สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5
พระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักรและเครือจักรภพ
จักรพรรดิแห่งอินเดีย
ครองราชย์6 พฤษภาคม 1910 – 20 มกราคม 1936
(25 ปี 259 วัน)
ราชาภิเษก22 มิถุนายน 1911 (สหราชอาณาจักร)
12 ธันวาคม 1911 (อินเดีย)
ก่อนหน้าพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7
ถัดไปพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 8
รัชทายาทเจ้าชายเอ็ดเวิร์ด เจ้าชายแห่งเวลส์
นายกรัฐมนตรี
พระราชสมภพ3 มิถุนายน ค.ศ. 1865(1865-06-03)
ตำหนักมาร์ลบะระ ลอนดอน
ประเทศอังกฤษ
สวรรคต20 มกราคม ค.ศ. 1936(1936-01-20) (70 ปี)
ตำหนักซานดริงแฮม นอร์ฟอล์ก
ประเทศอังกฤษ
ฝังพระบรมศพ28 มกราคม ค.ศ. 1936
โบสถ์น้อยเซนต์จอร์จ ปราสาทวินด์เซอร์
คู่อภิเษกมาเรียแห่งเท็ค
พระราชบุตร
รายละเอียด
พระนามเต็ม
George Frederick Ernest Albert
ราชวงศ์
พระราชบิดาสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 แห่งสหราชอาณาจักร
พระราชมารดาอเล็กซานดราแห่งเดนมาร์ก
ลายพระอภิไธย

สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร (อังกฤษ: George V of the United Kingdom) เป็นพระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักรในราชวงศ์วินด์เซอร์ซึ่งทรงสถาปนาขึ้นจากราชวงศ์ซัคเซิน-โคบวร์คและโกทาสายอังกฤษ ในฐานะที่ทรงเป็นประมุขสหราชอาณาจักรและเครือจักรภพแห่งอังกฤษ พระองค์เป็นสมเด็จพระจักรพรรดิแห่งอินเดียและปฐมกษัตริย์เสรีรัฐไอร์แลนด์อีกด้วย พระองค์ทรงครองสิริราชสมบัติตั้งแต่ 6 พฤษภาคม ค.ศ. 1910 ผ่านช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 (1914–1918) จนกระทั่งเสด็จสวรรคตในปีค.ศ. 1936

พระองค์ทรงปฏิบัติราชการในราชนาวีอังกฤษตั้งแต่พระชนมายุ 12 พรรษา แต่หลังจากการสิ้นพระชนม์อย่างไม่คาดฝันของเจ้าชายอัลเบิร์ต วิกเตอร์ ดยุกแห่งแคลเรนซ์และแอวันเดล พระเชษฐา ทำให้ทรงกลายเป็นรัชทายาทในราชบัลลังก์และอภิเษกสมรสกับพระคู่หมั้นของพระเชษฐาคือเจ้าหญิงแมรีแห่งเทก ถึงแม้ว่าทั้งสองพระองค์จะเสด็จประพาสจักรวรรดิอังกฤษเป็นบางโอกาส แต่สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 โปรดที่จะประทับที่พระตำหนักพร้อมกับการสะสมดวงตราไปรษณียากร และทรงมีชีวิตที่ต่อมานักชีวประวัติเห็นว่าไม่น่าสนใจเนื่องจากความเป็นธรรมดาและเรียบง่าย

เมื่อพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 พระราชบิดาเสด็จสวรรคตในปีค.ศ. 1910 พระองค์ทรงเถลิงราชย์เป็นสมเด็จพระมหากษัตริย์-จักรพรรดิ พระองค์เป็นสมเด็จพระจักรพรรดิแห่งอินเดียเพียงพระองค์เดียวที่มีพิธีราชาภิเษกที่อินเดีย ในช่วงสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง พระองค์ได้ทรงสละพระอิสริยยศและฐานันดรศักดิ์ของเยอรมันทั้งหมดในนามของพระประยูรญาติสัญชาติอังกฤษและเปลี่ยนชื่อราชวงศ์จากซัคเซิน-โคบวร์คและโกทาเป็นวินด์เซอร์ รัชกาลของพระองค์ พระราชบัญญัติ Statute of Westminster ได้แยกสถาบันพระมหากษัตริย์ออกต่างหาก พระองค์จึงทรงปกครองดินแดนต่าง ๆ ในปกครองของอังกฤษแบบราชอาณาจักรอิสระ และการกำเนิดขึ้นของลัทธิสังคมนิยม ฟาสซิสต์ และลัทธิสาธารณรัฐนิยมในไอร์แลนด์ได้เปลี่ยนแปลงแนวคิดทางการเมือง

สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 ทรงได้รับความทุกข์ทรมานจากการประชวรตลอดช่วงใหญ่ของปลายรัชกาล ในการเสด็จสวรรคตของพระองค์ เจ้าชายเอ็ดเวิร์ด พระราชโอรสพระองค์ใหญ่เสด็จขึ้นครองราชสมบัติสืบสันตติวงศ์เป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ต่อไป

ชีวิตในวัยเยาว์[แก้]

เจ้าชายจอร์จประสูติในวันที่ 3 มิถุนายน ค.ศ. 1865 ณ ตำหนักมาร์ลบะระ กรุงลอนดอน พระราชบิดาคือพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 7 (ขณะดำรงพระยศเจ้าชายแห่งเวลส์) พระโอรสพระองค์ใหญ่ในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย และเจ้าชายอัลเบิร์ต พระราชสวามี พระราชมารดาคือสมเด็จพระราชินีอเล็กซานดรา (ขณะดำรงพระยศเป็นเจ้าหญิงแห่งเวลส์) พระราชธิดาพระองค์ใหญ่ในพระเจ้าคริสเตียนที่ 9 แห่งเดนมาร์ก ในฐานะที่เป็นพระราชนัดดาในสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียผ่านสายพระราชโอรส พระองค์ทรงดำรงพระอิสริยยศเป็น เจ้าชายจอร์จแห่งเวลส์ ตั้งแต่แรกประสูติ

พระองค์รับพิธีบัพติศมาเมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม ค.ศ. 1865 ณ โบสถ์เซนต์จอร์จ ปราสาทวินด์เซอร์ ในฐานะที่เป็นพระโอรสพระองค์รองในเจ้าชายแห่งเวลส์ จึงไม่ได้ถูกคาดหวังว่าจะได้เสวยราชสมบัติ เนื่องจากเจ้าชายอัลเบิร์ต วิกเตอร์ พระเชษฐา ทรงอยู่ในลำดับที่สองของสายการสืบราชบัลลังก์ต่อจากพระบิดา ในฐานะที่ทรงเป็นพระโอรสองค์รองของเจ้าชายแห่งเวลส์จึงทรงมีความคาดหวังเล็กๆ น้อยๆ ที่พระองค์จะทรงเป็นพระมหากษัตริย์ ทรงเป็นรัชทายาทที่สืบราชสันตติวงศ์เป็นลำดับสามจากพระบิดาและพระเชษฐาของพระองค์องค์อย่างเจ้าชายอัลเบิร์ต วิกเตอร์ เจ้าชายจอร์จทรงมีพระชนมายุน้อยกว่าพระเชษฐาราว 17 เดือนและทรงได้รับการศึกษาร่วมกับพระเชษฐาอีกด้วยโดย จอห์น เนเลดัลตัน ซึ่งได้รับการแต่งตั้งให้เป็นครูสอนพิเศษของพระองค์ในปี ค.ศ. 1871 ทั้งเจ้าชายอัลเบิร์ต วิกเตอร์และเจ้าชายจอร์จทรงไม่ได้มีสติปัญญาที่เก่ง ในฐานะที่พระองค์คิดว่า กองทัพเรือคือ "การฝึกอบรมที่ดีที่สุดที่เป็นไปได้สำหรับเด็ก ๆ" ในเดือนกันยายน ค.ศ. 1877 เมื่อเจ้าชายจอร์จทรงพระชนมายุ 12 พรรษา ทั้งพระเชษฐาและพระองค์ทรงเข้าร่วมการฝึกอบรมโรงเรียนนายร้อยทหารเรือ

พระราชบุตร[แก้]

พระนามาภิไธย/พระนาม พระบรมราชสมภพ/ประสูติ สวรรคต/สิ้นพระชนม์ คู่สมรส พระราชบุตร/พระบุตร
เจ้าชายเอ็ดเวิร์ด เจ้าชายแห่งเวลส์
(ต่อมาคือพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 8)
23 มิถุนายน 1894 28 พฤษภาคม 1972 วอลลิส ซิมป์สัน ไม่มีพระราชโอรส-ธิดา
เจ้าชายอัลเบิร์ต ดยุกแห่งยอร์ก
(ต่อมาคือพระเจ้าจอร์จที่ 6)
14 ธันวาคม 1895 6 กุมภาพันธ์ 1952 เลดีเอลิซาเบธ โบวส์-ลีออน

(ต่อมาคือ สมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ พระราชชนนี)

สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2
เจ้าหญิงมาร์กาเรต เคาน์เตสแห่งสโนว์ดอน
เจ้าหญิงแมรี พระราชกุมารี 25 เมษายน 1897 28 มีนาคม 1965 เฮนรี ลาสเซลเลส เอิร์ลที่ 6 แห่งแฮร์วูด จอร์จ แลสเซิลส์ เอิร์ลที่ 7 แห่งฮาร์วุด
เดอะออเนเรเบิล เจอราล์ด แลสเซิลส์
เจ้าชายเฮนรี ดยุกแห่งกลอสเตอร์ 31 มีนาคม 1900 10 มิถุนายน 1974 เลดีอลิซ มอนเตกิว-ดักลาส-สกอต เจ้าชายวิลเลียมแห่งกลอสเตอร์
เจ้าชายริชาร์ด ดยุกแห่งกลอสเตอร์
เจ้าชายจอร์จ ดยุกแห่งเคนต์ 20 ธันวาคม 1902 25 สิงหาคม 1942 เจ้าหญิงมารีนาแห่งกรีซและเดนมาร์ก เจ้าชายเอ็ดเวิร์ด ดยุกแห่งเคนต์
เจ้าหญิงอเล็กซานดรา เลดีโอกิลวี
เจ้าชายไมเคิลแห่งเคนต์
เจ้าชายจอห์น 12 กรกฎาคม 1905 18 มกราคม 1919 มิได้เสกสมรส ไม่มีพระโอรส-ธิดา

พระเกียรติยศ[แก้]

  • 3 มิถุนายน 1865 – 24 พฤษภาคม 1892: เจ้าชายจอร์จแห่งเวลส์ (His Royal Highness Prince George of Wales)
  • 24 พฤษภาคม 1892 – 22 มกาคม 1901: เจ้าชายจอร์จ ดยุกแห่งยอร์ก (His Royal Highness The Duke of York)
  • 22 มกราคม – 9 พฤศจิกายน 1901: เจ้าชายจอร์จ ดยุกแห่งคอร์นวอลล์และยอร์ก (His Royal Highness The Duke of Cornwall and York)
  • 9 พฤศจิกายน 1901 – 6 พฤษภาคม 1910: เจ้าชายจอร์จ เจ้าชายแห่งเวลส์ (His Royal Highness The Prince of Wales)
  • 6 พฤษภาคม 1910 – 20 มกราคม 1936: สมเด็จพระราชาธิบดีเเห่งสหราชอาณาจักร (His Majesty The King of the United Kingdom)
ตราอาร์มในตำแหน่งดยุกแห่งยอร์ก ตราอาร์มในตำแหน่งเจ้าชายแห่งเวลส์ ตราอาร์มในตำแหน่งกษัตริย์สหราชอาณาจักร (ไม่รวมสกอตแลนด์) ตราอาร์มในตำแหน่งกษัตริย์สกอตแลนด์

พงศาวลี[แก้]

ก่อนหน้า สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 แห่งสหราชอาณาจักร ถัดไป
เอ็ดเวิร์ดที่ 7 พระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักร
(ราชวงศ์วินด์เซอร์)

(6 พฤษภาคม ค.ศ. 1910 – 20 มกราคม ค.ศ. 1936)
เอ็ดเวิร์ดที่ 8
เอ็ดเวิร์ดที่ 7 จักรพรรดิแห่งอินเดีย
(6 พฤษภาคม ค.ศ. 1910 – 20 มกราคม ค.ศ. 1936)
เอ็ดเวิร์ดที่ 8