องคต

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
องคต
ตัวละครใน รามเกียรติ์
หัวโขนองคต
หัวโขนองคต
ข้อมูลตัวละครในเรื่อง
เผ่าพันธุ์ลิง
เพศผู้
ตำแหน่งอุปราชเมืองขีดขิน
ญาติพาลี (บิดา)
นางดารา (มารดาเลี้ยง)
นางมณโฑ (มารดา)
สุครีพ (อา น้องของพาลี)
อินทรชิต (น้องชายร่วมมารดา)
นางสีดา (น้องสาวร่วมมารดา)
ไพนาสุริยวงศ์ (น้องชายร่วมมารดา)
มิตรสหายหนุมาน, สุครีพ, ชมพูพาน, ชามพูวราช, นิลพัท, พระราม, พระลักษมณ์, พระพรต, พระสัตรุด, พิเภก
ศัตรูทศกัณฐ์, กุมภกรรณ, อินทรชิต, แสงอาทิตย์ ไพนาสุริยวงศ์, ท้าวจักรวรรดิ

องคต (อังกฤษ: Angada จากสันสกฤต: अङ्गद องฺคท) เป็นตัวละครเอกตัวหนึ่งของเรื่อง รามเกียรติ์ เป็นลูกของพญาพาลี กับนางมณโฑ เป็นทหารเอกของพระราม มีอาวุธเป็นพระขรรค์

เมื่อพาลีแย่งนางมณโฑมาจากทศกัณฐ์แล้ว นางได้ตกเป็นภรรยาของพาลีจนกระทั่งตั้งครรภ์ ฝ่ายทศกัณฐ์ไปฟ้องฤๅษีอังคตผู้เป็นอาจารย์ของพาลี ว่ากล่าวพาลีจนพาลียอมคืนนางมณโฑให้ แต่ก็ขอลูกเอาไว้ ฤๅษีอังคตจึงทำพิธีเอาลูกออกจากท้องนางมณโฑไปใส่ในท้องแพะ เมื่อครบกำหนดคลอดพระฤๅษีก็ทำพิธีให้ออกจากท้องแพะให้ชื่อว่า องคต แต่ทศกัณฐ์ยังผูกใจเจ็บ แปลงกายเป็นปูยักษ์คอยอยู่ก้นแม่น้ำเพื่อที่จะฆ่าองคตขณะทำพิธีลงสรง แต่ถูกพาลีจับได้ แล้วเอามาผูกไว้ให้องคตลากเล่นอยู่เจ็ดวันจึงค่อยปล่อยไป

หลังจากพาลีสิ้นใจตาย องคตได้เข้าร่วมกับกองทัพพระราม เดินทางไปสืบข่าวนางสีดาร่วมกับหนุมานและชมพูพาน ครั้นเมื่อเคลื่อนทัพมาถึงเกาะลงกาแล้ว พระรามก็ส่งองคตเป็นทูตไปเจรจากับทศกัณฐ์ เพื่อทวงนางสีดาคืนกลับมา แม้จะไม่สำเร็จ แต่ก็ได้แสดงความเฉลียวฉลาดและความกล้าหาญให้ประจักษ์แก่ตาของทศกัณฐ์ ตลอดการทำสงครามก็ช่วยทำศึกกับกองทัพของทศกัณฐ์อย่างเต็มความสามารถ

องคตเป็นผู้ที่มีสัมมาวาจา สามารถพูดจาให้คนหลงเชื่อได้ ดังจะเห็นได้จากตอนที่พระรามให้องคตแปลงกายเป็นยักษ์พิจิตรไพรีไปทูลขอแว่นแก้วสุรกานต์จากพระพรหม

ลักษณะทั่วไป[แก้]

ลักษณะขององคต คือ มีหนึ่งพักตร์ มีกายสีเขียว แต่งตัวตามอย่างกษัตริย์ สวมมงกุฎสามกลีบ (มงกุฎน้ำเต้า) มีพระขรรค์เป็นอาวุธ ภายหลังได้เป็น พระยาอินทรนุภาพ ตำแหน่งผ่ายหน้าเมืองขีดขินพร้อมมงกุฎกุณฑล สังวาลแก้วและทรงเครื่องอย่างกษัตริย์ทุกประการ

บทกลอนวานรในรามเกียรติ์ 
นามขุนกระบี่นี้  	องคต เสนอนอ
กากาจราชเอารส 	ฤทธิล้ำ
สีเขียวดุจมรกฎ 	มกุฎกลีบ สามแฮ
เถลิงยศอุปราชค้ำ 	เขตรด้าวขีดขิน ฯ 


ก่อนหน้า องคต ถัดไป
สุครีพ อุปราชเมืองขีดขินในเรื่องรามเกียรติ์
เรื่องรามเกียรติ์จบ
ขณะองคตยังอยู่ในตำแหน่ง'พระยาอินทรนุภาพ'