ข้ามไปเนื้อหา

กีฬาในโอลิมปิก

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
การแข่งขันกีฬายิงธนูที่จัดขึ้นในเอเธนส์ช่วงโอลิมปิกฤดูร้อน 2004 โดยถูกถอนจากโปรแกรมโอลิมปิกหลังจากแอนต์เวิร์ป 1920 และได้รับการคืนสถานะในปี ค.ศ. 1972

กีฬาในโอลิมปิก (อังกฤษ: Olympic Sports) เป็นชนิดกีฬาที่มีการแข่งขันในโอลิมปิกฤดูร้อนและโอลิมปิกฤดูหนาว ในโอลิมปิกฤดูร้อน 2020 มีชนิดกีฬารวมทั้งหมด 33 ชนิด[1] โอลิมปิกฤดูหนาว 2022 มีชนิดกีฬาทั้งหมด 7 ชนิด[2][3] กีฬาโอลิมปิกแต่ละประเภท มีตัวแทนจากองค์กรปกครองระหว่างประเทศ เรียกว่า สหพันธ์นานาชาติ (IF)[4]

คณะกรรมการโอลิมปิกสากล (IOC) กำหนดลำดับชั้นของกีฬา สาขา และรายการ[4] ตามลำดับชั้นนี้ ชนิดกีฬาโอลิมปิกแต่ละประเภทสามารถแบ่งย่อยออกเป็นหลายสาขา ซึ่งมักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นกีฬาที่แตกต่างกัน ตัวอย่างได้แก่ ว่ายน้ำ และ โปโลน้ำ ซึ่งในแบบแผนโอลิมปิกถือเป็น "สาขา" ของ "กีฬาทางน้ำ" (เป็นตัวแทนโดยกีฬาทางน้ำโลก)[5] และ สเกตลีลา และ สเกตความเร็ว ซึ่งเป็น "สาขา" ของกีฬา "สเกตน้ำแข็ง" (เป็นตัวแทนโดยสหภาพสเกตระหว่างประเทศ)[6] ในทางกลับกัน สาขาจะแบ่งย่อยออกเป็นรายการ ซึ่งจะมีการมอบเหรียญรางวัลโอลิมปิก[4] จำนวนและประเภทของรายการอาจเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยจากโอลิมปิกครั้งหนึ่งไปยังอีกครั้งหนึ่ง

โอลิมปิกฤดูร้อน

[แก้]

รายการฤดูร้อนในปัจจุบันและที่ยกเลิกไปแล้ว

[แก้]

กีฬา (หรือสาขาของกีฬา) ต่อไปนี้ประกอบขึ้นเป็นโปรแกรมอย่างเป็นทางการของการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนในปัจจุบันและที่ยกเลิกแล้ว และแสดงรายการตามตัวอักษรตามชื่อที่ใช้โดยไอโอซี กีฬาที่ยกเลิกก่อนหน้านี้ที่เคยเป็นส่วนหนึ่งของโปรแกรมกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อนในฐานะกีฬาอย่างเป็นทางการ แต่ไม่ได้อยู่ในโปรแกรมปัจจุบันอีกต่อไป ตัวเลขในแต่ละเซลล์ระบุจำนวนของรายการแข่งขันสำหรับแต่ละชนิดกีฬาที่แข่งขันในครั้งนั้น ๆ อักษรจุด () หมายถึงกีฬาที่มีการแข่งขันเป็นกีฬาสาธิต

8 ใน 32 ชนิดกีฬาในโอลิมปิกฤดูร้อน 2024 ประกอบด้วยหลายสาขา แต่ละสาขามีรหัสระบุ 3 ตัวอักษรที่ไม่ซ้ำกัน[7][8] สาขาจากกีฬาประเภทเดียวกันจะถูกจัดกลุ่ม ภายใต้สีเดียวกัน ได้แก่

  กีฬาทางน้ำ  บาสเกตบอล  แคนู/คายัค  จักรยาน  ยิมนาสติก  วอลเลย์บอล  ขี่ม้า  มวยปล้ำ  เบสบอลและซอฟต์บอล  คาราเต้

กีฬา (สาขา) องค์กร 96 00 04 06 08 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 24 28 32
 
กีฬาฤดูร้อนปัจจุบัน
 
ระบำใต้น้ำ SWA WA 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2
กระโดดน้ำ DIV 2 1 2 4 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 8 8 8 8 8 8 8
ว่ายน้ำมาราธอน OWS 2 2 2 2 2
ว่ายน้ำ SWM 4 7 9 4 6 9 10 11 11 11 11 11 11 13 15 18 29 29 26 26 29 31 31 32 32 32 32 32 32 35 35
โปโลน้ำ WPO 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2
 
บาสเกตบอล 3x3 BK3 FIBA 2 2
บาสเกตบอล BKB 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
 
เรือแคนูสปรินท์ CSP ICF 9 9 9 9 7 7 7 7 11 11 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 10
เรือแคนูสลาลอม CSL 4 4 4 4 4 4 4 4 4 6
 
จักรยานบีเอ็มเอ็กซ์ฟรีสไตล์ BMF UCI 2 2
จักรยานบีเอ็มเอ็กซ์เรซซิง BMX 2 2 2 2 2
จักรยานเสือภูเขา MTB 2 2 2 2 2 2 2 2
จักรยานถนน CRD 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 4 4 4 4 4 4 4 4
จักรยานลู่ CTR 5 3 7 5 7 4 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5 5 4 4 5 6 7 8 12 12 10 10 10 12 12
 
ยิมนาสติกศิลป์ GAR FIG 8 1 11 4 2 4 4 9 8 11 9 9 15 15 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14
ยิมนาสติกลีลา GRY 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2
ยิมนาสติกแทรมโพลีน GTR 2 2 2 2 2 2 2
 
วอลเลยืบอล - ชายหาด VBV FIVB 2 2 2 2 2 2 2 2
วอลเลย์บอล - ในร่ม VVO 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
 
ขี่ม้า - ศิลปะการบังคับม้า EDR FEI 1 1 1 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
ขี่ม้า - อีเวนติง EVE 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
ขี่ม้า - กระโดดข้ามสิ่งกีดขวาง EJP 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
 
มวยปล้ำ - ฟรีสไตล์ WRE UWW 7 5 5 7 7 7 7 8 8 8 8 8 8 10 10 10 10 10 10 10 8 11 11 11 12 12 12
มวยปล้ำ - เกรโก-โรมัน WGR* 1 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 8 8 8 8 10 10 10 10 10 10 10 8 7 7 7 6 6 6
 
ยิงธนู ARC WArch 7 6 3 10 2 2 2 2 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5
กรีฑา ATH WAthle 12 23 25 21 26 30 29 27 27 29 29 33 33 33 34 36 36 38 37 38 41 42 43 44 46 46 47 47 47 48 48
แบดมินตัน BDM BWF 4 5 5 5 5 5 5 5 5
มวยสากล BOX AIBA 7 5 8 8 8 8 8 8 10 10 10 10 11 11 11 11 12 12 12 12 12 11 11 13 13 13 13
เบรกกิ้ง BKG WDSF 2
ฟันดาบ FEN FIE 3 7 5 8 4 5 6 7 7 7 7 7 7 7 8 8 8 8 8 8 8 8 8 10 10 10 10 10 10 12 12
ฮอกกี้ HOC FIH 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
ฟุตบอล FBL FIFA 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2
กอล์ฟ GLF IGF 2 2 2 2 2
แฮนด์บอล HBL IHF 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
ยูโด JUD IJF 4 6 6 8 8 7 14 14 14 14 14 14 14 15 15
ปัญจกีฬาสมัยใหม่ MPN UIPM 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2
เรือพาย ROW FISA 5 5 6 4 4 5 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14 14
รักบี้ 7 คน RU7 WR 2 2 2
เรือใบ SAL ISAF 13 4 4 14 3 3 4 4 5 5 5 5 5 5 6 6 6 7 8 10 10 11 11 11 10 10 10 10
ยิงปืน SHO ISSF 5 8 16 15 18 21 10 2 3 4 7 7 6 6 7 8 7 7 11 13 13 15 17 17 15 15 15 15 15
สเกตบอร์ด SKB WS[s 1] 4 4
ปีนหน้าผา CLB IFSC 2 4
โต้คลื่น SRF ISA 2 2
เทเบิลเทนนิส TTE ITTF 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5
เทควันโด TKW WT 8 8 8 8 8 8 8
เทนนิส TEN ITF 2 4 2 4 6 8 5 5 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5
ไตรกีฬา TRI ITU 2 2 2 2 2 3 3
ยกน้ำหนัก WLF IWF 2 2 2 5 5 5 5 5 6 7 7 7 7 7 9 9 10 10 10 10 10 15 15 15 15 15 14 10
 
กีฬาฤดูร้อนที่ยกเลิก
 
เบสบอล BSB WBSC[s 2] 1 1 1 1 1 1
ซอฟท์บอล SBL 1 1 1 1 1
 
ขี่ม้า - วอลติง EVL FEI 2
ขี่ม้า - ไดรฟ์วิง EDV 2
 
คาราเต้ - คาตะ KAT* WKF 2
คาราเต้ - คูไมต์ KTE 6
 
แฮนด์บอล - ฟิลด์แฮนด์บอล HBL IHF 1
รักบี้ - รักบี้ยูเนียน RUG WR 1 1 1 1
 
บาสก์ เปโลตา PEL FIPV 1
คริกเกต CKT ICC 1
โครเก้ CQT WCF 3
ลาครอส LAX FIL 1 1
ฌู เดอ ปาม JDP* 1
โปโล POL FIP 1 1 1 1 1
แรกเกต RQT 2
โร้ก ROQ* 1
ชักกะเย่อ TOW TWIF 1 1 1 1 1 1
เรือยนต์ PBT UIM 3
 
สเกตลีลา FSK ISU 4 3 กำหนดการใหม่ระหว่างการแข่งขันฤดูหนาว
ฮอกกี้น้ำแข็ง IHO IIHF 1
 
รายการรวม 43 95 94 78 110 102 156 126 109 117 129 136 149 151 150 163 172 195 198 203 221 237 257 271 300 301 302 302 306 339 329
ชนิดกีฬารวม 10 21 17 14 25 18 29 23 20 20 25 23 23 23 23 25 24 28 27 27 29 31 34 37 40 40 42 40 42 50 48
กีฬา (สาขา) องค์กร 96 00 04 06 08 12 20 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16 20 24 28 32
  1. ในขณะที่มีการประกาศให้สเกตบอร์ดเป็นส่วนหนึ่งของการแข่งขันกีฬาฤดูร้อน 2020 กีฬาดังกล่าวอยู่ภายใต้การควบคุมของสหพันธ์สเกตบอร์ดนานาชาติ ต่อมาองค์กรนั้นรวมเข้ากับสหพันธ์กีฬาโรลเลอร์นานาชาติ ในเดือนกันยายน ค.ศ. 2017 เพื่อก่อตั้งเป็นสเกตโลกในปัจจุบัน
  2. สมาพันธ์ซอฟต์บอลเบสบอลโลก ซึ่งปัจจุบันดูแลทั้งเบสบอลและซอฟต์บอล ก่อตั้งขึ้นโดยการควบรวมของอดีตองค์กรปกครองสองแห่งในปี ค.ศ. 2013 ได้แก่ สหพันธ์เบสบอลนานาชาติ และ สหพันธ์ซอฟต์บอลนานาชาติ ดังนั้นในกีฬาโอลิมปิกจนถึงงปี ค.ศ. 2012 เบสบอลและซอฟต์บอลได้ถูกนำเสนอเป็นกีฬาสองชนิดที่แตกต่างกัน

* รหัสสาขาอย่างไม่เป็นทางการของไอโอซีใช้เพื่อแยกแยะชนิดกีฬา

กีฬาสาธิตในฤดูร้อน

[แก้]

โอลิมปิกฤดูหนาว

[แก้]

รายการปัจจุบัน

[แก้]
กีฬา 24 28 32 36 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 94 98 02 06 10 14 18 22 26 30
ทวิกีฬาฤดูหนาว 1 1 1 2 2 2 3 3 3 6 6 6 8 10 10 11 11
บอบ
เสลด
บอบสเล 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3
สเกเลตัน 1 1 2 2 2 2 2
เคอร์ลิง 1 2 2 2 2 2 2
ฮอกกี้น้ำแข็ง 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2
ลูช 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 4
สเกตลีลา 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5
วิ่ง
สเก็ต
สเกตความเร็วระยะสั้น 4 6 6 8 8 8 8 8
สเกตความเร็ว 5 4 4 4 4 4 4 8 8 8 8 9 9 9 10 10 10 10 10 12 12 12 12
สกี สกีลงเขา 2 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 10 10 10 10 10 10 10 10 10
สกีข้ามทุ่ง 2 2 2 3 3 4 6 6 7 7 7 7 7 8 8 10 10 10 12 12 12 12 12
สกีลีลา 2 4 4 4 4 6 10 10
สกีนอร์ดิกผสม 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 3 3 3 3 3
สกีกระโดดไกล 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 4 4
สโนว์บอร์ด 4 4 6 6 10 10
รวมรายการ 16 14 14 17 22 22 24 27 34 35 35 37 38 39 46 57 61 68 78 84 86 98 98

กีฬาสาธิต

[แก้]

กีฬาที่ยกเลิกการแข่งแล้ว

[แก้]
กีฬา 96 00 04 06 08 12 20 24 28 32 36 40 44 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 00 04 08 12 16
บาสก์เปโลตา 1
คริกเก็ต 1
โครเก็ต 3
เจอเดอปูม 1
ลาครอส 1 1
โปโล 1 1 1 1 1
แร็กเก็ต 2
โรก 1
รักบี้ / รักบี้ยูเนียน 1 1 1 1
ชักเย่อ 1 1 1 1 1 1
เรือยนต์ 3

กีฬาสาธิต

[แก้]

โอลิมปิกฤดูร้อน

[แก้]

โอลิมปิกฤดูหนาว

[แก้]

สหพันธ์ทางการระหว่างประเทศ

[แก้]


1 กีฬาทางการในเวิลด์เกมส์
2 ยกเลิกจากกีฬาในโอลิมปิก
3 The Olympic Charter no longer forbids motorized sports from being included in the Olympic program, but environmental impact is now considered when deciding whether to adopt new sports making the inclusion of motorized sports unlikely.[11]
4 Skateboarding, a discipline within roller sports, was included at the 2020 Summer Olympics. Inline and roller skating has never been contested.
5 Waterski and wakeboard share the same governing body. Cable waterskiing and cable wakeboarding have been proposed as sports that do not rely on motorboats.

อ้างอิง

[แก้]
  1. Bruner, Raisa (24 March 2020). "Everything You Need to Know About the 2020 Summer Olympics". Time magazine. สืบค้นเมื่อ 16 September 2021. The 2020 Summer Olympics will award medals across 339 events, representing 33 different sports.
  2. Merrell, Chloe (17 August 2021). "Beijing 2022: Here's what you need to know about the next Winter Olympic Games". olympics.com. International Olympic Committee. สืบค้นเมื่อ 16 September 2021. A total of 109 medal events across seven Olympic winter sports will be held...
  3. "Olympic Sports". olympic.org. International Olympic Committee. สืบค้นเมื่อ 13 March 2010.
  4. 4.0 4.1 4.2 "Olympic Sports, Disciplines & Events". HickokSports.com. 4 February 2005. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 April 2007. สืบค้นเมื่อ 18 March 2007.
  5. "Aquatics". olympic.org. International Olympic Committee. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 March 2007. สืบค้นเมื่อ 6 April 2007.
  6. "Skating". olympic.org. International Olympic Committee. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 February 2007. สืบค้นเมื่อ 6 April 2007.
  7. "IOC ODF Sport Codes" (PDF). เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 22 August 2017.
  8. "IOC ODF".
  9. "IFAF Earns Recognition by the International Olympic Committee". IFAF.org. สืบค้นเมื่อ 2014-02-20.
  10. "Get Horizontal | Ultimate & WFDF Receive Recognition By IOC !!!!". Gethorizontal.be. 2013-01-24. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-06-13. สืบค้นเมื่อ 2014-02-09.
  11. John Grasso; Bill Mallon; Jeroen Heijmans (14 May 2015). Historical Dictionary of the Olympic Movement. Rowman & Littlefield Publishers. p. 379. ISBN 978-1-4422-4860-1.