เทศบาลนครพิษณุโลก

พิกัด: 16°48′57″N 100°15′49″E / 16.815833°N 100.263611°E / 16.815833; 100.263611
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เทศบาลนครพิษณุโลก
ทิวทัศน์มองจากโรงแรมแกรนด์ริเวอร์ไซด์, วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหารและศาลากลางจังหวัดพิษณุโลก, เรือนแพในแม่น้ำน่านมองจากสะพานเอกาทศรถ
ตราอย่างเป็นทางการของเทศบาลนครพิษณุโลก
ตรา
สมญา: 
เมืองสองแคว
แผนที่
ทน.พิษณุโลกตั้งอยู่ในจังหวัดพิษณุโลก
ทน.พิษณุโลก
ทน.พิษณุโลก
ที่ตั้งของเทศบาลนครพิษณุโลก
ทน.พิษณุโลกตั้งอยู่ในประเทศไทย
ทน.พิษณุโลก
ทน.พิษณุโลก
ทน.พิษณุโลก (ประเทศไทย)
พิกัด: 16°48′57″N 100°15′49″E / 16.81583°N 100.26361°E / 16.81583; 100.26361
ประเทศ ไทย
จังหวัดพิษณุโลก
อำเภอเมืองพิษณุโลก
การปกครอง
 • นายกเทศมนตรีเปรมฤดี ชามพูนท
พื้นที่
 • ทั้งหมด18.26 ตร.กม. (7.05 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (มิถุนายน พ.ศ. 2565)[1]
 • ทั้งหมด62,996 คน
 • ความหนาแน่น3,400 คน/ตร.กม. (8,900 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.03650102
สนามบินท่าอากาศยานพิษณุโลก
ที่อยู่
สำนักงาน
เทศบาลนครพิษณุโลก 1299 ถนนบรมไตรโลกนารถ 2 ตำบลในเมือง อำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก 65000
เว็บไซต์www.phsmun.go.th
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

เทศบาลนครพิษณุโลก เป็นเทศบาลนครและเป็นเขตองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ตั้งศาลากลางของจังหวัดพิษณุโลก ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2565 เทศบาลนครพิษณุโลกมีประชากรประมาณ 62,996 คน[1]

ประวัติ[แก้]

พิษณุโลกเป็นหนึ่งในเมืองที่เก่าแก่ในประเทศไทย ซึ่งก่อตั้งมานานกว่า 600 ปี ตั้งอยู่จุดกึ่งกลางระหว่างภาคกลางและภาคเหนือของประเทศ ทำให้เป็นเมืองที่สำคัญในทางยุทธศาสตร์ เดิมทีเมืองนี้เคยเป็นเมืองหน้าด่านของเขมรเล็ก ๆ ที่รู้จักกันในชื่อ สองแคว ก่อนที่แม่น้ำแควน้อยจะเปลี่ยนเส้นทางในเวลาต่อมา[2] นอกจากนี้ พิษณุโลกยังเคยเป็นเมืองหลวงของอาณาจักรอยุธยาเป็นเวลา 25 ปี ในรัชสมัยของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ

เมืองพิษณุโลก เดิมประกาศเป็น "สุขาภิบาลเมืองพิษณุโลก"[3] เมื่อปีเถาะ พ.ศ. 2458 และได้รับการยกฐานะเป็น "เทศบาลเมืองพิษณุโลก"[4] เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2478 มีพื้นที่การปกครอง 5.85 ตารางกิโลเมตร ต่อมาได้ประกาศเปลี่ยนแปลงขยายเขตเทศบาลเมืองพิษณุโลก[5] ขยายเขตจากเดิม 5.85 ตารางกิโลเมตร เพิ่มขึ้นเป็น 18.26 ตารางกิโลเมตร ปัจจุบันมีฐานะเป็น "เทศบาลนครพิษณุโลก"[6]ตามพระราชกฤษฎีกายกฐานะเทศบาลเมืองเป็นเทศบาลนคร ตั้งแต่วันที่ 9 มีนาคม พ.ศ. 2542

ภูมิศาสตร์[แก้]

แม่น้ำน่านหน้าวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร

เทศบาลนครพิษณุโลกตั้งอยู่ในอำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก มีพื้นที่ 18.26 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลในเมืองทั้งตำบล อยู่ในบริเวณตอนบนของภาคกลางของประเทศไทย ห่างจากกรุงเทพมหานครไปทางทิศเหนือประมาณ 377 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต่าง ๆ ดังนี้

  • ทิศเหนือ ติดต่อกับ เทศบาลตำบลหัวรอ และเทศบาลเมืองอรัญญิก
  • ทิศใต้ ติดต่อกับ เทศบาลตำบลท่าทอง และองค์การบริหารส่วนตำบลวัดจันทร์
  • ทิศตะวันออก ติดต่อกับ เทศบาลเมืองอรัญญิก
  • ทิศตะวันตก ติดต่อกับ เทศบาลตำบลท่าทอง และเทศบาลตำบลบ้านคลอง

พิษณุโลกมีลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำ มีแม่น้ำน่านไหลผ่านกลางเมืองในแนวเหนือ–ใต้ แบ่งพื้นที่เทศบาลออกเป็นสองฝั่ง ได้แก่ ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำ มีพื้นที่ประมาณ 13 ตารางกิโลเมตร เป็นแหล่งประกอบธุรกิจ การขนส่ง และการติดต่อสื่อสาร ส่วนฝั่งตะวันตกของแม่น้ำ มีพื้นที่ประมาณ 5 ตารางกิโลเมตร เป็นย่านที่อยู่อาศัย สถานที่ราชการ และสถานศึกษา

พิษณุโลกบางครั้งเรียกว่า สองแคว เนื่องจากร้อยปีที่แล้วจุดบรรจบของแม่น้ำน่านและแม่น้ำแควน้อยอยู่ที่บริเวณใกล้กับตัวเมือง ปัจจุบันมีเฉพาะแม่น้ำน่านเท่านั้นที่ไหลผ่านตัวเมือง

สัญลักษณ์[แก้]

สัญลักษณ์ประจำเทศบาลนครพิษณุโลกเป็นรูปช้างออกศึกภายในเส้นรอบวงเป็นรูปกษัตริย์ทรงช้าง โดยถือเอาสมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงกระทำยุทธหัตถีมีชัยชนะพระมหาอุปราชา

เขตการปกครอง[แก้]

เทศบาลนครพิษณุโลก มีจำนวนชุมชนทั้งสิ้น 64 ชุมชน แบ่งเขตพื้นที่ชุมชนออกเป็น 4 เขต (โซน)

ชุมชนในเขตเทศบาลนครพิษณุโลก
ที่ โซนที่ 1 โซนที่ 2 โซนที่ 3 โซนที่ 4
1 คลองมหาดไทย วัดหนองบัว พันปี หลังศาล
2 อรัญญิก มหาจักรพรรดิ์ วัดจันทร์ตะวันออก เทพารักษ์
3 ธรรมบูชา วิเศษไชยชาญ พระยาสุวรรณ สระสองห้อง
4 พระองค์ขาว พระองค์ดำ ท่ามะปราง บ้านคลองพัฒนา
5 พญาเสือ ชาญเวชกิจพัฒนา มหานุภาพ วัดจันทร์ตะวันตก
6 ธรรมจักรพัฒนา กัลยาณมิตร ร่วมใจ ประชาอุทิศ
7 เสรีราษฎร์พัฒนา รถไฟสามัคคี บรมไตรโลกนารถ 21 ประตูเมือง
8 เจดีย์ยอดทอง ราเมศวร ดีอินทร์พัฒนา สิงหวัฒน์ ซอย 3
9 สุพรรณกัลยา ราชพฤกษ์ อภิชาตบุตร สิงหวัฒน์ ซอย 5
10 ตาลเดี่ยว พุทธบูชา ร่วมใจไมตรี ไชยานุภาพ
11 วัดน้อยพัฒนา มหาธรรมราชา บึงพระจันทร์ 40 บ้านคลองสามัคคี
12 เรือนแพ เจ้าพระยา สระแก้ว พระร่วง ซอย 2
13 เสือทิม วิสุทธิ์กษัตริย์ ขุนพิเรนทรเทพ พระลือ
14 เกษมรัฐพัฒนา มาลาเบี่ยง ศรีธรรมไตรปิฎก หรรษนันท์ 49
15 ศรีวิสุทธิ์ พระยาสุรสีห์ ประชาพิทักษ์ 99
16 พิชัยสงคราม ราชบูรณะ
17 แสนพลพ่าย ประสงค์ประสาท
18 มิตรภาพ

การขนส่ง[แก้]

สถานีรถไฟพิษณุโลก
ท่าอากาศยานพิษณุโลก

การเดินทางมายังตัวเมืองพิษณุโลกสามารถเดินทางด้วยทั้งทางถนน ทางรางและทางอากาศ ในตัวเมืองเป็นที่ที่มีจุดตัดทางหลวงหลายสายที่เชื่อมต่อไปยังภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง ได้แก่ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 11 ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 12 ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 117 และทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 126 ซึ่งเป็นถนนวงแหวนรอบเมืองพิษณุโลก ช่วยเลี่ยงการจราจรที่หนาแน่นในตัวเมืองได้ ส่วนการขนส่งทางราง มีสถานีรถไฟภายในเขตเทศบาล 1 แห่ง คือ สถานีรถไฟพิษณุโลก และการขนส่งทางอากาศ มีท่าอากาศยาน 1 แห่ง คือ ท่าอากาศยานพิษณุโลก (อยู่ในเขตเทศบาลเมืองอรัญญิก)

การศึกษา[แก้]

ต่อไปนี้เป็นรายชื่อสถานศึกษาภายในเขตเทศบาลนครพิษณุโลก

โรงเรียนประถม สพฐ.
  • โรงเรียนจ่าการบุญ
  • โรงเรียนวัดจันทร์ตะวันตกมิตรภาพที่ 73
  • โรงเรียนวัดศรีวิสุทธาราม (วิไลราษฎร์อุปถัมภ์)
  • โรงเรียนวัดอรัญญิก
  • โรงเรียนวัดจันทร์ตะวันออก
โรงเรียนมัธยม สพฐ.
โรงเรียนสาธิต
โรงเรียนในสังกัดเทศบาลนครพิษณุโลก
  • โรงเรียนอนุบาลเทศบาลนครพิษณุโลก
  • โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดคูหาสวรรค์)
  • โรงเรียนเทศบาล 3 (วัดท่ามะปราง)
  • โรงเรียนเทศบาล 4 (วัดธรรมจักร)
  • โรงเรียนเทศบาล 5 (วัดพันปี)
  • โรงเรียนกีฬาเทศบาลนครพิษณุโลก
โรงเรียนเอกชน
  • โรงเรียนอนุบาลโรจนวิทย์
  • โรงเรียนโรจนวิทย์มาลาเบี่ยง
  • โรงเรียนเซนต์นิโกลาส
  • โรงเรียนผดุงราษฎร์
  • โรงเรียนสิ่นหมิน
  • โรงเรียนอนุบาลประชาราษฎร์
  • โรงเรียนอนุบาลเซนต์พอล
ระดับอาชีวศึกษา
  • วิทยาลัยอาชีวศึกษาพิษณุโลก
  • วิทยาวิทยาลัยเทคนิคพิษณุโลก
  • วิทยาลัยอาชีวศึกษาพณิชยการพิษณุโลก
ระดับอุดมศึกษา

สถานที่สำคัญ[แก้]

  • วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร
  • พระราชวังจันทน์
  • สวนเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา
  • แม่น้ำน่าน
  • วัดราชบูรณะ
  • วัดนางพญา
  • วัดสระแก้วปทุมทอง
  • พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านจ่าทวี
  • สวนชมน่านเฉลิมพระเกียรติ
  • วัดจุฬามณี
  • วัดเจดีย์ยอดทอง
  • วัดอรัญญิก
  • ศาลสมเด็จพระพี่นางสุพรรณกัลยา(วัดจันทร์ตะวันออก)
  • วัดจันทร์ตะวันตก
  • ศูนย์ประวัติศาสตร์พระราชวังจันทน์
  • ศาลหลักเมืองพิษณุโลก
  • กำแพงเมืองคูเมืองพิษณุโลก
  • พิษณุโลกไนท์บาซาร์
  • ถนนคนเดินเมืองพิษณุโลก (ถนนสังฆบูชา)
  • สวนนกไทยศึกษา

อ้างอิง[แก้]

  1. 1.0 1.1 รายงานสถิติจำนวนประชากร เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2565 ท้องถิ่นเทศบาลนครพิษณุโลก ระบบสถิติทางการทะเบียน กรมการปกครอง
  2. Thailand, A Short Story, David K. Wyatt, ISBN 0-300-03054-1
  3. ประกาศใช้พระราชบัญญัติสุขาภิบาลเมืองพิษณุโลก
  4. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก พุทธศักราช ๒๔๗๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 52 (0 ก): 1, 703–1, 707. 10 ธันวาคม พ.ศ. 2478. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  5. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก พุทธศักราช ๒๔๘๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ก): 2, 210–2, 214. 22 มกราคม พ.ศ. 2482. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
  6. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลนครพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (14 ก): 5–10. 8 มีนาคม พ.ศ. 2542. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-10. สืบค้นเมื่อ 2018-05-10. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]

16°48′57″N 100°15′49″E / 16.815833°N 100.263611°E / 16.815833; 100.263611