เกษม สุวรรณกุล

ศาสตราจารย์กิตติคุณ เกษม สุวรรณกุล ม.ป.ช., ม.ว.ม., ท.จ.ว., ร.จ.พ.
รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 9 ธันวาคม พ.ศ. 2566 (0 ปี 139 วัน)
นายกรัฐมนตรี	อานันท์ ปันยารชุน
ก่อนหน้า	ทวิช กลิ่นประทุม
ถัดไป	สุเทพ อัตถากร
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบัญชีรายชื่อ จังหวัดปทุมธานี
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2566 (0 ปี 348 วัน)
รองนายกรัฐมนตรี
ดำรงตำแหน่ง 10 มิถุนายน – 22 กันยายน พ.ศ. 2535 (0 ปี 104 วัน)
อธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ดำรงตำแหน่ง 4 มิถุนายน พ.ศ. 2520 – 2 มกราคม พ.ศ. 2532 (11 ปี 212 วัน)
ก่อนหน้า	ศ.เติมศักดิ์ กฤษณามระ
ถัดไป	ศ.นพ.จรัส สุวรรณเวลา
รัฐมนตรีว่าการทบวงมหาวิทยาลัย
ดำรงตำแหน่ง 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2522 – 19 มีนาคม พ.ศ. 2526
นายกสภามหาวิทยาลัยรังสิต
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 16 ตุลาคม พ.ศ. 2563
ก่อนหน้า	พลอากาศเอก กำธน สินธวานนท์
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	1 มีนาคม พ.ศ. 2473 จังหวัดฉะเชิงเทรา ประเทศไทย
ศาสนา	พุทธ
พรรคการเมือง	ประชาธิปัตย์ (2566–ปัจจุบัน)
คู่สมรส	พิศมัย สุวรรณกุล

ศาสตราจารย์กิตติคุณ เกษม สุวรรณกุล กรรมการกฤษฎีกา เป็นอดีตรองนายกรัฐมนตรี อดีตรัฐมนตรีว่าการทบวงมหาวิทยาลัย อดีตอธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อดีตนายกสภาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อดีตนายกสภามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และอดีตนายกสภามหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ และยังเคยดำรงตำแหน่งนายกสภามหาวิทยาลัยศิลปากร ปัจจุบันดำรงตำแหน่งนายกสภามหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ และมหาวิทยาลัยรังสิต

ประวัติ

เกษม สุวรรณกุล เกิดเมื่อวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2473 ที่ตำบลแสนภูดาษ อำเภอบ้านโพธิ์ จังหวัดฉะเชิงเทรา สำเร็จการศึกษาหลักสูตรรัฐศาสตรบัณฑิต (เกียรตินิยมอันดับสอง) จากคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อปี 2494 (รุ่นที่ 1) โดยสอบได้เป็นอันดับที่ 1 ของรุ่น

การทำงาน

เกษม สุวรรณกุล เข้ารับราชการเป็นอาจารย์ที่คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อปี พ.ศ. 2495 จากการชักชวนของศาสตราจารย์ เกษม อุทยานิน คณบดีคณะรัฐศาสตร์ในขณะนั้น หลังจากเป็นอาจารย์ได้เพียงปีเศษ สามารถสอบชิงทุนฟูลไบรท์ ไปศึกษาต่อวิชารัฐประศาสนศาสตร์ ณ มหาวิทยาลัยนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา เมื่อจบการศึกษาในระดับปริญญาโทกลับมาสอนหนังสือได้อีก 1 ปี ได้รับการคัดเลือกให้เข้ารับทุนของรัฐบาลสหรัฐอเมริกา เพื่อศึกษาต่อระดับปริญญาเอกที่มหาวิทยาลัยเดียวกัน ภายหลังได้รับปริญญาเอกทางการบริหารและการปกครอง จึงกลับมาปฏิบัติหน้าที่ที่คณะรัฐศาสตร์อีกครั้ง ในขณะเดียวกันได้รับมอบหมายให้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยเลขานุการนักบริหารสำนักงานเลขาธิการ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ในปี พ.ศ. 2513 เขาได้รับเลือกให้ดำรงตำแหน่งคณบดีคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จนถึงปี พ.ศ. 2517 ต่อมาในปี พ.ศ. 2520 ได้รับการเสนอชื่อให้ดำรงตำแหน่งอธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และได้ดำรงตำแหน่งอีก 4 สมัย จนถึงปี พ.ศ. 2531 รวมระยะเวลาที่เป็นอธิการบดีทั้งสิ้น 11 ปี 7 เดือน ซึ่งในขณะที่ดำรงตำแหน่งอธิการบดีได้มีผลงานสำคัญ อาทิ การผลักดันให้มีการตราพระราชบัญญัติจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. 2522 ขึ้นแทนพระราชบัญญัติฉบับเดิมซึ่งใช้มากว่า 30 ปีแล้ว การก่อตั้งศูนย์เครื่องมือวิจัยทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เมื่อปี พ.ศ. 2522 การก่อตั้งสถาบันบัณฑิตบริหารธุรกิจศศินทร์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อปี พ.ศ. 2524 การจัดตั้งคณะศิลปกรรมศาสตร์ ในปี พ.ศ. 2526 และการจัดตั้งศูนย์ส่งเสริมวัฒนาธรรมแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อปี พ.ศ. 2538 เป็นต้น

เกษม สุวรรณกุล ได้รับแต่งตั้งให้ปฏิบัติหน้าที่สำคัญ อาทิ เป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ในปี พ.ศ. 2516 เป็นรัฐมนตรีว่าการทบวงมหาวิทยาลัย 6 สมัย แต่มีครั้งหนึ่งยังมิได้เริ่มปฏิบัติงาน เนื่องจากไม่ได้รับความไว้วางใจจากสภาในการแถลงนโยบาย คือในรัฐบาลหม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช (ครม.35) เขาเป็นรองนายกรัฐมนตรี เมื่อปี พ.ศ. 2535 ในสมัยรัฐบาลนายอานันท์ ปันยารชุน เป็นเลขาธิการสภากาชาดไทย (พ.ศ. 2532-2534) เป็นประธานกรรมการบริษัทการบินไทย จำกัด (มหาชน) เป็นวุฒิสมาชิก (พ.ศ. 2526-2531) นายกสภามหาวิทยาลัยอีกหลายแห่ง และยังเป็นกรรมการในคณะกรรมการในคณะกรรมการชุดต่างๆ อีกเป็นจำนวนมาก

แม้จะเกษียณอายุราชการแล้ว ศ.ดร.เกษม สุวรรณกุล ยังมีบทบาทสำคัญในหลายตำแหน่ง เช่น เป็นวุฒิสมาชิก ดำรงตำแหน่งนายกสภามหาวิทยาลัยต่าง ๆ 9 มหาวิทยาลัย รวมทั้งเป็นประธานกรรมการ กรรมการและที่ปรึกษาให้แก่หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ และองค์กรภาคเอกชนอีกหลายแห่ง อาทิ ประธานกรรมการกฤษฎีกา (คณะที่ 8) (กฎหมายการศึกษา) โดยได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นกรรมการกฤษฎีกา ตั้งแต่ พ.ศ. 2528 ถึงปัจจุบัน ประธาน อ.ก.พ.พัฒนาข้าราชการ กรรมการคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ ประธานกรรมการโครงการคนไทยตัวอย่างของมูลนิธิธารน้ำใจ ประธานคณะกรรมการมูลนิธิ ดร.วิศิษฐ์ ประจวบเหมาะ เป็นต้น

ดำรงตำแหน่งนายกสภามหาวิทยาลัยศิลปากร คนที่ 9 ระหว่าง 29 มกราคม พ.ศ. 2544 - 28 มิถุนายน พ.ศ. 2545

ดำรงตำแหน่งนายกสภามหาวิทยาลัยรังสิต ตั้งแต่วันที่ 16 ตุลาคม 2563 จนถึงปัจจุบัน

ผลงานดีเด่น

เกษม สุวรรณกุล ได้รับการยกย่องให้เป็นบุคคลดีเด่นของชาติ สาขาพัฒนาสังคม (ด้านการศึกษา) จากคณะกรรมการคัดเลือกและเผยแพร่ผลงานดีเด่นของชาติ และได้รับรางวัลศิษย์เก่าดีเด่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

เกษม สุวรรณกุล ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ของประเทศไทยและเครื่องราชอิสริยาภรณ์ของต่างประเทศต่างๆ ดังนี้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย

• พ.ศ. 2522 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
• พ.ศ. 2521 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2530 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2520 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

• ออสเตรีย:
  • พ.ศ. 2529 – เครื่องอิสริยาภรณ์กิตติคุณแห่งสาธารณรัฐออสเตรีย ชั้นที่ 2
• ญี่ปุ่น:
  • พ.ศ. 2531 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์มงคลรัตน์ ชั้นที่ 1
• ฝรั่งเศส:
  • พ.ศ. 2531 – เครื่องอิสริยาภรณ์ต้นปาร์มวิชาการ ชั้นที่ 1

แหล่งข้อมูลอื่น

• ชีวประวัติ เกษม สุวรรณกุล

ก่อนหน้า		เกษม สุวรรณกุล		ถัดไป
ศาสตราจารย์กิตติคุณ เติมศักดิ์ กฤษณามระ		อธิการบดีจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (4 มิถุนายน พ.ศ. 2520 - 2 มกราคม พ.ศ. 2532)		ศาสตราจารย์กิตติคุณ นายแพทย์ จรัส สุวรรณเวลา
เกษม วัฒนชัย (สมัยที่ 1)		นายกสภามหาวิทยาลัยศิลปากร คนที่ 8 (29 มกราคม พ.ศ. 2544 – 28 มิถุนายน พ.ศ. 2545)		เกษม วัฒนชัย (สมัยที่ 2)