เหรียญลูกเสือสรรเสริญ

เหรียญลูกเสือสรรเสริญ
มอบโดย พระมหากษัตริย์ไทย
ประเภท	เหรียญราชอิสริยาภรณ์ประเภทบำเหน็จในราชการ
วันสถาปนา	27 ตุลาคม พ.ศ. 2482
ประเทศ	ราชอาณาจักรไทย
ภาษิต	เสียชีพอย่าเสียสัตย์
จำนวนสำรับ	ไม่จำกัดจำนวน
ผู้สมควรได้รับ	ลูกเสือ เจ้าหน้าที่ลูกเสือ ผู้ตรวจการลูกเสือ กรรมการลูกเสือที่ได้เสียสละตนเพื่อช่วยเหลือผู้อื่นหรือได้บำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์เป็นที่น่าสรรเสริญ
สถานะ	ยังพระราชทานอยู่
ผู้สถาปนา	คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ในพระปรมาภิไธยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร
ประธาน	พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
สถิติการมอบ
รายแรก	เล็กซัน วิเศษรัตน์ 22 ตุลาคม พ.ศ. 2483
รายล่าสุด	วรรณประกรณ์ จุมพลน้อย 2 มิถุนายน พ.ศ. 2566
ลำดับเกียรติ
สูงกว่า	เหรียญจักรมาลา เหรียญจักรพรรดิมาลา เหรียญบุษปมาลา
รองมา	เหรียญลูกเสือสดุดี
หมายเหตุ	เดิมเหรียญลูกเสือสรรเสริญ เป็นเหรียญที่ระลึกลูกเสือ ในปัจจุบันเป็นเหรียญที่ออกตามพระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. 2551

เหรียญลูกเสือสรรเสริญ เป็นเหรียญสำหรับพระราชทานเป็นบำเหน็จความชอบในราชการ สำหรับพระราชทานแก่ลูกเสือ ผู้บังคับบัญชาลูกเสือ ผู้ตรวจการลูกเสือ กรรมการลูกเสือและเจ้าหน้าที่ลูกเสือ

ประวัติของเหรียญลูกเสือสรรเสริญ

ต้นแบบของเหรียญลูกเสือสรรเสริญ มาจาก "เหรียญที่ระลึกลูกเสือ" ซึ่งพระราชทานให้ลูกเสือที่ออกจากประจำการไปเป็นเสือป่า ต่อมาได้พัฒนาเป็นต้นเค้าของเหรียญลูกเสือสรรเสริญซึ่งมีสามชั้นคือทอง นาค เงิน ก่อนที่มาสู่เหรียญลูกเสือสรรเสริญในปัจจุบัน ลูกเสือที่ได้รับพระราชทานเหรียญลูกเสือสรรเสริญครั้งแรก เป็นเหรียญลูกเสือสรรเสริญชั้นที่ 2 (เหรียญเงิน) ได้แก่ลูกเสือตรีเล็กซัน วิเศษรัตน์ เลขประจำตัว 887 สังกัดกองลูกเสือเสนาจังหวัดหนองคายที่ 1 (หนองคายวิทยาคาร) ซึ่งได้ช่วยเหลือเด็กหญิงอรรตพนธ์ สงกะศิริ ให้พ้นอันตรายจากการจมน้ำตายที่ท่าวัดหายโศก อำเภอเมืองหนองคาย จังหวัดหนองคาย ประกาศ ณ วันที่ 22 ตุลาคม พ.ศ. 2483

ลักษณะของเหรียญและชนิดของเหรียญ

ลักษณะของเหรียญ

ตามพระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. 2551 มาตรา 56 ได้กำหนดลักษณะของเหรียญลูกเสือสรรเสริญ ไว้ว่า

"มาตรา 56 เหรียญลูกเสือสรรเสริญเป็นเหรียญเงินมีลักษณะกลมรี ขนาดกว้าง 2.5 เซนติเมตร ยาว 3.2 เซนติเมตร ด้านหน้าตรงกลางมีตราหน้าเสือประกอบวชิระ ริมขอบส่วนบนมีอักษรว่า “ลูกเสือ” และส่วนล่างมีอักษรว่า “เสียชีพอย่าเสียสัตย์” ตราหน้าเสือประกอบวชิระและตัวอักษรให้ทำเป็นลายดุน ด้านหลังเป็นพื้นเกลี้ยงจารึกนาม เลขหมายประจำตัวของผู้ซึ่งได้รับพระราชทานนามหน่วยลูกเสือที่สังกัด และวันที่พระราชทาน ที่ขอบส่วนบนของเหรียญมีห่วงห้อยแพรแถบ ขนาดกว้าง 2.4 เซนติเมตร มีริ้วสีดำกว้าง 1.2 เซนติเมตร อยู่กลาง ริมทั้งสองข้างมีริ้วสีเหลือง กว้าง 6 มิลลิเมตร ประดับที่อกเสื้อเหนือปกกระเป๋าเบื้องซ้าย"

ชนิดของเหรียญ

ตามพระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. 2551 มาตรา 56 และ 57 ได้แบ่งชนิดของเหรียญลูกเสือสรรเสริญ เป็น 3 ชั้น คือ

ชั้นที่ 1

มีเฟลอร์เดอลีส์ ทำด้วยโลหะเงินประดับที่แพรแถบ 2 ดอกตามแนวนอน จะพระราชทานแก่ผู้มีความดี ความชอบซึ่งได้ทำการรักษาความปลอดภัยหรือสันติสุขเพื่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์หรือได้ช่วยชีวิตผู้ตกอยู่ในอันตราย ทั้งนี้ โดยตนเองได้ฝ่าอันตรายจนถึงขนาดที่สมควรได้รับพระราชทานเหรียญนี้ หรือตนเองได้ประสบอันตรายถึงทุพพลภาพหรือถึงเสียชีวิต

ชั้นที่ 2

มีเฟลอร์เดอลีส์ ทำด้วยโลหะเงินประดับที่แพรแถบตรงกึ่งกลาง 1 ดอก จะพระราชทานแก่ผู้มีความดีความชอบซึ่งได้ช่วยชีวิตผู้ตกอยู่ในอันตรายโดยตนเองได้ประสบอันตรายหรือฝ่าอันตราย หรือแก่ผู้ซึ่งได้ทำความดีความชอบในข้อต่อไปนี้ ทุกข้อรวมกันไม่น้อยกว่าหนึ่งร้อยครั้ง และในแต่ละข้อไม่น้อยกว่าสิบครั้ง คือ

• ช่วยเหลือผู้ได้รับทุกข์ยากลำบากที่ควรช่วย
• ช่วยเหลือหรือป้องกันผู้อื่นหรือทรัพย์สินของผู้อื่นให้พ้นอันตราย
• ช่วยสัตว์ให้พ้นจากการทรมานหรือพ้นทุกขเวทนา
• ทำการปฐมพยาบาล
• ช่วยเหลือราชการ
• ช่วยเหลือกิจการอันเป็นสาธารณกุศล
• ช่วยเหลือผู้ปกครอง
• ช่วยเหลือกิจการต่าง ๆ ของโรงเรียน หรือสถานที่ทำงานซึ่งไม่ใช่หน้าที่ตามปกติ

ชั้นที่ 3

ไม่มีเฟลอร์เดอลีส์ประดับที่แพรแถบ จะพระราชทานแก่ผู้มีความดีความชอบซึ่งได้ช่วยชีวิตผู้ตกอยู่ในอันตรายแม้เพียงครั้งเดียว หรือแก่ผู้ซึ่งได้ทำความดีความชอบตามเกณฑ์สำหรับเหรียญลูกเสือสรรเสริญชั้นที่ 2 ทุกข้อรวมกันไม่น้อยกว่าห้าสิบครั้งและในแต่ละข้อไม่น้อยกว่าห้าครั้ง

แพรแถบย่อ
ชั้นที่ 1	ชั้นที่ 2	ชั้นที่ 3