กระแซ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
กระแซ
ꯃꯩꯇꯩ/ꯃꯤꯇꯩ
หญิงชาวกระแซฮินดูในชุดเจ้าสาว
ประชากรทั้งหมด
1.8 ล้านคน[1]
ภูมิภาคที่มีประชากรอย่างมีนัยสำคัญ
รัฐมณีปุระ, รัฐอัสสัม, รัฐตริปุระ, รัฐนาคาแลนด์, รัฐเมฆาลัย
ภาษา
มณีปุรี, อังกฤษ
ศาสนา
ศาสนาฮินดู, สะนามะฮี, ศาสนาคริสต์, ศาสนาพุทธ
กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกี่ยวข้อง
ปันกัล, นาคา, มณีปุระพิษณุปุระ, อาหม, พม่า, ตริปุระ, ไทใหญ่, กะเหรี่ยง

กระแซ (Cassay) บ้างเรียก เมเต (Meitei, /ˈməɪtəɪ/)[2], มีเต (Meetei) หรือ มณิปุรี (Manipuri,[3][4] ฮินดี: मणिपुरी) เป็นชาติพันธุ์หนึ่งอาศัยอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศอินเดีย[5] และเป็นประชากรส่วนใหญ่ของรัฐมณีปุระ[5] ส่วนใหญ่ตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณที่ราบตอนกลางของรัฐมณีปุระ และยังพบอีกว่ามีจำนวนไม่น้อยอาศัยดินแดนข้างเคียงเช่น รัฐอัสสัม,[6] รัฐเมฆาลัย[7] และรัฐตริปุระ ทั้งยังพบการตั้งถิ่นฐานในประเทศอื่น ๆ ใกล้เคียงคือประเทศบังกลาเทศ[8] และพม่า[9] เมื่อพม่าเรืองอำนาจ มักกวาดต้อนเชลยชาวกระแซมาฝึกหัดเป็นทหารม้า[10]

ชาวกระแซจะใช้ภาษามณีปุระ ซึ่งจัดอยู่ในตระกูลภาษาทิเบต-พม่า ทั้งยังเป็นหนึ่งในยี่สิบสองภาษาราชการของประเทศอินเดียตามรัฐธรรมนูญ ค.ศ. 1992[11] เดิมใช้อักษรเมเตมาเยกในการเขียน[12] แต่ภายหลังถูกแทนที่ด้วยอักษรเบงกอลช่วงศตวรรษที่ 18[13] ปัจจุบันมีความพยายามในการฟื้นฟูการใช้อักษรเมเตมาเยกอีกครั้งอย่างช้า ๆ

แต่เดิมชาวกระแซนับถือศาสนาสะนามะฮี (Sanamahism) ซึ่งเป็นลัทธิบูชาสุริยเทพและผีบรรพชน[14] และพบร่องรอยว่าชาวกระแซเคยนับถือศาสนาพุทธมาก่อน[15] ปัจจุบันชาวกระแซส่วนใหญ่นับถือศาสนาฮินดูนิกายไวษณพ[16] ซึ่งเปลี่ยนไปนับถือเมื่อราว 300 ปีก่อนหน้านี้[17] แต่เป็นเพียงฮินดูพื้นเมืองหรือฮินดูแบบมณีปุระเท่านั้นเพราะรับอิทธิพลมาอย่างผิวเผิน โดยมีการนับถือปะปนกับลัทธิพื้นเมือง[16][18] นอกจากนี้ยังมีชาวกระแซบางส่วนเข้ารีตศาสนาอิสลามเมื่อศตวรรษที่ 17 ในยุคจักรวรรดิโมกุลเรืองอำนาจ[19] โดยจะถูกเรียกว่าปันกัล (Pangal)[20] หรือมียะฮ์เมเต (Miah Meitei)[21]

อ้างอิง[แก้]

  1. "Meitei". Ethnologue (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 29 September 2020.
  2. Laurie Bauer (2007). The Linguistics Student’s Handbook. Edinburgh University Press. ISBN 9780748627592.
  3. "At a Glance". Official website of Manipur (ภาษาอังกฤษ).
  4. Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues – 2000, Census of India, 2001
  5. 5.0 5.1 Prabaskar, Arunima. "Shiv Sena plans to rename Nagaland to Naganchi". Geocities.ws.
  6. "Meitei Diaspora In Assam". E-pao.net. สืบค้นเมื่อ 30 September 2017.
  7. "Festivals Of Meghalaya..." เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 ตุลาคม 2018. สืบค้นเมื่อ 17 กุมภาพันธ์ 2018.
  8. Project, Joshua. "Manipuri, Meitei in Bangladesh". Joshuaproject.net (ภาษาอังกฤษ). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-09-23. สืบค้นเมื่อ 30 September 2017.
  9. Project, Joshua. "Manipuri, Ponna in Myanmar (Burma)". Joshuaproject.net (ภาษาอังกฤษ). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-04-01. สืบค้นเมื่อ 30 September 2017.
  10. ศิริญากรณ์ โชคประเสริฐศรี, บ.ก. (2019) [2006]. มหาราชวงษ์ พงษาวดารพม่า. แปลโดย นายต่อ. กรุงเทพฯ: ไทยควอลิตี้บุ๊คส์. p. 422. ISBN 9786165146258.
  11. "Eight Schedule of the Constitution of India" (PDF). Mha.nic.in. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 30 September 2017.
  12. "History of Meetei Mayek". Tabish.freeshell.org. สืบค้นเมื่อ 30 September 2017.
  13. "Manipuri language and alphabets". Omniglot.com. สืบค้นเมื่อ 30 September 2017.
  14. Bertil Lintner (2015). Great Game East: India, China, and the Struggle for Asia's Most Volatile Frontier. Yale University Press. p. 113. ISBN 978-0-300-19567-5.
  15. Sanjoo Thangjam (15 มิถุนายน 2017). "Buddhism in Manipur". E-Pao. สืบค้นเมื่อ 18 กุมภาพันธ์ 2018.
  16. 16.0 16.1 "Redefining Manipuri Hindu". Imphal Times. 24 พฤษภาคม 2017. สืบค้นเมื่อ 18 กุมภาพันธ์ 2018.
  17. Aheibam Koireng Singh; Sanasam Amal Singh (2019). Hinduism in Manipur. Centre for Manipur Studies, Manipur University. New Delhi: Akansha Publishing House. ISBN 978-81-8370-557-8.
  18. Kulacandra (2012). Maitai lāinina, Hindū lāinīnagī cāṃdama-pādama [Comparative study of indigenous Meitei faith and Hinduism] (ภาษามณีปุระ). Imphal: Bi. Kulacandra Sarmma. OCLC 813301477.
  19. Syed Ahmed (5 มกราคม 2015). "Muslims in the history of Manipur". Imphal Times. สืบค้นเมื่อ 18 กุมภาพันธ์ 2018.
  20. Farooque Ahmed (1 กรกฎาคม 2002). "Manipuri Muslims or Meitei-Pangal?". The Milli Gazette. สืบค้นเมื่อ 18 กุมภาพันธ์ 2018.
  21. Dr. N. Debendra Singh, 2005, Identities of the Migrated People of Manipur, Canchipur: Centre for Manipuri Studies (Manipur University).

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]