สยามใน พ.ศ. 2476
(เปลี่ยนทางจาก ประเทศไทยใน พ.ศ. 2476)
| |||||
ดูเพิ่ม: |
---|
เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นใน พ.ศ. 2476 (ค.ศ. 1933) ในประเทศสยาม
ผู้นำ[แก้]
- พระมหากษัตริย์: พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
- นายกรัฐมนตรี:
- พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (อิสระ) (จนถึง 21 มิถุนายน)
- พระยาพหลพลพยุหเสนา (คณะราษฎร) (ตั้งแต่ 21 มิถุนายน)
- สภาผู้แทนราษฎร:
- ประธานสภาผู้แทนราษฎร:
- เจ้าพระยาพิชัยญาติ (แต่งตั้ง) (จนถึง 10 ธันวาคม)
- เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (แต่งตั้ง) (ตั้งแต่ 15 ธันวาคม)
- อธิบดีศาลฎีกา:
- พระยาเทพวิทุรพหุลศรุตบดี (จนถึง 1 มกราคม)
- พระยาศรีสังกร (ตั้งแต่ 1 มกราคม)
- เจ้าผู้ครองประเทศราช
- นครเชียงใหม่: เจ้าแก้วนวรัฐ
- นครลำพูน: เจ้าจักรคำขจรศักดิ์
เหตุการณ์[แก้]
มีนาคม[แก้]
- 15 มีนาคม – หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) เสนอ "เค้าโครงร่างเศรษฐกิจ" ("สมุดปกเหลือง")[1][2]
เมษายน[แก้]
- 1 เมษายน – รัฐประหารในประเทศไทย เมษายน พ.ศ. 2476: พระยามโนปกรณนิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) นายกรัฐมนตรี ออกพระราชกฤษฎีกาปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎร และงดใช้รัฐธรรมนูญเกือบทุกมาตรา[3] บ้างอธิบายว่าพฤติการณ์ดังกล่าวว่าเพื่อจัดตั้งคณะรัฐบาลใหม่ โดย หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) พ้นจากตำแหน่งรัฐมนตรี
- 2 เมษายน – มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติว่าด้วยคอมมิวนิสต์ ตามคำแนะนำของคณะรัฐมนตรี เพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการกำจัดฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง
- 12 เมษายน – หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) ถูกบังคับให้เดินทางออกนอกประเทศไปยังประเทศฝรั่งเศส เนื่องจากความเห็นของปรีดีถูกโจมตีว่าเป็นคอมมิวนิสต์ ภายหลังการเสนอเค้าโครงร่างทางเศรษฐกิจ[4]
มิถุนายน[แก้]
- 10 มิถุนายน – พระยาพหลพลพยุหเสนา พระยาทรงสุรเดช พระประศาสน์พิทยายุทธ และพระยาฤทธิอัคเนย์ ผู้นำสายทหารของคณะราษฎรยื่นจดหมายลาออก
- 20 มิถุนายน – รัฐประหารในประเทศไทย มิถุนายน พ.ศ. 2476: นำโดยพลเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา ยึดอำนาจการปกครองของนายกรัฐมนตรี พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) โดยให้เหตุผลว่าการปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎรเป็นเผด็จการ จากนั้นมีการล้างมลทินให้หลวงประดิษฐมนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์)
กรกฎาคม[แก้]
- 2 กรกฎาคม – ศาลาเฉลิมกรุง เปิดฉายเป็นครั้งแรกและภาพยนตร์เรื่องแรก คือ เรื่อง "มหาภัยใต้สมุทร"
กันยายน[แก้]
- 29 กันยายน – หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) เดินทางกลับประเทศไทย
ตุลาคม[แก้]
- 1 ตุลาคม - 15 พฤศจิกายน – มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2476 นับเป็นการเลือกตั้งโดยอ้อมครั้งแรกและครั้งเดียวในประวัติศาสตร์ไทย
- 11 ตุลาคม – สงครามกลางเมือง พ.ศ. 2476:
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช อดีตเสนาบดีกระทรวงกลาโหม เป็นหัวหน้าฝ่ายทหารนำกำลังทหารจากหัวเมืองภาคอีสานล้มล้างการปกครองของรัฐบาล โดยระบุเหตผลว่ารัฐบาลปล่อยให้มีการหมิ่นพระบรมเดชานุภาพและปล่อยให้หลวงประดิษฐ์มนูธรรมกระทำการอันเป็นคอมมิวนิสต์ - 25 ตุลาคม – หลังทราบว่าคณะกบฏแพ้ต่อรัฐบาลแน่แล้ว พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช หัวหน้าคณะกบฏและพระชายา ทรงขึ้นเครื่องบินเดินทางหนีไปยังประเทศอินโดจีนฝรั่งเศส
พฤศจิกายน[แก้]
- 7 พฤศจิกายน – มีการออก พระราชบัญญัติจัดการป้องกันรักษารัฐธรรมนูญ พุทธศักราช 2476 อันเป็นเครื่องมือที่จะตอบโต้ฝ่ายต่อต้านรัฐบาล
ธันวาคม[แก้]
- 16 ธันวาคม – พันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา ดำรงตำแหน่งเป็นนายกรัฐมนตรี และตั้งคณะรัฐมนตรีชุดใหม่หลังจากการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2476 (1 ตุลาคม - 15 พฤษภาคม 2476)
- 25 ธันวาคม – หม่อมเจ้าวรรณไวทยากร วรวรรณ ทรงเป็นประธานคณะกรรมการพิจารณาเรื่องที่ปรีดี พนมยงค์ เป็นคอมมิวนิสต์ ได้มีการลงมติว่าปรีดีมิได้เป็น
อ้างอิง[แก้]
- ↑ "www.pridi-fo.th.com ปฏิทินชีวิต นายปรีดี พนมยงค์". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-10-03. สืบค้นเมื่อ 2020-05-20.
- ↑ อนุสรณ์ ธรรมใจ, ปาฐกถาปรีดี พนมยงค์ พุทธศักราช 2547 เก็บถาวร 2016-04-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, 24 มิถุนายน พ.ศ. 2547 ณ ห้องประชุมใหญ่ สถาบันปรีดี พนมยงค์ กรุงเทพมหานคร
- ↑ บทความ เมรุคราวกบฏบวร: เมรุสามัญชนครั้งแรกกลางท้องสนามหลวง ชาตรี ประกิตนนทการ - นิตยสารฟ้าเดียวกัน ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 เม.ย. - มิ.ย. 2550
- ↑ "geocities.com/siamintellect ชีวประวัติ ปรีดี พนมยงค์". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-07-23. สืบค้นเมื่อ 2007-07-23.