ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (อังกฤษ: Royal Turf Club of Thailand under the Royal Patronage) หรือที่นิยมเรียกกันว่า สนามม้านางเลิ้ง[1] เป็นสถานที่จัดการแข่งม้าในพระบรมราชูปถัมภ์ ตั้งอยู่เลขที่ 183 ถนนพิษณุโลก แขวงสวนจิตรลดา เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร เปิดสนามอย่างเป็นทางการในวันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2459 จนกระทั่งหมดสัญญาเช่ากับสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ จึงจัดการแข่งม้าวันสุดท้ายเมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2561 และถูกรื้อถอนตั้งแต่เดือนมีนาคม พ.ศ. 2562 ปัจจุบันแปรสภาพเป็นอุทยานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ประวัติ[แก้]
เบื้องหลังและพื้นภูมิ[แก้]
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เสด็จกลับจากประพาสยุโรปในปี พ.ศ. 2440 สโมสรน้ำเค็มศึกษา สมาคมของข้าราชการและนักเรียนที่เคยไปทำงาน ศึกษา หรือเดินทางไปยุโรป ได้ร่วมกับเจ้าของคอกม้าต่างๆ จัดแข่งม้าเทียมรถ เพื่อเป็นการต้อนรับและถวายความจงรักภักดีต่อในหลวงรัชกาลที่ 5 โดยปรับให้ท้องสนามหลวงกลายเป็นสนามแข่งม้าชั่วคราว นับเป็นการจัดกีฬาแข่งม้าแบบตะวันตกครั้งแรกของประเทศไทย ในปี 2444 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระบรมราชานุญาตให้จัดตั้งราชกรีฑาสโมสร หรือที่เรียกกว่าว่า “สนามฝรั่ง” เพื่อเป็นทั้งแหล่งบันเทิงจำกัดวงสำหรับคนต่างชาติ
ก่อตั้ง[แก้]
กระทั่งในสมัยรัชกาลที่ 6 พระยาประดิพัทธภูบาลและพระยาอรรถการประสิทธิ์ ได้ทำหนังสือทูลเกล้าฯ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อขอพระบรมราชานุญาตตั้งสโมสรสนามม้า “สนามไทย” แข่งเพื่อให้บริการแข่งม้าสำหรับคนไทยและนำรายได้มาใช้บำรุงพันธุ์ม้าจากประเทศออสเตรเลียและอังกฤษ ทรงมีพระบรมราชานุญาตพร้อมทั้งได้พระราชทานนามว่า "ราชตฤณมัยสมาคมแห่งกรุงสยาม" อีกทั้ง ทรงรับไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์ เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2459 และพระราชทานนามว่า ราชตฤณมัยสมาคม รวมไปถึงยังทรงส่งม้าในคอกของพระองค์เข้าร่วมแข่งอีกด้วย สมาคมฯ ทำหน้าที่ในการดำเนินกิจการแข่งม้า จัดทำทะเบียนประวัติม้า เจ้าของและผู้ที่เกี่ยวข้อง ส่วนการแข่งขันจะจัดขึ้นในวันอาทิตย์เว้นอาทิตย์ สลับกันกับราชกรีฑาสโมสร และยังมีการให้บริการอื่น ๆ เช่น สนามเทนนิส, สระว่ายน้ำ, ห้องอาหาร จัดเลี้ยงต่าง ๆ[2][3]
ราชตฤณมัยสมาคมในการเมืองไทย[แก้]
รัฐบาลในสมัย สัญญา ธรรมศักดิ์ ใช้ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทยเป็นสถานที่ประชุมสมัชชาแห่งชาติที่มีจำนวน 2,347 คน เป็นที่มาของฉายา "สภาสนามม้า" [4]
ต่อมาในวันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2555 เป็นสถานที่จัดชุมนุมขับไล่รัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชินวัตร โดยองค์การพิทักษ์สยาม ซึ่งนำโดย พลเอก บุญเลิศ แก้วประสิทธิ์ เลขาธิการราชตฤณมัยสมาคมฯ[4]
สัญญาเช่า[แก้]
ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นผู้ลงนามในสัญญาเช่าอาคารและที่ดินบริเวณสนามม้านางเลิ้งจากสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ จำนวน 3 ฉบับ ฉบับที่ 2976/2542 , 2977/2542 และ 2978/2542 ลงวันที่ 29 กันยายน พ.ศ. 2542 นั้น โดยทั้ง 3 ฉบับ มีกำหนดอายุสัญญาเช่า 6 เดือน นับแต่วันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2542 เป็นต้นไป ในอัตราเช่าเดือนละ 30,000 บาท, 10,000 บาท และ 10,000 บาท ตามลำดับ ซึ่งรายละเอียดและเงื่อนไขสัญญาเช่าเป็นที่ทราบกันนั้น ปัจจุบันสัญญาเช่าทั้ง 3 ฉบับได้ครบกำหนดอายุสัญญาเช่ามานานแล้ว และสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์จำเป็นต้องใช้ที่ดินและอาคารดังกล่าว จึงไม่สามารถให้ราชตฤณมัยสมาคมฯ เป็นผู้เช่าได้อีกต่อไป ซึ่งสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ได้ประสานและแจ้งให้ราชตฤณมัยสมาคมฯ ทราบในเบื้องต้นแล้ว สำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์จึงบอกเลิกสัญญาเช่าสนามม้านางเลิ้งและขอให้ส่งมอบสถานที่เช่าภายในกำหนด 180 วัน นับแต่วันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2561 ซึ่งตรงกับวันที่ 1 ตุลาคม[5][6][7][8]
รื้อถอน[แก้]
หลังจากสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ได้บอกเลิกสัญญาเช่า ราชตฤณมัยสมาคมฯ ได้จัดการแข่งม้าวันสุดท้ายเมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2561[9] และได้ส่งมอบพื้นที่คืนตามกำหนดคือก่อนวันที่ 1 ตุลาคม จากนั้นในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2562 จึงได้ทำการรื้อถอนสนามม้า โดยพื้นที่นี้ได้เปลี่ยนสถานะเป็นเขตพระราชฐานในชื่อ "901 แลนด์"[10] และปัจจุบันพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานให้เป็นอุทยานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ซึ่งภายในบริเวณดังกล่าวประกอบด้วยพระบรมราชานุสาวรีย์ สวนสาธารณะ และพื้นที่แก้มลิง ซึ่งออกแบบภูมิสถาปัตย์ตามแบบอย่างโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ[11] รวมถึงอาคารจอดรถใต้ดินจำนวน 3 ชั้น ที่สามารถรองรับการจอดรถยนต์ได้ 700 คัน คาดว่าจะก่อสร้างแล้วเสร็จและเปิดให้บริการภายในปี พ.ศ. 2567[12][13]
ดูเพิ่ม[แก้]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ ( "นางเลิ้ง" มาจากคำ "ฉนำงเฬิง" ใน ภาษาตระกูลมอญ-เขมร หมายถึง หม้อ กระถาง ตุ่ม โอ่งขนาดใหญ่มาก)
- ↑ สนามม้านางเลิ้ง คอลัมน์ กับแกล้มการเมือง, หน้า 2 หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับที่ 23,026 วันอาทิตย์ที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2555
- ↑ สนามม้านางเลิ้งยุคใหม่ พร้อมตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ทันสมัยของคนเมือง
- ↑ 4.0 4.1 จุดชนวนตั้งแนวรบ‘ล้มยิ่งลักษณ์’ที่นางเลิ้ง โดย อัญชะลี ไพรีรัก จากแนวหน้า
- ↑ สำนักงานทรัพย์สินฯ บอกเลิกสัญญาสนามม้านางเลิ้ง ย้ายทรัพย์สินออกภายใน 180 วัน
- ↑ ปิดตำนานสนามม้านางเลิ้ง102ปี ย้ายทรัพย์สินออกภายใน180วัน
- ↑ https://readthecloud.co/remain-royal-turf-club/
- ↑ สนามม้าแห่งที่ 2 ของไทยอายุ 102 ปี กับสถาปัตยกรรมที่ควรไปดูด้วยตาสักครั้ง
- ↑ "จัดแข่งม้าวันสุดท้าย 'สนามม้านางเลิ้ง' ปิดตำนาน101ปี". กรุงเทพธุรกิจ. 2018-09-16. สืบค้นเมื่อ 2023-02-01.
{{cite news}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์) - ↑ "ข้อบังคับหัวหน้าเจ้าพนักงานจราจรในเขตกรุงเทพมหานคร ว่าด้วยการจำกัดความเร็วและห้ามใช้เสียง บริเวณโดยรอบเขตพระราชฐาน (๙๐๑ แลนด์) พ.ศ. ๒๕๖๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 138 (พิเศษ 102 ง): 41. 2021-05-13. สืบค้นเมื่อ 2022-12-05.
- ↑ เริ่มต้นการรื้อถอน สนามม้านางเลิ้ง เตรียมสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ ร.9
- ↑ เตรียมเฮ! เผยคืบหน้าเปลี่ยน 'อดีตสนามม้านางเลิ้ง' เป็น 'สวนสาธารณะ' 216 ไร่
- ↑ อัดงบเพิ่ม 2.5 พันล. ซ่อมสร้างทั่วกรุง ผุดที่จอดรถใต้ดิน “สนามม้านางเลิ้ง”
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
- เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ เก็บถาวร 2012-12-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°45′44″N 100°31′01″E / 13.76216°N 100.51704°E