ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สาธารณรัฐ"
ล ใส่ลิงก์ข้ามภาษาด้วยบอต |
ล Bot: Migrating 129 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q7270 (translate me) |
||
บรรทัด 15: | บรรทัด 15: | ||
{{โครงการเมือง}} |
{{โครงการเมือง}} |
||
[[af:Republiek]] |
|||
[[als:Republik]] |
|||
[[an:Republica]] |
|||
[[ang:Cyneƿīse]] |
|||
[[ar:جمهورية]] |
|||
[[arc:ܩܘܛܢܝܘܬܐ]] |
|||
[[arz:جمهوريه]] |
|||
[[ast:República]] |
|||
[[az:Respublika]] |
|||
[[ba:Республика]] |
|||
[[bat-smg:Respoblėka]] |
|||
[[be:Рэспубліка]] |
|||
[[be-x-old:Рэспубліка]] |
|||
[[bg:Република]] |
|||
[[bn:প্রজাতন্ত্র]] |
|||
[[br:Republik]] |
|||
[[bs:Republika]] |
|||
[[ca:República]] |
|||
[[ceb:Republika]] |
|||
[[ckb:کۆمار]] |
[[ckb:کۆمار]] |
||
[[crh:Cumhuriyet]] |
|||
[[cs:Republika]] |
|||
[[cv:Республика]] |
|||
[[cy:Gweriniaeth]] |
|||
[[da:Republik]] |
|||
[[de:Republik]] |
|||
[[diq:Cumhuriyet]] |
|||
[[en:Republic]] |
|||
[[eo:Respubliko]] |
|||
[[es:República]] |
|||
[[et:Vabariik]] |
|||
[[eu:Errepublika]] |
|||
[[fa:جمهوری]] |
|||
[[ff:Ndenndaandi]] |
|||
[[fi:Tasavalta]] |
|||
[[fr:République]] |
|||
[[fur:Republiche]] |
|||
[[fy:Republyk]] |
|||
[[ga:Poblacht]] |
|||
[[gl:República]] |
|||
[[gv:Pobblaght]] |
|||
[[hak:Khiung-fò-koet]] |
|||
[[he:רפובליקה]] |
|||
[[hi:गणराज्य]] |
|||
[[hif:Ganrajya]] |
|||
[[hr:Republika]] |
|||
[[ht:Repiblik]] |
|||
[[hu:Köztársaság]] |
|||
[[hy:Հանրապետություն]] |
|||
[[ia:Republica]] |
|||
[[id:Republik]] |
|||
[[ilo:Republika]] |
|||
[[io:Republiko]] |
|||
[[is:Lýðveldi]] |
|||
[[it:Repubblica]] |
|||
[[ja:共和制]] |
[[ja:共和制]] |
||
[[jv:Républik]] |
|||
[[ka:რესპუბლიკა]] |
|||
[[kbd:Республикэ]] |
|||
[[kk:Республика]] |
|||
[[kn:ಗಣರಾಜ್ಯ]] |
|||
[[ko:공화제]] |
|||
[[krc:Республика]] |
|||
[[ku:Komar]] |
|||
[[ky:Республика]] |
|||
[[la:Res Publica]] |
|||
[[lad:Repuvlika]] |
|||
[[lb:Republik]] |
|||
[[li:Rippebliek]] |
|||
[[ln:Republíki]] |
|||
[[lt:Respublika]] |
|||
[[lv:Republika]] |
|||
[[mg:Repoblika]] |
|||
[[mk:Република]] |
|||
[[ml:ഗണതന്ത്രം]] |
|||
[[mn:Бүгд найрамдах улс]] |
|||
[[mr:प्रजासत्ताक]] |
|||
[[ms:Republik]] |
|||
[[mwl:República]] |
|||
[[my:သမ္မတနိုင်ငံ]] |
|||
[[mzn:جوموری]] |
|||
[[nap:Repubbreca]] |
|||
[[nds:Republiek]] |
|||
[[nds-nl:Rippebliek]] |
|||
[[ne:गणतन्त्र]] |
|||
[[new:गणतन्त्र]] |
|||
[[nl:Republiek]] |
|||
[[nn:Republikk]] |
|||
[[no:Republikk]] |
|||
[[nrm:Républyique]] |
|||
[[oc:Republica]] |
|||
[[os:Республикæ]] |
|||
[[pl:Republika]] |
|||
[[pnb:ریپبلک]] |
|||
[[ps:ولسمشريزه]] |
|||
[[pt:República]] |
|||
[[qu:Republika]] |
|||
[[ro:Republică]] |
|||
[[ru:Республика]] |
|||
[[rue:Републіка]] |
|||
[[sah:Республика]] |
|||
[[scn:Ripùbbrica]] |
|||
[[sh:Republika]] |
|||
[[simple:Republic]] |
|||
[[sk:Republika]] |
|||
[[sl:Republika]] |
|||
[[so:Jamhuriyadda]] |
|||
[[sq:Republika]] |
|||
[[sr:Република]] |
|||
[[stq:Republik]] |
|||
[[su:Républik]] |
|||
[[sv:Republik]] |
|||
[[sw:Jamhuri]] |
|||
[[szl:Republika]] |
|||
[[ta:குடியரசு (அரசு)]] |
|||
[[tl:Republika]] |
|||
[[tr:Cumhuriyet]] |
|||
[[tt:Җөмһүрият]] |
|||
[[uk:Республіка]] |
|||
[[ur:جمہوریہ]] |
|||
[[vec:Republica]] |
|||
[[vi:Cộng hòa]] |
|||
[[vls:Republiek]] |
|||
[[vo:Repüblikän]] |
|||
[[war:Republika]] |
|||
[[yi:רעפובליק]] |
|||
[[yo:Orílẹ̀-èdè olómìnira]] |
|||
[[zh:共和制]] |
|||
[[zh-classical:共和]] |
|||
[[zh-min-nan:Kiōng-hô-kok]] |
|||
[[zh-yue:共和制]] |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 23:41, 8 มีนาคม 2556
ส่วนหนึ่งของชุดการเมือง |
ระบอบการปกครอง พื้นฐาน |
---|
รายชื่อระบอบการปกครอง รายชื่อประเทศตามระบอบการปกครอง |
สถานีย่อยการเมือง |
สาธารณรัฐ (อังกฤษ: Republic) เป็นระบอบการปกครองที่ประเทศถูกพิจารณาว่าเป็น "กิจสาธารณะ" (ละติน: res publica) มิใช่ธุระหรือทรัพย์สินส่วนตัวของผู้ปกครอง และที่ตำแหน่งหน้าที่ของรัฐได้รับเลือกตั้งโดยตรงหรือโดยอ้อม หรือได้รับแต่งตั้ง มิใช่ได้รับทอด ในสมัยใหม่ นิยามทั่วไปที่เข้าใจง่ายของสาธารณรัฐ คือ ระบอบการปกครองที่ประมุขแห่งรัฐมิใช่พระมหากษัตริย์[1][2] ปัจจุบัน รัฐเอกราช 135 จาก 206 รัฐใช้คำว่า "สาธารณรัฐ" เป็นส่วนหนึ่งชื่ออย่างเป็นทางการ
ทั้งสาธารณรัฐสมัยใหม่และสมัยโบราณแตกต่างกันอย่างมากทั้งในอุดมการณ์และองค์ประกอบ ในสมัยคลาสสิกและสมัยกลาง ต้นแบบของทุกสาธารณรัฐ คือ สาธารณรัฐโรมัน ซึ่งหมายถึงกรุงโรมในระหว่างสมัยที่มีพระมหากษัตริย์กับสมัยที่มีจักรพรรดิ ประเพณีการเมืองสมัยกลางและสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยาอิตาลีปัจจุบันที่เรียกว่า "มนุษยนิยมพลเมือง" (civic humanism) นั้น บางครั้งถูกมองว่าได้รับมาจากนักสาธารณรัฐนิยมโรมันโดยตรง อย่างไรก็ดี นักประพันธ์โรมันที่ได้รับอิทธิพลจากกรีก อย่างพอลิเบียสและคิเคโร บางครั้งใช้คำดังกล่าวเป็นคำแปลของคำภาษากรีกว่า politeia ซึ่งอาจหมายถึงระบอบโดยทั่วไป แต่ยังสามารถใช้กับระบอบบางประเภทโดยเจาะจงซึ่งมิได้สอดคล้องพอดีกับสาธารณรัฐโรมัน สาธารณรัฐมิได้เทียบเท่ากับประชาธิปไตยคลาสสิก เช่น เอเธนส์ แต่มีลักษณะความเป็นประชาธิปไตย
ในสาธารณรัฐสมัยใหม่ เช่น สหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส รัสเซีย และอินเดีย ฝ่ายบริหารมีความชอบธรรมจากทั้งโดยรัฐธรรมนูญและการออกเสียงเลือกตั้งของประชาชน มองเตสกิเออรวมประชาธิปไตยทั้งสองแบบ ซึ่งประชาชนทุกคนมีส่วนร่วมในการปกครอง และอภิชนาธิปไตยหรือคณาธิปไตย ซึ่งมีคนเพียงส่วนน้อยเท่านั้นที่ปกครอง เป็นระบอบการปกครองแบบสาธารณรัฐ[3]
ส่วนใหญ่สาธารณรัฐมักเป็นรัฐเอกราช แต่ยังมีหน่วยต่ำกว่ารัฐที่เรียกว่า สาธารณรัฐ หรือมีการปกครองที่ถูกอธิบายว่า "เป็นสาธารณรัฐ" โดยธรรมชาติเช่นกัน ตัวอย่างเช่น มาตรา 4 ของรัฐธรรมนูญแห่งสหรัฐอเมริกา "ประกันว่าทุกรัฐในสหภาพนี้มีระบอบการปกครองแบบสาธารณรัฐ"[4] เขตการปกครองของสหภาพโซเวียตถูกอธิบายว่าเป็นสาธารณรัฐ และสองในนั้น คือ สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครนและเบลารุส มีที่นั่งของตนในสหประชาชาติ ขณะที่รัฐธรรมนูญแห่งสหภาพโซเวียตอธิบายสหภาพว่าเป็น "รัฐเดี่ยว สหพันธ์และพหุชาติ" ที่จริงแล้วเป็นรัฐเดี่ยวเพราะพรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียตใช้อำนาจในรูปรวมศูนย์เหนือสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตซึ่งปกครองตนเองแต่ในนาม[5]
อ้างอิง
- ↑ "republic", WordNet 3.0, Dictionary.com, สืบค้นเมื่อ 20 March 2009
- ↑ "Republic". Merriam-Webster. สืบค้นเมื่อ August 14, 2010.
- ↑ Montesquieu, Spirit of the Laws, Bk. II, ch. 2–3.
- ↑ Constitution of the United States.
- ↑ Schrems, John J. (2007). Understanding Principles of Politics and the State (revised ed.). University Press of America. p. 206. ISBN 9780761838258.