2450 โอนพื้นที่กิ่งอำเภอเชียงดาว อำเภอฝาง มาขึ้นกับอำเภอแม่แตง เป็นกิ่งอำเภอเชียงดาว อำเภอแม่แตง[1]
- วันที่ 12 กรกฎาคม 2451 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอเชียงดาว เป็นอำเภอเชียงดาว[2]
- วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลแม่นะ แยกออกจากตำบลเชียงดาว[3]
- วันที่ 7 มกราคม 2500 จัดตั้งสุขาภิบาลเชียงดาว ในท้องที่บางส่วนของตำบลเชียงดาว[4]
- วันที่ 26 กรกฎาคม 2520 ตั้งตำบลเปียงหลวง แยกออกจากตำบลเมืองแหง[5]
- วันที่ 16 สิงหาคม 2522 ตั้งตำบลปิงโค้ง แยกออกจากตำบลเมืองงาย[6]
- วันที่ 5 พฤษภาคม 2524 แยกพื้นที่ตำบลเมืองแหง และตำบลเปียงหลวง อำเภอเชียงดาว มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอเวียงแหง ขึ้นกับอำเภอเชียงดาว[7]
- วันที่ 21 มิถุนายน 2526 ตั้งตำบลทุ่งข้าวพวง แยกออกจากตำบลเมืองงาย[8]
- วันที่ 3 พฤศจิกายน 2536 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอเวียงแหง อำเภอเชียงดาว เป็น อำเภอเวียงแหง[9]
- วันที่ 3 ธันวาคม 2536 ตั้งตำบลแสนไห แยกออกจากตำบลเปียงหลวง[10]
- วันที่ 7 ตุลาคม 2537 จัดตั้งสุขาภิบาลเมืองงาย ในท้องที่บางส่วนของตำบลเมืองงาย[11]
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลเชียงดาว และสุขาภิบาลเมืองงาย เป็นเทศบาลตำบลเชียงดาว และเทศบาลตำบลเมืองงาย ตามลำดับ
ที่ตั้งและอาณาเขต[แก้]
อำเภอเชียงดาวตั้งอยู่ทางตอนเหนือของจังหวัดเชียงใหม่ ภูมิประเทศปกคลุมไปด้วยภูเขาสูง มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอและจังหวัดใกล้เคียงดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับรัฐฉาน (ประเทศพม่า) และอำเภอไชยปราการ
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอไชยปราการและอำเภอพร้าว
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอแม่แตง
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอปาย (จังหวัดแม่ฮ่องสอน) และอำเภอเวียงแหง
การแบ่งเขตการปกครอง[แก้]
การปกครองส่วนภูมิภาค[แก้]
อำเภอเชียงดาวแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 7 ตำบล 83 หมู่บ้าน ได้แก่
| ลำดับที่ | อักษรไทย | ตัวเมือง | อักษรโรมัน | จำนวนหมู่บ้าน | ประชากรทั้งหมด
(พ.ศ. 2562)[12] |
ประชากรแยกตามส่วนท้องถิ่น
(พ.ศ. 2562)[12] | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | เชียงดาว | 
|
Chiang Dao | 16 | 16,191 | 4,008 12,183 |
(ทต. เชียงดาว) (อบต. เชียงดาว) |
| 2. | เมืองนะ | 
|
Mueang Na | 14 | 36,156 | 36,156 | (ทต. เมืองนะ) |
| 3. | เมืองงาย | 
|
Mueang Ngai | 11 | 6,220 | 3,855 2,365 |
(ทต. เมืองงาย) (ทต.พระธาตุปู่ก่ำ) |
| 4. | แม่นะ | 
|
Mae Na | 13 | 9,875 | 9,875 | (ทต. แม่นะ) |
| 5. | เมืองคอง | 
|
Mueang Khong | 6 | 3,955 | 3,955 | (อบต. เมืองคอง) |
| 6. | ปิงโค้ง | 
|
Ping Khong | 16 | 13,597 | 13,597 | (ทต. ปิงโค้ง) |
| 7. | ทุ่งข้าวพวง | 
|
Thung Khao Phuang | 7 | 10,500 | 10,500 | (ทต. ทุ่งข้าวพวง) |
| รวม | 83 | 96,494 | 80,356 (เทศบาล)
16,138 (อบต.) | ||||
การปกครองส่วนท้องถิ่น[แก้]
ท้องที่อำเภอเชียงดาวประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลเชียงดาว ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเชียงดาว
- เทศบาลตำบลเมืองงาย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเมืองงาย
- เทศบาลตำบลเมืองนะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเมืองนะทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลพระธาตุปู่ก่ำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเมืองงาย (นอกเขตเทศบาลตำบลเมืองงาย)
- เทศบาลตำบลปิงโค้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปิงโค้งทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลทุ่งข้าวพวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งข้าวพวงทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลแม่นะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่นะทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเชียงดาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเชียงดาว (นอกเขตเทศบาลตำบลเชียงดาว)
- องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองคอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเมืองคองทั้งตำบล
แหล่งท่องเที่ยว[แก้]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ [1]แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เลิกบริเวณปิงเหนือ ยกแขวงเมืองพร้าวซึ่งขึ้นต่อบริเวณมาขึ้นเค้าสนามหลวงนครเชียงใหม่ และตั้งแขวงแม่แตงขึ้นอีกแขวงหนึ่ง ขึ้นตรงต่อเค้าสนามหลวงนครเชียงใหม่ โอนกิ่งแขวงเชียงดาวซึ่งอยู่ในบริเวณปิงเหนือเดิมขึ้นแขวงแม่แตง
- ↑ [2]แจ้งความกระทรวงมหาดไทย [เรื่อง ยุบอำเภอสลวงที่ขึ้นนครเชียงใหม่ตั้งกิ่งอำเภอเชียงดาวเป็นอำเภอเชียงดาว ตั้งกิ่งอำเภอสมิงเป็นอำเภอสเมิงขึ้นนครเชียงใหม่ แยกตำบลต่างๆรวม ๔ ตำบล ซึ่งอยู่ในท้องที่อำเภอจอมทอง ตั้งเป็นอำเภอเมืองแจ่มขึ้นเมืองนครเชียงใหม่ แยกตำบลต่างๆรวม ๗ ตำบลในท้องที่อำเภอเมืองน่าน ตั้งเป็นกิ่งอำเภอเมืองสาแยกตำบลต่างๆรวม ๔ ตำบลซึ่งอยู่ในท้องที่อำเภอเมืองน่านเป็นกิ่งอำเภอเชียงม่อนขึ้นอำเภอเมืองน่าน]
- ↑ [3]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ
- ↑ [4]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
- ↑ [5]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
- ↑ [6]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอแม่อาย อำเภอดอยเต่า อำเภอจอมทอง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
- ↑ [7]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ตั้งเป็นกิ่งอำเภอเวียงแหง
- ↑ [8]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
- ↑ [9]พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอลำทับ อำเภอร่องคำ อำเภอเวียงแหง อำเภอนาโยง อำเภอแก้งสนามนาง อำเภอโนนแดง อำเภอบ้านหลวง อำเภอกะพ้อ อำเภอศรีบรรพต อำเภอแก่งกระจาน อำเภอหนองสูง อำเภอสบเมย อำเภอเมยวดี อำเภอโคกเจริญ อำเภอทุ่งหัวช้าง อำเภอผาขาว อำเภอวังหิน อำเภอดอนพุด อำเภอบึงโขงหลง และอำเภอห้วยคต พ.ศ. ๒๕๓๖
- ↑ [10]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอเวียงแหง อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
- ↑ [11]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลเมืองงาย อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
- ↑ 12.0 12.1 รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้าน พ.ศ. 2561 จังหวัดเชียงใหม่ กรมการปกครอง
| อำเภอ |  | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ประวัติศาสตร์ | |||||||||
| ภูมิศาสตร์ | |||||||||
| เศรษฐกิจ |
| ||||||||
| สังคม |
| ||||||||
บทความเกี่ยวกับเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยเพิ่มข้อมูล ดูเพิ่มที่ สถานีย่อย:ประเทศไทย