ราชวงศ์พระร่วง
 | บทความนี้ได้รับแจ้งให้ปรับปรุงหลายข้อ กรุณาช่วยปรับปรุงบทความ หรืออภิปรายปัญหาที่หน้าอภิปราย
|
 | |
| พระราชอิสริยยศ |
|
|---|---|
| ปกครอง |
|
| เชื้อชาติ | ไทย - ขอม[1] |
| สาขา | ราชวงศ์สุโขทัย |
| จำนวนพระมหากษัตริย์ | 19 พระองค์ |
| ประมุขพระองค์แรก | พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ |
| ประมุขพระองค์สุดท้าย |
|
| ช่วงระยะเวลา |
|
| สถาปนา | พ.ศ. 1781 |
| ล่มสลาย | พ.ศ. 2173 |
ราชวงศ์พระร่วง เป็นราชวงศ์ที่ปกครองอาณาจักรสุโขทัยซึ่งเคยมีอำนาจครอบคลุมพื้นที่ลุ่มแม่น้ำยม แม่น้ำน่าน แม่น้ำปิง แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำน้อย แม่น้ำเมย แม่น้ำป่าสัก แม่น้ำโขง และ จรดชายฝั่งทะเลทั้งสองด้าน
ศูนย์กลางของราชวงศ์พระร่วงอยู่ที่เมืองสุโขทัยและเมืองศรีสัชนาลัยในลุ่มแม่น้ำยม อันเป็นเมืองศูนย์กลางราชธานีของราชอาณาจักรสุโขทัยในพุทธศตวรรษที่ 19 ก่อนย้ายราชธานีไปยังเมืองสองแควหรือพิษณุโลกในพุทธศตวรรษที่ 20
ราชวงศ์พระร่วงนับจากรัชกาลพ่อขุนศรีอินทราทิตย์จนถึงรัชกาลพระมหาธรรมราชาที่ 4 ได้ปกครองราชอาณาจักรสุโขทัยอย่างต่อเนื่องโดยการสืบราชสันตติวงศ์เกือบ 200 ปี ก่อนที่จะมีการยกเลิกไปเมื่อสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถแห่งกรุงศรีอยุธยาเสด็จขึ้นมาครองอยู่ที่เมืองพิษณุโลก
พระมหากษัตริย์ราชวงศ์พระร่วงมีหลายพระองค์แต่ที่ทรงมีชื่อเสียงมีพระบรมเดชานุภาพมากและพระเกียรติคุณเป็นที่ปรากฏไปยังแว่นแคว้นดินแดนต่างๆมีอยู่ 2 พระองค์ คือพ่อขุนรามคำแหงมหาราชและพระมหาธรรมราชาที่ 1 (พญาลิไทย) ซึ่งเป็นสองรัชสมัยที่ทำให้ราชอาณาจักรสุโขทัยมีความเจริญรุ่งเรืองทางด้านต่าง ๆ เป็นอันมากทั้งการปกครอง การสร้างบ้านแปงเมือง การแผ่ขยายดินแดน การส่งเสริมศาสนา การเกษตร อักษรศาสตร์ ขนบธรรมเนียมจารีตประเพณี เศรษฐกิจการค้า การทูตการต่างประเทศ ศิลปกรรม วัฒนธรรม และอื่นๆ ซึ่งทำให้ความเป็นอยู่ของอาณาประชาราษฎรในราชอาณาจักรสุโขทัยยุคนั้นสมบูรณ์พูลสุขเป็นอย่างยิ่ง จึงทรงเป็นที่เคารพเทิดทูนบูชากันสืบมา
รายพระนามพระมหากษัตริย์[แก้]
| ลำดับ | พระบรมรูปหรือตราแผ่นดิน | พระนาม | พระราชสมภพ | เริ่มครองราชย์ | สิ้นรัชกาล | สวรรคต | ระยะเวลาครองราชย์ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 
|
พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ (พ่อขุนบางกลางหาว) (กมรเตงอัญศรีอินทรบดินทราทิตย์) |
พ.ศ. 1731 | พ.ศ. 1781 | พ.ศ. 1811 (พระชนมายุ 80 พรรษา) |
30 ปี | |
| 2 | 
|
พ่อขุนบานเมือง | พ.ศ.1780 | พ.ศ. 1811 | พ.ศ. 1822 (พระชนมายุ 42 พรรษา) |
11 ปี | |
| 3 | 
|
พ่อขุนรามคำแหงมหาราช (ขุนรามราช) (พระบาทกมรเตงอัญศรีรามราช) |
พ.ศ. 1790 | พ.ศ. 1822 | พ.ศ. 1842 (พระชนมายุ 52 พรรษา) |
20 ปี | |
| 4 | 
|
พระยาเลอไทย | พ.ศ. 1805 | พ.ศ. 1842 | พ.ศ. 1866 (พระชนมายุ 61 พรรษา) |
24 ปี | |
| 5 |
|
พระยางั่วนำถุม | ไม่ปรากฏ | พ.ศ. 1866 | พ.ศ. 1890 | 24 ปี | |
| 6 | 
|
พระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไทย) (พระบาทกมรเตงอัญศรีสุริยพงศ์รามมหาราชาธิราช) |
พ.ศ. 1843 | พ.ศ. 1890 | 1911 (พระชนมายุ 68 พรรษา) |
21 ปี | |
| ภายใต้การปกครองของอาณาจักรอยุธยา | |||||||
| 7 |
|
พระมหาธรรมราชาที่ 2 (ลือไทย) |
พ.ศ. 1901 | พ.ศ. 1911 | พ.ศ. 1942 | พ.ศ. 1952 (พระชนมายุ 51 พรรษา) |
31 ปี |
| 8 |
|
พระมหาธรรมราชาที่ 3 (ไสลือไทย) |
พ.ศ. 1923 | พ.ศ. 1943 | พ.ศ. 1962 (พระชนมายุ 39 พรรษา) |
19 ปี | |
| 9 |
|
พระมหาธรรมราชาที่ 4 (บรมปาล) |
พ.ศ. 1944 | พ.ศ. 1962 | พ.ศ. 1981 (พระชนมายุ 37 พรรษา) |
19 ปี | |
| สิ้นสภาพการปกครองตนเองถูกรวมเป็นหนึ่งอาณาจักรอยุธยา | |||||||
พระราชพงศาวลี[แก้]
_goldStamp_bgred.png)
แผนผัง[แก้]
| (1) พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ | |||||||||||||||||||||
| (2) พ่อขุนบานเมือง | (3) พ่อขุนรามคำแหงมหาราช | ||||||||||||||||||||
| (5) พระยางั่วนำถุม | (4) พระยาเลอไทย | พญาไสสงคราม | |||||||||||||||||||
| (6) พระมหาธรรมราชาที่ 1 | |||||||||||||||||||||
| (7) พระมหาธรรมราชาที่ 2 | |||||||||||||||||||||
| (8) พระมหาธรรมราชาที่ 3 | (9) พระมหาธรรมราชาที่ 4 | ||||||||||||||||||||
.png){kind=small} (10) พระยายุทธิษเฐียร | |||||||||||||||||||||
อ้างอิง[แก้]
- ↑ ขจร สุขพานิช. ประวัติศาสตร์ พ.ศ. 1600 - 2310. 2521. หน้า 58
- ภาสกร วงศ์ตาวัน. เรื่องเล่าครั้งกรุงเก่า ตอน ยึดบ้านครองเมือง สร้างขื่อแปในจารึกสยาม. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ สยามบันทึก, พ.ศ. 2551.
- ศรีศักร วัลลิโภดม. สยามประเทศ. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์มติชน, พ.ศ. 2547 พิมพ์ครั้งที่ 3. ISBN 974-3232-76-1
- สุจิตต์ วงษ์เทศ. กรุงสุโขทัย มาจากไหน?. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์มติชน, พ.ศ. 2548. ISBN 974-323-517-5
| ก่อนหน้า | ราชวงศ์พระร่วง | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| ราชวงศ์ศรีนาวนำถุม | 
|
ราชวงศ์ที่ปกครองสยาม (พ.ศ. 1781 - 1981) |
|
ราชวงศ์สุพรรณภูมิ (ปกครองกรุงศรีอยุธยา) |
