พระลักษมณ์
 |
| พระลักษมณ์ | |
|---|---|
| ตัวละครใน รามเกียรติ์ | |
_symbol_of_brotherly_love_and_dedication.jpg) พระลักษมณ์ศิลปะไทย | |
| ข้อมูลตัวละครในเรื่อง | |
| เพศ | ชาย |
| ตำแหน่ง | อุปราชเมืองอโยธยา |
| ญาติ | ท้าวทศรถ (บิดา) นางสมุทรชา (มารดา) พระราม (เชษฐาต่างมารดา) พระพรต (เชษฐาต่างมารดา) พระสัตรุด (อนุชาร่วมมารดา) |
| มิตรสหาย | หนุมาน, สุครีพ, องคต, ชมพูพาน, พิเภก |
| ศัตรู | ทศกัณฐ์, กุมภกรรณ, อินทรชิต, ขร, ทูษณ์, ตรีเศียร |
พระลักษมณ์ (สันสกฤต:लक्ष्मण) (พงศ์นารายณ์ - วงศ์กษัตริย์แห่งกรุงอโยธยา) เป็นตัวละครในเรื่องรามเกียรติ์ คือพญาอนันตนาคราช แท่นบรรทมของพระนารายณ์และสังข์ของพระนารายณ์อวตารลงมา มีพระวรกายสีเหลืองดั่งทองทา เป็นโอรสของท้าวทศรถและนางสมุทรชา มีพระอนุชาร่วมพระมารดา คือ พระสัตรุด
พระลักษมณ์เคยได้ไปร่วมพิธียกธนูโมลีที่มิถิลา ได้ยกศรก่อนพระราม เมื่อจับศรแล้วศรขยับแต่แกล้งทำเป็นยกไม่ได้ เพราะรู้ว่าพระรามหลงรักนางสีดาตั้งแต่แรกเห็น อีกทั้งพระลักษมณ์ก็ไม่ได้รักนางสีดาแบบชู้สาว พระรามจึงได้อภิเษกสมรสกับนางสีดา
พระลักษมณ์มีความจงรักภักดีต่อพระรามมาก เมื่อพระรามต้องออกเดินป่าถึง 14 ปี พระลักษมณ์ก็ได้ขอติดตามไป และยังช่วยออกรบกับกองทัพของกรุงลงกาอย่างกล้าหาญหลายครั้งหลายหน ทรงเคียงคู่พระรามเสมอ ร่วมผจญหมู่มารและเหล่าศัตรูเคียงคู่พระรามหลายครั้งหลายครา ในระหว่างศึกสงคราม พระลักษมณ์ได้ออกรบจนถูกอาวุธได้รับบาดเจ็บเกือบสิ้นพระชนม์ถึง 5 ครั้ง จากหอกโมกขศักดิ์ของกุมภกรรณ ศรนาคบาศกับศรพรหมาสตร์ของอินทรชิต หอกแก้ววราวุธของมูลพลัม และหอกกบิลพัทของทศกัณฐ์ แต่ฝีมือก็ไม่ได้ด้อยไปกว่าใคร พระลักษมณ์ได้สังหารกุมภกาศ อินทรชิต มูลพลัม จิตรไพรี ทศคีรีวัน ทศคีรีธร หลังเสร็จศีกกรุงลงกาพระลักษมณ์ได้รับปูนบำเหน็จให้ไปครองเมืองโรมคัล แต่หนุมานทูลคัดค้านว่าเมืองโรมคัลเป็นเมืองยักษ์ ไม่ควรให้พระลักษมณ์ไปครอง ควรจะอยู่ใกล้ชิดพระรามจะดีกว่า พระลักษมณ์จึงได้เป็นอุปราชฝ่ายหน้าของพระราม
เมื่อพระรามเข้าใจผิดว่านางสีดายังรักใคร่ทศกัณฐ์ก็สั่งให้พระลักษมณ์ประหารนางแล้วควักดวงใจมาให้ดู พระลักษมณ์ไม่อยากทำแต่ก็ต้องทำตามความประสงค์ของนางสีดา เมื่อประหารไม่ตาย พระลักษมณ์จึงปล่อยนางไปและควักหัวใจเนื้อทรายไปถวาย เมื่อพระรามต้องเดินดงเป็นครั้งที่สอง ก็ได้ทูลขอตามเสด็จไปด้วยอีกครั้ง
พระนามของพระลักษมณ์มาจากภาษาสันสกฤตว่า ลกฺษมณ (อ่านว่า ลัก-สะ–มะ-นะ) แปลว่าผู้มีเครื่องหมายอันเป็นมงคล หรือผู้ที่มีลักษณะดี ในภาษาไทย เขียนเป็น ๒ อย่าง คือ ลักษณ์ กับ ลักษมณ์ ต่างกันที่รูปแรกเขียนไม่มี ม แต่รูปหลังเขียนมี ม หน้า ณ[1]
ลักษณะและสี[แก้]
สีทอง 1 หน้า 2 มือ มงกุฏเดินหน มงกุฏชัย หรือพระมหามงกุฏ ตอนทรงพรตสวมชฎายอดฤษี
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
- ↑ บทวิทยุรายการ “รู้ รัก ภาษาไทย” ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๕ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๓ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.