พ่อขุนศรีนาวนำถุม

พ่อขุนศรีนาวนำถุม
พระมหากษัตริย์ไทย(อาณาจักรสุโขทัย)
ครองราชย์	พ.ศ. 1700 – พ.ศ. 1724 (24 ปี)
ก่อนหน้า	สถาปนาตำแหน่ง
ถัดไป	พ่อขุนศรีอินทราทิตย์
พระราชบุตร	พ่อขุนผาเมือง
พระราชสมภพ	พ.ศ. 1645 อาณาจักรสุโขทัย
สวรรคต	พ.ศ. 1724 (79 พรรษา) อาณาจักรสุโขทัย

พ่อขุนศรีนาวนำถุม หรือ พญาศรีนาวนำถุม
ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ไทย แห่งราชวงศ์ศรีนาวนำถุม
(อาณาจักรสุโขทัย) หรือศิลาจารึกวัดศรีชุมระบุว่า เป็นขุนในเมืองเชลียง ผู้เสวยราชสมบัติสองนครคือสุโขทัยและศรีสัชนาลัย และเป็นผู้สถาปนาอาณาจักรสุโขทัย เป็นพระองค์แรก

อย่างไรก็ตามผู้ปกครองสุโขทัยต่อมาคือขอมสบาดโขลญลำพง อาจนำแคว้นสุโขทัยกลับเข้าอยู่ภายใต้อิทธิพลของขอม-ละโว้ อีกครั้งหนึ่ง จนกระทั่งพ่อขุนผาเมืองเจ้าเมืองราด ร่วมกับพ่อขุนบางกลางหาว เจ้าเมืองบางยาง ร่วมกันทำสงครามได้ชัยชนะเหนือขอมสบาดโขลญลำพง จนสามารถนำแคว้นสุโขทัยออกจากอิทธิพลของขอม-ละโว้ อีกครั้ง

หลักฐานตามจารึกวัดศรีชุม ปรากฏเชื้อสายราชวงศ์ของพ่อขุนศรีนาวนำถุม ดังนี้

• พ่อขุนศรีนาวนำถม ผู้สถาปนาแคว้นสุโขทัย - ศรีสัชนาลัย (นคร 2 อัน)
• พ่อขุนผาเมือง พระราชโอรสของพ่อขุนศรีนาวนำถุม
• พระยากำแหงพระราม เจ้าเมืองสรลวงสองแคว อาจเป็นพระราชโอรสของพ่อขุนผาเมือง
• พระมหาเถรศรีศรัทธา พระโอรสของพระยากำแหงพระราม สันนิษฐานว่าเป็นผู้สร้างศิลาจารึกวัดศรีชุม

อาจเป็นเพราะพระมหาเถรศรีศรัทธาไม่มีบุตรชาย มีแต่ธิดา 2 องค์ และออกบวชเดินทางแสวงบุญในเวลาต่อมา จึงไม่ปรากฏหลักฐานการสืบเชื้อสายของตระกูลนำถุมต่อมาหลังจากนั้น ตามเรื่องเล่าในศิลาจารึกกล่าวว่า พระมหาเถรศรีศรัทธา อยู่ในเชื้อสายตระกูลของพ่อขุนศรีนาวนำถุม เกิดในเมืองสรลวงสองแคว (พิษณุโลก) เป็นบุตรของพระยาคำแหงพระราม และเป็นหลานของพ่อขุนผาเมือง ในวัยหนุ่มเมื่ออายุ 17 ปี ได้ช่วยบิดารบกับท้าวอีจานจนชนะ ต่อมาเมื่ออายุได้ 26 ปี ได้ช่วยพระยาเลอไทยในการสงคราม และทำการชนช้างชนะขุนจัง จนถูกยกย่องว่าเป็นนักรบที่เข้มแข็งมีฝีมือ

อย่างไรก็ตาม ประเพณีในสมัยนั้นนิยมนำชื่อปู่มาตั้งเป็นชื่อคนรุ่นหลาน และปรากฏว่าต่อมามีกษัตริย์ไทยเมืองเหนือชื่อพระยางั่วนำถุม จึงมีความเป็นไปได้ว่าเชื้อสายของพ่อขุนศรีนาวนำถุมยังคงมีอำนาจในแคว้นสุโขทัยสืบต่อมาอีกระยะหนึ่ง

ดูเพิ่ม

• รายพระนามพระมหากษัตริย์ไทย

อ้างอิง

รัชสมัยก่อนหน้า		พ่อขุนศรีนาวนำถุม		รัชสมัยถัดไป
อีแดงเพลิง		ขุนในเมืองสุโขทัย (พ.ศ. 1700 - พ.ศ. 1724)		ขอมสบาดโขลญลำพง ไม่มีราชวงศ์ (พ.ศ. 1724 - 1781)