อำเภอโนนศิลา
อำเภอโนนศิลา | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Amphoe Non Sila |
คำขวัญ: โนนศิลาถิ่นน่าอยู่ แก้วกู่ชัยมงคลคู่เมือง ลือเลื่องเสมาหินยุคทวารวดี มากมีผักปลอดสาร นมัสการหลวงปู่ชม แหล่งอุดมป่าโคกห้วยทราย | |
แผนที่จังหวัดขอนแก่น เน้นอำเภอโนนศิลา | |
พิกัด: 15°58′26″N 102°40′9″E / 15.97389°N 102.66917°E | |
ประเทศ | ไทย |
จังหวัด | ขอนแก่น |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 182.0 ตร.กม. (70.3 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2565) | |
• ทั้งหมด | 26,567 คน |
• ความหนาแน่น | 145.97 คน/ตร.กม. (378.1 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 40110 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 4025 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอโนนศิลา หมู่ที่ 2 ตำบลโนนศิลา อำเภอโนนศิลา จังหวัดขอนแก่น 40110 |
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย |
โนนศิลา เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดขอนแก่น ตั้งอยู่ริมถนนมิตรภาพ โดยอยู่ระหว่างอำเภอพลกับอำเภอบ้านไผ่ โนนศิลาเป็นอำเภอขนาดเล็ก แต่มีความสำคัญทางด้านเศรษฐกิจและการคมนาคม
ประวัติ
[แก้]ตามคำบอกเล่าสืบต่อกันมา แต่ก่อนนั้นมีเขาศิลาทรายเกิดขึ้นกลางลำห้วยแคน ซึ่งอยู่ในเขตพื้นที่บ้านโนนศิลาในปัจจุบัน เมื่อมองดูตอนพระอาทิตย์กำลังขึ้นหรือลับขอบฟ้า จะมองเห็นเป็นสีเหลืองทองอร่าม ต่อมาเขาศิลาทรายนั้นถูกน้ำในลำห้วยแคนพัดหายไป คนเฒ่าคนแก่จึงได้ตั้งชื่อหมู่บ้าน ณ บริเวณดังกล่าวว่าบ้านโนนศิลา โดยตั้งเป็นหมู่บ้านริมถนนมิตรภาพเมื่อราว พ.ศ. 2440 อยู่ในเขตการปกครองของพื้นที่ตำบลเปือยใหญ่ อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น ในขณะนั้น
ต่อมาเมื่อ พ.ศ. 2532 ประชากรบ้านโนนศิลาอยู่อาศัยกันอย่างหนาแน่นเป็นชุมชนใหญ่ขึ้น จึงได้มีการยกฐานะเป็นตำบลโนนศิลา แยกการปกครองออกจากตำบลเปือยใหญ่ ขึ้นตรงต่ออำเภอบ้านไผ่ โดยตำบลโนนศิลามีทั้งหมด 14 หมู่บ้าน ต่อมาไม่นาน เขตตำบลโนนศิลาด้านทิศเหนือประชากรเริ่มหนาแน่นขึ้นป็นชุมชนใหญ่ขึ้น จึงแยกตำบลโนนศิลา 7 หมู่บ้านออกไปเพื่อจัดตั้งเป็นตำบลขึ้นเพิ่มใหม่ชื่อตำบลโนนแดง ทำให้ตำบลโนนศิลาเหลือเพียง 7 หมู่บ้านในเขตการปกครอง
จนกระทั่งใน พ.ศ. 2538 อำเภอบ้านไผ่ในขณะนั้นมีตำบลในการปกครองจำนวนรวม 20 ตำบล และยังมีจำนวนประชากรมาก การอำนวยความสะดวกทางราชการเป็นไปอย่างยากลำบาก ประชาชนติดต่อราชการใช้เวลารอนาน ทางกระทรวงมหาดไทยจึงได้แยกพื้นที่บางส่วนของอำเภอบ้านไผ่จัดตั้งเป็น 2 กิ่งอำเภอ ได้แก่ กิ่งอำเภอบ้านแฮด เมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2538 และกิ่งอำเภอโนนศิลา ลงในประกาศกระทรวงมหาดไทยเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2539 เรื่อง แบ่งเขตพื้นที่อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น ตั้งเป็นกิ่งอำเภอโนนศิลา โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 15 กรกฎาคม[1] พ.ศ. 2539[2] เขตปกครองประกอบด้วยตำบล 5 ตำบล คือ ตำบลโนนศิลา ตำบลหนองปลาหมอ ตำบลบ้านหัน ตำบลเปือยใหญ่ ตำบลโนนแดง[3]
ต่อมาวันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2550 มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะกิ่งอำเภอเป็นอำเภอ (ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 124 ตอนที่ 46ก ลงวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550[4]) ทำให้กิ่งอำเภอโนนศิลาได้การยกฐานะเป็นอำเภอโนนศิลาจนถึงปัจจุบัน
ที่ตั้งและอาณาเขต
[แก้]อำเภอโนนศิลาตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบ้านไผ่
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบ้านไผ่
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอหนองสองห้องและอำเภอพล
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอชนบท
การแบ่งเขตการปกครอง
[แก้]การปกครองส่วนภูมิภาค
[แก้]อำเภอโนนศิลาแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 5 ตำบล 46 หมู่บ้าน[5] ได้แก่
1. | โนนศิลา | (Non Sila) | 7 หมู่บ้าน | ||
2. | หนองปลาหมอ | (Nong Pla Mo) | 8 หมู่บ้าน | ||
3. | บ้านหัน | (Ban Han) | 16 หมู่บ้าน | ||
4. | เปือยใหญ่ | (Pueai Yai) | 8 หมู่บ้าน | ||
5. | โนนแดง | (Non Daeng) | 7 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
[แก้]ท้องที่อำเภอโนนศิลาประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลโนนศิลา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนศิลา เฉพาะหมู่ที่ 1, 3 และบางส่วนของหมู่ที่ 2, 4–5; และตำบลบ้านหัน เฉพาะหมู่ที่ 1–2[6]
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปลาหมอ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองปลาหมอทั้งตำบลและตำบลโนนศิลา เฉพาะหมู่ที่ 6–7 และบางส่วนของหมู่ที่ 2, 4–5[7]
- องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านหัน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านหัน เฉพาะหมู่ที่ 3–16[8]
- องค์การบริหารส่วนตำบลเปือยใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเปือยใหญ่ทั้งตำบล[9]
- องค์การบริหารส่วนตำบลโนนแดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนแดงทั้งตำบล[10]
ประชากร
[แก้]ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม นอกจากนี้ยังประกอบอาชีพเสริม คือ การปศุสัตว์ สินค้าที่สำคัญคือ ข้าวเหนียว, มันสำปะหลัง, อ้อย, ว่าว, น้ำผึ้ง และผ้าไหม
การศึกษา
[แก้]- โรงเรียนประถมศึกษา
|
|
- โรงเรียนมัธยมศึกษา
- สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25
- โรงเรียนโนนศิลาวิทยาคม โรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดกลาง (โรงเรียนประจำอำเภอ)
- โรงเรียนสันติพัฒนกิจวิทยา โรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดเล็ก
สาธารณสุข
[แก้]อำเภอโนนศิลา มีโรงพยาบาลรัฐ 1 แห่ง ได้แก่ โรงพยาบาลโนนศิลา ขนาด 30 เตียง และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลอีก 6 แห่ง ซึ่งกระจายตามตำบลต่าง ๆ
การขนส่ง
[แก้]อำเภอโนนศิลามีจุดจอดรถประจำทางบริเวณใต้สะพานสี่แยกไฟแดงถนนมิตรภาพ นอกจากนี้ยังมีสถานีรถไฟบ้านหันเป็นสถานีประจำอำเภอ
วัฒนธรรม
[แก้]- เทศกาลงานงิ้วโนนศิลา จัดขึ้นทุกปี ระหว่าง เดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม 2 วัน
- เทศกาลว่าวและบุญกุ้มข้าวใหญ่โนนศิลา จัดขึ้นทุกปี ระหว่าง เดือนธันวาคม-มกราคม 3 วัน
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "ประวัติอำเภอโนนศิลา". สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอโนนศิลา จังหวัดขอนแก่น. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-10-29. สืบค้นเมื่อ 2021-10-29. ม.ป.ป.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น ตั้งเป็นกิ่งอำเภอโนนศิลา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 113 (พิเศษ 18 ง): 22. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2008-05-22. 26 มิถุนายน 2539.
- ↑ "อำเภอโนนศิลา จังหวัดขอนแก่น". ศูนย์บริการข้อมูลอำเภอ. 2012. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 มีนาคม 2016. สืบค้นเมื่อ 6 กันยายน 2017.
- ↑ "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอฆ้องชัย...และอำเภอเหล่าเสือโก้ก พ.ศ. ๒๕๕๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 124 (46 ก): 14–21. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2008-05-22. 24 สิงหาคม 2550.
- ↑ "กิ่งโนนศิลา". ศูนย์ข้อมูลประเทศไทย. kapook.com. ม.ป.ป. สืบค้นเมื่อ 6 กันยายน 2560.
- ↑ "ประวัติและข้อมูลสภาพทั่วไป". เทศบาลตำบลโนนศิลา จังหวัดขอนแก่น. สืบค้นเมื่อ 29 ตุลาคม 2564.
- ↑ "สภาพทั่วไป". องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปลาหมอ จังหวัดขอนแก่น. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-12-03. สืบค้นเมื่อ 2017-09-05. 2558. สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2560.
- ↑ "สภาพทั่วไป อบต.บ้านหัน". องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านหัน จังหวัดขอนแก่น. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-11-07. สืบค้นเมื่อ 2017-09-05. ม.ป.ป. สืบค้นเมื่อ 6 กันยายน 2560.
- ↑ "สภาพทั่วไปและข้อมูลพื้นฐาน". องค์การบริหารส่วนตำบลเปือยใหญ่ จังหวัดขอนแก่น. 2560. สืบค้นเมื่อ 6 กันยายน 2560.
- ↑ "ประวัติ อบต". องค์การบริหารส่วนตำบลโนนแดง จังหวัดขอนแก่น. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 16 ตุลาคม 2016. สืบค้นเมื่อ 6 กันยายน 2017.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ อำเภอโนนศิลา
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์