การเลิกล้มราชาธิปไตย

ในประวัติศาสตร์โลก มีการล้มล้างสถาบันพระมหากษัตริย์ในหลายประเทศทั่วโลก สาเหตุการล่มสลายของราชวงศ์อาจเป็นผลมาจากการปฏิวัติ, การตั้งสาธารณรัฐ, การลงประชามติของประชาชน, การรัฐประหาร หรือจากสงคราม

• ปัจจุบัน ประเทศที่ล้มล้างสถาบันพระมหากษัตริย์ เช่น เกาหลี, จักรวรรดิจีน และจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี เป็นต้น
• บางประเทศ แม้จะล้มล้างสถาบันพระมหากษัตริย์ไปแล้วแต่ก็ได้มีการฟื้นฟูขึ้นมาใหม่ เช่น สเปน, สหราชอาณาจักร และกัมพูชา ซึ่งประเทศเหล่านี้เคยมีประวัติศาสตร์ในช่วงที่ไร้กษัตริย์หรือช่วงสาธารณรัฐ จนมีการฟื้นฟูสถาบันพระมหากษัตริย์ในภายหลัง และพระมหากษัตริย์ก็ทรงกลับมาเป็นประมุขแห่งรัฐเช่นเดิมมาจนถึงปัจจุบัน
• บางประเทศถึงมีการฟื้นฟูสถาบันพระมหากษัตริย์แต่ก็ถูกล้มล้างอีก ทำให้การฟื้นฟูไม่เป็นผลสำเร็จ เช่น กรีซและฝรั่งเศส เป็นต้น

พระบรมวงศานุวงศ์ที่เหลือรอดมาจากการล้มล้างก็ยังคงใช้คำนำหน้าพระนามเป็นพระอิสริยยศที่เคยดำรงอยู่ เช่น เจ้าหญิงเฮวอนแห่งเกาหลี ก็ยังคงใช้คำนำหน้าพระนามหรือพระอิสริยศว่า "จักรพรรดินีแห่งเกาหลี" ยังรอการหวนคืนสู่ราชบัลลังก์ และบางประเทศในปัจจุบันก็มีเสียงเรียกร้องให้ฟื้นฟูราชวงศ์ขึ้นมาใหม่ เช่นที่ สาธารณรัฐเกาหลี, สาธารณรัฐออสเตรีย และสาธารณรัฐฮังการี เป็นต้น นอกจากนี้ก็ยังมีการสิ้นสุดลงของพระราชวงศ์ที่ไม่ได้เกิดจากรัฐประหารหรือสาเหตุอื่น ๆ แต่เนื่องจากพระมหากษัตริย์ของประเทศนั้นไม่มีองค์รัชทายาทหรือผู้สืบทอดราชบัลลังก์ เช่น ซามัว

ประวัติศาสตร์

ตัวอย่างของการล้มล้างพระราชวงศ์เช่น ในปี ค.ศ. 1649 พระราชวงศ์อังกฤษ โดยรัฐสภาแห่งอังกฤษภายใต้การนำของ โอลิเวอร์ ครอมเวลล์ แต่ก็ได้มีการฟื้นฟูภายหลังในปี ค.ศ. 1660 อีกแห่งที่ฝรั่งเศส พระราชวงศ์ฝรั่งเศสถูกล้มล้างในปี ค.ศ. 1792 ในระหว่างการปฏิวัติฝรั่งเศส และก็ได้มีการฟื้นฟูในภายหลังหลายครั้งแต่สุดท้ายฝรั่งเศสก็ได้กลายเป็นสาธารณรัฐ , ในปี ค.ศ. 1871 ราชวงศ์จีนอันเก่าแก่ที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานก็ถูกล้มล้างและพระจักรพรรดิก็ถูกถอดถอน ซึ่งพระจักรพรรดิองค์สุดท้ายของจีนก็คือ จักรพรรดิผู่อี๋ โดยการปฏิวัติของ ซุน ยัตเซ็น, สมเด็พระจักรพรรดิโกจงแห่งเกาหลี พระจักรพรรดิองค์สุดท้ายแห่งจักรวรรดิเกาหลีก็สูญเสียราชบัลลังก์ในปี ค.ศ. 1910 เมื่อจักรวรรดิญี่ปุ่นเข้ายึดครองเกาหลีและให้พระราชวงศ์ญี่ปุ่นดำรงเป็นพระประมุขแห่งเกาหลีสืบต่อแทน และอีกแห่งหนึ่งนั้นก็คือมองโกเลีย หลังจากพระมหากษัตริย์ได้สวรรคตลง มองโกเลียก็ได้กลายเป็นสาธารณรัฐ

ในปี ค.ศ. 1893 ผู้นำของกระทรวงการค้าต่างประเทศแห่งราชอาณาจักรฮาวาย ก็ได้ทำการยึดอำนาจจากสมเด็จพระราชินีนาถแห่งราชอาณาจักรฮาวาย และได้ก่อตั้งเป็นสาธารณรัฐจนเข้าร่วมเป็นรัฐสมาชิกรัฐหนึ่งของสหรัฐอเมริกา ในปี ค.ศ. 1898, พระราชวงศ์โปรตุเกสก็ถูกล้มล้างในปี ค.ศ. 1910 สองปีหลังจากการสวรรคตของสมเด็จพระเจ้าคาร์ลอสที่ 1 แห่งโปรตุเกส

ในช่วงสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ได้เกิดการล้มล้างอำนาจของพระราชวงศ์ทั่วโลกครั้งใหญ่ เช่น ในจักรวรรดิรัสเซียภาวะความอดอยากและยากจนของประเทศจากสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ได้ทำให้เกิดการปฏิวัติยึดอำนาจพระราชวงศ์รัสเซีย และได้ก่อให้เกิดลัทธิคอมมิวนิสต์ ที่เน้นการต้อต้านสถาบันพระมหากษัตริย์ ซึ่งภายหลังได้ทำการสังหารหมู่พระราชวงศ์รัสเซีย ส่วนประเทศที่ล้มล้างสถาบันพระมหากษัตริย์ภายหลังจากสงครามโลกครั้งที่หนึ่งสิ้นสุดลง ได้แก่ จักรวรรดิเยอรมัน, จักรวรรดิออสเตรีย - ฮังการี, และจักรวรรดิออตโตมาน ในระหว่างสงครามพระราชวงศ์บางแห่งก็มีแผนที่จะประกาศเอกราชและก่อตั้งราชวงศ์เช่น แกรนด์ดัชชีฟินแลนด์ และที่ ลิทัวเนีย รวมทั้งรัฐในอารักขา และอาณานิคมบางแห่งของจักรวรรดิเยอรมัน ซึ่งทั้งพระมหากษัตริย์แห่งฟินแลนด์และลิทัวเนีย ก็ได้สละราชบัลลังก์ภายหลังการพ้ายแพ้ของเยอรมัน ในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1918

ในปี ค.ศ. 1939 ราชอาณาจักรอิตาลี ก็ได้เข้ายึดครองแอลเบเนียซึ่งได้ทำการล้มล้างพระราชวงศ์แอลเบเนีย และสถาปนาพระราชวงศ์อิตาลีขึ้นเป็นพระประมุขแห่งแอลเบเนีย ตลอดจนพระราชวงศ์ของยุโรปตะวันออก เช่นพระราชวงศ์บัลแกเรีย, ฮังการี และโรมาเนีย ก็ได้เข้าร่วมกับฝ่ายอักษะของเยอรมันในสงครามโลกครั้งที่สอง ต่อต้านราชอาณาจักรยูโกสลาเวีย, ฝ่ายสัมพันธมิตร และสหภาพโซเวียต ในขณะที่ฝ่ายอักษะกำลังพ้ายแพ้ในสงคราม แนวร่วมของลัทธิคอมมิวนิสต์ทั้งใน ยูโกสลาเวีย และแอลเบเนีย ก็ได้ทำการยึดอำนาจและล้มล้างพระราชวงศ์ของทั้งสองประเทศลง ส่วนลัทธิคอมมิวนิสต์ในบัลแกเรีย, ฮังการี และโรมาเนีย ก็ได้ทำการล้มล้างพระราชวงศ์ของตนโดยกองกำลังอันแข็งแกร่งของสหภาพโซเวียต ที่มีทั้งอาวุธและผู้สนับสนุนเป็นจำนวนมากในระหว่างการดำเนินไปของสงครามโลกครั้งที่สอง ในขณะที่พระมหากษัตริย์แห่งอิตาลีก็ได้ทำการสลับข้างจากฝ่ายอักษะเป็นฝ่ายสัมพันธมิตรในช่วงสงครามจากความอนุเคราะห์ของฝ่ายสัมพันธมิตร แต่ถึงอย่างไรก็ตามพระราชวงศ์อิตาลีก็สิ้นสุดลงจากการลงประชามติของประชาชนชาวอิตาลีในปี ค.ศ. 1946 เช่นกัน แต่มีพระมหากษัตริย์แห่งเดียวในโลกในช่วงสงครามโลกครั้งที่สองที่ถึงแม้จะพ้ายแพ้ในสงคราม แต่พระราชวงศ์ก็มิได้ถูกล้มล้างนั้นคือ สมเด็จพระจักรพรรดิโชวะแห่งญี่ปุ่น ที่ถึงแม้จะเป็นผู้ให้การต่อต้านการทำสงครามแต่ก็เป็นผู้คุมอำนาจสำคัญของการทำศึกต่อต้านฝ่ายสัมพันธมิตร ที่ยินยอมให้สหรัฐอเมริกาเข้าควบคุมญี่ปุ่นแทนการถูกนำตัวไปขึ้นศาลโลกในฐานะอาชญากรสงครามและล้มล้างพระราชวงศ์ญี่ปุ่น แต่ทว่าตระกูลเจ้าชายต่างๆ ในระบบศักดินาได้ถูกทำลายแทน

ในราชอาณาจักรกรีซ สมเด็จพระราชาธิบดีและพระราชวงศ์ก็ถูกเนรเทศโดยกองทัพจากการรัฐประหาร ในปี ค.ศ. 1967 ถึงแม้จะมีการฟื้นฟูในภายหลังแต่ก็ถูกล้มล้างอีกครั้งจากการลงประชามติของประชาชนในปี ค.ศ. 1974

ระบอบราชาธิปไตยในอินเดีย, เคนยา, แทนซาเนีย, แซมเบีย และซิมบับเว ถูกล้มลงไม่นานหลังจากได้รับเอกราชจากสหราชอาณาจักร หลังจากที่ก่อนหน้านี้ในขณะที่เป็นรัฐสมาชิกของเครือจักรภพแห่งชาติได้มีสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 แห่งสหราชอาณาจักร เป็นพระประมุขมาโดยตลอด

ความพยายามในการฟื้นฟูราชวงศ์

นอกจากนี้ยังมีประเทศที่มีความพยายามที่จะฟื้นฟูสถาบันพระมหากษัตริย์ของตนเองขึ้นมาอีกครั้งแต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จเช่นที่ บราซิล ในปี ค.ศ. 1990 รัฐสภาแห่งบราซิลได้มีการลงมติให้มติการฟื้นฟูสถาบันพระมหากษัตริย์เป็นอันตกไป ในขณะที่ยังมีความพยายามในการฟื้นฟูพระราชวงศ์ยังคงดำเนินต่อไปในทางภาคตะวันออกของประเทศ ที่บัลแกเรีย พระเจ้าซาร์ซิเมออนที่ 2 พระมหากษัตริย์พระองค์สุดท้ายที่ได้ขึ้นเสวยราชย์เป็นพระมหากษัตริย์ของประเทศ ทรงได้รับเลือกมาเป็นนายกรัฐมนตรีของประเทศ โดยดำรงตำแหน่งตามวาระ 4 ปี เริ่มดำรงตำแหน่งในปี ค.ศ. 2001 ถึง ค.ศ. 2005 แต่ท้ายที่สุดก็ไม่ได้มีการฟื้นฟูสถาบันพระมหากษัตริย์ของประเทศขึ้นมาแต่อย่างใด ที่ออสเตรเลียเองก็มีปัญหาเกี่ยวกับพระราชวงศ์อังกฤษขึ้นมา เนื่องจากประชาชนบางกลุ่มต้องการให้ออสเตรเลียกลายเป็นสาธารณรัฐ จึงได้ยื่นข้อเสนอเข้ารัฐสภาและก็ได้มีการลงมติของรัฐสภาในเรื่องนี้ ผลที่ออกมาก็คือรัฐสภาของทุกรัฐลงมติให้ออสเตรเลียยังคงใช้ระบอบการปกครองแบบเดิม ที่มีพระประมุขของประเทศยังคงเป็น สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 แห่งสหราชอาณาจักร ยกเว้นที่เขตนครหลวงแห่งออสเตรเลียที่ผ่านข้อเสนอเท่านั้น ที่แอลเบเนียเองก็ได้มีความพยายามฟื้นฟูสถาบันพระมหากษัตริย์เช่นกันในปี ค.ศ. 1997 แต่ก็ไม่ประสบผลสำเร็จ ส่วนที่สาธารณรัฐเกาหลี ค.ศ. 2007 สมเด็จพระจักรพรรดินีเฮวอนแห่งเกาหลี ได้ประกาศที่จะฟื้นฟูสถาบันพระมหากษัตริย์ภายในประเทศขึ้นมาอีกครั้ง แต่รัฐบาลกลางของเกาหลีก็ยังไม่ได้มีการเข้ามายุ่งเกี่ยวหรือพิจารณาในกรณีนี้ ซึ่งแนวทางในการฟื้นฟูมีความเป็นไปได้สูงเพราะว่าสถาบันพระมหากษัตริย์ของเกาหลีเองก็มีบทบาทในการเป็นศูนย์รวมใจของประชาชนเรื่อยมาตั้งแต่หลังสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สอง โดยคาดการณ์กันว่าสองเกาหลีจะต้องรวมประเทศกันเสียก่อนถึงจะมีการฟื้นฟู และเกาหลีใหม่นี้จะต้องปกครองในระบอบประชาธิปไตย ที่โรมาเนียเองสถาบันพระมหากษัตริย์ของประเทศก็มีบทบาทเป็นเป็นศูนย์รวมใจของประชาชน โดยมีการยื่นให้รัฐสภามีการพิจารณาฟื้นฟูสถาบันพระมหากษัตริย์ขึ้นมาอีกครั้ง เช่นเดียวกับที่เซอร์เบียที่พระราชวงศ์ต่างได้สิทธิจากรัฐบาลให้พำนักในพระราชวังในเมืองหลวงและยังคงมีบทบาททางสังคมเป็นศูนย์รวมจิตใจของประชาชน อีกทั้งพระราชวงศ์ยังปฏิบัติพระราชกรณียกิจต่าง ๆ มากมายเช่น ด้านสิทธิมนุษยชน เป็นต้น ซึ่งที่เซอร์เบียนี้เองที่มีความพยายามอย่างมากในการฟื้นฟูพระราชวงศ์เนื่องจากประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศยังคงเป็นกลุ่มนิยมกษัตริย์

รายชื่อประเทศที่ถูกล้มล้างพระราชวงศ์

ประเทศ		พระรูป	พระมหากษัตริย์พระองค์สุดท้าย	ปี	หมายเหตุ
ทศวรรษที่ 1880-1900
	จักรวรรดิบราซิล		สมเด็จพระจักรพรรดิเปดรูที่ 2 แห่งบราซิล	ค.ศ. 1889	เกิดการปฏิวัติ
	ราชอาณาจักรฮาวาย		สมเด็จพระราชินีนาถลีลีโอกาลานีแห่งฮาวาย	ค.ศ. 1895	สถาปนาสาธารณรัฐฮาวาย
ทศวรรษที่ 1910
	ราชอาณาจักรโปรตุเกส		สมเด็จพระเจ้าเอ็มมานูเอลที่ 2	ค.ศ. 1910	เกิดการปฏิวัติ
	จักรวรรดิเกาหลี		สมเด็จพระจักรพรรดิซุนจง		ล้มล้างพระราชวงศ์โดยจักรวรรดิญี่ปุ่นและมีพระราชวงศ์ญี่ปุ่นเป็นประมุขตั้งแต่ปี ค.ศ. 1945
	จักรวรรดิชิง		สมเด็จพระจักรพรรดิผู่อี๋	ค.ศ. 1912	การปฏิวัติ – พระจักรพรรดิถูกถอดถอนโดยเหล่านักการเมืองและพวกสาธารณรัฐนิยม
	ราชรัฐแอลเบเนีย	ไฟล์:WilhelmPrinceAlbania.jpg	เจ้าชายวิลเลี่ยมที่ 1	ค.ศ. 1914	ถูกล้มล้างลงแต่ก็ได้มีการฟื้นฟูขึ้นในปี ค.ศ. 1928 (ราชอาณาจักรแอลเบเนีย)
	จักรวรรดิรัสเซีย		สมเด็จพระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2	ค.ศ. 1917	เกิดการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์
	ราชอาณาจักรมอนเตเนโกร		สมเด็จพระเจ้านิโคลัสที่ 1	ค.ศ. 1918	ลงประชามติให้ถอดถอนพระราชาและรวมประเทศเข้ากับราชอาณาจักรเซอร์เบีย
	จักรวรรดิเยอรมัน		สมเด็จพระจักรพรรดิวิลเฮล์มที่ 2		รัฐสมาชิกของจักรวรรดิเยอรมันทั้งหมดพ้ายแพ้ในสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง และจากการปฏิวัติเยอรมัน
	ราชอาณาจักรปรัสเซีย
	ราชอาณาจักรบาวาเรีย	ไฟล์:Kingludwig3bavaria.jpg	สมเด็จพระเจ้าลุกวิกที่ 3
	ราชอาณาจักรเวือร์ทเทมแบร์ก		สมเด็จพระเจ้าวิลเฮล์มที่ 2
	ราชอาณาจักรแซกโซนี	ไฟล์:FA3 of Saxony.png	สมเด็จพระเจ้าฟรีดริช ออกัสที่ 3
	แกรนด์ดัชชีเฮสส์	ไฟล์:ErnstLouisHesse.jpg	สมเด็จพระเจ้าเอิร์นส์ ลุดวิกที่ 1
	ราชรัฐบาเดิน	ไฟล์:GrandDukeFriedrichII.jpg	สมเด็จพระเจ้าฟรีดริชที่ 2
	ราชรัฐแซก-ไวมาร์-ไอเซนาร์ช	ไฟล์:GrandDukeWILHELM.jpg	สมเด็จพระเจ้าวิลเฮล์ม เอิร์นส์ที่ 1
	ราชรัฐแมคเคลนบวร์ก-เชสวริน	ไฟล์:Frederick Francis IV, Grand Duke of Mecklenburg-Schwerin.jpg	สมเด็จพระเจ้าฟรีดริช ฟรานส์ที่ 4
	ราชรัฐเม็คเคลนบวร์ก-สเตรอลิตส์	ไฟล์:AdolfFriedrichVI.jpg	สมเด็จพระเจ้าอดอลฟัส เฟรเดอริคที่ 6
	รัฐโอลเดนบวร์ก		สมเด็จพระเจ้าฟรีดริช ออกัสที่ 2
	ดัชชีบรุนส์วิก	ไฟล์:Ernstaugusthannover.jpg	สมเด็จพระเจ้าเอิร์นส์ ออกัสที่ 1
	รัฐอันฮัลต์	ไฟล์:Joachim Ernst, Duke of Anhalt.jpg	สมเด็จพระเจ้าโจอาชิม เอิร์นส์ที่ 1
	ดัชชีแซชเซน-โคบูร์กและโกธา		สมเด็จพระเจ้าคาร์ล เอ็ดการ์ดที่ 1
	รัฐแซก-เมนนิเจน		สมเด็จพระเจ้าเบิร์นฮาร์ทที่ 3
	ราชรัฐแซก-อัลเทนบวร์ก	ไฟล์:Ernstii.jpg	ดยุคเอิร์นส์ที่ 2
	รัฐวัลด์เดค-พีรมอนต์	ไฟล์:PrinceFRIEDRICHPyrmont.jpg	เจ้าชายฟรีดริชที่ 1
	ราชรัฐลิปป์	ไฟล์:Leopold IV Fürst zur Lippe.jpg	สมเด็จพระเจ้าลีโอโพลด์ที่ 4
	รัฐชควกควมเบิร์ก-ลิปป์	ไฟล์:AdolfSchaumburgLippe.jpg	เจ้าชายอดอล์ฟที่ 2
	รัฐเชควาร์ทบูร์ก-รูดอลสติตซ์		เจ้าชายกุนเตอร์ วิคเตอร์ที่ 1
	รัฐเชควาร์ทบูร์ก-ซอนเดอร์ฮุสเซน
	เรอสส์ สายหลัก
	เรอสส์ สายรอง
	ราชอาณาจักรออสเตรีย		สมเด็จพระจักรพรรดิคาร์ลที่ 1		ถูกถอดถอนและล้มล้างพระราชวงศ์
	จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี
	ราชอาณาจักรฟินแลนด์		สมเด็จพระเจ้าเฟรเดอริค ชาร์ลส์ที่ 1		ไม่เคยได้ขึ้นเสวยราชย์
	ราชอาณาจักรลิทัวเนีย		สมเด็จพระเจ้ามินดัวกัส (ว่าที่พระมหากษัตริย์)
	ราชอาณาจักรโปแลนด์	-	ไม่มี (สำเร็จราชการโดยคณะผู้สำเร็จราชการแทน)		ไม่มีผู้สืบทอดราชบัลลังก์
	ราชอาณาจักรฮังการี		สมเด็จพระราชาธิบดีคาร์ลที่ 4		แม้จะฟื้นฟูในปี ค.ศ. 1920 แต่ก็เหลือไว้เพียงราชบัลลังก์อันว่างเปล่ากับผู้สำเร็จราชการแทน
	ราชอาณาจักรเซอร์เบีย		สมเด็จพระราชาธิบดีปีเตอร์ที่ 1		เปลี่ยนเป็นราชอาณาจักรยูโกสลาเวีย
ทศวรรษที่ 1920
	ราชอาณาจักรอิสลามบูคารา (อุซเบกิสถาน)		สมเด็จพระเจ้าโมฮัมเม็ด อาลิม คาห์น	ค.ศ. 1920	—
	เขตปกครองของข่านแห่งคิวา (อุซเบกิสถาน)	ไฟล์:Sayid Abdullah.jpg	สมเด็จพระเจ้าอับดุลเลาะห์ คาห์น		—
	ราชอาณาจักรซีเรีย		สมเด็จพระเจ้าฟัยศ็อลที่ 1 ประมุขร่วมกับราชอาณาจักรอิรัก	ค.ศ. 1920	ระบอบกษัตริย์ถูกล้มล้างจากการพ่ายแพ้ในการปิดล้อมที่ดามัสกัส
	จักรวรรดิออตโตมาน		สุลต่านเมห์เมดที่ 6	ค.ศ. 1923	สงครามเพื่อเอกราชตุรกีจากการตัดสินใจของรัฐสภาในปี ค.ศ. 1923
	รัฐกาหลิฟแห่งออตโดมาน		สุลต่านอับดุลเมซิดที่ 2	ค.ศ. 1924
	ราชอาณาจักรกรีซ		สมเด็จพระราชาธิบดีจอร์จที่ 2		มีการฟื้นฟูพระราชวงศ์ในปี ค.ศ. 1935 แต่ต่อมาก็ถูกถอดถอนออกจาพระอิสริยยศอีกครั้งในปี ค.ศ. 1974
	มองโกเลีย		บอจด์ ข่าน		ถูกยึดอำนาจ
	จักรวรรดิเปอร์เซีย		พระเจ้าชาห์อะหมัด ชาห์ กอญัร	ค.ศ. 1925	เปลี่ยนเป็นจักรวรรดิอิหร่าน
ทศวรรษที่ 1930
	ราชอาณาจักรสเปน	ไฟล์:Alfonso XIII of Spain.jpg	สมเด็จพระราชาธิบดีอัลฟอนโซที่ 13	ค.ศ. 1931	ภายหลังได้มีการฟื้นฟูพระราชวงศ์ขึ้นมาอีกครั้ง
	ราชอาณาจักรแอลเบเนีย		สมเด็จพระราชาธิบดีซ็อกที่ 1	ค.ศ. 1939	ราชบัลลังก์ถูกช่วงชิงโดยพระเจ้าวิคเตอร์ เอ็มมานูเอลที่ 3 แห่งอิตาลี หลังจากการรุกรานโดยอิตาลี
ทศวรรษที่ 1940
	ราชอาณาจักรแอลเบเนีย		สมเด็จพระเจ้าวิคเตอร์ เอ็มมานูเอลที่ 3	ค.ศ. 1943	ทรงสละราชบัลลังก์จากการสงบศึก
	ราชอาณาจักรโครเอเชีย		สมเด็จพระเจ้าโทมิสลาฟว์ที่ 2	ค.ศ. 1943	สละราชสมบัติภายหลังจากการบีบบังคับที่ราชอาณาจักรอิตาลีให้การสนับสนุน
	ราชอาณาจักรไอซ์แลนด์		สมเด็จพระราชาธิบดีคริสเตียนที่ 10	ค.ศ. 1944	การเป็นสหพันธ์รัฐกับเดนมาร์กสิ้นสุดลง
	ราชอาณาจักรยูโกสลาเวีย		สมเด็จพระราชาธิบดีปีเตอร์ที่ 2	ค.ศ. 1945	การสถาปนาระบอบคอมมิวนิสต์
	จักรวรรดิแมนจู		สมเด็จพระจักรพรรดิผู่อี๋		จักรวรรดิกลายเป็นส่วนหนึ่งของสาธารณรัฐจีนหลังจากการล่มสลายของจักรวรรดิ
	ราชอาณาจักรฮังการี	-	ไม่มี (ผู้สำเร็จราชการแทน)	ค.ศ. 1946	ตัดสินใจให้เปลี่ยนเป็นสาธารณรัฐโดยรัฐสภาโดยปราศจากการลงประชามติ
	ราชอาณาจักรอิตาลี		สมเด็จพระเจ้าอุมแบร์โตที่ 2		ผลจากการลงประชามติ 54.3% ให้เปลี่ยนเป็นสาธารณรัฐ
	ราชอาณาจักรบัลแกเรีย		สมเด็จพระเจ้าซาร์ซิเมออนที่ 2		การลงประชามติที่ริเริ่มโดยสหภาพโซเวียต ซึ่งผลอย่างเป็นทางการ 95% ต่อต้านพระราชวงศ์
	ราชอาณาจักรแอลเบเนีย		พระเจ้าซ็อกที่ 1		ถอดถอนโดยพวกคอมมิวนิสต์
	ราชอาณาจักรซาราวัก	ไฟล์:Sarawak-vyner.jpg	ชาร์ลส์ ไวเนอร์ บรู๊ค		เข้ายึดอำนาจโดยอังกฤษ
	ราชอาณาจักรโรมาเนีย		สมเด็จพระราชาธิบดีไมเคิลที่ 1	ค.ศ. 1947	บังคับให้สละราชสมบัติโดยพวกคอมมิวนิสต์
	ราชรัฐอินเดีย	-	หลายพระองค์ในแต่ละแคว้น	ค.ศ. 1947 - ค.ศ. 1950	กลายมาเป็นสาธารณรัฐจากเอกราชของอินเดีย
	ราชอาณาจักรไอร์แลนด์		สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6	ค.ศ. 1949	การเป็นสหราชอาณาจักรกับบริเตนใหญ่ สิ้นสุดลง
	ราชรัฐไอร์แลนด์เหนือ		สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6	ค.ศ. 1949	การเป็นส่วนหนึ่งของราชอาณาจักรไอร์แลนด์สิ้นสุดลง สถาปนารัฐไอร์แลนด์เหนือ
ทศวรรษที่ 1950
	จักรวรรดิอินเดีย		สมเด็จพระจักรพรรดิจอร์จที่ 6	ค.ศ. 1950	ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	จักรวรรดิบริติช		สมเด็จพระจักรพรรดิจอร์จที่ 6	ค.ศ. 1950	สถาปนาแทนเครือจักรภพแห่งชาติ
	ราชอาณาจักรอียิปต์	ไฟล์:احمد فؤاد الثانيedit.jpg	พระเจ้าฟูอัดที่ 2	ค.ศ. 1953	การรัฐประหาร
	จักรวรรดิเวียดนาม	ไฟล์:Bao Dai4.jpg	สมเด็จพระจักรพรรดิบ๋าว ดั่ย	ค.ศ. 1955	ลงประชามติถอดถอน
	รัฐปากีสถาน		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2	ค.ศ. 1956	ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	ราชรัฐตูนิเซีย		สุลต่านมูฮัมเม็ดที่ 8 อัล-อามีน	ค.ศ. 1957	การรัฐประหาร
	ราชอาณาจักรอิรัก	ไฟล์:Faisal II.jpg	พระเจ้าฟัยศ็อลที่ 2	ค.ศ. 1958
ทศวรรษที่ 1960
	กานา		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2	ค.ศ. 1960	ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	สหพันธ์รัฐแอฟริกาใต้			ค.ศ. 1961
	ราชอาณาจักรรวันดา	ไฟล์:Kigeli V of Rwanda.jpg	สมเด็จพระเจ้าคิเกลิที่ 5		การรัฐประหาร
	แทนกันยิกา		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2	ค.ศ. 1962	ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	ราชอาณาจักรมุกตาวักกิลิทเยเมน		สุลต่านมูฮัมมัดที่ 11		การรัฐประหาร
	ไนจีเรีย		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2	ค.ศ. 1963	ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	ยูกันดา
	เคนยา			ค.ศ. 1964
	แซนซิบาร์		สุลต่านจามชิด บิน อับดุลลาห์		การรัฐประหาร
	ราชอาณาจักรบุรุนดี	ไฟล์:Ntare V of Burundi.jpg	สมเด็จพระเจ้านทาร์ที่ 5	ค.ศ. 1966
	มาลาวี		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2		ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	ราชอาณาจักรมัลดีฟส์	ไฟล์:King Fareed.jpg	สมเด็จพระราชาธิบดีมูฮัมมัด ฟารีด ดิดิ	ค.ศ. 1968	การลงประชามติ
	ราชอาณาจักรลิเบีย		สมเด็จพระเจ้าไอดริสที่ 1	ค.ศ. 1969	การรัฐประหาร
ทศวรรษที่ 1970
	ราชอาณาจักรกัมพูชา	ไฟล์:King Norodom Sihanouk.jpg	พระบาทสมเด็จพระบรมนาถนโรดม สีหนุ	ค.ศ. 1970	ภายหลังได้มีการฟื้นฟู
	แกมเบีย		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2		ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	กายอานา
	เซียร์ราลีโอน			ค.ศ. 1971
	ซีลอน (ศรีลังกา)			ค.ศ. 1972	ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	ราชอาณาจักรอัฟกานิสถาน		สมเด็จพระเจ้ามูฮัมเม็ด ซาฮีร์ ชาห์	ค.ศ. 1973	การรัฐประหาร
	เอธิโอเปีย		สมเด็จพระจักรพรรดิเฮลี เซลาสซีที่ 1	ค.ศ. 1974
	ราชอาณาจักรกรีซ		สมเด็จพระราชาธิบดีคอนสแตนตินที่ 2		การลงประชามติผลออกมาคือ 69% ต้องการให้เปลี่ยนระบอบการปกครอง
	มอลตา		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2		ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	ราชอาณาจักรลาว	ไฟล์:Savang Vatthana.jpg	พระบาทสมเด็จพระเจ้ามหาชีวิตศรีสว่างวัฒนา	ค.ศ. 1975	การรัฐประหาร
	รัฐสิกขิม		ปาร์ลเดน ทอนดับ นามกยาล		การลงประชามติผลออกมาว่า 97% ต้องการให้เป็นรัฐสมาชิกรัฐหนึ่งของอินเดีย
	ตรินิแดดและโตบาโก		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2	ค.ศ. 1976	ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
	จักรวรรดิอิหร่าน		สมเด็จพระราชาธิบดีมูฮัมมัด เรซา ปาห์เลวี	ค.ศ. 1979	ปฏิวัติอิสลาม
	จักรวรรดิแอฟริกากลาง	ไฟล์:Car-bokassa-2.jpg	สมเด็จพระจักรพรรดิโบคัสซาที่ 1		การรัฐประหาร
ทศวรรษที่ 1980
	ฟิจิ		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2	ค.ศ. 1987	ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
ทศวรรษที่ 1990
	มอริเชียส		สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2	ค.ศ. 1992	ถอนตัวออกจากเครือจักรภพแห่งชาติที่มีพระมหากษัตริย์แห่งอังกฤษเป็นพระประมุข
ทศวรรษที่ 2000
	ซามัว	ไฟล์:Malietoa Tanumafili II.gif	มาลีเอตัว ตานุมาฟิลิที่ 2	ค.ศ. 2007	ไม่มีผู้สืบทอดราชบัลลังก์
	ราชอาณาจักรเนปาล	ไฟล์:King Gyanendra of Nepal.jpg	สมเด็จพระราชาธิบดีชญาเนนทรวีรวิกรมศาหเทวะ	ค.ศ. 2008	ถอดถอนพระราชวงศ์และเปลี่ยนเป็นสาธารณรัฐ

รายชื่อราชาธิปไตยในปัจจุบันที่ได้รับการฟื้นฟู

ประเทศ		ปีที่ล้มล้าง	หมายเหตุ	ปีที่ฟื้นฟู
	ราชอาณาจักรอังกฤษ สกอตแลนด์ และไอร์แลนด์	ค.ศ. 1649	เปลี่ยนผ่านมาจากเครือจักรภพแห่งอังกฤษและการปฏิวัติอันรุ่งโรจน์	ค.ศ. 1660
	ราชอาณาจักรสเปน	ค.ศ. 1873	เปลี่ยนผ่านมาจากสาธารณรัฐสเปนที่ 1	ค.ศ. 1874
		ค.ศ. 1931	เปลี่ยนผ่านมาจากสาธารณรัฐสเปนที่ 2 แล้วจากนั้นจึงเกิดการฟื้นฟูในปี 1947 ซึ่งการฟื้นฟูมาจากคำสั่งเสียของจอมพลฟรันซิสโก ฟรังโก	ค.ศ. 1975
	อันโกเล	ค.ศ. 1967	ถูกล้มล้างจากรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ของ มิลตัน โอเบเต	ค.ศ. 1993
	บูกันดา
	บุนโยโร
	โตโร
	ราชอาณาจักรกัมพูชา	ค.ศ. 1970	เกิดการรัฐประหาร	ค.ศ. 1975
		ค.ศ. 1976	หลังจากการล้มล้างสองครั้งท้ายที่สุดก็ได้มีการฟื้นฟูอีกครั้งในปี ค.ศ. 1993	ค.ศ. 1993
	รเวนซูรูรู (ส่วนหนึ่งของยูกันดา)	ค.ศ. 1982	ถูกล้มเลิกโดยรัฐบาล	ค.ศ. 2009 (พฤตินัย)

ดูเพิ่ม

• ผู้อ้างสิทธิในราชบัลลังก์