ระบบกึ่งประธานาธิบดี

ระบบการปกครอง
ระบอบการปกครองแบบสาธารณรัฐ:   สาธารณรัฐซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นประมุขที่ใช้ระบบประธานาธิบดี   สาธารณรัฐซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นประมุขที่ใช้ระบบกึ่งประธานาธิบดี   สาธารณรัฐแบบรัฐสภาซึ่งมีประธานาธิบดีเป็นผู้ใช้อำนาจบริหารโดยอาศัยสภานิติบัญญัติ   สาธารณรัฐแบบรัฐสภาซึ่งมีประธานาธิบดีในทางพิธีการ/ไม่มีอำนาจบริหาร โดยหัวหน้ารัฐบาลอีกคนหนึ่งเป็นผู้ใช้อำนาจบริหาร ระบอบการปกครองแบบราชาธิปไตย:   ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญซึ่งมีพระมหากษัตริย์ในทางพิธีการ/ไม่มีอำนาจบริหาร โดยมีหัวหน้ารัฐบาลอีกคนหนึ่งเป็นผู้ใช้อำนาจบริหาร   ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญซึ่งมีหัวหน้ารัฐบาลอีกคนหนึ่ง แต่พระมหากษัตริย์ยังทรงมีอำนาจบริหารและ/หรืออำนาจนิติบัญญัติอย่างสำคัญ   สมบูรณาญาสิทธิราชย์   ประเทศซึ่งบทบัญญัติการปกครองตามรัฐธรรมนูญถูกระงับ (เช่น เผด็จการทหาร)   รัฐพรรคการเมืองเดียว   ประเทศซึ่งไม่เข้ากับระบบข้างต้นใด ๆ (เช่น รัฐบาลเปลี่ยนผ่าน สถานการณ์ทางการเมืองไม่ชัดเจน หรือไม่มีรัฐบาล)

ระบอบกึ่งประธานาธิบดี หรือ ระบบกึ่งประธานาธิบดีกึ่งรัฐสภา หรือ ระบบกึ่งรัฐสภากึ่งประธานาธิบดี (อังกฤษ: semi-presidential system) เป็นระบอบการปกครองแบบหนึ่งที่ประธานาธิบดีเป็นประมุขและหัวหน้าฝ่ายบริหารโดยใช้อำนาจผ่านนายกรัฐมนตรี

ประวัติของระบบกึ่งประธานาธิบดี

ระบอบกึ่งประธานาธิบดีนั้นเกิดขึ้นครั้งแรก ณ ประเทศฝรั่งเศส ในสมัยสาธารณรัฐฝรั่งเศสที่ 5 โดยมีชาร์ลส์ เดอ โกลล์ เป็นประธานาธิบดี ทั้งนี้เพราะไม่ว่าผู้ใดจะมาดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี ก็ทำให้เกิดความวุ่นวาย มีข้อขัดแย้งมากและต้องยุบสภาบ่อย รัฐบาลหรือรัฐสภาต้องออกจากตำแหน่งและมีการเลือกตั้งใหม่อยู่บ่อยครั้ง ทำให้เสียงบประมาณ ดังนั้นนักรัฐศาสตร์และนักนิติศาสตร์ของประเทศฝรั่งเศสจึงได้พัฒนารูปแบบการปกครองโดยผสมผสานกันระหว่างระบอบรัฐสภาและระบอบประธานาธิบดี ทั้งนี้ได้มีการบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐฝรั่งเศส พ.ศ. 2493 และมีการแก้ไขในปี พ.ศ. 2505 อีกด้วย

หลักการปกครอง

อำนาจบริหาร

อำนาจบริหาร ประธานาธิบดีมีอำนาจในการบริหารสูงสุด และเป็นผู้แต่งตั้งนายกรัฐมนตรี โดยที่นายกรัฐมนตรีจะต้องเสนอรายชื่อรัฐมนตรีในคณะรัฐมนตรี และประธานาธิบดีจะลงนามอนุมัติ ประธานาธิบดีจึงเป็นประมุขแห่งรัฐและหัวหน้าอำนาจบริหาร ส่วนนายกรัฐมนตรีเป็นหัวหน้ารัฐบาล

อำนาจนิติบัญญัติ

อำนาจนิติบัญญัติ รัฐสภา (สภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา (สภาสูง)) เป็นผู้ใช้อำนาจและยังทำหน้าที่ควบคุมดูแลการปฏิบัติงานของรัฐบาลให้เป็นไปตามที่เสนอไว้ต่อสภา ทั้งยังมีอำนาจลงมติไม่ไว้วางใจคณะรัฐบาลด้วย แต่ขณะเดียวกันประธานาธิบดีก็มีอำนาจยุบสภาผู้แทนราษฎรได้เช่นกัน

อำนาจตุลาการ

อำนาจตุลาการ ศาลมีอำนาจตุลาการและแยกเป็นอิสระจากอำนาจทุกฝ่าย

อ้างอิง

• กฎหมายรัฐธรรมนูญฝรั่งเศส