จังหวัดของประเทศจีน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เขตการปกครองระดับจังหวัด
ชื่อภาษาจีน
อักษรจีนตัวย่อ地级行政区
อักษรจีนตัวเต็ม地級行政區
ความหมายตามตัวอักษรเขตการปกครองระดับพื้นที่
ชื่อภาษาจีนอื่น ๆ
อักษรจีนตัวย่อ地区
อักษรจีนตัวเต็ม地區
ชื่อภาษาทิเบต
อักษรทิเบต ས་ཁུལ་
ชื่อภาษาจ้วง
ภาษาจ้วงDagih
ชื่อภาษามองโกเลีย
ภาษามองโกเลียภาษาอังกฤษใช้คำว่า League
ภาษาจีนใช้คำว่า 盟 (เหมิง)
ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ
ชื่อภาษาอุยกูร์
ภาษาอุยกูร์
ۋىلايىت
ชื่อภาษาแมนจู
อักษรแมนจู ᠪᠠ
ชื่อเดิม (1949-1971)
ชื่อภาษาจีน
อักษรจีนตัวย่อ专级行政区
อักษรจีนตัวเต็ม專級行政區
ชื่อเดิม (1949-1971)
อักษรจีนตัวย่อ专区
อักษรจีนตัวเต็ม專區
ชื่อเดิม (1932-1949)
อักษรจีนตัวย่อ行政督察区
อักษรจีนตัวเต็ม行政督察區
เฉพาะทิเบต (1910-1960)
ภาษาจีน基巧
ชื่อภาษาทิเบต
อักษรทิเบต སྤྱི་ཁྱབ

เขตการปกครองระดับจังหวัด (จีน: 地级行政区) เป็นหน่วยการปกครองของประเทศจีนระดับที่สองรองจากมณฑล มีทั้งหมด 339 แห่ง แบ่งเป็น 7 จังหวัด, 299 นครระดับจังหวัด, 30 จังหวัดปกครองตนเอง และ 3 เหมิงหรือแอมัก (จังหวัดของมองโกเลียใน)

ประเภทของเขตการปกครองระดับจังหวัด[แก้]

มณฑล นครระดับจังหวัด จังหวัดปกครองตนเอง จังหวัด เหมิง
รวมทั่วประเทศ 299 30 7 3
ปักกิ่ง 0 0 0 0
เทียนจิน 0 0 0 0
เหอเป่ย์ 11 0 0 0
ชานซี 11 0 0 0
มองโกเลียใน 9 0 0 3
เหลียวหนิง 14 0 0 0
จี๋หลิน 8 1 0 0
เฮย์หลงเจียง 12 0 1 0
เซี่ยงไฮ้ 0 0 0 0
เจียงซู 13 0 0 0
เจ้อเจียง 11 0 0 0
อานฮุย 16 0 0 0
ฝูเจี้ยน 9 0 0 0
เจียงซี 11 0 0 0
ชานตง 16 0 0 0
ไต้หวัน 6 0 0 0
เหอหนาน 17 0 0 0
หูเป่ย์ 12 1 0 0
หูหนาน 13 1 0 0
กวางตุ้ง 21 0 0 0
กว่างซี 14 0 0 0
ไหหลำ 4 0 0 0
ฉงชิ่ง 0 0 0 0
เสฉวน 18 3 0 0
กุ้ยโจว 6 3 0 0
ยูนนาน 8 8 0 0
ทิเบต 6 0 1 0
ฉ่านซี 10 0 0 0
กานซู่ 12 2 0 0
ชิงไห่ 2 6 0 0
หนิงเซี่ย 5 0 0 0
ซินเจียง 4 5 5 0

จังหวัด[แก้]

จังหวัดเป็นหน่วยการปกครองย่อยรองลงมาจากเขตการปกครองระดับมณฑล

คณะกรรมการการปกครอง (จีน: 行政公署; พินอิน: xíngzhèng gōngshǔ) เป็นสำนักงานสาขาทางการปกครองที่มีระดับเทียบเท่ากับกระทรวง (จีน: 司级) และถูกส่งมาประจำอยู่ในจังหวัดโดยคณะปกครองของมณฑล หัวหน้าคณะปกครองของจังหวัด เรียกว่า กรรมการปกครองจังหวัด (จีน: 行政公署专员; พินอิน: xíngzhèng gōngshǔ zhūanyūan) ซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากคณะปกครองของมณฑล แทนที่จะใช้สภาประชาชนในท้องถิ่น คณะกรรมการสภาประชาชนประจำมณฑลจะส่งคณะกรรมการประจำจังหวัดไปกำกับดูแลคณะปกครองของจังหวัด และไม่สามารถเลือกตั้งหรือปลดคณะปกครองของจังหวัดได้[1] คณะทำงานจังหวัดของคณะกรรมการสภาที่ปรึกษาทางการเมืองประชาชนจีน (CPPCC) ประจำมณฑล เป็นส่วนหนึ่งของคณะกรรมการ CPPCC ประจำจังหวัด ซึ่งหมายความว่าคณะทำงานจังหวัดของ CPPCC เป็นสาขาของคณะกรรมการ CPPCC ประจำมณฑล ไม่ใช่หน่วยงานที่แยกเป็นเอกเทศ เช่นเดียวกับคณะกรรมการ CPPCC ประจำมณฑล ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของคณะกรรมการ CPPCC ระดับชาติ

คำว่า จังหวัด เดิมมาจากคำว่า (พินอิน: dào เต้า) ซึ่งอยู่ในระดับระหว่างมณฑลและอำเภอในสมัยราชวงศ์ชิง ในปี 1928 รัฐบาลของสาธารณรัฐจีนได้ยกเลิกเต้า ทำให้อำเภออยู่ภายใต้การปกครองของมณฑลโดยตรง แต่หลังจากนั้นไม่นานก็พบว่าไม่สามารถทำได้เนื่องจากบางมณฑลมีหลายร้อยอำเภอ ด้วยเหตุนี้ ในปี 1932 มณฑลต่าง ๆ จึงถูกแบ่งออกเป็นจังหวัดอีกครั้ง และได้มีการจัดตั้งสำนักงานการปกครองส่วนภูมิภาคขึ้น

จนถึงช่วงเวลาหนึ่ง จังหวัดถือได้ว่าเป็นเขตการปกครองระดับจังหวัดประเภทหนึ่งที่พบได้ทั่วไป ในปัจจุบัน จังหวัดส่วนใหญ่ได้เปลี่ยนสถานะมาเป็นนครระดับจังหวัด และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ โดยประเทศจีนมีเขตการปกครองที่เรียกว่าจังหวัดเหลืออยู่เพียง 7 จังหวัด

ชื่อ อักษรจีน เขตการปกครอง
ระดับมณฑล
ประชากร (2010) พื้นที่ (ตร.กม.) เขตที่ตั้งศาลากลาง
จังหวัดต้าซิงอันหลิ่ง 大兴安岭地区 เฮย์หลงเจียง 511,564 46,755 เขตเจียเก๋อต๋าฉี (โดยพฤตินัย), นครมั่วเหอ (โดยนิตินัย)
จังหวัดงารี่ 阿里地区 ทิเบต 95,465 304,683 เมืองเซงเขคาบั้บ (ชือชวันเหอ) ในอำเภอก๋าร์
จังหวัดอัลไต 阿勒泰地区 ซินเจียง 603,280 117,988 นครอัลไต
จังหวัดถ่าเฉิง 塔城地区 ซินเจียง 1,219,212 94,891 นครถ่าเฉิง
จังหวัดคัชการ์ 喀什地区 ซินเจียง 3,979,362 112,058 นครคัชการ์
จังหวัดอักซู 阿克苏地区 ซินเจียง 2,370,887 128,099 นครอักซู
จังหวัดโฮตัน 和田地区 ซินเจียง 2,014,365 248,946 นครโฮตัน

นครระดับจังหวัด[แก้]

นครระดับจังหวัด (地级市 พินอิน: dìjíshì) เป็นเทศบาลนครที่ได้รับสถานะจังหวัดและสิทธิ์ในการปกครองอำเภอโดยรอบ ในทางปฏิบัติ นครระดับจังหวัดนั้นมีเนื้อที่ใหญ่เหมือนกับเขตการปกครองระดับจังหวัดประเภทอื่น ๆ และไม่ตรงกับความหมายสากลของคำว่า "นคร" กล่าวคือ ไม่ได้หมายความว่าจะมีลักษณะความเป็นเมืองทั้งพื้นที่

นครระดับจังหวัดเป็นเขตการปกครองระดับจังหวัดที่พบมากที่สุดในจีนแผ่นดินใหญ่ในปัจจุบัน

เหมิง[แก้]

จังหวัดปกครองตนเอง[แก้]

จังหวัดปกครองตนเอง (自治州; zìzhìzhōu; จื้อจื้อโจว) เป็นพื้นที่ที่มีประชากรเป็นชนกลุ่มน้อย หรือเคยเป็นที่อยู่อาศัยของชนกลุ่มน้อยอย่างมีนัยสำคัญ แต่จำนวนประชากรส่วนใหญ่ในจังหวัดปกครองตนเองทั้งหมดถูกครอบงำโดยชาวจีนฮั่น ชื่อทางการของจังหวัดปกครองตนเองจะประกอบด้วยชื่อชนชาติของชนกลุ่มน้อยที่มีประชากรมากที่สุดในพื้นที่นั้น บางแห่งก็ตั้งชื่อคู่กัน 2 ชนชาติ หรือ 3 ชนชาติก็มีแต่พบได้น้อย ตัวอย่างเช่น ชนชาติคาซัค ก็จะเรียกว่า คาซัคจื้อจื้อโจว

จังหวัดปกครองตนเองแบ่งออกเป็นเขตการปกครองระดับอำเภอ เช่นเดียวกับเขตการปกครองระดับจังหวัดประเภทอื่น ๆ แต่มีข้อยกเว้น คือ จังหวัดปกครองตนเองชนชาติคาซัค อีหลี จะมี 2 จังหวัดที่อยู่ภายใต้การปกครองของตน

ตามรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน จังหวัดปกครองตนเองไม่สามารถยุบเลิกได้ อย่างไรก็ตาม เคยมีการยุบจังหวัดปกครองตนเอง 2 แห่ง เพื่อจัดตั้งมณฑลใหม่ เช่น จังหวัดปกครองตนเองชนชาติหลีและเหมียว ไห่หนาน ถูกยุบเพื่อจัดตั้งมณฑลไหหลำในปี 1988 และจังหวัดปกครองตนเองชนชาติถู่เจียและเหมียว เฉียนเจียง ถูกยุบเพื่อจัดตั้งเทศบาลนครปกครองโดยตรงฉงชิ่งในปี 1997

ดูเพิ่ม[แก้]

อ้างอิง[แก้]

  1. "The standing committee of the people’s congress of a province and autonomous region may set up administrative offices in the prefectures under its jurisdiction. " from Item 2, Article 53, Organic Law of the Local People’s Congresses and Local People’s Governments of the People’s Republic of China (2004 Revision)