ข้ามไปเนื้อหา

อำเภอกุดจับ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
อำเภอกุดจับ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Kut Chap
คำขวัญ: 
หลวงปู่แก้วศักดิ์สิทธิ์ แหล่งผลิตข้าวเหนียว ถั่วลิสงพันธุ์ดี ผ้าย้อมสีธรรมชาติ ภาพเขียนสีประวัติศาสตร์ถ้ำสิงห์
แผนที่จังหวัดอุดรธานี เน้นอำเภอกุดจับ
แผนที่จังหวัดอุดรธานี เน้นอำเภอกุดจับ
พิกัด: 17°25′32″N 102°34′0″E / 17.42556°N 102.56667°E / 17.42556; 102.56667
ประเทศ ไทย
จังหวัดอุดรธานี
พื้นที่
 • ทั้งหมด785.0 ตร.กม. (303.1 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2565)
 • ทั้งหมด65,199 คน
 • ความหนาแน่น83.05 คน/ตร.กม. (215.1 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 41250
รหัสภูมิศาสตร์4102
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอกุดจับ ถนนกุดจับ-คำบง ตำบลเมืองเพีย อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี 41250
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

กุดจับ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดอุดรธานี เดิมพื้นที่อำเภอเป็นเขตของอำเภอบ้านผือ และอำเภอหมากแข้ง ต่อมาได้โอนตำบลกุดจับมาขึ้นกับอำเภอหมากแข้ง พ.ศ. 2469[1] และตั้งเป็นกิ่งอำเภอในปี พ.ศ. 2515[2] โดยแยกการปกครองออกจากอำเภอเมืองอุดรธานี ภายหลังได้ยกฐานะเป็นอำเภอกุดจับ[3]

ประวัติ

[แก้]

ท้องที่อำเภอกุดจับเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอเมืองอุดรธานี ทางราชการได้แบ่งพื้นที่การปกครองออกมาตั้งเป็น กิ่งอำเภอกุดจับ ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2515 มีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 18 กรกฎาคม ปีเดียวกัน[2] และต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกาลงวันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2518 ยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอกุดจับ โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน[3]

  • วันที่ 31 พฤษภาคม 2468 ยุบตำบลเชียงเพ็ง รวมกับท้องที่ตำบลเชียงยืน[4]
  • วันที่ 16 พฤษภาคม 2469 โอนพื้นที่ตำบลกุดจับ อำเภอบ้านผือ ไปขึ้นกับ อำเภอหมากแข้ง[1]
  • วันที่ 20 มีนาคม 2481 โอนพื้นที่หมู่ 11 (ในขณะนั้น) ของตำบลกุดจับ และหมู่ 7 (ในขณะนั้น) ของตำบลกุดจับ ไปขึ้นกับตำบลเชียงยืน กับโอนพื้นที่หมู่ 12 (ในขณะนั้น) ของตำบลเชียงพิณ ไปขึ้นกับตำบลกุดจับ และโอนพื้นที่หมู่ 14 (ในขณะนั้น) ของตำบลเชียงพิณ และหมู่ 8,17 (ในขณะนั้น) ของตำบลกุดจับ ไปขึ้นกับตำบลหมากหญ้า[5][6]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2508 ตั้งตำบลเชียงเพ็ง แยกออกจากตำบลเชียงยืน ตั้งตำบลปะโค แยกออกจากตำบลกุดจับ[7]
  • วันที่ 18 กรกฎาคม 2515 แยกพื้นที่ตำบลกุดจับ ตำบลปะโค และตำบลเชียงเพ็ง ของอำเภอเมืองอุดรธานี ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอกุดจับ[2] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอเมืองอุดรธานี
  • วันที่ 12 สิงหาคม 2518 ตั้งตำบลขอนยูง แยกออกจากตำบลกุดจับ[8]
  • วันที่ 8 กันยายน 2519 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอกุดจับ อำเภอเมืองอุดรธานี เป็น อำเภอกุดจับ[3]
  • วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2523 จัดตั้งสุขาภิบาลกุดจับ ในท้องที่บางส่วนของตำบลกุดจับ[9]
  • วันที่ 12 ธันวาคม 2529 ตั้งตำบลสร้างก่อ แยกออกจากตำบลปะโค[10]
  • วันที่ 7 กันยายน 2533 ตั้งตำบลเมืองเพีย แยกออกจากตำบลกุดจับ[11]
  • วันที่ 27 พฤศจิกายน 2535 ตั้งตำบลตาลเลียน แยกออกจากตำบลขอนยูง[12]
  • วันที่ 5 พฤษภาคม 2537 จัดตั้งสุขาภิบาลตาลเลียน ในท้องที่หมู่ 1-4 ของตำบลตาลเลียน[13] จัดตั้งสุขาภิบาลสร้างก่อ ในท้องที่หมู่ 1, 9-10 ของตำบลสร้างก่อ[14] และจัดตั้งสุขาภิบาลเชียงเพ็ง ในท้องที่หมู่ 1-2, 4, 10, 12 ของตำบลเชียงเพ็ง[15]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลกุดจับ สุขาภิบาลตาลเลียน สุขาภิบาลสร้างก่อ และสุขาภิบาลเชียงเพ็ง เป็นเทศบาลตำบลกุดจับ เทศบาลตำบลตาลเลียน เทศบาลตำบลสร้างก่อ และเทศบาลตำบลเชียงเพ็ง ตามลำดับ[16] ด้วยผลของกฎหมาย

ที่ตั้งและอาณาเขต

[แก้]

อำเภอกุดจับตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

การแบ่งเขตการปกครอง

[แก้]

การปกครองส่วนภูมิภาค

[แก้]

อำเภอกุดจับแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 7 ตำบล 90 หมู่บ้าน

1. กุดจับ (Kut Chap) 12 หมู่บ้าน
2. ปะโค (Pakho) 14 หมู่บ้าน
3. ขอนยูง (Khon Yung) 14 หมู่บ้าน
4. เชียงเพ็ง (Chiang Pheng) 14 หมู่บ้าน
5. สร้างก่อ (Sang Ko) 13 หมู่บ้าน
6. เมืองเพีย (Mueang Phia) 15 หมู่บ้าน
7. ตาลเลียน (Tan Lian) 8 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

[แก้]

ท้องที่อำเภอกุดจับประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลกุดจับ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลกุดจับและตำบลเมืองเพีย
  • เทศบาลตำบลตาลเลียน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลตาลเลียน
  • เทศบาลตำบลสร้างก่อ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลสร้างก่อ
  • เทศบาลตำบลเชียงเพ็ง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเชียงเพ็ง
  • เทศบาลตำบลเมืองเพีย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเมืองเพีย (นอกเขตเทศบาลตำบลกุดจับ)
  • เทศบาลตำบลปะโค ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปะโคทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลยางชุม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเชียงเพ็ง (นอกเขตเทศบาลตำบลเชียงเพ็ง)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลกุดจับ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดจับ (นอกเขตเทศบาลตำบลกุดจับ)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลขอนยูง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลขอนยูงทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลสร้างก่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสร้างก่อ (นอกเขตเทศบาลตำบลสร้างก่อ)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลตาลเลียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตาลเลียน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลตาลเลียน)

อ้างอิง

[แก้]
  1. 1.0 1.1 "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ สำหรับตำบลกุดจับ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ซึ่งโอนไปรวมขึ้นอำเภอหมากแข้งจังหวัดเดียวกัน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0 ก): 190. May 16, 1926.
  2. 2.0 2.1 2.2 "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี ตั้งเป็นกิ่งอำเภอกุดจับ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 89 (109 ง): 1828. July 15, 1972. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2021-02-26.
  3. 3.0 3.1 3.2 "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอเลาขวัญ อำเภอคำม่วง คำเภอพิปูน อำเภอศรีเทพ อำเภอนาแห้ว อำเภอส่องดาว อำเภอควนกาหลง อำเภอค่ายบางระจัน อำเภอบ้านตาขุน และอำเภอกุดจับ พ.ศ. ๒๕๑๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 93 (109 ก): (ฉบับพิเศษ) 31-34. September 8, 1976. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-27. สืบค้นเมื่อ 2021-02-26.
  4. "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ ในตำบลบ้านใหม่ อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย ซึ่งยุบไปรวมขึ้นตำบลกุดบง และสำหรับท้องที่ในอำเภอหมากแข้ง จังหวัดอุดรธานี ซึ่งยุบตำบลเชียงเพ็งไปรวมขึ้นตำบลเชียงยืน กับยุบตำบลนาแอง ซึ่งตั้งตำบลหมากหญ้าขึ้นแทน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42 (0 ก): 39–40. May 31, 1925.
  5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบล ในจังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 4228–4229. March 20, 1938.
  6. "แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๕๕ ตอนที่ ๘๕ ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบล ในจังหวัดอุดรธานี หน้า ๔๒๒๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ง): 3475. February 26, 1939.
  7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอเพ็ญ อำเภอโนนสัง จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 82 (43 ง): 1467–1480. May 25, 1965.
  8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองบัวลำภู และกิ่งอำเภอกุดจับ อำเภอเมืองอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (157 ง): 1972–1976. August 12, 1975.
  9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลกุดจับ อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (25 ง): 575–577. February 19, 1980.
  10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุดจับ และอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 103 (219 ง): (ฉบับพิเศษ) 7-15. December 12, 1986.
  11. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอหนองแสง อำเภอกุดจับ อำเภอนากลาง และอำเภอเพ็ญ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (168 ง): (ฉบับพิเศษ) 3-21. September 7, 1990.
  12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (151 ง): (ฉบับพิเศษ) 95-102. November 27, 1992.
  13. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลตาลเลียน อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (36 ง): 29–30. May 5, 1994.
  14. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลสร้างก่อ อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (36 ง): 31–32. May 5, 1994.
  15. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลเชียงเพ็ง อำเภอกุดจับ จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (36 ง): 33–34. May 5, 1994.
  16. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-02-26.