เขตปกครองตนเองทิเบต
 | บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง |
เขตปกครองตนเองทิเบต | |
|---|---|
| การถอดเสียงภาษาจีน | |
| • อักษรจีน | 西藏自治区 (อักษรย่อ: 藏) |
| • พินอิน | Xīzàng Zìzhìqū (อักษรย่อ: XZ / Zàng) |
| • ทับศัพท์ | ซีจ้าง จื้อจื้อชวี (อักษรย่อ: จ้าง) |
| การถอดเสียงภาษาทิเบต | |
| • อักษรทิเบต | བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས། |
| • ระบบไวลี | bod rang skyong ljongs |
| • พินอินทิเบต | Poi Ranggyong Jong |
| • ทับศัพท์ | เพอรังกยงจง |
.jpg) | |
_(%2Ball_claims_hatched).svg) แผนที่แสดงที่ตั้งของเขตปกครองตนเองทิเบต | |
| เมืองหลวง (และเมืองใหญ่สุด) | ลาซ่า |
| เขตการปกครอง | 5 นครระดับจังหวัด, 2 จังหวัด, 6 เขต, 68 อำเภอ, 692 ตำบล |
| การปกครอง | |
| • เลขาธิการพรรค | อู๋ อิงเจี๋ย (吴英杰) |
| • ผู้ว่าราชการ | Che Dalha |
| พื้นที่[1] | |
| • ทั้งหมด | 1,228,400 ตร.กม. (474,300 ตร.ไมล์) |
| อันดับพื้นที่ | อันดับที่ 2 |
| ความสูงจุดสูงสุด (ยอดเขาเอเวอเรสต์) | 8,848 เมตร (29,029 ฟุต) |
| ประชากร (ธันวาคม ค.ศ. 2014)[2] | |
| • ทั้งหมด | 3,180,000 คน |
| • อันดับ | อันดับที่ 32 |
| • ความหนาแน่น | 2.59 คน/ตร.กม. (6.7 คน/ตร.ไมล์) |
| • อันดับความหนาแน่น | อันดับที่ 33 |
| ประชากรศาสตร์ | |
| • องค์ประกอบทางชาติพันธุ์ | ทิเบต - 90% ฮั่น - 8% เหมินป้า - 0.3% หุย - 0.3% อื่น ๆ - 0.2% |
| • ภาษาและภาษาถิ่น | ภาษาทิเบต ภาษาจีนกลาง |
| รหัส ISO 3166 | CN-XZ |
| GDP (ค.ศ. 2017) | 131 พันล้านเหรินหมินปี้ (อันดับที่ 31)[3] |
| - ต่อหัว | 39,258 เหรินหมินปี้ (อันดับที่ 28) |
| HDI (2018) |  0.585[4]ปานกลาง · อันดับที่ 31 |
| เว็บไซต์ | www |
เขตปกครองตนเองทิเบต หรือ เขตปกครองตนเองซีจ้าง เป็นเขตปกครองตนเองของชาวทิเบต ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของสาธารณรัฐประชาชนจีน มีเมืองหลวงชื่อ ลาซ่า มีพระเป็นผู้นำของเขตปกครองตนเองนี้ ชาวทิเบตนับถือศาสนาพุทธนิกายวัชรยาน คล้ายกับประเทศภูฏาน ทิเบตตั้งอยู่บนเทือกเขาหิมาลัย เป็นที่ราบสูงที่สูงที่สุดในโลก จนได้รับฉายาว่า หลังคาโลก ทิเบตมีอากาศที่หนาวเย็นมาก และมีความกดอากาศและออกซิเจนที่ต่ำ ฉะนั้นผู้ที่จะมาในทิเบตจะต้องปรับสภาพร่างกายก่อน และด้วยเหตุนี้ประชากรที่อาศัยอยู่ในทิเบตจึงน้อย
พลเมืองชายของทิเบตกว่าครึ่งบวชเป็นพระ ก่อนที่จีนจะผนวกทิเบตเป็นเขตปกครองตนเอง ทิเบตมีสามเณริกามากที่สุดในโลก ในทิเบตเคยมีคัมภีร์มากมาย พลเมืองนับถือศาสนาอย่างเคร่งครัด จนได้รับฉายาว่า "แดนแห่งพระธรรม"
ที่ตั้งและอาณาเขต
[แก้]
เขตปกครองตนเองทิเบตมีพื้นที่ติดต่อดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตปกครองตนเองชินเจียงอุยกูร์และมณฑลชิงไห่ (ประเทศจีน)
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับมณฑลเสฉวน (ประเทศจีน)
- ทิศใต้ ติดต่อกับประเทศเนปาล ประเทศภูฏาน มณฑลยูนนาน (ประเทศจีน) รัฐอัสสัม รัฐนาคาแลนด์ (ประเทศอินเดีย) ในปัจจุบัน บริเวณที่มีเขตติดต่อกับประเทศอินเดียนี้ ยังเป็นบริเวณพื้นที่พิพาทระหว่างจีนกับอินเดีย ซึ่งอินเดียได้อ้างกรรมสิทธิ์เข้ามาปกครอง และเรียกดินแดนบริเวณนี้ว่า อรุณาจัลประเทศ
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับรัฐชัมมูและกัศมีร์ (ประเทศอินเดีย) และประเทศปากีสถาน
ประวัติ
[แก้]ก่อนคริสต์ศักราช ชนชาติทิเบตอาศัยอยู่ที่ราบสูงทิเบต มีการไปมาหาสู่กันกับชนชาติฮั่นที่อาศัยอยู่ในแผ่นดินใหญ่จีน ผ่านระยะเวลาอันยาวนาน เผ่าชนต่าง ๆ ของที่ราบสูงชิงไห่-ทิเบตก็ค่อย ๆ รวมกันเป็นเอกภาพ และกลายเป็นชนชาติทิเบตในปัจจุบัน
ต้นคริสต์ศตวรรษที่ 7 สภาพแบ่งแยกปั่นป่วนในภูมิภาคกลางของจีนที่ดำเนินมาเป็นเวลานาน 300 กว่าปีได้สิ้นสุดลง ขณะเดียวกัน วีรบุรุษซงแจ็นกัมโป ราชวงศ์ยาร์ลุง ของชนชาติทิเบตได้สถาปนาจักรวรรดิทิเบตอย่างเป็นทางการขึ้นมา และตั้งเมืองหลวงที่นครลาซ่า ในช่วงปกครองประเทศ พระเจ้าซงแจ็นกัมโปได้ศึกษาเทคโนโลยีทางการผลิตและผลงานทางการเมืองและวัฒนธรรมที่ทันสมัยของราชวงศ์ถัง และมีความสัมพันธ์ฉันมิตรในด้านต่าง ๆ กับราชวงศ์ถังไม่ว่าจะเป็นด้านการเมือง เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม
ในช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 13 หลังจากทิเบตได้รวมเข้าเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของจีนเป็นต้นมา แม้ว่าจีนจะมีหลายราชวงศ์ที่ผลัดเปลี่ยนกันขึ้นปกครองประเทศ และเปลี่ยนอำนาจรัฐหลายครั้ง แต่ทิเบตก็อยู่ภายใต้การควบคุมของรัฐบาลกลางมาโดยตลอดไม่ว่าราชวงศ์ใด
หลังจากราชวงศ์ชิงได้สถาปนาขึ้นในปี พ.ศ. 2187 (ค.ศ. 1644) ได้ให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่งในการปกครองควบคุมทิเบตอย่างใกล้ชิด ทำให้อำนาจการบริหารปกครองของรัฐบาลกลางเป็นไปอย่างมีระบบระเบียบยิ่งขึ้น เมื่อปี พ.ศ. 2270 (ค.ศ. 1727) ราชวงศ์ชิงได้ส่งเสนาบดีไปประจำทิเบต เพื่อเป็นตัวแทนของส่วนกลางกำกับดูแลกิจกรรมบริหารส่วนท้องถิ่นของทิเบต
ตั้งแต่ พ.ศ. 2455 ราชอาณาจักรทิเบตประกาศแยกตัวเป็นเอกราชจากจีน แต่จีนยังมีอิทธิพลต่อการเมืองภายในทิเบตและยังมีอำนาจปกครองทิเบตในคามและอัมโด จนถึง พ.ศ. 2501 จีนบุกเข้าทิเบตและก่อตั้งเขตปกครองพิเศษขึ้น
ผู้นำทางจิตวิญญาณและผู้นำสูงสุดของชาวทิเบตคือ องค์ทะไลลามะ องค์ปัจจุบัน
การแบ่งเขตการปกครอง
[แก้]เขตปกครองตนเองทิเบตแบ่งออกเป็น 7 เขตการปกครองระดับจังหวัด ประกอบด้วย 6 นครระดับจังหวัด และ 1 จังหวัด
ภายในนี้ยังแบ่งออกเป็น 74 เขตการปกครองระดับอำเภอ ประกอบด้วย 66 อำเภอ และ 8 เขต
| เขตการปกครองของเขตปกครองตนเองทิเบต | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| รหัสเขตการปกครอง[5] | ชื่อเขตการปกครอง | พื้นที่ (ตร.กม.)[6] | ประชากรปี 2010[7] | ศูนย์กลางการปกครอง | เขตการปกครองย่อย[8] | |||
| เขต | อำเภอ | |||||||
| 540000 | เขตปกครองตนเองทิเบต | 1,228,400.00 | 3,002,166 | นครลาซ่า | 8 | 66 | ||
| 540100 | นครลาซ่า | 29,538.90 | 559,423 | เขตเฉิงกวาน | 3 | 5 | ||
| 540200 | นครซีกาเจ | 182,066.26 | 703,292 | เขตซัมจุมเจ | 1 | 17 | ||
| 540300 | นครชัมโต | 108,872.30 | 657,505 | เขตข่ารั่ว | 1 | 10 | ||
| 540400 | นครญิงจี | 113,964.79 | 195,109 | เขตปาอี๋ | 1 | 6 | ||
| 540500 | นครชานหนาน | 79,287.84 | 328,990 | เขตเนตง | 1 | 11 | ||
| 540600 | นครนักชู | 391,816.63 | 462,382 | เขตเซ่อหนี | 1 | 10 | ||
| 542500 | จังหวัดงารี | 296,822.62 | 95,465 | อำเภอการ์ | 7 | |||
ดูเพิ่ม
[แก้]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 西藏概况（2007年） [Overview of Tibet (2007)] (ภาษาจีนตัวย่อ). People's Government of Tibet Autonomous Region. 11 September 2008. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 22 December 2015. สืบค้นเมื่อ 18 December 2015.
- ↑ "National Data". National Bureau of Statistics of China. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 April 2016. สืบค้นเมื่อ 18 December 2015.
- ↑ 西藏自治区2017年国民经济和社会发展统计公报 [Statistical Communiqué of Tibet Autonomous Region on the 2017 National Economic and Social Development] (ภาษาจีน). Statistical Bureau of Tibet Autonomous Region. 15 April 2018. สืบค้นเมื่อ 22 June 2018.
- ↑ "Sub-national HDI – Area Database – Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 13 September 2018.
- ↑ 中华人民共和国县以上行政区划代码 (ภาษาจีน). Ministry of Civil Affairs. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2 April 2015. สืบค้นเมื่อ 7 April 2015.
- ↑ Shenzhen City Bureau of Statistics. 《深圳统计年鉴2014》 (ภาษาจีน). China Statistics Print. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 May 2015. สืบค้นเมื่อ 29 May 2015.
- ↑ Census Office of the State Council; Population and Employment Statistics Division of the National Bureau of Statistics, บ.ก. (2012). 中国2010人口普查分乡、镇、街道资料 (1st ed.). Beijing: China Statistics Print. ISBN 978-7-5037-6660-2.
- ↑ Ministry of Civil Affairs (August 2014). 《中国民政统计年鉴2014》 (ภาษาจีน). China Statistics Print. ISBN 978-7-5037-7130-9.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
- เว็บไซต์ทางการของเขตปกครองตนเองทิเบต เก็บถาวร 2021-05-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
| มณฑล |  | |
|---|---|---|
| เขตปกครองตนเอง | ||
| นครปกครองโดยตรง | ||
| เขตบริหารพิเศษ | ||
*หมายเหตุ: ไต้หวันถูกอ้างสิทธิ์โดยสาธารณรัฐประชาชนจีน แต่บริหารโดยสาธารณรัฐจีน | ||
 | บทความประเทศจีน ประวัติศาสตร์จีน หรือภาษาจีนนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |