กองกำลังตำรวจพม่า

กองกำลังตำรวจพม่า မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့
ตราอาร์ม
ตราสัญลักษณ์
ธง
ข้อมูลองค์กร
ก่อตั้ง	พ.ศ. 2507 (2507)
หน่วยงานก่อนหน้า	ตำรวจจักรวรรดิอินเดีย
เจ้าหน้าที่	93,000 นาย (2555)
โครงสร้างเขตอำนาจ
เขตอำนาจในการปฏิบัติการ	พม่า
เขตอำนาจตามกฎหมาย	พม่า
ลักษณะทั่วไป	ตำรวจ
สำนักงานใหญ่	เนปยีดอ
ได้รับเลือกเป็นเจ้าหน้าที่รับผิดชอบ	โม อ่อง, กระทรวงกิจการภายใน
ผู้บริหารหน่วยงาน	พลโท นี ลิน ออง, ผู้บัญชาการตำรวจ
หน่วยงานปกครอง	กระทรวงกิจการภายใน
หน่วยงานลูก	ตำรวจรัฐและภาค กองกำลังพิเศษ แผนกฝึกอบรม หน่วยสำรอง กองพันตำรวจรบ กองกำลังเฉพาะกิจต่อต้านยาเสพติด
เว็บไซต์
เว็บไซต์ทางการ

กองกำลังตำรวจพม่า (อังกฤษ: Myanmar Police Force; พม่า: မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့), เดิมคือ กองกำลังตำรวจประชาชน (People's Police Force; ပြညသူ့ရဲတပဖွဲ့) เป็นหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายของประเทศเมียนมาร์ ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2507 เป็นหน่วยงานอิสระภายใต้กระทรวงมหาดไทย

ประวัติ

กองกำลังตำรวจในพม่ามีประวัติศาสตร์อันยาวนาน กองกำลังตำรวจยังรวมถึงตำรวจท้องที่และตำรวจภูธรในเขตอำนาจศาลต่าง ๆ

ยุคอังกฤษปกครองพม่า

กองกำลังตำรวจหลักในยุคอังกฤษปกครองพม่าคือตำรวจพม่า นอกจากนี้ ยังมีกำลังกึ่งทหารสารวัตรทหารพม่า ตำรวจรถไฟ และตำรวจเมืองย่างกุ้ง นับตั้งแต่ประมาณปี พ.ศ. 2434 ตำแหน่งผู้บริหารส่วนใหญ่ในตำรวจพม่าเต็มไปด้วยสมาชิกของกลุ่มตำรวจจักรวรรดิอินเดีย

ในปี พ.ศ. 2415 นายกเทศมนตรีคนที่สามของจังหวัดมะริด เซอร์แอชลี ดิน (พ.ศ. 2413–2418) ได้มอบหมายให้เจ้าหน้าที่ตำรวจคนแรกประจำการอยู่ที่หมู่บ้านมะลิวัลย์ ซึ่งอยู่ห่างจากวิกตอเรียพอยต์ปัจจุบันไปทางเหนือ 24 ไมล์

บางทีตำรวจที่มีชื่อเสียงที่สุดในพม่าในยุคนี้อาจเป็นนักเขียนคือ จอร์จ ออร์เวลล์ ซึ่งในปี พ.ศ. 2465 ได้เข้าร่วมกับตำรวจจักรวรรดิอินเดียในพม่า ตำรวจอาณานิคมที่มีชื่อเสียงอีกคนหนึ่งในพม่าคือเฮคเตอร์ ฮิวจ์ มันโร หรือที่รู้จักในชื่อซากี

หลังได้รับเอกราช (พ.ศ. 2491–ปัจจุบัน)

เมื่อวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2531 หลังจากการสังหารนักเรียนสองคนในระหว่างการเดินขบวนเพื่อประชาธิปไตย นักเรียนที่เดินขบวนบนถนนแปรถูกตำรวจปราบจลาจลกองกำลังความมั่นคง ลอน เต็ง เผชิญหน้าใกล้ทะเลสาบอี้นย่า และหลายคนถูกทุบตีจนตายหรือจมน้ำตาย

เจ้าหน้าที่ตำรวจพม่าปิดล้อมผู้ประท้วงในเมืองบาฮัน ย่างกุ้ง

กองกำลังตำรวจแห่งชาติประกอบด้วยหน่วยงานเล็ก ๆ หลายแห่ง รวมทั้ง

• ตำรวจรถไฟพม่า
• กองกำกับการข่าวกรอง

โครงสร้าง

ผู้บัญชาการกองกำลังตำรวจพม่าคนปัจจุบันคือ พลตำรวจตรี ซิน มิน เต็ต ซึ่งมีกองบัญชาการอยู่ที่กรุงเนปยีดอ โครงสร้างการบังคับบัญชาขึ้นอยู่กับเขตอำนาจศาลแพ่งที่จัดตั้งขึ้น ภายใต้การบังคับบัญชาของกองบัญชาการตำรวจ กองกำลังตำรวจของรัฐและภูมิภาคได้รับการจัดตั้งขึ้นในดินแดนของรัฐและภาคต่าง ๆ ตามลำดับ โดยมีกองบัญชาการอยู่ในเมืองหลวงของตน

กองกำลังตำรวจรัฐและภาค

มีกองกำลังตำรวจของรัฐและภาค 14 หน่วย และกองกำลังตำรวจของรัฐ/ภาคเพิ่มเติมอีก 3 หน่วยที่ได้รับการบัญชาการจากพลตำรวจจัตวาหรือพันตำรวจเอก เขตอำนาจศาลของพวกเขาถูกแบ่งตามการบริหารราชการแผ่นดิน รัฐและภาค ในรัฐเพิ่มเติมมีสถานะเดียวกัน

กองกำลังตำรวจแต่ละรัฐและภาคประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ

• สำนักงานกองกำลังตำรวจรัฐและภาค
• สำนักงานกองกำลังตำรวจจังหวัด
• สำนักงานกองกำลังตำรวจอำเภอ
• สถานีตำรวจ

ก่อนหน้านี้กองกำลังตำรวจจังหวัดแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ตามพื้นที่ จำนวนประชากร และการพัฒนา คือประเภท A และ B ผู้บัญชาการของกองกำลังตำรวจจังหวัดแบบ A คือพันตำรวจโท และแบบ B คือพันตำรวจตรี แต่ในทางปฏิบัติไม่มีการแบ่งประเภท และทุกจังหวัดได้รับมอบหมายให้เป็นพันตำรวจโท ผู้บัญชาการกองกำลังตำรวจในอำเภอเป็นพันตำรวจตรี และเจ้าหน้าที่สถานีตำรวจเป็นร้อยตำรวจเอก

แผนกพิเศษ

มีแผนกพิเศษสี่แผนก โดยสิบแผนกแรกบัญชาการโดยพลตำรวจจัตวา และอีกสองแผนกที่เหลือเป็นพันตำรวจเอก

• กองกำลังตำรวจรักษาความปลอดภัย
• กองกำลังตำรวจพิทักษ์ชายแดน
• แผนกข่าวกรองพิเศษ (ตำรวจสันติบาล)
• แผนกสืบสวนคดีอาญา (CID)
• แผนกตำรวจรถไฟ
• กองกำลังตำรวจปราบปรามการค้ามนุษย์
• กองกำลังตำรวจน้ำ
• กองกำลังตำรวจการบิน
• กองบังคับการปราบยาเสพติด
• กองกำลังสืบสวนทางการเงิน
• ตำรวจจราจรพม่า
• กองกำลังตำรวจรักษาความปลอดภัยท่องเที่ยว
• กองกำลังตำรวจรักษาความปลอดภัยแหล่งน้ำมัน
• กองกำลังตำรวจรักษาความปลอดภัยป่าไม้
• กองกำลังตำรวจทางหลวง
• แผนกตำรวจนครบาล

ศูนย์การฝึก

มีศูนย์ฝึกอบรมหลักสามแห่ง สถาบันฝึกอบรมกลางแห่งกองกำลังตำรวจพม่า 1 แห่ง และโรงฝึกอบรมตำรวจ 3 แห่ง กองกำลังตำรวจประจำรัฐและภาคจะมีศูนย์ฝึกอบรมของตนเองสำหรับหลักสูตรทบทวนความรู้และหลักสูตรผู้นำระดับชั้นประทวน (NCO)

ผู้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีจากการเรียนมหาวิทยาลัยทางไกลจะถูกตัดสิทธิ์จากการสอบ SIP ดังนั้นตำรวจที่จบปริญญาตรีรูปแบบดังกล่าวจำนวนมากจึงมีความกังวลต่ออนาคตของพวกเขา

ชื่อหลักสูตร	ระยะเวลาฝึก
หลักสูตรนักเรียนนายร้อย	50 สัปดาห์
หลักสูตรนักเรียนนายร้อยรองสารวัตร	6 สัปดาห์
หลักสูตรเจ้าหน้าที่เฝ้าตรวจ	6 สัปดาห์
หลักสูตรพนักงานสอบสวน	6 สัปดาห์
หลักสูตรเจ้าหน้าที่สถานีตำรวจ	8 สัปดาห์
หลักสูตรพนักงานเจ้าหน้าที่	6 สัปดาห์
หลักสูตรผู้บังคับการตำรวจอำเภอ	8 สัปดาห์
หลักสูตรผู้บังคับการตำรวจจังหวัด	24 สัปดาห์

โรงฝึกตำรวจ หมายเลข 1

โรงฝึกตำรวจหมายเลข 1 ได้รับการบัญชาการโดยพันตำรวจโทและดำเนินการ:

ชื่อหลักสูตร	ระยะเวลาฝึก
หลักสูตรฝึกอบรมขั้นพื้นฐานสำหรับสิบตำรววจตรีและสิบตำรวจโท	4 สัปดาห์
หลักสูตรนายดาบตำรวจและจ่าตำรวจ	24 สัปดาห์
หลักสูตรการฝึกอบรมขั้นพื้นฐานสำหรับพลตำรวจ	24 สัปดาห์
หลักสูตรกลุ่มงานสนับสนุน	4 สัปดาห์
หลักสูตรการต่ออายุอาจารย์ผู้สอน	4 สัปดาห์

โรงฝึกตำรวจ หมายเลข 2

โรงฝึกตำรวจหมายเลข 2 ได้รับการบัญชาการโดยพันตำรวจโท และรับเฉพาะหลักสูตรการฝึกอบรมขั้นพื้นฐานสำหรับพลตำรวจเท่านั้น ซึ่งโดยปกติจะใช้เวลาประมาณ 6 เดือนจึงจะสำเร็จ

ชื่อหลักสูตร	ระยะเวลาฝึก
หลักสูตรการฝึกอบรมขั้นพื้นฐานสำหรับพลตำรวจ	6 เดือน

โรงฝึกตำรวจตวงเลโลน

โรงฝึกตำรวจตวงเลโลน ได้รับการบัญชาการโดยพันตำรวจโทและดำเนินการ:

ชื่อหลักสูตร	ระยะเวลาฝึก
หลักสูตรฝึกอบรมขั้นพื้นฐานสำหรับสิบตำรววจตรีและสิบตำรวจโท	4 สัปดาห์
หลักสูตรนายดาบตำรวจและจ่าตำรวจ	12 สัปดาห์
หลักสูตรการฝึกอบรมขั้นพื้นฐานสำหรับพลตำรวจ	6 เดือน

กองพันตำรวจรบ (สวาต)

มีกองพันตำรวจจำนวน 16 กองพัน ทำหน้าที่รักษาความปลอดภัยทั่วไปภายใต้การบังคับบัญชาของกองบัญชาการควบคุมกองพัน ผู้บังคับกองพัน ได้แก่ตำรวจยศ พันตำรวจโท เนื่องจากจำนวนประชากรในเมืองต่าง ๆ รวมทั้งย่างกุ้งและมัณฑะเลย์เพิ่มมากขึ้นทุกวัน ปัญหาทางสังคม เศรษฐกิจ และการเมืองก็เพิ่มมากขึ้น ซึ่งอาจนำไปสู่การเกิดความไม่สงบและการก่อวินาศกรรม มีความจำเป็นต้องป้องกันการโจมตีและการคุกคาม โดยเฉพาะการปกป้องการประชุมเชิงปฏิบัติการระดับวีไอพีและโครงการก่อสร้างโรงงาน การรักษาความปลอดภัยนักการทูตและสถานทูตของพวกเขา กองพันตำรวจ 7 กองพัน ตั้งอยู่ในพื้นที่ภาคย่างกุ้ง และอีก 2 กองพันในเมืองมัณฑะเลย์ และอีก 3 กองพันในรัฐยะไข่ 1 กองพันในเมืองซะไกง์ 1 กองพันในรัฐมอญ 1 กองพัน ในเมืองพะโค 1 กองพัน และเมืองแปร 1 กองพัน

กองพันที่ได้รับการฝึกมาเป็นพิเศษและสามารถสู้รบได้เหล่านี้ก่อตั้งขึ้นด้วยบุคลากรจากอดีตตำรวจปราบจลาจล หรือที่รู้จักกันดีในชื่อหน่วย "ลอนเต็ง" (Lon Htein) แต่ละกองพันประกอบด้วยกำลังพลมากกว่า 500 นาย และกองพันเหล่านี้ได้รับการสนับสนุนจากสองกองพันสนับสนุน ซึ่งรวมถึงหน่วยสัญญาณและหน่วยการแพทย์ โครงสร้างของกองพันเหล่านี้คล้ายคลึงกับกองพันทหารราบเบาของกองทัพบก และอยู่ภายใต้การบังคับบัญชาของกองบัญชาการทหารภูมิภาคตามลำดับ

• กองพันตำรวจรบที่ 1 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่ลอว์กา)
• กองพันตำรวจรบที่ 2 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่มองดอ)
• กองพันตำรวจรบที่ 3 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่ชเวมยะยา)
• กองพันตำรวจรบที่ 4 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่ชเวซายาน)
• กองพันตำรวจรบที่ 5 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่มอบี)
• กองพันตำรวจรบที่ 6 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่ชเวปยีธา)
• กองพันตำรวจรบที่ 7 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่เจาะต้าน)
• กองพันตำรวจรบที่ 8 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่มีนกะลาโดน)
• กองพันตำรวจรบที่ 9 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่ไลง์ตายา)
• กองพันตำรวจรบที่ 10 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่แปร)
• กองพันตำรวจรบที่ 12
• กองพันตำรวจรบที่ 13
• กองพันตำรวจรบที่ 14 (กองบัญชาการตั้งอยู่ที่ปาเลค, มัณฑะเลย์)
• กองพันตำรวจรบที่ 15
• กองพันตำรวจรบที่ 16

กองกำลังเฉพาะกิจต่อต้านยาเสพติด

มีการจัดตั้งกองกำลังพิเศษต่อต้านยาเสพติดจำนวน 26 หน่วย ภายใต้การดูแลของคณะกรรมการกลางเพื่อการควบคุมยาเสพติด

อาวุธและยุทโธปกรณ์

กองกำลังตำรวจพม่าใช้อาวุธและกระสุนหลากหลายประเภท ตั้งแต่อาวุธโบราณสมัยสงครามโลกครั้งที่สองไปจนถึงอาวุธที่ทันสมัยและซับซ้อน อาวุธส่วนใหญ่ถูกยึดมาจากกลุ่มติดอาวุธและอาชญากรกลุ่มชาติพันธุ์ หรือเป็นสำเนาของปืน G3 และอาวุธอื่น ๆ ที่ผลิตในท้องถิ่นและอาวุธอื่น ๆ ที่กองทัพค่อย ๆ เลิกใช้

ปืนพก

• Enfield revolver
• Colt Detective Special
• Ka Pa Sa MA5 MKI
• Ka Pa Sa MA5 MKII

ปืนกลมือ

• เฮคแลร์อุนด์คอค เอ็มเพ5 (Norinco ทำ NR-08)
• Ka Pa Sa BA-52
• Sten Gun
• BA93
• BA94
• MA13 MKI
• MA13 MKII

ปืนลูกซอง

• Greener GP 12 Gauge Shotgun

ปืนเล็กยาว

• M1 carbine
• Type-56 Carbine
• Type 63 assault rifle
• M1 Garand
• ลี-เอ็นฟิลด์
• ชุด เอเค 47 (รวมถึงปืน ไทป์ 56 ของจีน)
• เอ็ม 16
• เอ็ม 4 คาร์บิน
• Norinco CQ
• Norinco QBZ 97
• Ka Pa Sa BA63
• Ka Pa Sa MA11
• Ka Pa Sa MA3

ปืนกล

• Bren Gun
• Ka Pa Sa BA64
• Ka Pa Sa MA12
• Type 81 lmg (ยึดมาจากกลุ่มติดอาวุธชาติพันธุ์)
• Type 56 lmg (ยึดมาจากกลุ่มติดอาวุธชาติพันธุ์)

ปืนไรเฟิลซุ่มยิง

• M40 rifle (ยึดมาจากกลุ่มติดอาวุธชาติพันธุ์)
• Ka Pa Sa BA100
• Ka Pa Sa MAS MKII

อาวุธไม่ถึงชีวิต

• Taser
• Pepper Spray cans
• Pepper-spray projectile gun
• Pepperball
• Rubber, beanbag, & plastic bullet
• Baton
• Riot shield
• M84 stun grenade
• Tear gas
• M6/M7 series chemical grenade
• Sting grenade

ยานยนต์

รถยนต์และรถบรรทุก

• Japan cars (สิ่งของที่ถูกยึด),
• Chevrolet Suburban (สิ่งของที่ถูกยึด),
• Range Rover บริจาคโดยองค์การต่างประเทศเพื่อการปราบปรามยาเสพติด
• Mercedes Benz C-Class sedan (สิ่งของที่ถูกยึด),
• Toyota Dyna paddy wagon (รถยนต์ส่วนตัวมักเรียกว่ารถสายตรวจอาสา),
• Toyota closed double cab (สิ่งของที่ถูกยึด, ใช้โดยทีมคุ้มกัน, สายตรวจ),
• Mitsubishi double cab (สิ่งของที่ถูกยึด, ใช้โดยนายตำรวจในย่างกุ้ง),
• Mitsubishi pickup (สิ่งของที่ถูกยึด, ใช้โดยสถานีตำรวจเมืองย่างกุ้ง),
• Mitsubishi pickup (สิ่งของที่ถูกยึด, ใช้โดยนายตำรวจในย่างกุ้ง),
• โตโยต้า ไฮลักซ์ (สิ่งของที่ถูกยึด, ใช้โดยสถานีตำรวจเมืองย่างกุ้ง),
• FAW pickup,
• ฮอนด้า ซีวิค, รถสายตรวจ,
• Jeep, ใช้โดยสถานีตำรวจ,
• Mazda B pick-up, ใช้โดยสถานีตำรวจ,
• Toyota Celica, ใช้เป็นรถนำตำรวจและเป็นรถตำรวจความเร็วสูงในการจับกุมรถสปอร์ต
• Nissan Fairlady Z, ใช้เป็นรถนำตำรวจและเป็นรถตำรวจความเร็วสูงในการจับกุมรถสปอร์ต

รถหุ้มเกราะ

ภาพ	รุ่น	ประเภท	จำนวน	ผลิตจาก	หมายเหตุ
รถหุ้มเกราะ/รถลำเลียงพลหุ้มเกราะ
	ZFB-05	รถลำเลียงพลหุ้มเกราะ	10	Chinaจีน	ได้รับภายในปี 2554 ถูกโอนจากกองทัพบกไปยังตำรวจ
	Sinotruk HOWO	รถบรรทุกปืนฉีดน้ำแรงดันสูง	ไม่ทราบ	จีน	หนึ่งในอุปกรณ์ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุดในการต่อต้านผู้ประท้วงในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564
	BAAC-87	รถลำเลียงพลหุ้มเกราะ	ไม่ทราบ	พม่า	หนึ่งในอุปกรณ์ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุดในการต่อต้านผู้ประท้วงในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564

เรือตรวจการณ์ใกล้ฝั่ง

ชั้น	ผู้สร้าง	หมายเลขตัวถัง	เข้าประจำการ	ยุทโธปกรณ์	หมายเหตุ
ชั้นพีจีเอ็ม	พม่า	331 332 333 334	2555	ปืนกล

เรือเร็วตรวจการณ์ลำน้ำ

ชั้น	ผู้สร้าง	หมายเลขตัวถัง	เข้าประจำการ	ยุทโธปกรณ์	หมายเหตุ
ชั้นพีซีอี	พม่า,  จีน	171 151 152 153 154 156 001 002 003 161 162	2556	ปืนกล

ยศและเครื่องหมายยศ

ชั้นสัญญาบัตร

กลุ่มชั้นยศ	นายพล / นายตำรวจชั้นนายพล										ตำรวจชั้นสัญญาบัตรอาวุโส						ตำรวจชั้นสัญญาบัตร								นักเรียนนายร้อย
กองกำลังตำรวจพม่า
			ရဲဗိုလ်ချုပ်ကြီး raaibauilaʻ khayupaʻ krīʺ พลตำรวจเอก		ဒုတိယရဲဗိုလ်ချုပ်ကြီး dautaiya raaibauilaʻ khayupaʻ krīʺ พลตำรวจโท		ရဲဗိုလ်ချုပ် raaibauilaʻ khayupaʻ พลตำรวจตรี		ရဲမှူးချုပ် raaimahūʺ khayupaʻ พลตำรวจจัตวา		ရဲမှူးကြီး raaimahūʺ karī พันตำรวจเอก		ဒုတိယရဲမှူးကြီး dautaiya raaimahūʺ karī พันตำรวจโท		ရဲမှူး raaimahūʺ พันตำรวจตรี		ဒုတိယရဲမှူး dautaiya raaimahūʺ ร้อยตำรวจเอก		ရဲအုပ် raai ’aupaʻ ร้อยตำรวจโท			ဒုတိယရဲအုပ် dautaiya raai ’aupaʻ ร้อยตำรวจตรี			ဒုတိယရဲအုပ်လောင်း dautaiya raai ’aupaʻ laoṅaʻʺ นักเรียนนายร้อย

ชั้นประทวน

กลุ่มชั้นยศ	ตำรวจชั้นประทวนอาวุโส																						ตำรวจชั้นประทวน						พลสมัคร และพลตำรวจ
กองกำลังตำรวจพม่า																																			ไม่มีเครื่องหมาย	ไม่มีเครื่องหมาย
							ရဲအရာခံဗိုလ် Raai ’araā khaṃ bauilaʻ จ่าสิบตำรวจ				ရဲတပ်ကြပ်ကြီး Raai tapaʻ karpaʻ krīʺ สิบตำรวจเอก												ရဲတပ်ကြပ် Raai tapaʻ karpaʻ สิบตำรวจโท				ဒုတိယရဲတပ်ကြပ် Dautaiya tapaʻ karpaʻ สิบตำรวจตรี								ရဲတပ်သား Raai tapaʻ saāʺ พลตำรวจ	ရဲတပ်သားသစ် Raai tapaʻ saāʺ sacaʻ พลตำรวจใหม่

ดูเพิ่ม

• อองซาน
• เหตุระเบิดในย่างกุ้ง พ.ศ. 2526
• สิทธิมนุษยชนในประเทศพม่า
• อาชญากรรมในประเทศพม่า

อ้างอิง

แหล่งข้อมูล

หนังสือ

• Selth, Andrew (2002). Burma's Armed Forces: Power Without Glory. Norwalk, CT: EastBridge. ISBN 1891936190.

บทความ

• Egreteau, Renaud (2021). "The Inchoate Legislative Scrutiny of the Myanmar Police Forces: A Study of the USDP Legislature (2011–16)". Contemporary Southeast Asia. 43 (3): 531–556. ISSN 1793-284X. JSTOR 27096072.
• Selth, Andrew (2012). "Myanmar's Police Forces: Coercion, Continuity and Change". Contemporary Southeast Asia. 34 (1): 53–79. doi:10.1355/cs34-1c. hdl:10072/47547. ISSN 0129-797X. JSTOR 41446244. S2CID 145259666. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 20 December 2021. สืบค้นเมื่อ 20 December 2021.