อุทยาน 100 ปี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
อุทยาน 100 ปี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
แผนที่
ประเภทสวนชุมชน
ที่ตั้งซอยจุฬาลงกรณ์ 5 ระหว่างซอยจุฬาลงกรณ์ 9 กับถนนบรรทัดทอง
พื้นที่28 ไร่
เปิดตัว26 มีนาคม พ.ศ. 2560
ผู้ดำเนินการสำนักงานจัดการทรัพย์สิน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สถานะแล้วเสร็จ

อุทยาน 100 ปี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นสวนชุมชน ขนาดประมาณ 28 ไร่ ตั้งอยู่บริเวณซอยจุฬาลงกรณ์ 5 ระหว่างซอยจุฬาลงกรณ์ 9 กับถนนบรรทัดทอง ในพื้นที่สวนหลวง-สามย่าน เชื่อมต่อกับแนวแกนกลางของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ภายในสวนสาธารณะแบ่งพื้นที่ใช้สอยเป็น ลานกิจกรรมกลางแจ้ง ศูนย์การเรียนรู้ โดยอาคารต่าง ๆ จะปลูกต้นไม้เพื่อเป็นอาคารสีเขียว มีประโยชน์ในการชะลอน้ำ[1] ออกแบบตามแนวคิด "ป่าในเมือง" ออกแบบให้เป็นพื้นที่หน่วงน้ำของเมือง โดยใช้หลักการสร้างบ่อเก็บน้ำ (retention pond) บ่อพักนํ้าชั่วคราว (detention pond) ขนาดใหญ่บริเวณทางเข้าแต่ละจุดของสวน ซึ่งออกแบบไว้ในรูปแบบบริเวณพื้นที่ต่ำของโครงการ นอกจากนี้มีแนวพื้นที่รับน้ำ (rain garden) และระบบระบายน้ำใต้ดิน มีพื้นที่อเนกประสงค์ และที่จอดรถ 200 คัน[2] มีหลังคาเขียวที่ใหญ่ที่สุดของประเทศไทย[3] อุทยานเปิดในวันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2560 ซึ่งเป็นวันเฉลิมฉลองจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยครบ 100 ปีพอดี

ที่มาของโครงการมาจากดำริของผู้บริหารมหาวิทยาลัยในผังแม่บทที่วางมานาน ซึ่งกำหนดให้แกนกลางของผังจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยที่เชื่อมต่อกับส่วนพาณิชย์เป็นพื้นที่สีเขียว จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2555 สำนักงานจัดการทรัพย์สินได้จัดประกวดแบบอุทยานเพื่อเฉลิมฉลองมหาวิทยาลัยครบรอบ 100 ปี จนได้ผู้ชนะการประกวดแบบหลักด้านงานภูมิสถาปัตยกรรม คือ กชกร วรอาคม จากสำนักงานออกแบบบริษัทแลนด์โปรเสส[4] และผู้ออกแบบอาคารจากสำนักงานออกแบบ N7A[5] โดยพื้นที่ของอุทยานเดิมเป็นตึกแถวซึ่งหมดสัญญาเช่ากับทางมหาวิทยาลัย และทางมหาวิทยาลัยไม่ต่อสัญญา[6]

อุทยาน 100 ปี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้รับคัดเลือกโดยสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ให้เป็นผลงานออกแบบสถาปัตยกรรมดีเด่น (ASA AD Award) ในปี พ.ศ. 2561[7] ถือเป็นครั้งแรกที่รางวัลด้านสถาปัตยกรรมให้รางวัลกับสวนสาธารณะ[8]

พื้นที่ใช้สอย[แก้]

พื้นที่ของอุทยานประกอบด้วยแนวพื้นที่รับน้ำ พื้นที่ชุมน้ำประดิษฐ์ สวนซึมน้ำ บ่อหน่วงน้ำเพื่อชะลอน้ำฝนก่อนระบายออกสู่สาธารณะ พื้นที่ซึมน้ำแบบแก้มลิง และอาคารอเนกประสงค์ ภายในอุทยานมีถนน 100 ปี จุฬาฯ กว้าง 30 เมตร ยาว 1.35 กิโลเมตร ปลูกต้นไม้สองข้างทางเชื่อมต่อพื้นที่อุทยานจุฬาฯ 100 ปี กับถนนพระรามที่ 1 กับถนนพระรามที่ 4[9]

  • พื้นที่กิจกรรมกลางแจ้ง แบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ พื้นที่ทำกิจกรรมขนาดเล็กไม่เกิน 50 คน มีอยู่ 8 จุดทั่วอุทยานบริเวณด้านหน้า มีลักษณะเป็นเหมือนห้องเรียนกลางแจ้ง มีที่นั่งที่ก่อขึ้นมารูปแบบครึ่งวงกลม เว้นพื้นที่ตรงกลางสำหรับเป็นที่บรรยายหรือทำกิจกรรมแบบกลุ่ม พื้นที่ทำกิจกรรมขนาดกลาง จุคนได้ราว 700–1400 คน ใช้พื้นที่บริเวณสนามหญ้าทั้งหมดสามารถแบ่งออกมาเป็นจุดได้ 4 จุดทั่วสวน และ พื้นที่ทำกิจกรรมขนาดใหญ่ สามารถรองรับคนได้เต็มพื้นที่ราว 9,780 คน และอีกฝากหนึ่งรองรับได้ 2,780 คน แบ่งเป็นสองจุดคือบริเวณสนามหญ้าทั้งหมดของอุทยานฯ ซึ่งถือว่าเป็นพื้นที่กว้างสุด สามารถจุคนได้ราว 7,000 คน[10]
  • พื้นที่ชุ่มน้ำประดิษฐ์ (constructed wetland) เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำเพื่อส่งเสริมระบบนิเวศและนันทนาการ เป็นระบบการหมุนเวียนน้ำในอุทยาน ใช้ระบบชีววิศวกรรมเพื่อการบำบัดน้ำ ออกแบบเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำประดิษฐ์ให้กับส่วนต่าง ๆ ของอุทยาน และเป็นพื้นที่ซึมน้ำ-หน่วงน้ำของเมือง
  • อาคารอเนกประสงค์ มีลักษณะอาคารที่สอดประสานเป็นหนึ่งเดียวกับพื้นที่ภูมิทัศน์ เป็นสถาปัตยกรรมที่เปรียบเสมือนซุ้มประตู (gateway) จากกระบวนทัศน์ทางธรรมชาติวิทยา เป็นที่หลักเขตให้กับอุทยาน 100 ปี จุฬาฯ พาดยาวไปสองฝั่งถึงหลังคาเขียว
  • สวนซึมน้ำ (porous park) ให้อุทยาน ออกแบบให้มีความลาดเอียง เพื่อเพิ่มความสามารถในการซึมน้ำดัก และกักเก็บน้ำฝนในช่วงหน้าฝน และนำน้ำกลับมาใช้ในช่วงหน้าแล้ง รวมถึงบ่อหน่วงน้ำ ทั้งแบบเปียก (retention pond) และแบบแห้ง (detention pond) เพื่อขังและชะลอน้ำฝน ก่อนระบายออกสู่สาธารณะโดยสามารถหน่วงน้ำไว้ในพื้นที่ได้ประมาณ 3-4 ชั่วโมง
อุทยาน 100 ปี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และเส้นขอบฟ้ากรุงเทพมหานครทางทิศตะวันออกและทิศใต้

รางวัล[แก้]

  • รางวัล Special Recognition for Public Facility ในงาน 13th PropertyGuru Thailand Property Awards 2018[11]
  • รางวัลชนะเลิศในสาขาโครงการสร้างเสร็จระดับใหญ่ จาก World Landscape Architecture Awards 2019 (WLA)[12]
  • รางวัลการออกแบบสถาปัตยกรรมดีเด่น ประจำปี 2561 โดยสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์[3]
  • รางวัลเชิดชูเกียรติ ประเภทการออกแบบทั่วไป จากสมาคมภูมิสถาปนิกอเมริกัน[13]

อ้างอิง[แก้]

  1. จุฬาฯ สร้าง 'อุทยาน 100 ปี' สวนสาธารณะ ปอดแห่งใหม่ของคนกรุงเทพ
  2. อุทยานจุฬาฯ 100 ปี
  3. 3.0 3.1 ประกาศผลการคัดเลือกผลงานรางวัลการออกแบบสถาปัตยกรรมดีเด่น ประจำปี 2561
  4. "อุทยานจุฬาฯ: ของขวัญวันนี้เพื่อ 100 ปีข้างหน้า". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-08-19. สืบค้นเมื่อ 2017-08-24.
  5. "CHULALONGKORN UNIVERSITY MUSEUM & CENTRAL PARK". n7a.co.th. N7A Architect. สืบค้นเมื่อ 6 November 2021.
  6. "จุฬาฯ" สร้างอุทยาน 100 ปี ปลูกพื้นที่สีเขียวให้สังคมไทย
  7. The Association of Siamese Architects. (2018). ASA ARCHITECTURAL DESIGN AWARDS 2018 | The Association of Siamese Architects. [online] Available at: http://asa.or.th/news/asa-architectural-design-awards-2018/ [Accessed 2 May 2018].
  8. "น่าฟัง! ดร.กชกร วรอาคม ภูมิสถาปนิกหญิงกับการเปลี่ยนเมืองที่กำลังจมเป็นภูมิสถาปัตยกรรมที่พร้อมสู้น้ำท่วมได้". 3 มิถุนายน 2562. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-08-06. สืบค้นเมื่อ 6 สิงหาคม 2562. {{cite news}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help)
  9. บรรยากาศในอุทยานจุฬาฯ 100 ปี
  10. ""อุทยานจุฬาฯ 100 ปี" พื้นที่สีเขียวใหม่ ใจกลางเมือง". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-10-30. สืบค้นเมื่อ 2017-08-24.
  11. “อุทยาน 100 ปีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย” ได้รับรางวัล PropertyGuru Thailand Property Award 2018 “Special Recognition for Public Facility”
  12. อุทยาน 100 ปี จุฬาฯ คว้ารางวัลโครงการสร้างเสร็จระดับใหญ่ในเวทีโลก WLA Awards 2019
  13. "Chulalongkorn University Centenary Park". สมาคมภูมิสถาปนิกอเมริกัน. สืบค้นเมื่อ 18 ตุลาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help)