พระเจ้ามเหนทรวรมัน

พระเจ้ามเหนทรวรมัน (เขมร: មហេន្ទ្រវម៌្ម (ក្សត្រចេនឡា) พ.ศ. 1143-1159) ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ปัลลวะผู้ปกครองส่วนภาคใต้ของยุคอาณาจักรอิศานปุระในช่วงกลางพุทธศตวรรษที่ 12 ทรงเป็นบุตรพระราชโอรสของพระเจ้าเสมาวิษณุผู้เอาชนะพระเจ้ากลาฟัต และก่อตั้งอาณาจักรปัลลวะขึ้นมาใหม่

ในระหว่างการครองราชย์ของพระองค์ พระเจ้าชลูกยาปุลกษิณที่ 2 โจมตีอาณาจักรปัลลวะเหนือ ก่อนที่พระเจ้าจิตรเสน ปราบหัวหน้าศัตรูที่ปัลลาลูร์ แม้ว่าพระเจ้ามเหนทรวรมันช่วยรักษาโภคทรัพย์ของพระองค์แต่ก็ต้องเสียเมืองทางภาคเหนือในที่สุด

พระเจ้ามเหนทรวรมัน เสด็จสวรรคตในปี พ.ศ. 1159 ซึ่งพระราชโอรสของพระองค์มอบให้แก่พระนามคือ พระเจ้าอิศานวรมันที่ 1 สืบราชบัลลังก์

ศิลปะและสถาปัตยกรรม

พระเจ้ามเหนทรวรมันทรงมีพระคุณที่ยิ่งใหญ่ของการประดิษฐ์ตัวอักษรและสถาปัตยกรรม พระองค์ทรงเป็นผู้บุกเบิกสถาปัตยกรรมหินปัลลวะที่จารึกในวัดหิน Mandagapattu Tirumurti นั้นเรียกเขาว่า "วิจิตรา" และอ้างว่าวัดแห่งนี้สร้างขึ้นโดยไม่มีไม้อิฐปูนหรือโลหะ ถ้ำทั้งห้าที่ถูกสร้างขึ้นในช่วงรัชกาลพระเจ้าปัลลวราม เช่นเดียวกับ Kokarneswarar วิหาร Thirukokarnam ของ Pudukottai แห่งทมิฬนาฑู

ตัวอย่างของวัดหินตัดพระองค์ทรงสามารถทอดพระเนตรเห็นได้ที่มหาปาลิปุราม, (วิหารแฝดสัตยกิรินทร์ และ สัตยกิริชวร์), ไศยมังคลา (วัดพระศิวาวารนิพาจันปัลลเวศวราราม) ในเขตอาคอตเหนือ และวัดหินบนที่ ตรีชัย นอกจากวัดพระศิวะแล้ว พระเจ้ามเหนทรวรมันยังทรงขุดวิหารพระนารายณ์สักสองสามที่ อาทิ มเหนทรวิษณุกรม ที่ มเหนทราวดี และวัดรังคนัต ที่สิงหวราราม ปัจจุบันคือตำบลอาคอตเหนือ

นอกจากนี้เขายังเป็นผู้เขียนบทละคร มัตตาวิลาส พระอาสนะ เรื่องสุขนาฏกรรมที่เกี่ยวข้องกับการบำเพ็ญตบะของชาวพุทธและสาวก พระองค์ยังทรงอ้างว่าเป็นผู้เขียนบทละครอีกเรื่องหนึ่งที่เรียกว่า "ผกาวัฏจักร", นี่คือหลักฐานที่จารึกที่พบในศาลเจ้ามามันดูร์ (ใกล้ Kanchipuram - สถานที่นี้ถูกเรียกว่า "ตุสิมามันดูร์" เพื่อหลีกเลี่ยงความสับสนกับสถานที่อื่นด้วยชื่อเดียวกัน) อย่างไรก็ตามมีมุมมองทางเลือกที่แสดงถึงการแสดงนี้กับโพธญาณ

การศาสนา

พระเจ้ามเหนทรวรมัน เป็นผู้มีพระคุณแห่งความศรัทธาของศาสนาเชนมาแต่แรก แต่เขากลับกลายเป็นความศรัทธาในสายเลือดภายใต้อิทธิพลของพระศิวะ นักบุญอัปปาระ อ้างสิทธิ์จากเทพยจริตธรรม งานสันสกฤตในชีวิตของอัลวาส ที่เขียนในกลางพุทธศตวรรษที่ 17 กล่าวถึงมหาวิษณุกษัตริย์ที่ถูกกลั่นแกล้งในกาญจิปุราม ออกจากเมืองพร้อมกับผู้ยิ่งใหญ่ Thirumazhisai Alwar อย่างน้อยก็มาเพียงชั่วคราวภายใต้อิทธิพลของศาสนาเชน