หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรี

ศาสตราจารย์กิตติคุณ หม่อมราชวงศ์ แน่งน้อย ศักดิ์ศรี ม.ว.ม., ป.ช.
เกิด	19 ธันวาคม พ.ศ. 2476
เสียชีวิต	8 สิงหาคม พ.ศ. 2562 (85 ปี)
สัญชาติ	ไทย
อาชีพ	อาจารย์ สถาปนิก
มีชื่อเสียงจาก	นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ สถาปนิก
คู่สมรส	นายสันทัด ศักดิ์ศรี
บิดามารดา	หม่อมเจ้าสมภพ เกษมศรี หม่อมเยื้อน เกษมศรี ณ อยุธยา

ศาสตราจารย์กิตติคุณ หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรี (เกษมศรี) (19 ธันวาคม พ.ศ. 2476 - 8 สิงหาคม พ.ศ. 2562) นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ สถาปนิกดีเด่น ผู้บุกเบิกงานวิจัยสถาปัตยกรรมสมัยรัตนโกสินทร์ ผู้ร่วมก่อตั้งสาขาสถาปัตยกรรมไทย คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรีได้รับพระราชทานปริญญาสถาปัตยกรรมศาสตร์บัณฑิต (เกียรตินิยมอันดับ 2) จาก คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อปี พ.ศ. 2499 และได้รับปริญญาสถาปัตยกรรมศาสตร์มหาบัณฑิตจากมหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนีย ในปี พ.ศ. 2504 ศาสตราจารย์กิตติคุณ หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรี เข้ารับราชการตำแหน่งอาจารย์คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2500 จนเกษียณอายุราชการเมื่อปี พ.ศ. 2537 แต่ยังคงเป็นอาจารย์สอนแม้จะอายุล่วง 80 ปี หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรีถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2562 สิริอายุได้ 85 ปี

วันอาทิตย์ที่ 7 มิถุนายน พ.ศ. 2563 เวลา 17.15 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปยังเมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส ในการพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์กิตติคุณ หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรี ซึ่งถึงแก่อนิจกรรมเนื่องจากภาวะหัวใจล้มเหลว

ประวัติ

หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรี เกิดเมื่อวันที่ 19 ธันวาคม พ.ศ. 2476 เป็นธิดาของพันโทหม่อมเจ้าสมภพ เกษมศรี และหม่อมเยื้อน เกษมศรี ณ อยุธยา มีพี่ชายคือหม่อมราชวงศ์มิตรารุณ เกษมศรี ศิลปินแห่งชาติสาขาทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรม)

การศึกษาและผลงาน

ขณะศึกษาอยู่ที่คณะสถาปัตย์ จุฬาฯ เคยได้รับเลือกเป็นนายกชุมนุมนิสิตหญิงคณะ ทำงานร่วมกับนายกชุมนุมนิสิตหญิงของมหาวิทยาลัย ศาสตราจารย์ หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรี เป็นบุคคลสำคัญผู้หนึ่งที่ทำให้การศึกษาสถาปัตยกรรมศาสตร์ ก่อรูปร่างมั่นคงตราบจนกระทั่งทุกวันนี้ และได้ปลูกฝังให้ลูกศิษย์ตระหนักถึงความสำคัญและการอนุรักษ์มรดกสถาปัตยกรรมแห่งชาติ นอกจากนี้ยังมีผลงานการค้นคว้าวิจัยเป็นที่ปรากฏยกย่องในวงวิชาการมากมาย เช่น การศึกษาวิจัยเรื่องการศึกษาด้วยข้อมูลเอกสารเบื้องต้น เกี่ยวกับสถาปัตยกรรมไทยในกรุงรัตนโกสินทร์ (ร.3 – ร.5) แกนนำในการขยายตัวของกรุงเทพมหานครในอดีต วิวัฒนาการทางสถาปัตยกรรมในพระบรมมหาราชวัง ตั้งแต่ต้นรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ถึงปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พ.ศ. 2325 – 2453 เป็นต้น

ศาสตราจารย์กิตติคุณ หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรี ได้รับการยกย่องให้เป็นสถาปนิกดีเด่น ประจำปี พ.ศ. 2537 โดย สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติประจำปี พ.ศ. 2538 เป็นปูชนียบุคคลด้านสถาปัตยกรรมไทยประจำพุทธศักราช 2538 โดยคณะกรรมการอำนวยการวันมรดกไทย และได้รับพระราชทานปริญญาสถาปัตยกรรมศาสตร์ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในปี พ.ศ. 2541

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2533 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2530 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
• พ.ศ. 2545 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 4 จตุตถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)
• พ.ศ. 2525 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)

ลำดับสาแหรก

ลำดับสาแหรกของหม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรี

16. พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย               8. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                       17. สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี               4. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงษ์ประวัติ                             18. พระยาพิพิธสมบัติ (สุก)               9. เจ้าจอมมารดาจันทร์ ในรัชกาลที่ 4                       2. หม่อมเจ้าสมภพ เกษมศรี                                   5. หม่อมแช่ม เกษมศรี ณ อยุธยา                             1. หม่อมราชวงศ์แน่งน้อย ศักดิ์ศรี                                         3. หม่อมเยื้อน เกษมศรี ณ อยุธยา

อ้างอิง

• ประวัตินิสิตเก่าดีเด่น คณะสถาปัตย์จุฬาฯ
• เกียรติคุณประกาศนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติประจำปี พ.ศ. 2538 สาขาปรัชญา เก็บถาวร 2007-03-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน