ประเทศลิเบีย

แก้ไขลิงก์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
รัฐลิเบีย

สถานที่ตั้งของลิเบีย (สีเขียวเข้ม) ในแอฟริกาเหนือ
สถานที่ตั้งของลิเบีย (สีเขียวเข้ม) ในแอฟริกาเหนือ
เมืองหลวง
และเมืองใหญ่สุด
ตริโปลี[1]
32°52′N 13°11′E / 32.867°N 13.183°E / 32.867; 13.183
ภาษาราชการอาหรับ[b]
ภาษาพูด
กลุ่มชาติพันธุ์
อาหรับ-เบอร์เบอร์ 97%[2]
อื่น ๆ 3%[2]
ศาสนา
97% อิสลาม (ทางการ)
2.7% คริสต์
0.3% อื่น ๆ
เดมะนิมชาวลิเบีย
การปกครองรัฐเดี่ยว รัฐบาลเฉพาะกาล รัฐบาลแห่งชาติ
โมฮัมเหม็ด อัลเมนฟี[3]
มูซา อัลโคนี
อับดุล ฮามิด บีเบห์[3]
อากีลา ซาเลห์ อิสซา
สภานิติบัญญัติสภาผู้แทนราษฎร
การก่อตั้ง
ป. ศตวรรษที่ 13 ก่อนคริสตกาล
• ก่อตั้งคำสั่งเซนุสซี
ค.ศ. 1837
• เอกราชจากอิตาลี
10 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1947
24 ธันวาคม ค.ศ. 1951
1 กันยายน ค.ศ. 1969
2 มีนาคม ค.ศ. 1977
17 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2011
พื้นที่
• รวม
1,759,541 ตารางกิโลเมตร (679,363 ตารางไมล์) (อันดับที่ 16)
ประชากร
• ค.ศ. 2021 ประมาณ
6,992,701[4] (อันดับที่ 104)
• สำมะโนประชากร ค.ศ. 2006
5,670,688
3.74 ต่อตารางกิโลเมตร (9.7 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 218)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)ค.ศ. 2022 (ประมาณ)
• รวม
เพิ่มขึ้น 128.281 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ[5] (อันดับที่ 92)
เพิ่มขึ้น 18,345 ดอลลาร์สหรัฐ[5] (อันดับที่ 81)
จีดีพี (ราคาตลาด)ค.ศ. 2022 (ประมาณ)
• รวม
เพิ่มขึ้น 50.326 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ[5] (อันดับที่ 90)
เพิ่มขึ้น 7,197 ดอลลาร์สหรัฐ[5] (อันดับที่ 108)
เอชดีไอ (ค.ศ. 2021)เพิ่มขึ้น 0.718[6]
สูง · อันดับที่ 104
สกุลเงินดีนาร์ลิเบีย (LYD)
เขตเวลาUTC+2 (EET)
ขับรถด้านขวา
รหัสโทรศัพท์+218
โดเมนบนสุด.ly
ليبيا.
  1. ^ หมายเหตุขององค์การสหประชาชาติเกี่ยวกับชื่อทางการ: "ภายหลังการยอมรับโดยสมัชชาใหญ่แห่งมติ 66/1 คณะผู้แทนถาวรของลิเบียได้แจ้งไปยังสหประชาชาติอย่างเป็นทางการต่อปฏิญญาสหประชาชาติโดยสภาเฉพาะกาลแห่งชาติเมื่อวันที่ 3 สิงหาคม ให้เปลี่ยนชื่ออย่างเป็นทางการของสาธารณรัฐสังคมนิยมประชาชนอาหรับลิเบียเป็น "ลิเบีย" และเปลี่ยนธงชาติของลิเบีย"
  2. ^ ภาษาราชการถูกระบุอย่างง่าย ๆ ว่า "อาหรับ" (ปฏิญญารัฐธรรมนูญ มาตรา 1)
  3. ^ สหราชอาณาจักรและฝรั่งเศสจัดการปกครองร่วมกันของลิเบียผ่านคณะมนตรีภาวะทรัสตีแห่งสหประชาชาติ

ลิเบีย (อาหรับ: ليبيا) มีชื่อทางการคือ รัฐลิเบีย (อาหรับ: دولة ليبيا)[7][8][9][10] เป็นประเทศในแอฟริกาเหนือ มีชายฝั่งบนทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ตั้งอยู่ระหว่างประเทศอียิปต์ไปทางตะวันออก ประเทศซูดานไปทางตะวันออกเฉียงใต้ ประเทศชาดและประเทศไนเจอร์ไปทางใต้ และประเทศแอลจีเรียและตูนิเซียไปทางตะวันตก มีเมืองหลวงชื่อตริโปลี

ประเทศลิเบียมีพื้นที่เกือบ 1,800,000 ตารางกิโลเมตร นับเป็นประเทศที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 4 ในทวีปแอฟริกา และประเทศที่ใหญ่ที่สุดในโลกอันดับที่ 17[11] เมืองหลวง กรุงตริโปลี มีชาวลิเบียอาศัยอยู่ 1.7 ล้านคน จากทั้งประเทศ 6.4 ล้านคน ตามข้อมูลเมื่อปี พ.ศ. 2552 ลิเบียมีดัชนีการพัฒนามนุษย์ (HDI) สูงที่สุดในแอฟริกา และมีผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (อำนาจซื้อ) สูงสุดเป็นอันดับ 4 ในแอฟริกา ซึ่งเป็นผลมาจากปริมาณปิโตรเลียมสำรองขนาดใหญ่และจำนวนประชากรที่ค่อนข้างน้อย[12][13] ลิเบียเป็นหนึ่งในสิบประเทศผลิตน้ำมันที่ร่ำรวยที่สุดในโลก

หลังจากที่ได้รับเอกราชเป็นราชอาณาจักรลิเบียใน พ.ศ. 2494 นับตั้งแต่ พ.ศ. 2512 เป็นต้นมา ลิเบียอยู่ภายใต้การปกครองของมูอัมมาร์ อัล-กัดดาฟี ผู้ซึ่งก้าวขึ้นสู่อำนาจจากการรัฐประหาร กลางเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554 มีการประท้วงและการเดินขบวนครั้งใหญ่ทั่วประเทศต่อต้านรัฐบาลกัดดาฟี เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ ฝ่ายกบฏสามารถควบคุมหัวเมืองและนครชายฝั่งได้หลายแห่ง[14][15][16] โดยที่ฝ่ายที่สนับสนุนกัดดาฟียังคงควบคุมเมืองชายฝั่งบ้านเกิดของกัดดาฟี เซิร์ทและเมืองบานีวาลิคทางตอนใต้ของกรุงตริโปลี[17] วันที่ 22 สิงหาคม พ.ศ. 2554 กองกำลังฝ่ายกบฏเข้ายึดครองกรุงตริโปลีได้อย่างเบ็ดเสร็จ และสามารถขับไล่กัดดาฟีกับผู้สนับสนุนจนต้องถอยร่นออกไปยังที่มั่นแห่งสุดท้ายคือเมืองเซิร์ท สงครามกลางเมืองระหว่างสองฝ่ายดำเนินมาถึงวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2554 ที่เมืองเซิร์ท ขบวนรถของกัดดาฟีและผู้ติดตามถูกโจมตีด้วยขีปนาวุธของนาโต้ระหว่างการหลบหนี ผู้ติดตามถูกสังหารระหว่างการสู้รบ ขณะที่กัดดาฟีในสภาพบาดเจ็บสาหัสถูกควบคุมตัวและเสียชีวิตในเวลาต่อมา ส่วนมูตัสซิมบุตรชายของกัดดาฟีและอาบู บาค์ร ยูนิส อดีตรัฐมนตรีกลาโหม ก็ถูกสังหารเสียชีวิตในวันเดียวกัน

แม้รัฐบาลกัดดาฟีจะถูกโค่นล้ม แต่ลิเบียยังคงประสบปัญหาความขัดแย้ง หลังการเลือกตั้งในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2557 ลิเบียแตกออกเป็นสองฝ่าย[18] ได้แก่ ฝ่ายรัฐบาลปรองดองแห่งชาติ (Government of National Accord) ซึ่งเป็นรัฐบาลที่สหประชาชาติให้การรับรอง[19] มีศูนย์กลางอยู่ที่ตริโปลี และฝ่ายสภาผู้แทนราษฎรลิเบีย (House of Representatives) มีฐานอยู่ที่โตบรูค ทั้งสองฝ่ายรวมถึงฝ่ายรัฐอิสลามอิรักและเลแวนต์[20] ต่างสู้รบในสงครามกลางเมืองลิเบียครั้งที่สอง[21][22] เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2559 กองกำลังฝ่ายรัฐบาลปรองดองแห่งชาติยึดเมืองเซิร์ตจากฝ่ายรัฐอิสลามอิรักและเลแวนต์ได้สำเร็จ ส่งผลให้รัฐอิสลามอิรักและเลแวนต์เสียที่มั่นสำคัญทั้งหมดในลิเบีย[23] ต่อมาในวันที่ 23 ตุลาคม พ.ศ. 2563 ฝ่ายรัฐบาลปรองดองแห่งชาติบรรลุข้อตกลงหยุดยิงถาวรกับกองทัพแห่งชาติลิเบียที่ภักดีต่อฝ่ายสภาผู้แทนราษฎร[24] และจัดตั้งรัฐบาลร่วมเฉพาะกาลขึ้นในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2564 เพื่อบริหารรัฐการก่อนมีการเลือกตั้งทั่วไปในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2564[25]

ชื่อ[แก้]

แผนที่โลกที่เป็นที่รู้จักในยุคของเฮโรโดตัสแสดงพื้นที่ของลิเบียในแอฟริกาเหนือ

ในกรีกโบราณ ชื่อ "ลิเบีย" ใช้ในความหมายที่กว้างขวางกว่า คือ แอฟริกาเหนือทั้งหมดที่อยู่ทางตะวันตกของอียิปต์ และในบางกรณีก็ใช้อ้างถึงแอฟริกาทั้งทวีป 3 ส่วนของประเทศนี้ตามประเพณีคือตริโปลิเตเนีย (Tripolitania) เฟซซัน (Fezzan) และไซเรไนกา (Cyrenaica) ในวรรณคดีกรีก ไดโดอาศัยอยู่ในลิเบีย

ชื่อนี้ได้รับการนำมาใช้อีกครั้งในปี ค.ศ. 1934 สำหรับอาณานิคมลิเบียของอิตาลี โดยมาจากภาษากรีกโบราณ Λιβύη (Libúē )[26]

เขตการปกครอง[แก้]

การแบ่งเขตปกครองในลิเบียปัจจุบัน (ตั้งแต่พ.ศ. 2550)
แผนที่ประเทศลิเบีย
ภาษาอาหรับ ปริวรรต ประชากร (2549)[27] พื้นที่(กม.2) หมายเลข
(บนแผนที่)
البطنان อัล บุตนัน 159,536 83,860 1
درنة ดาร์นะห์ 163,351 19,630 2
الجبل الاخضر อัล ยาบัล อัลอักดัร 206,180 7,800 3
المرج อัล มาร์ย 185,848 10,000 4
بنغازي เบงกาซี 670,797 43,535 5
الواحات อัล วาฮัต 177,047 6
الكفرة อัล คูฟระห์ 50,104 483,510 7
سرت ซิร์ต/ซุร์ต 141,378 77,660 8
مرزق มูรซัก 78,621 349,790 22
سبها ซาบา 134,162 15,330 19
وادي الحياة วาดี อัลฮายา 76,858 31,890 20
مصراتة มิสซาตะห์ 550,938 9
المرقب อัลมูร์คุบ 432,202 10
طرابلس ตาราบูลุส 1,065,405 11
الجفارة อัล ฟารา 453,198 1,940 12
الزاوية อัล ซาวิยะห์ 290,993 2,890 13
النقاط الخمس อัน นูกวัต อัล คาม 287,662 5,250 14
الجبل الغربي อัล ยาบัล อัล คัรบี 304,159 15
نالوت นาลุต 93,224 16
غات ฆัต 23,518 72,700 21
الجفرة อัล ยูฟระห์ 52,342 117,410 17
وادي الشاطئ วาดี อัล ซาตี 78,532 97,160 18

อ้างอิง[แก้]

  1. ↑ "The World Factbook Africa: Libya". The World Factbook. CIA. 18 May 2015. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 January 2021. สืบค้นเมื่อ 28 May 2015.
  2. ↑ 2.0 2.1 J. Tyler Dickovick (9 August 2012). Africa 2012. Stryker Post. p. 47. ISBN 978-1-61048-882-2.
  3. ↑ 3.0 3.1 "Interim Libya government assumes power after smooth handover". Ynet. 16 March 2021. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 May 2021. สืบค้นเมื่อ 16 March 2021.
  4. ↑ United Nations. "World Population Prospects 2019". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 February 2020. สืบค้นเมื่อ 30 April 2020.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 "IMF Database". IMF. สืบค้นเมื่อ 12 January 2022.
  6. ↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (ภาษาอังกฤษ). United Nations Development Programme. 8 September 2022. สืบค้นเมื่อ 8 September 2022.
  7. ↑ "Member States". United Nations. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 June 2021. สืบค้นเมื่อ 13 February 2021. On 22 December 2017, the Permanent Mission of Libya to the United Nations formally notified the United Nations that the government is changing the official name of Libya to ‘State of Libya.’
  8. ↑ "Publications Office – Interinstitutional style guide – Annex A5 – List of countries, territories and currencies". Europa (web portal). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 August 2013. สืบค้นเมื่อ 1 April 2016.
  9. ↑ "The World Factbook". Cia.gov. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 January 2021. สืบค้นเมื่อ 1 April 2016.
  10. ↑ "The World Factbook – Central Intelligence Agency". cia.gov. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 January 2021. สืบค้นเมื่อ 9 June 2018.
  11. ↑ U.N. Demographic Yearbook, (2003), "Demographic Yearbook (3) Pop., Rate of Pop. Increase, Surface Area & Density", United Nations Statistics Division. Retrieved July 15, 2006.
  12. ↑ Annual Statistical Bulletin, (2004), "World proven crude oil reserves by country, 1980–2004" เก็บถาวร 2012-07-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, O.P.E.C.. Retrieved July 20, 2006.
  13. ↑ World Economic Outlook Database, (April, 2006), "Report for Selected Countries and Subjects", International Monetary Fund. Retrieved July 15, 2006.
  14. ↑ "Gaddafi defiant as state teeters - Africa". Al Jazeera English. สืบค้นเมื่อ 2011-02-23.
  15. ↑ "BBC News - Middle East and North Africa unrest". Bbc.co.uk. สืบค้นเมื่อ 2011-02-23.
  16. ↑ "Libyan minister quits, diplomat claims genocide". Sify.com. สืบค้นเมื่อ 2011-02-23.
  17. ↑ "Long Bread Lines and Open Revolt in Libya's Capital". NYtimes.com. 2011-02-26. สืบค้นเมื่อ 2011-02-26.
  18. ↑ Why elections won’t save Libya -- Al Jazeera America
  19. ↑ World Report 2018: Libya | Human Rights Watch
  20. ↑ ISIS in Libya: Civil war provides 'space' for radical jihadists
  21. ↑ Civil war surges in Libya after legislative elections
  22. ↑ Is civil war likely? -- The Economist
  23. ↑ Amara, Hani (August 5, 2021). "Libyan forces clear last Islamic State holdout in Sirte". Reuters.
  24. ↑ "UN says Libya sides reach 'permanent ceasefire' deal". Al Jazeera English. 2020-10-23. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-10-23. สืบค้นเมื่อ 2020-10-23.
  25. ↑ "Libyan lawmakers approve gov't of PM-designate Dbeibah". Al Jazeera. 10 March 2021. สืบค้นเมื่อ 10 March 2021.
  26. ↑ "Preservation of the Libyan culture". Tafsuit.com. 6 June 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 1 May 2013. สืบค้นเมื่อ 23 December 2012.
  27. ↑ Libyan General Information Authority เก็บถาวร 2011-02-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Retrieved 22 July 2009.

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]


พิกัดภูมิศาสตร์: 27°24′N 17°36′E / 27.4°N 17.6°E / 27.4; 17.6

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ประเทศลิเบีย&oldid=10284406"