สภาความมั่นคงแห่งชาติ (ประเทศไทย)

สภาความมั่นคงแห่งชาติ

ภาพรวมหน่วยงาน
ก่อตั้ง	11 ธันวาคม พ.ศ. 2453
เขตอำนาจ	ประเทศไทย
สำนักงานใหญ่	ทำเนียบรัฐบาลไทย
งบประมาณประจำปี	170.3314 ล้านบาท (พ.ศ. 2555)
หน่วยงานฝ่ายบริหาร	พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา, ประธาน พลเอก สุพจน์ มาลานิยม​, เลขาธิการ ฉัตรชัย บางชวด, รองเลขาธิการ รัชกรณ์ นภาพรพิพัฒน์, รองเลขาธิการ สิทธินันท์ มานิตกุล, รองเลขาธิการ
เว็บไซต์	http://www.nsc.go.th

สภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) เป็นคณะบุคคลในระบบราชการไทย มีภารกิจเกี่ยวกับกิจการความมั่นคงของชาติ เป็นที่ปรึกษา เสนอแนะนโยบาย มาตรการ และแนวทางปฏิบัติด้านความมั่นคง รวมทั้งอำนวยการ ประสานงานให้เป็นไปตามนโยบาย ตลอดจนจัดทำแผนเตรียมความพร้อมแห่งชาติต่อสภาความมั่นคงแห่งชาติ และคณะรัฐมนตรี เพื่อปกป้องผลประโยชน์ของชาติ ป้องกันและแก้ไขปัญหาด้านความมั่นคงแบบองค์รวม

สภาความมั่นคงแห่งชาติมีสำนักงานที่ทำหน้าที่เลขานุการ คือ สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ โดยมีเลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติเป็นผู้บริหารสูงสุดของหน่วยงาน

ประวัติ

สภาความมั่นคงแห่งชาติ เกิดขึ้นโดยพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งมีพระราชประสงค์ให้มีภารกิจทางด้านการทหารเพื่อการป้องกันประเทศ เป็นไปอย่างละเอียดรอบคอบ มีประสิทธิภาพ และมีการประสานงานที่ดี จึงได้โปรดเกล้าฯ ให้มีสภาเพื่อทำหน้าที่ดังกล่าวขึ้นเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2453 โดยมีพระมหากษัตริย์เป็นองค์ประธานและมี เสนาธิการทหารบก เป็นเลขานุการสภา

ต่อมาในวันที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2470 ได้มีการแก้ไขปรับปรุงองค์ประกอบและอำนาจหน้าที่ และเรียกชื่อใหม่ว่า “สภาการป้องกันพระราชอาณาจักร” จนกระทั่งวันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2475 หลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ได้มีพระบรมราชโองการ ประกาศเลิกสภาการป้องกันพระราชอาณาจักร สภาการป้องกันพระราชอาณาจักรจึงถูกยกเลิกไป ต่อมาเมื่อ 11 มกราคม พ.ศ. 2487 ได้มีการจัดตั้ง “สภาการสงคราม” ขึ้น โดยออกเป็นพระราชบัญญัติสภาการสงคราม ซึ่งเป็นพระราชบัญญัติฉบับแรกที่เกี่ยวกับสภาความมั่นคงแห่งชาติ แต่ก็ยกเลิกไป เนื่องจากได้มีการจัดตั้ง “สภาป้องกันราชอาณาจักร” ขึ้นแทน โดยออกเป็นพระราชบัญญัติสภาป้องกันราชอาณาจักร เมื่อ 10 กันยายน พ.ศ. 2487

จากนั้นเมื่อ 31 มกราคม พ.ศ. 2499 ได้มีพระราชบัญญัติสภาป้องกันราชอาณาจักรออกมาใหม่ ยกเลิกพระราชบัญญัติเดิม และใช้อยู่จนกระทั่งได้มีการการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ คือ การยกเลิกพระราชบัญญัติสภาป้องกันราชอาณาจักร พ.ศ. 2499 และประกาศใช้พระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแห่งชาติ พ.ศ. 2502 นับเป็นการเปลี่ยนแปลงจาก “สภาป้องกันราชอาณาจักร” เป็น “สภาความมั่นคงแห่งชาติ” มาจนกระทั่งทุกวันนี้

วันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2559 ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ พระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแห่งชาติ พ.ศ. 2559 ซึ่งได้ยกเลิกพระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแห่งชาติ พ.ศ. 2502 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2507 โดยมีการปรับปรุงองค์ประกอบของสภาความมั่นคงแห่งชาติโดยได้เพิ่มรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมเข้ามาเป็นสมาชิกสภาความมั่นคงแห่งชาติ สภาอาจมีมติให้เชิญรัฐมนตรีหรือ หัวหน้าส่วนราชการที่มีอำนาจหน้าที่โดยตรงเกี่ยวกับเรื่องที่จะพิจารณา หรือผู้ซึ่งมีความรู้ความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ด้านความมั่นคงหรือนักวิชาการด้านความมั่นคงในเรื่องนั้น ให้เข้าร่วมประชุมเป็นครั้งคราวฐานะสมาชิกเฉพาะกิจด้วยก็ได้ ในกรณีเช่นนั้น ให้ผู้ที่ได้รับเชิญและมาประชุมมีฐานะเป็นสมาชิกสภาความมั่นคงแห่งชาติ สำหรับการประชุมครั้งที่ได้รับเชิญนั้น

สมาชิกสภาความมั่นคงแห่งชาติ

ตามพระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแห่งชาติ พ.ศ. 2559 มาตรา 6 กำหนดให้มีสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สภา มช.) ประกอบด้วยสมาชิกโดยตำแหน่ง 11 ราย ดังต่อไปนี้

สมาชิก สภา มช.

1	นายกรัฐมนตรี	ประธาน
2	รองนายกรัฐมนตรี	รองประธาน
3	รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม	สมาชิก
4	รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง	สมาชิก
5	รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ	สมาชิก
6	รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม	สมาชิก
7	รัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม	สมาชิก
8	รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย	สมาชิก
9	รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม	สมาชิก
10	ผู้บัญชาการทหารสูงสุด	สมาชิก
11	เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ	สมาชิกและเลขานุการ

ทั้งนี้ ในการประชุมสภา มช. แต่ละครั้ง สามารถเชิญรัฐมนตรี หัวหน้าส่วนราชการ และ/หรือผู้เชี่ยวชาญ ที่นอกเหนือจากสมาชิกสภา มช. เข้าร่วมการประชุมเป็นครั้งคราว ในฐานะสมาชิกเฉพาะกิจด้วยก็ได้ หากมีประเด็นพิจารณาที่เห็นสมควรแก่การเชิญให้ความเห็นและลงมติที่ประชุม

อำนาจหน้าที่ของสภาความมั่นคงแห่งชาติ

ตามพระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแห่งชาติ พ.ศ. 2559 มาตรา 7 สภาความมั่นคงแห่งชาติ มีอำนาจหน้าที่ดังนี้

1. จัดทำนโยบายและแผนระดับชาติว่าด้วยความมั่นคงแห่งชาติเสนอต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณา

2. เสนอแนะและให้ความเห็นในการกำหนดยุทธศาสตร์ชาติในมิติด้านความมั่นคง หรือประเด็น เกี่ยวกับความมั่นคงแห่งชาติ หรือการแก้ไขเพิ่มเติมหรือปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวกับความมั่นคงแห่งชาติ ต่อนายกรัฐมนตรี คณะรัฐมนตรี หรือหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง แล้วแต่กรณี

3. พิจารณากำหนดยุทธศาสตร์หรือแผนด้านความมั่นคงเฉพาะเรื่อง แผนเตรียมพร้อมแห่งชาติ และแผนบริหารวิกฤตการณ์ ที่เกี่ยวข้องกับความมั่นคงแห่งชาติ

4. กำหนดแนวทางหรือมาตรการในการป้องกันหรือแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับความมั่นคงแห่งชาติ เพื่อเสนอนายกรัฐมนตรีหรือคณะรัฐมนตรีพิจารณา

5. ประเมินและวิเคราะห์สถานการณ์ภาพรวมในเชิงยุทธศาสตร์อันเป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคง แห่งชาติ

6. กำกับและติดตามการดำเนินการตามนโยบายและแผนระดับชาติว่าด้วยความมั่นคงแห่งชาติ

7. ปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัตินี้และกฎหมายอื่น หรือตามที่นายกรัฐมนตรี หรือคณะรัฐมนตรีมอบหมาย

เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ

สำหรับบทความหลักในหมวดหมู่นี้ ดูที่ รายนามเลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ

การแบ่งส่วนราชการของสำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ

มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2563 รับทราบร่างกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการสำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี พ.ศ. .... ที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้ว มีสาระสำคัญเป็นการแบ่งส่วนราชการของสำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี เพื่อให้สอดคล้องกับภารกิจที่เพิ่มขึ้นและเหมาะสมกับสภาพของงานที่เปลี่ยนแปลงไป อันจะทำให้การปฏิบัติภารกิจตามอำนาจหน้าที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลยิ่งขึ้น และให้สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีส่งร่างกฎกระทรวงดังกล่าวให้สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติเพื่อนำเสนอนายกรัฐมนตรีพิจารณาลงนาม และประกาศในราชกิจจานุเบกษาต่อไป

โดยสาระสำคัญของร่างกฎกระทรวงฯ ได้ปรับปรุงการแบ่งส่วนราชการ สมช. ตามกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการสำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี พ.ศ. 2563 แบ่งส่วนราชการได้ดังนี้

กลุ่มภารกิจนโยบายและบริหารแผนงานความมั่นคง

• กองนโยบายและยุทธศาสตร์ความมั่นคง
  • กลุ่มงานพัฒนาแผนปฏิบัติราชการภายในองค์กร

• กองประเมินภัยคุกคาม

กลุ่มภารกิจยุทธศาสตร์และอำนวยความมั่นคงเฉพาะด้าน

• กองความมั่นคงภายในประเทศ

• กองความมั่นคงกิจการชายแดนและประเทศรอบบ้าน

• กองความมั่นคงจังหวัดชายแดนภาคใต้และชนต่างวัฒนธรรม
  • สำนักงานเลขานุการคณะกรรมการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้
  • สำนักงานเลขานุการคณะกรรมการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ ส่วนหน้า
  • สำนักงานเลขานุการคณะกรรมการอำนวยการพูดคุยเพื่อสันติสุขจังหวัดชายแดนภาคใต้

• กองความมั่นคงระหว่างประเทศ

• กองความมั่นคงเกี่ยวกับภัยคุกคามข้ามชาติ

• กองความมั่นคงด้านการเตรียมพร้อมและการป้องกันประเทศ

• กองความมั่นคงทางทะเล

กลุ่มภารกิจสนับสนุนทางวิชาการ และเครือข่ายการมีส่วนร่วม

• สถาบันความมั่นคงศึกษา

• กลุ่มกฎหมาย

กลุ่มภารกิจสนับสนุนทางการบริหาร

• สำนักงานเลขาธิการ
  • กลุ่มงานบริหารงานสารบรรณและประชาสัมพันธ์
  • กลุ่มงานบริหารและพัฒนาทรัพยากรบุคคล
  • กลุ่มงานบริหารงานคลัง
  • กลุ่มงานบริหารพัสดุ อาคารสถานที่ และยานพาหนะ
  • กลุ่มงานบริหารการประชุม

• ขึ้นตรงต่อเลขาธิการ
  • ฝ่ายอำนวยการเลขาธิการ
  • ฝ่ายอำนวยการรองเลขาธิการ
  • ฝ่ายอำนวยการผู้ช่วยเลขาธิการ
  • ฝ่ายอำนวยการที่ปรึกษา
  • สำนักประสานภารกิจทางทหาร
  • สำนักประสานภารกิจทางตำรวจ
  • ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร