การพิชิตง่อก๊กโดยราชวงศ์จิ้น

การพิชิตง่อก๊กโดยราชวงศ์จิ้น
ส่วนหนึ่งของ สงครามในยุคสามก๊ก
แผนที่แสดงการพิชิตง่อก๊กของโดยราชวงศ์จิ้น
วันที่ ป. ธันวาคม ค.ศ. 279 หรือมกราคม ค.ศ. 280 – 1 พฤษภาคม ค.ศ. 280 สถานที่ ภาคใต้ของประเทศจีน ผล ราชวงศ์จิ้นชนะอย่างเด็ดขาด แผ่นดินจีนรวมเป็นหนึ่งภายใต้การปกครองของราชวงศ์จิ้น
คู่สงคราม
ราชวงศ์จิ้น	ง่อก๊ก
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
กาอุ้น สุมาเตี้ยม อองหุย อ๋องหยง เฮาหุน เตาอี้ องโยย ตงปีน	ซุนโฮ  เตี๋ยวเค้า † จาง เซี่ยง เถา จฺวิ้น ง่อเอี๋ยน ซุนหลิม หลิว เซี่ยน อู๋ เยี่ยน
กำลัง
200,000	230,000

การพิชิตง่อก๊กโดยราชวงศ์จิ้น
อักษรจีนตัวเต็ม	晉滅吳之戰
อักษรจีนตัวย่อ	晋灭吴之战
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Jìn miè Wú zhī zhàn
การทัพไท่คาง
ภาษาจีน	太康之役
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Tàikāng zhī yì

การพิชิตง่อก๊กโดยราชวงศ์จิ้น (จีน: 晉滅吳之戰) เป็นการทัพที่เริ่มต้นโดยราชวงศ์จิ้นซึ่งเข้ารบกับรัฐง่อก๊กตั้งแต่ช่วงปลาย ค.ศ. 279 ถึงช่วงกลาง ค.ศ. 280 ในช่วงปลายยุคสามก๊กของจีน การทัพนี้ซึ่งเริ่มต้นในเดือนธันวาคม ค.ศ. 279 หรือมกราคม ค.ศ. 280 สิ้นสุดลงด้วยชัยชนะอย่างสมบูรณ์ของราชวงศ์จิ้นเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 280 เมื่อซุนโฮจักรพรรดิแห่งง่อก๊กทรงยอมจำนน หลังการทัพนี้ สุมาเอี๋ยน (จักรพรรดิจิ้นอู่ตี้) จักรพรรดิแห่งราชวงศ์จิ้นทรงเปลี่ยนชื่อชื่อศักราชในรัชสมัยของพระองค์จากเสียนหนิง (咸寧) เป็นไท่คาง (太康) ดังนั้นการทัพนี้จึงถูกเรียกอีกแบบว่า การทัพไท่คาง (จีน: 太康之役) ด้วย

การทัพนี้มีความสำคัญในประวัติศาสตร์การทหารของจีนก่อน ค.ศ. 1911 ในฐานะที่เป็นการทัพที่ไม่เพียงยุติความวุ่นวายของยุคสามก๊กและรวมจีนเป็นหนึ่งภายใต้ราชวงศ์จิ้น แต่ยังเป็นปฏิบัติการทางทหารขนาดใหญ่ที่ประสบความสำเร็จครั้งแรกในประวัติศาสตร์จีนที่เกี่ยวข้องกับการยกพลขนาดใหญ่บุกข้ามแม่น้ำแยงซี นอกจากนี้ในแง่มุมอื่น ๆ การส่งทัพเข้าประชิดจากหลายเส้นทาง การบุกโดยใช้ทั้งทางบกและทางน้ำ และการส่งกองเรือรบล่องไปตามแม่น้ำแยงซี ได้ส่งอิทธิพลอย่างมากต่อยุทธการครั้งถัด ๆ ไปในประวัติศาสตร์การทหารของจีน

ภูมิหลัง

ยุคสามก๊ก

แผนที่ของจีนที่แบ่งเป็นส่วนของราชวงศ์จิ้น (สีฟ้า) และง่อก๊ก (สีแดง) เมื่อ ค.ศ. 266

หลังการสิ้นสุดของราชวงศ์ฮั่นตะวันออกเมื่อ ค.ศ. 220 รัฐที่ขัดแย้งกัน 3 รัฐได้ก่อตั้งขึ้นในจีนและรบกันเพื่อเข้าครอบครองดินแดนของอดีตจักรวรรดิฮั่น ในบรรดารัฐทั้งสามนี้ วุยก๊กแข็งแกร่งมากที่สุดในแง่กำลังทหาร ทรัพยากรทางเศรษฐกิจ กำลังคน และขนาดทางภูมิศาสตร์ รัฐอื่นอีก 2 รัฐคือจ๊กก๊กและง่อก๊กได้ฟื้นฟูความเป็นพันธมิตรเพื่อต้านวุยก๊กเมื่อ ค.ศ. 223

ความรุ่งเรืองของราชวงศ์จิ้น

ตั้งแต่ ค.ศ. 262 สุมาเจียว (司馬昭 ซือหม่า เจา) ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แห่งวุยก๊กได้เริ่มวางแผนพิชิตรัฐอริของวุยก๊กทั้ง 2 รัฐไว้แล้ว สุมาเจียวตัดสินใจโจมตีจ๊กก๊กก่อนเพราะการบุกง่อก๊กต้องมีการเตรียมการที่สิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายสูงและต้องใช้แรงงานมาก เช่น การสร้างกองเรือรบและการเปิดทางน้ำสำหรับกองเรือรบ สุมาเจียวยังชี้ให้เห็นว่าหากวุยก๊กพิชิตจ๊กก๊กได้ก็จะสามารถใช้ข้อได้เปรียบทางภูมิศาสตร์ของจ๊กก๊กในการส่งกองเรือรบล่องไปตามแม่น้ำจากจ๊กก๊กเข้าโจมตีง่อก๊ก ในฤดูหนาวของ ค.ศ. 262 ราชสำนักวุยก๊กระดมกำลังพลจากหลายมณฑลเพื่อการบุกจ๊กก๊ก และยังมอบหมายให้ต๋องจู (唐咨 ถาง จือ) รับผิดชอบกำกับดูแลการสร้างเรือรบเพื่อเตรียมการบุกง่อก๊กในอนาคต

เมื่อช่วงต้น ค.ศ. 266 ราว 2 ปีหลังการยอมจำนนและการล่มสลายของจ๊กก๊ก สุมาเอี๋ยน (司馬炎 ซือหม่า เหยียน) บุตรชายและผู้สืบทอดอำนาจของสุมาเจียวได้ชิงราชบัลลังก์จากโจฮวน (曹奐 เฉา ฮฺว่าน) จักรพรรดิลำดับสุดท้ายของวุยก๊กและก่อตั้งราชวงศ์จิ้นขึ้นแทนที่วุยก๊ก ในช่วงเวลานั้น สุมาเอี๋ยนทรงปฏิบัติตามคำแนะนำของเหล่าที่ปรึกษาที่ให้เอาชนะใจอดีตราษฎรของจ๊กก๊กโดยการแสดงความเมตตากรุณา รวมถึงการโน้มน้าวเหล่าข้าราชการของง่อก๊กให้แปรพักตร์เข้าด้วยราชวงศ์จิ้นโดยการจูงใจด้วยบำเหน็จรางวัลและเหตุกระตุ้น พระองค์ทรงตั้งให้เล่าเสี้ยน (劉禪 หลิว ช่าน) อดีตจักรพรรดิของจ๊กก๊กให้มีฐานันดรศักดิ์เป็นก๋ง (公 กง) และมอบบรรดาศักดิ์และตำแหน่งให้กับอดีตข้าราชการของจ๊กก๊กจำนวนมากรวมถึงทายาท เช่น หลัว เซี่ยน (羅憲), ตันซิ่ว (陳壽 เฉิน โช่ว), จูเก่อ จิง (諸葛京), ลฺหวี หยา (呂雅), เฟ่ย์ กง (費恭) และเฉิน ยฺวี่ (陳裕)

ในวันที่ 29 เมษายน ค.ศ. 269 สุมาเอี๋ยนทรงมีรับสั่งให้เอียวเก๋า (羊祜 หยาง ฮู่) ประจำการอยู่ที่ซงหยง (襄陽 เซียงหยาง) และกำกับดูแลราชการทหารในอาณาเขตภายใต้การปกครองของราชวงศ์จิ้นในมณฑลเกงจิ๋ว (荊州 จิงโจว)

ความเสื่อมถอยของง่อก๊ก

เมื่อ ค.ศ. 264 หลังการสวรรคตของซุนฮิว (孫休 ซุน ซิว) จักรพรรดิแห่งง่อก๊ก ซุนโฮ (孫皓 ซุน เฮ่า) พระภาติยะ (หลานอา) ของซุนฮิวขึ้นครองราชย์ ในปีเดียวกันนั้น สุมาเจียวผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แห่งวุยก๊กส่งอดีตข้าราชการของง่อก๊ก 2 คนคือสฺวี เช่า (徐紹) และซุน ยฺวี่ (孫彧) ที่แปรพักตร์เข้าด้วยวุยก๊กในช่วงกบฏจูกัดเอี๋ยน (諸葛誕 จูเก่อ ต้าน) ที่ฉิวฉุน (壽春 โช่วชุน) ให้นำจดหมายไปส่งให้ซุนโฮ ในจดหมายฉบับนั้น สุมาเจียวชี้ให้เห็นว่าง่อก๊กไม่มีทางต้านการบุกของวุยก๊กได้และบอกว่าตัวซุนโฮจะได้รับการปฏิบัติเป็นอย่างดีหากยอมจำนน

ประมาณเดือนเมษายน ค.ศ. 265 ซุนโฮทรงส่งจี้ จื้อ (紀陟) และหง ฉิว (弘璆) เป็นทูตไปพบสุมาเจียว และแสดงพระประสงค์ของพระองค์ที่จะให้วุยก๊กและง่อก๊กอยู่ร่วมกันอย่างสันติ จี้ จื้อและหง ฉิวทำภารกิจทางการทูตได้ดี และยังทำให้สุมาเจียวรู้สึกประทับใจจากการตอบคำถามให้กับข้าราชการของวุยก๊กหลายคน

สุมาเจียวเสียชีวิตในเดือนกันยายน ค.ศ. 265 ในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 266 หลังสุมาเอี๋ยนบุตรชายคนโตของสุมาเจียวแย่งชิงราชบัลลังก์วุยก๊กและก่อตั้งราชวงศ์จิ้น ซุนโฮทรงส่งจาง เหยี่ยน (張儼) และติง จง (丁忠) เป็นผู้แทนพระองค์ไปร่วมพิธีรำลึกถึงสุมาเจียว หลังติง จงกลับมาได้ทูลแนะนำซุนโฮให้ยกทัพเข้าโจมตีเมืองอี้หยาง (弋陽郡 อี้หยางจฺวิ้น; อยู่บริเวณนครซิ่นหยาง มณฑลเหอหนาน) ที่อยู่ในอาณาเขตของราชวงศ์จิ้น เพราะเมืองอี้หยางมีการป้องกันไม่เข้มแข็ง เมื่อซุนโฮทรงปรึกษากับเหล่าขุนนาง ลู่ ข่าย (陸凱) คัดค้านการโจมตี ส่วนหลิว จฺว่าน (劉纂) สนับสนุนการโจมตี ในพระทัยของซุนโฮทรงต้องการดำเนินการตามข้อเสนอของติง จง แต่ในที่สุดก็ล้มเลิกความคิดนี้ไปหลังพิจารณาถึงการล่มสลายของจ๊กก๊กที่เป็นรัฐพันธมิตรของง่อก๊กเมื่อไม่นานมานี้

เมื่อเปรียบเทียบกับวุยก๊กและราชวงศ์จิ้นที่สืบทอดอำนาจถัดมาแล้ว ง่อก๊กประสบปัญหาภายในมากกว่า การสืบราชบัลลังก์จากซุนฮิวจักรพรรดิลำดับที่ 3 เต็มไปด้วยการนองเลือดและความขัดแย้งภายใน ซุนโฮซึ่งสืบราชบัลลังก์ถัดจากซุนฮิวเป็นทรราชซึ่งแทบไม่พยายามเตรียมการรับมือการบุกของราชวงศ์จิ้น การปกครองของซุนฮิวโหดร้ายกว่าเมื่อเทียบกับช่วงปลายรัชสมัยของซุนกวน (孫權 ซุน เฉฺวียน) จักรพรรดิผู้ก่อตั้งง่อก๊ก ทำให้เกิดการลุกฮือของชาวนาและการก่อกบฏของทหารอย่างต่อเนื่อง ซึ่งส่วนมากเกิดขึ้นในบริเวณที่เป็นมณฑลเจ้อเจียงและมณฑลกวางตุ้งในปัจจุบัน ซุนโฮไม่เพียงจะทรงปฏิเสธที่จะรับคำแนะนำให้เสริมสร้างการป้องกันของง่อก๊กและลดภาระของราษฎร ยังทรงมีรับสั่งให้ประหารชีวิตข้าราชการระดับสูงราวสี่สิบกว่าคนที่ถวายคำแนะนำที่ดีเกี่ยวกับการปกครอง เป็นผลให้ราชสำนักง่อก๊กสูญเสียการสนับสนุนจากผู้คน และแม่ทัพภูมิภาคหลายคนที่ประจำการอยู่ที่ชายแดนแปรพักตร์เข้าด้วยราชวงศ์จิ้น

ในช่วงเวลาเดียวกันนั้น สุมาเอี๋ยนทรงส่งทูตไปยังง่อก๊กเพื่อยุติการเป็นอริกันระหว่างสองรัฐ เพื่อจะซื้อเวลาในการเตรียมการ ซุนโฮจักรพรรดิง่อก๊กทรงมองว่าการกระทำเช่นนี้ของราชวงศ์จิ้นเป็นสัญญาณของความอ่อนแอของราชวงศ์จิ้น จึงทรงละเลยการเฝ้าระวังราชวงศ์จิ้นไป

การเตรียมการของราชวงศ์จิ้น

สุมาเอี๋ยน

จักรพรรดิสุมาเอี๋ยนทรงมีพระประสงค์จะพิชิตง่อก๊กมาเป็นเวลาช้านาน ครั้นวันที่ 29 เมษายน ค.ศ. 269 พระองค์กำหนดสถานที่ 3 แห่งเป็นฐานสำหรับเตรียมการบุก และมอบหมายหน้าที่ให้ขุนพล 3 นายดังต่อไปนี้

• เอียวเก๋า (羊祜 หยาง ฮู่) ให้ประจำการอยู่ที่ซงหยง (襄陽 เซียงหยาง) เพื่อกำกับดูแลราชการทหารในมณฑลเกงจิ๋ว (荊州 จิงโจว)
• อุยก๋วน (衛瓘 เว่ย์ กว้าน) ให้ประจำการอยู่ที่ลิมฉี (臨淄 หลินจือ) เพื่อกำกับดูแลราชการทหารในมณฑลเฉงจิ๋ว (青州 ชิงโจว)
• สุมาเตี้ยม (司馬伷 ซือหม่า โจ้ว) ให้ประจำการอยู่ที่แห้ฝือ (下邳 เซี่ยพี) เพื่อกำกับดูแลราชการทหารในมณฑลชีจิ๋ว (徐州 สฺวีโจว)

ในช่วงที่เอียวเก๋าประจำการในมณฑลเกงจิ๋ว เอียวเก๋าปกครองพื้นที่ได้เป็นอย่างดีและไม่เพียงได้รับความไว้วางใจและความเคารพจากคนในท้องถิ่นเท่านั้น แต่ยังดึงดูดผู้แปรพักตร์จำนวนมากจากฝ่ายง่อก๊กด้วย เอียวเก๋ายังลดจำนวนกำลังพลที่ได้รับมอบหมายให้ลาดตระเวนและเฝ้าระวังชายแดนระหว่างราชวงศ์จิ้นและง่อก๊ก และมอบหมายให้ทำงานในนิคมการเกษตรที่ครอบคลุมพื้นที่มากกว่า 800 ฉิ่ง (頃) เมื่อเอียวเก๋ามาถึงเกงจิ๋วครั้งแรก กำลังพลของเอียวเก๋ามีเสบียงอาหารสำหรับใช้ได้ไม่ถึง 100 วัน แต่เมื่อสิ้นสุดปีที่ 3 ในเกงจิ๋ว กำลังพลของเอียวเก๋าก็ได้ผลิตและสะสมเสบียงอาหารในปริมาณที่เพียงพอต่อการใช้เป็นเวลาราวสิบปี

การสร้างกองเรือรบในมณฑลเอ๊กจิ๋ว

เมื่อ ค.ศ. 272 เอียวเก๋าทูลชี้แจงสุมาเอี๋ยนว่าทัพราชวงศ์จิ้นสามารถใช้ประโยชน์จากที่ตั้งของมณฑลเอ๊กจิ๋ว (益州 อี้โจว) ในการส่งทัพเรือล่องมาตามแม่น้ำแยงซีเพื่อโจมตีง่อก๊ก เอียวเก๋าทูลแนะนำจักรพรรดิสุมาเอี๋ยนให้แต่งตั้งองโยย (王濬 หวาง จฺวิ้น) ซึ่งก่อนหน้านี้ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาทัพของเอียวเก๋า ให้ดำรงตำแหน่งเป็นข้าหลวงมณฑลของมณฑลเอ๊กจิ๋ว (益州刺史 อี้โจวฉือชื่อ) และกำกับดูแลการสร้างกองเรือรบ ไม่นานหลังจากองโยยได้รับการแต่งตั้งเป็นข้าหลวงมณฑลเอ๊กจิ๋ว องโยยก็ได้รับการแต่งตั้งเป็นขุนพลมังกรโผน (龍驤將軍 หลงเซียงเจียงจฺวิน) และได้รับมอบหมายให้กำกับดูแลราชการทหารในมณฑลเอ๊กจิ๋วและเลียงจิ๋ว (涼州 เหลียงโจว)

องโยยโยกย้ายกำลังพลที่เคยทำหน้าที่ทำนาในนิคมการเกษตรมาเริ่มต้นสร้างกองเรือรบสำหรับการบุกง่อก๊กที่กำลังจะเกิดขึ้น ในช่วงเวลานั้น เหอ พาน (何攀) ผู้ช่วยขององโยยแนะนำว่าจำเป็นต้องเกณฑ์คนงานอีกอย่างน้อย 10,000 คนจากทุกเมืองในมณฑลเอ๊กจิ๋วเพื่อดำเนินโครงการสร้างกองเรือรบ ซึ่งอาจดำเนินการเสร็จภายในหนึ่งปี เหอ ผานยังแนะนำองโยยให้แจ้งราชสำนักหลิงเริ่มดำเนินโครงการแล้ว เพราะราชสำนักอาจะปฏิเสธความคิดเรื่องการเกณฑ์แรงงาน 10,000 คนจากทุกเมือง องโยยปฏิบัติตามคำแนะนำของเหอ พาน

เพื่อทดแทนการขาดประสบการณ์การรบทางเรือขอทัพเรือราชวงศ์จิ้นเมื่อเทียบกับทัพเรือของง่อก๊ก องโยยจึงให้สร้างเรือรบขนาดใหญ่ที่ติดตั้งหัวเรือแบบเครื่องกระทุ้ง เรือลำใหญ่ที่สุดมีความยาว 120 ปู้ (步) และสามารถโดยสารกำลังพลได้ถึง 2,000 นาย เรือรบเหล่านี้ยังมีหอสังเกตการณ์และป้อมปราการทีสร้างจากไม้เนื้อแข็ง นอกจากนี้ เรือรบยังมีประตูทั้งสี่ด้านเพื่อให้กำลังพลขึ้นเรือและลงเรือได้สะดวก แม้แต่ม้ายังสามารถวิ่งได้อย่างอิสระบนเรือ องโยยใช้เวลาทั้งหมด 7 ปีในการสร้างกองเรือรบ เหลือเพียงการฝึกซ้อมกำลังพลในการรบทางเรือ

บทบาทของเอียวเก๋า

เอียวเก๋า

ในเดือนพฤศจิกายนหรือธันวาคม ค.ศ. 276 เอียวเก๋าเขียนฎีกาถึงจักรพรรดิสุมาเอี๋ยนเพื่อสรุปแผนการพิชิตง่อก๊กความว่า ทัพราชวงศ์จิ้นในมณฑลเอ๊กจิ๋ว (益州 อี้โจว) ให้โจมตีง่อก๊กจากทางตะวันตกทั้งทางบกและทางน้ำ ทัพราชวงศ์จิ้นในมณฑลเกงจิ๋ว (荊州 จิงโจว) ให้โจมตีกังเหลง (江陵 เจียงหลิง) ทัพราชวงศ์จิ้นในมณฑลอิจิ๋ว (豫州 ยฺวี่โจว) ให้โจมตีแฮเค้า (夏口 เซี่ยโข่ว) ทัพราชวงศ์จิ้นในมณฑลชีจิ๋ว (徐州 สฺวีโจว), ยังจิ๋ว (揚州 หยางโจว), เฉงจิ๋ว (青州 ชิงโจว) และกุนจิ๋ว (兗州 เหยี่ยนโจว) ให้โจมตีเบาะเหลง (秣陵 มั่วหลิง) เอียวเก๋าอธิบายว่าแนวคิดการบุกง่อก๊กจากหลายทิศทางก็เพื่อทำให้ทัพง่อก๊กสับสนและบั่นทอนขวัญกำลังใจด้วยการสร้างความรู้สึกว่าเป็นการบุกด้วยกำลังที่เหนือกว่าอย่างท่วมท้น เอียวเก๋ายังชี้ให้เห็นว่าข้อได้เปรียบเชิงยุทธศาสตร์เพียงประการเดียวของง่อก๊กคือแม่น้ำแยงซีที่ทำหน้าที่เป็นปราการธรรมชาติ แต่เมื่อทัพราชวงศ์จิ้นสามารถฝ่าแนวป้องกันของง่อก๊กตลอดแม่น้ำแยงซีได้แล้ว ทัพง่อก๊กจะถอยร่นไปหลบอยู่หลังกำแพงเมืองและป้อมปราการ เมื่อถึงเวลานั้น ทัพราชวงศ์จิ้นที่ชำนาญการรบบนบกมากกว่าก็จะได้เปรียบข้าศึก เอียวเก๋ายังแจ้งว่าซุนโฮเป็นผู้ปกครองที่ไม่เป็นที่นิยมชมชอบอย่างมากในหมู่ราษฎร และการบุกของราชวงศ์จิ้นจะเปิดโอกาสที่รอคอยมานานของข้าราชการของง่อก๊กจำนวนมากที่จะแปรพักตร์มาเข้าด้วยฝ่ายราชวงศ์จิ้น

จักรพรรดิสุมาเอี๋ยนทรงเห็นด้วยอย่างยิ่งกับทัศนะของเอียวเก๋าและทรงมีพระประสงค์จะนำแผนไปปฏิบัติ เมื่อแผนของเอียวเก๋าถูกยกขึ้นมาหารือในราชสำนักของราชวงศ์ ขุนนางหลายคนร่วมถึงกาอุ้น (賈充 เจี่ยชง), ซุนโจย (荀勗 สฺวิน ซฺวี่) และเฝิง ต่าน (馮紞) โต้แย้งว่านี่ยังไม่ใช่เวลาที่จะโจมตีง่อก๊กเพราะราชวงศ์จิ้นยังต้องจัดการกับกบฏชนเผ่าเซียนเปย์ (鮮卑) ในมณฑลยงจิ๋ว (雍州 ยงโจว) และเลียงจิ๋ว (涼州 เหลียงโจว) มีเพียงเตาอี้ (杜預 ตู้ ยฺวี่) และจาง หฺวา (張華) ที่สนับสนุนข้อเสนอของเอียวเก๋า

ในเดือนกรกฏาคมหรือสิงหาคม ค.ศ. 278 เนื่องจากเอียวเก๋ามีสุขภาพไม่ดีจึงออกจากตำแหน่งที่ซงหยงและกลับมายังนครหลวงลกเอี๋ยง (洛陽 ลั่วหยาง) เพื่อพักฟื้น เมื่อสุมาเอี๋ยนทรงส่งจาง หฺวามาเยี่ยม เอียวเก๋าบอกว่าจาง หฺวาว่าควรจะถือโอกาสนี้เข้าพิชิตง่อก๊กในระหว่างซุนโฮยังอยู่ในอำนาจ เพราะความเป็นทรราชย์ของซุนโฮทำให้ซุนโฮสูญเสียการสนับสนุนจากราษฎรง่อก๊กไปแล้ว เอียวเก๋ายังเสนอชื่อเตาอี้ให้มาแทนที่ตนในฐานะขุนพลผู้กำกับดูแลราชการทหารในมณฑลเกงจิ๋ว เอียวเก๋าเสียชีวิตเมื่อวันที่ 27 ธันวาคม ค.ศ. 278

การเตรียมการอื่น ๆ

ในเดือนตุลาคม ค.ศ. 276 การเตรียมการต่าง ๆ ได้เสร็จสิ้นอย่างคร่าว ๆ เอียวเก๋าทูลเสนอสุมาเอี๋ยนให้เปิดฉากการโจมตี ข้อเสนอของเอียวเก๋าได้รับการยอมรับในตอนแรก แต่ก็ล่าช้าไปเพราะการคัดค้านของกาอุ้น เนื่องจากภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีนยังคงมีการก่อกบฏของชนเผ่าอยู่ ในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 277 มีการมอบหมายเพิ่มเติมเพื่อเตรียมการทำศึกกับง่อก๊ก:

• อองหุย (王渾 หวาง หุน) ได้รับมอบให้กำกับดูแลราชการทหารในมณฑลยังจิ๋ว
• ซือหม่า เลี่ยง (司馬亮) ได้รับมอบให้กำกับดูแลราชการทหารในมณฑลอิจิ๋ว
• เฮาหุน (胡奮 หู เฟิ่น) ได้รับมอบให้กำกับดูแลราชการทหารตามแนวชายฝั่งด้านเหนือของแม่น้ำแยงซี

หลังการเสียชีวิตของเอียวเก๋า เตาอี้รับช่วงหน้าที่ของเอียวเก๋าและได้รับการแต่งตั้งเป็นมหาขุนพลโจมตีภาคใต้ (征南大將軍 เจิงหนานต้าเจียงจฺวิน) เพื่อกำกับดูแลราชการทหารในมณฑลเกงจิ๋วตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 278

การเตรียมการของง่อก๊ก

โกรกธารซีหลิง

ในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 270 เตงฮอง (丁奉 ติง เฟิ่ง) ขุนพลง่อก๊กนำทัพเข้าโจมตีชายแดนด้านใต้ของราชวงศ์จิ้นที่วัวโข่ว (渦口; ทางตะวันออกเฉียงของอำเภอหฺวาย-ยฺเหวี่ยน มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน) แต่ถูกทัพราชวงศ์จิ้นภายใต้การนำของคันห่อง (牽弘 เชียน หง) ขับไล่กลับไป ในเดือนพฤษภาคมของปีนั้น ภายหลังการเสียชีวิตของชือ จี (施績) ซุนโฮจักรพรรดิง่อก๊กมอบหมายให้ลกข้อง (陸抗 ลู่ ค่าง) กำกับดูแลราชการทหารในพื้นที่ที่ครอบคลุมพื้นที่นครอี๋ชาง (宜昌市 อี๋ชางชื่อ) และอำเภอกงอาน (公安縣 กงอานเซี่ยน) ทางตะวันตกและทางใต้ของมณฑลหูเป่ย์ (湖北) ในปัจจุบัน

ก่อนที่ลกข้องจะเสียชีวิตเมื่อ ค.ศ. 274 ลกข้องคาดการณ์ว่าซีหลิง (西陵; อยู่บริเวณนครอี๋ชาง มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) จะเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญบนแนวชายแดนด้านตะวันตกของง่อก๊ก จึงทูลแนะนำซุนโฮให้ทรงเอาใจใส่แนวป้องกันของง่อก๊กในพื้นที่นี้มากยิ่งขึ้น หลังการเสียชีวิตของลกข้อง ซุนโฮทรงแบ่งอำนาจบังคับบัญชาทหารของลกข้องให้กับบุตรชาย 5 คนของลกข้องคือลู่ เยี่ยน (陸晏), ลู่ จิ่ง (陸景), ลู่ เสฺวียน (陸玄), ลู่ จี (陸機) และลู่ ยฺหวิน (陸雲)

ในช่วงเวลานั้น เศษไม้และสิ่งของเหลือใช้อื่น ๆ จากโครงการสร้างกองเรือรบขององโยยในมณฑลเอ๊กจิ๋วได้ลอยมาตามแม่น้ำและเข้าสู่อาณาเขตของง่อก๊ก อู๋ เยี่ยน (吾彥) ขุนพลของง่อก๊กที่ประจำการอยู่ที่เมืองเจี้ยนผิง (建平郡 เจี้ยนผิงจฺวิ้น; อยู่บริเวณอำเภอจื่อกุย มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) เก็บเศษไม้ขึ้นมาแล้วอนุมานได้ว่าราชวงศ์จิ้นกำลังสร้างกองเรือรบมาโจมตีง่อก๊ก อู๋ เยี่ยนจึงส่งเศษไม้ไปถวายซุนโฮเพื่อเป็นหลักฐานว่าราชวงศ์จิ้นกำลังเตรียมการบุก และทูลเสนอให้ส่งกำลังพลไปรักษาเจี้ยนผิงเพิ่มขึ้น แต่ซุนโฮทรงเพิกเฉยต่อคำแนะนำ อู๋ เยี่ยนจึงสั่งกำลังพลให้นำโซ่เหล็กใหญ่มาขึงกั้นแม่น้ำเพื่อป้องกันไม่ให้เรือรบของข้าศึกผ่านไปได้

ยุทธการครั้งก่อนหน้าระหว่างราชวงศ์จิ้นและง่อก๊ก

เมื่อ ค.ศ. 272 เกิดการรบระหว่างง่อก๊กและราชวงศ์จิ้นที่ซีหลิง (西陵; อยู่บริเวณนครอี๋ชาง มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) หลังปู้ ฉ่าน (步闡) ขุนพลง่อก๊กเริ่มก่อกบฏต่อง่อก๊ก ราชวงศ์จิ้นส่งทัพหนุนไปยังซีหลิงเพื่อหนุนช่วยปู้ ฉ่าน ลกข้อง (陸抗 ลู่ ค่าง) ขุนพลง่อก๊กนำกำลังพลเอาชนะทัพหนุนของราชวงศ์จิ้นและชิงซีหลิงคืนมาได้

ภาพรวมของยุทธการระหว่างราชวงศ์จิ้นและง่อก๊กในรัชสมัยของซุนโฮ
ค.ศ.	สถานที่	บุคคลของง่อก๊กในยุทธการ	บุคลลของราชวงศ์จิ้นในยุทธการ	แหล่งข้อมูล
268	กังแฮ (江夏 เจียงเซี่ย), ซงหยง (襄陽 เซียงหยาง), หับป๋า (合肥 เหอเฝย์) และเกาจี (交趾 เจียวจื่อ)	ซุนโฮ (孫皓 ซุน เฮ่า) ชือ จี (施績) เตงฮอง (丁奉 ติง เฟิ่ง) จูกัดเจ้ง (諸葛靚 จูเก่อ จิ้ง)  † หลิว จฺวิ้น (劉俊)  † ซิว เจ๋อ (脩則) กู้ หรง (顧容)	สุมาปอง (司馬望 ซือหม่า ว่าง) เฮาเหลก (胡烈 หู เลี่ย) โจเป๋า (石苞 ฉือ เปา) ซือหม่า จฺวิ้น (司馬骏) หยาง จี้ (楊稷) เหมา จฺหย่ง (毛炅)	จิ้นชู 648, เล่มที่ 3, สามก๊กจี่ 429, 55, จือจื้อทงเจี้ยน 1084, เล่มที่ 79
269	กู่หยาง (谷陽), เกาจี	เตงฮอง ยฺหวี ซื่อ (虞汜) ชีฮู (薛珝 เซฺว สฺวี่) เถา หฺวาง (陶璜)   หลี่ ซฺวี่ (李勖) สฺวี ฉุน (徐存) เฝิง เฝ่ย์ (馮斐)	หยาง จี้ (楊稷) เหมา จฺหย่ง (毛炅) ต่ง ยฺเหวียน (董元) เมิ่ง ก้าน (孟幹) เมิ่ง ทง (孟通) หลี่ ซง (李松) อองเหงียบ (王業 หวาง เย่) ชฺว่าน เหนิง (爨能)	สามก๊กจี่ 429, 48, สามก๊กจี่ 429, 55
270	ไม่ทราบ	เตงฮอง	คันห่อง (牽弘 เชียน หง)	จิ้นชู 648, เล่มที่ 3
271	ฉิวฉุน (壽春 โช่วชุน)	ซุนโฮ	สุมาปอง	จิ้นชู 648, เล่มที่ 3, สามก๊กจี่ 429, 48
272	ซีหลิง (西陵)	ลกข้อง (陸抗 ลู่ ค่าง) จั่ว อี้ (左奕) อู๋ เยี่ยน (吾彥) ไช่ ก้ง (蔡貢) จาง เสียน (張咸) ซุน จุน (孫遵) หลิว ลฺวี่ (留慮) จู หว่าน (朱琬) เหลย์ ถาน (雷譚) ยฺหวี จ้าน (俞贊) จู เฉียว (朱喬)	ปู้ ฉ่าน (步闡)   ปู้ จี (步璣) เอียวเก๋า (羊祜 หยาง ฮู่) หยาง เจ้า (楊肇) สฺวี อิ้น (徐胤)	สามก๊กจี่ 429, 58, จิ้นชู 648, เล่มที่ 34
273	อี้หยาง (弋陽) และยีหลำ (汝南 หรู่หนาน)	เซฺว อิ๋ง (薛瑩) หลู่ ชู (魯淑)	อองหุย (王渾 หวาง หุน)	จิ้นชู 648, เล่มที่ 42
274	กังแฮ	ซุน จุน (孫遵) หลี่ เฉิง (李承)	จี สี่ (嵇喜)	จิ้นชู 648, เล่มที่ 3
275	กังแฮ			จิ้นชู 648, เล่มที่ 3
277	กังแฮและยีหลำ	ซุน เชิ่น (孫慎)		จิ้นชู 648, เล่มที่ 34

โหมโรง

ลำดับเหตุการณ์การพิชิตง่อก๊กโดยราชวงศ์จิ้น
ช่วงเวลาโดยประมาณ	สถานที่	เหตุการณ์
21 ธันวาคม ค.ศ. 279 – 18 มกราคม ค.ศ. 280	หลายสถานที่	ราชวงศ์จิ้นส่งกำลังพลทั้งหมดมากกว่า 200,000 นายเปิดฉากการบุกง่อก๊กครั้งใหญ่จากหลายทิศทาง: สุมาเตี้ยมโจมตีอิต๋ง, อองหุยโจมตีภูมิภาคเจียงซี, อ๋องหยงโจมตีบู๊เฉียง, เฮาหุนโจมตีแฮเค้า, เตาอี้โจมตีกังเหลง, องโยยและตงปีนโจมตีจากมณฑลเอ๊กจิ๋ว, กาอุ้นยอมทำหน้าที่เป็นแม่ทัพใหญ่อย่างไม่เต็มใจเพื่อประสานงานการศึกจากซงหยง, หยาง จี้ทำหน้าที่เป็นผู้ช่วยของกาอุ้น, จาง หฺวาดูแลการขนส่งเสบียงและกำลังบำรุงในการศึก
18 กุมภาพันธ์ – 17 มีนาคม ค.ศ. 280	หลายสถานที่	เตาอี้และอองหุยตีฝ่าแนวป้องกันทั้งหมดของง่อก๊กตลอดแนวชายแดน
18–19 มีนาคม ค.ศ. 280	อำเภอจื่อกุย มณฑลหูเป่ย์	องโยยและตงปีนเอาชนะเชิ่ง จี้ในยุทธการ
	โกรกธารซีหลิง มณฑลหูเป่ย์	องโยยทำลายสิ่งกีดขวางที่ทัพง่อก๊กติดตั้งในแม่น้ำและเปิดทางให้กองเรือรบผ่านไปได้
20 มีนาคม ค.ศ. 280	นครอี๋ชาง มณฑลหูเป่ย์	องโยยยึดได้ซีหลิงและสังหารหลิว เซี่ยนในยุทธการ
22–24 มีนาคม ค.ศ. 280	นครจิงเหมินและอี๋ตู มณฑลหูเป่ย์	องโยยยึดได้จิงเหมินกับอี๋เต้า และสังหารลู่ เยี่ยนในยุทธการ
	นครซงจือ มณฑลหูเป่ย์	โจว จื่อเอาชนะและจับตัวซุนหลิมในยุทธการที่เล่อเซียง
25 มีนาคม ค.ศ. 280	มณฑลหูเป่ย์	องโยยเอาชนะและสังหารลู่ จิ่งในยุทธการ
3 เมษายน ค.ศ. 280	อำเภอเจียงหลิง มณฑลหูเป่ย์	เตาอี้ยึดได้กังเหลงและสังหารง่อเอี๋ยน
	อำเภอกงอาน มณฑลหูเป่ย์	เฮาหุนยึดได้เจียงอาน
	ภาคใต้ของจีน	เจ้าเมืองของเมืองในอาณาเขตของง่อก๊กทางใต้ของแม่น้ำยฺเหวียนและแม่น้ำเซียงซึ่งครอบคลุมพื้นที่มณฑลเกาจิ๋วและกว่างโจวยอมจำนนต่อราชวงศ์จิ้นโดยสมัครใจ
4 เมษายน ค.ศ. 280	นครลั่วหยาง มณฑลเหอหนาน	จักรพรรดิสุมาเอี๋ยนทรงออกพระราชโองการกำหนดแนวทางการพิชิตง่อก๊กในระยะถัดไป: องโยยและตงปีนให้ไปหนุนช่วยเฮาหุนและอ๋องหยงในการยึดแฮเค้าและบู๊เฉียง แล้วล่องกองเรือไปตามแม่น้ำแยงซีจนถึงเบาะเหลง, เตาอี้ให้สงบอาณาเขตของง่อก๊กที่เพิ่งยึดได้ใหม่ในมณฑลเกงจิ๋วตอนใต้ และส่งกำลังเสริมไปหนุนช่วยองโยยและตงปีน, กาอุ้นให้ประจำการที่อำเภอฮางเสียเพื่อกำกับดูแลการศึก
4–16 เมษายน ค.ศ. 280	นครอู่ฮั่น มณฑลหูเป่ย์	เฮาหุนยึดได้แฮเค้าโดยได้รับการหนุนช่วยจากองโยย
	นครอู่ฮั่นและเอ้อโจว มณฑลหูเป่ย์	อ๋องหยงส่งหลัว ช่างและหลิว เฉียวไปโจมตีบู๊เฉียงโดยได้รับการหนุนช่วยจากองโยย หลิว หล่างและยฺหวี ปิ่ง (虞昺) ยอมมอบกังแฮและบู๊เฉียง
	อำเภอฉีชุนและนครหฺวางกาง มณฑลหูเป่ย์	เมิ่ง ไท่โน้มน้าวทัพง่อก๊กที่อำเภอฉีชุนและอำเภอจูให้ยอมจำนนต่ออ๋องหยง
	นครหนานจิง มณฑลเจียงซู	จักรพรรดิซุนโฮทรงมีรับสั่งให้เตี๋ยวเค้า, สิมเอ๋ง , ซุน เจิ้น และจูกัดเจ้งให้นำพล 30,000 นายข้ามแม่น้ำแยงซีไปโจมตีอองหุย
17–30 เมษายน ค.ศ. 280	อำเภอเหอ มณฑลอานฮุย	ทัพราชวงศ์จิ้นนำโดยโจว จฺวิ้น, เซฺว เชิ่ง, เจียวปั้น และจาง เฉียวเอาชนะทัพง่อก๊กในยุทธการที่หยางเหอ เตี๋ยวเค้า, สิมเอ๋ง และซุน เจิ้นถูกสังหารในยุทธการ
	เอ้อโจว มณฑลหูเป่ย์	องโยยนำทัพจากบู๊เฉียงเข้าโจมตีเกี๋ยนเงียบ จักรพรรดิซุนโฮมีรับสั่งให้จาง เซี่ยงนำทัพเรือที่มีกำลังพล 10,000 นายไปต้านทานองโยย จาง เซี่ยงยอมจำนนต่อองโยย
	นครหนานจิง มณฑลเจียงซู	อองหุย, องโยย และสุมาเตี้ยมนำทัพมายังเกี๋ยนเงียบ เหอ จื๋อและซุน เยี่ยนยอมจำนนต่ออองหุยโดยสมัครใจ
	นครหนานจิง มณฑลเจียงซู	ซุนโฮทรงทำตามคำแนะนำของเซฺว อิ๋งและหู ชงที่ให้ยอมจำนนต่อราชวงศ์จิ้น พระองค์ทรงส่งทูตแยกกันไปพบอองหุย, องโยย และสุมาเตี้ยม เพื่อแสดงพระประสงค์ที่จะยอมจำนน
1 พฤษภาคม ค.ศ. 280	โจะเทาเสีย นครหนานจิง มณฑลเจียงซู	องโยยนำกำลังพล 80,000 นายและเรือหลายร้อยลำไปยังโจะเทาเสียเพื่อรับการยอมจำนนของซุนโฮ

ในช่วงระหว่างวันที่ 21 ธันวาคม ค.ศ. 279 และ 18 มกราคม ค.ศ. 280 ราชวงศ์จิ้นส่งกำลังทหารทั้งหมดมากกว่า 200,000 นายจากกำลังพลประจำการที่มีอยู่ 500,000 นายเพื่อการบุกง่อก๊ก ในช่วงเวลานั้นทัพเรือของราชวงศ์จิ้นมีกำลังที่ทัดเทียมกับทัพเรือของง่อก๊ก แต่ทัพราชวงศ์จิ้นในภาพรวมไม่ได้มีกำลังพลมากกว่าง่อก๊กที่ประกอบด้วยกำลังพลประมาณ 230,000 นายและเรือมากกว่า 5,000 ลำ ถึงกระนั้นทัพราชวงศ์จิ้นก็มีขวัญกำลังใจที่สูงมากกว่าเมื่อเทียบกับทัพง่อก๊ก นอกจากนี้ทัพง่อก๊กก็กระจัดกระจายตลอดแนวชายแดนระหว่างราชวงศ์จิ้นและง่อก๊กเป็นระยะทางหลายพันลี้ ทำให้ทัพราชวงศ์จิ้นมุ่งเน้นการโจมตีจุดอ่อนในแนวป้องกันของง่อก๊กได้ง่ายขึ้น ด้วยหลักการนี้ ราชวงศ์จิ้นจึงเปิดฉากการบุกง่อก๊กตลอดแนวแม่น้ำแยงซีใน 5 เส้นทางเพื่อสนับสนุนทัพเรือที่เคลื่อนพลมาจากมณฑลเอ๊กจิ๋วและรุดหน้าไปตามแม่น้ำเข้าสู่ชายแดนง่อก๊ก ทัพราชวงศ์จิ้นที่เคลื่อนพลจาก 6 ทิศทางมีดังต่อไปนี้:

• สุมาเตี้ยม (司馬伷 ซือหม่า โจ้ว) นำทัพจากแห้ฝือ (下邳 เซี่ยพี; อยู่บริเวณนครพีโจว มณฑลเจียงซูในปัจจุบัน) เข้าโจมตีอิต๋ง (塗中 ถูจง; อยู่บริเวณนครฉูโจว มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน)
• อองหุย (王渾 หวาง หุน) นำทัพจากฉิวฉุน (壽春 โช่วชุน; ปัจจุบันคืออำเภอโช่ว มณฑลอานฮุย) เข้าโจมตีเจียงซี (江西; ภูมิภาคทางฝั่งเหนือของแม่น้ำแยงซี ครอบคลุมบางส่วนของมณฑลเจียงซูและมณฑลอานฮุยในปัจจุบัน)
• อ๋องหยง (王戎 หวาง หรง) นำทัพจากฮางเสีย (項城 เซี่ยงเฉิง) เข้าโจมตีบู๊เฉียง (武昌 อู่ชาง; ปัจจุบันคือนครเอ้อโจว มณฑลหูเป่ย์)
• เฮาหุน (胡奮 หู เฟิ่น) นำทัพจากเมืองกังแฮ (江夏郡 เจียงเซี่ยจฺวิ้น; ปัจจุบันคืออำเภอยฺหวินเมิ่ง มณฑลหูเป่ย์) เข้าโจมตีแฮเค้า (夏口 เซี่ยโข่ว)
• เตาอี้ (杜預 ตู้ ยฺวี่) นำทัพจากซงหยง (襄陽 เซียงหยาง) เข้าโจมตีอำเภอกังเหลง (江陵縣 เจียงหลิงเซี่ยน)
• องโยย (王濬 หวาง จฺวิ้น) และตงปีน (唐彬 ถาง ปิน) นำทัพเรือจากมณฑลเอ๊กจิ๋วล่องตามแม่น้ำเข้าโจมตีอาณาเขตของง่อก๊กในมณฑลเกงจิ๋ว

เพื่อให้การเคลื่อนทัพหกสายประสานงานกันได้ดียิ่งขึ้น สุมาเอี๋ยนจักรพรรดิราชวงศ์จิ้นจึงมีรับสั่งให้องโยยและทัพเรือใต้บังคับบัญชาให้รับคำสั่งจากเตาอี้หลังยึดได้เมืองเจี้ยนผิง (建平郡 เจี้ยนผิงจฺวิ้น; อยู่บริเวณอำเภอจื่อกุย มณฑลหูเป่ย์) และรับคำสั่งจากอองหุยหลังไปถึงเบาะเหลง (秣陵 มั่วหลิง; ปัจจุบันคือนครหนานจิง มณฑลเจียงซู)

สุมาเอี๋ยนพระราชทานอาญาสิทธิ์แก่กาอุ้นและมีรับสั่งให้กาอุ้นหน้าที่เป็นแม่ทัพใหญ่ (大都督 ต้าตูตู) เพื่อกำกับดูแลการศึกและประสานงานการเคลื่อนทัพของทัพทั้ง 6 สายจากเมืองซงหยง พระองค์ยังทรงแต่งตั้งหยาง จี้ (楊濟) ให้เป็นผู้ช่วยของกาอุ้น ตอนแรกกาอุ้นอ้างว่าตนชราแล้วและแสดงความไม่เต็มใจที่จะรับหน้าที่นี้ สุมาเอี๋ยนตรัสกับกาอุ้นว่าพระองค์จะทรงกำกับการศึกด้วยพระองค์เองโดยตรงถ้ากาอุ้นปฏิเสธไม่รับหน้าที่ กาอุ้นจึงยอมรับการแต่งตั้ง สุมาเอี๋ยนยังทรงแต่งตั้งให้จาง หฺวาเป็นราชเลขาธิการการคลัง (度支尚書 ตู้จือช่างชู) ทำหน้าที่กำกับดูแลเสบียงและการส่งกำลังบำรุงสำหรับการศึก

ยุทธวิธีของง่อก๊ก

เนื่องจากซุนโฮจักรพรรดิง่อก๊กทรงไม่เชื่อว่าราชวงศ์จิ้นจะสามารถยึดครองง่อก๊ก และยังทรงเชื่อมั่นว่าแม่น้ำแยงซีเป็นปราการธรรมชาติที่แข็งแกร่ง จึงแทบไม่ได้ทรงเตรียมการใด ๆ เพื่อรับศึกที่จะมาถึง อย่างไรก็ตาม ง่อก๊กได้เสริมการป้องกันโดยการติดตั้งแถวขวากเหล็กที่เชื่อมกันด้วยโซ่เหล็กในสามโกรกธารเพื่อป้องกันไม่ให้เรือแล่นผ่าน แต่ซุนโฮและเหล่าข้าราชบริพารต่างก็มั่นใจเกินไปในมาตรการเพิ่มเติมนี้จนถึงขั้นไม่มีการส่งทหารแม้แต่คนเดียวไปเฝ้าระวังในพื้นที่ดังกล่าว

เส้นทางเดินทัพขององโยยและตงปีน

ระหว่างวันที่ 19 มกราคม และ 17 มีนาคม ค.ศ. 280 องโยยนำทัพออกจากเซงโต๋ (成都 เฉิงตู) อำเภอเอกของมณฑลเอ๊กจิ๋ว และไปสมทบกับตงปีนที่เป็นรองแม่ทัพที่เมืองปาตง (巴東郡 ปาตงจฺวิ้น; ปัจจุบันคือนครฉงชิ่ง ) จากนั้นทั้งสองจึงนำทัพเรือของราชวงศ์จิ้นซึ่งมีกำลังพล 50,000 หรือ 70,000 นายล่องไปตามแม่น้ำแยงซีเพื่อโจมตีชายแดนของง่อก๊ก ที่เมืองเจี้ยนผิง (建平郡 เจี้ยนผิงจฺวิ้น; อยู่บริเวณอำเภอจื่อกุย มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) ทัพเรือของราชวงศ์จิ้นได้เผชิญหน้ากับการต้านทานที่นำโดยอู๋ เยี่ยน (吾彥) นายทหารของง่อก๊กและยึดเจี้ยนผิงไม่สำเร็จ จึงเคลื่อนพลอ้อมและรุดหน้าไปทางตะวันออกไปยังตันเอี๋ยง (丹楊 ตานหยาง; ทางตะวันออกของอำเภอจื่อกุย มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) ในวันที่ 18 มีนาคม ค.ศ. 280 ทัพเรือของราชวงศ์จิ้นยึดได้ตันเอี๋ยงและจับตัวเชิ่ง จี้ (盛紀) นายทหารผู้รักษาตันเอี๋ยงได้

การทำลายเครื่องกีดขวางที่โกรกธารซีหลิง

หลังยึดได้ตันเอี๋ยง ทัพเรือของราชวงศ์จิ้นก็เคลื่อนต่อไปตามแม่น้ำและมาถึงโกรกธารซีหลิง (西陵峽 ซีหลิงเสีย) จึงได้เผชิญหน้ากับเครื่องกีดขวางที่อู๋ เยี่ยนติดตั้งไว้ก่อนหน้านี้ อู๋ เยี่ยนสั่งทหารให้เชื่อมแถวของขวากเหล็กซึ่งแต่ละอันมีความยาวมากกว่าหนึ่งจ้าง (丈) เข้าด้วยกันด้วยโซ่เหล็กใหญ่และติดตั้งกลางน้ำเพื่อสกัดกองเรือของข้าศึกไม่ให้ผ่านไปได้แต่ทัพเรือของราชวงศ์จิ้นรู้เรื่องเครื่องกีดขวางจากข่าวกรองที่รวบรวมมาก่อนหน้านี้โดยเอียวเก๋าจากเหล่าสายสืบของง่อก๊กที่ถูกจับตัว จึงเตรียมการรับมือสถานการณ์นี้ไว้แล้ว

องโยยสั่งทหารให้สร้างแพขนาดใหญ่หลายสิบลำ แต่ละลำมีความกว้างมากกว่า 100 ปู้ (步) และวางหุ่นฟางไว้บนแพ องโยยยังสั่งให้นำคบเพลิงขนาดใหญ่ แต่ละอันมีความยาวมากกว่าสิบจ้าง และมีความยาวโดยรอบมากกว่าสิบเหวย์ (圍) มาปักไว้ด้านหน้าของแพทุกลำและราดด้วยน้ำมัน จากนั้นจึงส่งแพเหล่านั้นแล่นออกไปด้านหน้ากองเรือไปยังเครื่องกีดขวาง เมื่อแพติดเข้ากับเครื่องกีดขวาง องโยยก็สั่งให้ทหารจุดไฟเผาแพ หลังการเผาเป็นเวลาหลายชั่วโมง ขวากและโซ่เหล็กก็หลอมเหลว เป็นการเปิดเส้นทางให้ทัพเรือของราชวงศ์จิ้นแล่นผ่านไปได้

การล่มของซีหลิง, จิงเหมินและอี๋เต้า

ในวันที่ 20 มีนาคม ค.ศ. 280 องโยยนำทัพยึดได้ซีหลิง (西陵; อยู่บริเวณนครอี๋ชาง มณฑลหูเป่ย์) และสังหารเหล่านายทหารของง่อก๊ก ได้แก่ หลิว เซี่ยน (留憲), เฉิง จฺวี้ (成據) และยฺหวี จง (虞忠) สองวันต่อมา ทัพขององโยยยึดได้จิงเหมิน (荆門) และอี๋เต้า (夷道; ปัจจุบันคือนครอี๋ตู มณฑลหูเป่ย์) และสังหารลู่ เยี่ยน (陸晏) นายทหารของง่อก๊ก

เมื่อองโยยยึดได้ซีหลิง เตาอี้เขียนจดหมายถึงองโยยเพื่ออนุญาตให้องโยยรุดหน้าต่อไปทางตะวันออกตามแม่น้ำแยงซีเพื่อพิชิตเบาะเหลง (秣陵 มั่วหลิง; ปัจจุบันคือนครหนานจิง มณฑลเจียงซู) นครหลวงของง่อก๊ก องโยยยินดีมากหลังอ่านจดหมายของเตาอี้จึงส่งจดหมายฉบับนั้นไปถวายสุมาเอี๋ยนจักรพรรดิราชวงศ์จิ้น

เส้นทางเดินทัพของเตาอี้และเฮาหุน

เตาอี้

ระหว่างวันที่ 18 กุมภาพันธ์และ 17 มีนาคม ค.ศ. 280 ทัพราชวงศ์จิ้นนำโดยเตาอี้ตีฝ่าแนวป้องกันของง่อก๊กทั้งหมดตลอดแนวชายแดนระหว่างราชวงศ์จิ้นและง่อก๊ก มุ่งสู่อำเภอกังเหลง เมื่อไปถึงจุดหมาย เตาอี้สั่งกำลังพลให้ล้อมอำเภอกังเหลงไว้ ขณะเดียวกันก็ส่งผู้ใต้บังคับบัญชาคือฝาน เสี่ยน (樊顯), อิ่น หลิน (尹林), เติ้ง กุย (鄧圭) และโจว ฉี (周奇) ให้นำกองกำลังแยกแผ้วถางเส้นทางตลอดแนวแม่น้ำแยงซีสำหรับทัพเรือขององโยยที่เคลื่อนมาจากทางตะวันตก ทัพของเตาอี้สามารถยึดอาณาเขตของง่อก๊กได้ตลอดทางภายในสิบวัน

การล่มของเล่อเซียง

เตาอี้ยังส่งโจว จื่อ (周旨), อู่ เฉา (伍巢) และกว่าน ติ้ง (管定) ให้นำทหาร 800 นายข้ามแม่น้ำแยงซีในเวลากลางคืนและเตรียมการโจมตีเล่อเซียง (樂鄉; ทางตะวันออกของนครซงจือ มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) เมื่อทั้งหมดยกพลมาถึงเขาปาสัน (巴山 ปาชาน; ทางตะวันตกเฉียงใต้ของนครซงจือ มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) จึงเริ่มจุดไฟหลายจุดและปักธงจำนวนมากโดยรอบพื้นที่เพื่อหลอกให้ทหารฝ่ายง่อก๊กเข้าใจผิดว่าทัพราชวงศ์จิ้นมีกำลังพลมากกว่าความเป็นจริง ในช่วงเดียวกันก็เข้าจู่โจมตำแหน่งสำคัญโดยรอบเล่อเซียงเพื่อสร้างความสับสนและหวาดกลัวในหมู่ข้าศึก ซุนหลิม (孫歆 ซุน ซิน) นายทหารง่อก๊กผู้รักษาเล่อเซียงรู้สึกตกใจและหวาดกลัวเป็นอย่างมาก ถึงขั้นเขียนจดหมายถึงง่อเอี๋ยน (伍延 อู่ เหยียน) นายทหารง่อก๊กที่รักษาอำเภอกังเหลงว่า "พวกทหารที่ยกมาจากทางเหนืออย่างกับบินข้ามแม่น้ำมา"

โจว จื่อ, อู่ เฉาและกว่าน ติ้งนำทหาร 800 นายไปซุ่มอยู่นอกเล่อเซียง ในขณะเดียวกัน เมื่อทัพเรือขององโยยเคลื่อนมาใกล้เล่อเซียงมาตามแม่น้ำแยงซีจากทางตะวันตก ซุนหลิมจึงส่งกำลังพลออกจากเล่อเซียงไปขับไล่ข้าศึกแต่ไม่สำเร็จ กำลังพลที่แตกพ่ายของซุนหลิมกลับมายังเล่อเซียง นายทหารของราชวงศ์จิ้นทั้ง 3 นายกับกำลังพล 800 นายที่ซุ่มอยู่ใช้โอกาสนี้แทรกซึมเข้าไปในเมืองโดยไม่ถูกจับได้ แล้วยึดครองเล่อเซียงได้อย่างรวดเร็ว จับตัวซุนหลิมได้ในค่ายของซุนหลิมเอง และส่งตัวซุนหลิมในฐานะเชลยศึกไปให้เตาอี้

ในวันที่ 25 มีนาคม ค.ศ. 280 ทัพราชวงศ์จิ้นยึดได้เล่อเซียงและสังหารลู่ จิ่ง (陸景) นายทหารทัพเรือของง่อก๊ก ส่วนชือ หง (施洪) ขุนพลง่อก๊กยอมจำนนต่อทัพราชวงศ์จิ้น

การล่มของกังเหลงและเจียงอาน

เตาอี้สั่งกำลังพลให้เพิ่มความรุนแรงในการโจมตีอำเภอกังเหลง ง่อเอี๋ยนแสร้งทำเป็นยอมจำนนต่อเตาอี้ ขณะเดียวกันก็สั่งทหารของตนให้เตรียมพร้อมป้องกันอยู่บนกำแพงเมือง ในวันที่ 3 เมษายน ค.ศ. 280 เตาอี้ตีฝ่าแนวป้องกันของง่อเอี๋ยนและยึดอำเภอกังเหลงได้สำเร็จ ง่อเอี๋ยนถูกสังหารในที่รบ

ในช่วงเวลาเดียวกันนั้น ทัพราชวงศ์จิ้นนำโดยเฮาหุนก็ยึดได้เจียงอาน (江安; ปัจจุบันคืออำเภอกงอาน มณฑลหูเป่ย์)

การจัดกำลังพลใหม่ของทัพราชวงศ์จิ้นเมื่อ 4 เมษายน ค.ศ. 280

ในวันที่ 4 เมษายน ค.ศ. 280 จักรพรรดิสุมาเอี๋ยนทรงออกพระราชโองการเลื่อนยศให้องโยยเป็นขุนพลสยบภาคตะวันออก (平東將軍 ผิงตงเจียงจฺวิน) พระราชทานอาญาสิทธิ์ และมอบหมายให้กำกับดูแลราชการทหารในมณฑลเอ๊กจิ๋ว พระองค์ยังทรงออกพระราชโองการอีกฉบับเพื่อจัดกำลังพลของทัพหกสายใหม่ดังต่อไปนี้:

• องโยยและตงปีนให้รุดหน้าต่อไปทางตะวันออกตามแม่น้ำและยึดปากิ๋ว (巴丘 ปาชิว; ปัจจุบันคือนครเยฺว่หยาง มณฑลหูหนาน) จากนั้นจะได้รับการหนุนช่วยจากเฮาหุนและอ๋องหยงในภารกิจถัด ๆ ไป และรุดหน้าไปตามแม่น้ำมุ่งไปยังเบาะเหลง (秣陵 มั่วหลิง; ปัจจุบันคือนครหนานจิง มณฑลเจียงซู) นครหลวงของง่อก๊ก
• เฮาหุนให้เข้าโจมตีแฮเค้า (夏口 เซี่ยโข่ว โดยได้รับการหนุนช่วยจากองโยยและตงปีน หลังยึดแฮเค้าได้แล้ว เฮาหุนจะโอนกำลังพลใต้บังคับบัญชา 7,000 นายให้กับองโยย
• อ๋องหยงให้โจมตีบู๊เฉียง (武昌 อู่ชาง; ปัจจุบันคือนครเอ้อโจว มณฑลหูเป่ย์) โดยได้รับการหนุนช่วยจากองโยยและตงปีน หลังยึดบู๊เฉียงได้แล้ว อ๋องหยงจะโอนกำลังพลใต้บังคับบัญชา 6,000 นายให้กับตงปีน
• เตาอี้ให้เข้ายึดสามเมืองในมณฑลเกงจิ๋วตอนใต้ ได้แก่ เลงเหลง (零陵 หลิงหลิง; อยู่บริเวณนครหย่งโจว มณฑลหูหนานในปัจจุบัน), ฮุยเอี๋ยง (桂陽 กุ้ยหยาง; ปัจจุบันคือนครเชินโจว มณฑลหูหนาน) และเหิงหยาง (衡陽; ทางตะวันตกของนครเซียงถาน มณฑลหูหนานในปัจจุบัน) เมื่อสงบมณฑลเกงจิ๋วตอนใต้ได้แล้ว เตาอี้จะโอนกำลังพลใต้บังคับบัญชา 10,000 นายให้กับองโยย และอีก 7,000 นายให้กับตงปีน

กาอุ้นแม่ทัพใหญ่ของการศึกได้รับคำสั่งให้ย้ายไปยังอำเภอฮางเสีย (項縣 เซี่ยงเซี่ยน; ปัจจุบันคืออำเภอเฉิ่นชิว มณฑลเหอหนาน) เพื่อประสานงานการเคลื่อนพลของทัพทั้ง 6 สาย

การยอมจำนนของมณฑลเกาจิ๋วและกว่างโจว

หลังการล่มของอำเภอกังเหลง เจ้าเมืองของเมืองในอาณาเขตของง่อก๊กซึ่งตั้งอยู่ทางใต้ของแม่น้ำยฺเหวียน (沅江 ยฺเหวียนเจียง) และแม่น้ำเซียง ( 湘江 เซียงเจียง) ครอบคลุมพื้นที่ของมณฑลเกาจิ๋ว (交州 เจียวโจว) และมณฑลกว่างโจว (廣州) ต่างยอมจำนนโดยสมัครใจต่อทัพราชวงศ์จิ้นที่นำโดยเตาอี้ หลังเตาอี้รับตราข้าราชการของเหล่าเจ้าเมืองแล้ว เตาอี้ก็ใช้อาญาสิทธิ์ที่ได้รับจากราชสำนักราชวงศ์จิ้นในการรับการยอมจำนนของเหล่าเจ้าเมืองและทำให้เมืองเหล่านั้นสงบลง ในช่วงเวลานั้น ทหารของเตาอี้ได้สังหารหรือจับกุมแม่ทัพนายกองของข้าศึกในพื้นที่ 14 นาย และข้าราชการและเจ้าเมืองของข้าศึกมากกว่า 120 คน เตาอี้ยังแต่งตั้งข้าราชการให้ปกครองอาณาเขตของง่อก๊กที่ยึดมาได้ในเมืองลำกุ๋น (南郡 หนานจฺวิ้น; อยู่บริเวณอำเภอเจียงหลิง มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) ฟื้นฟูความสงบและความมั่นคงในมณฑลเกงจิ๋ว พลเมืองง่อก๊กหลายคนแปรพักตร์เข้าด้วยราชวงศ์จิ้นด้วยความตั้งใจของตนเอง

เส้นทางเดินทัพของเฮาหุนและอ๋องหยง

ตั้งแต่การจัดกำลังพลใหม่ในวันที่ 4 เมษายนจนถึงวันที่ 16 เมษายน ค.ศ. 280 ทัพของราชวงศ์จิ้นที่นำโดยองโยยและตงปีนได้ปฏิบัติภารกิจหนุนช่วยทัพของเฮาหุนและอ๋องหยงในการโจมตีเพื่อยึดแฮเค้า (夏口 เซี่ยโข่ว) และบู๊เฉียง (武昌 อู่ชาง; ปัจจุบันคือนครเอ้อโจว มณฑลหูเป่ย์) ตามลำดับ

ที่บู๊เฉียง อ๋องหยงสั่งให้ผู้ใต้บังคับบัญชาคือหลัว ช่าง (羅尚) และหลิว เฉียว (劉喬) ให้นำกองหน้าเข้าโจมตีเมือง หยาง ยง (楊雍) และซุน ชู่ (孫述) นายทหารของง่อก๊ก พร้อมด้วยหลิว หล่าง (劉朗) เจ้าเมืองของเมืองกังแฮนำผู้ติดตามไปยอมจำนนต่ออ๋องหยง

หลังยึดได้บู๊เฉียง อ๋องหยงนำทัพรุดหน้าไปทางใต้จนไปถึงฝั่งเหนือของแม่น้ำแยงซี ในช่วงเวลานั้น เมิ่ง ไท่ (孟泰) นายทหารของง่อก๊กสามารถเกลี้ยกล่อมให้กำลังทหารของง่อก๊กที่อำเภอฉีชุน (蘄春縣 ฉีชุนเซี่ยน) และอำเภอจู (邾縣 จูเซี่ยน; ปัจจุบันคือนครหฺวางกาง มณฑลหูเป่ย์) ให้ยอมจำนนต่ออ๋องหยง ทั้งสองอำเภอจึงมาอยู่ภายใต้การควบคุมของราชวงศ์จิ้น

เส้นทางเดินทัพของอองหุย

ในวันที่ 13 มีนาคม ค.ศ. 280 ทัพราชวงศ์จิ้นนำโดยอองหุยเคลื่อนพลไปยังอัวกั๋ง (橫江 เหิงเจียง; พื้นที่ที่ตั้งอยู่ในทางตะวันออกเฉียงใต้ของอำเภอเหอ มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน ทางฝั่งเหนือของแม่น้ำแยงซีที่อยู่ตรงกันข้ามกับจุดชมวิวไฉ่ฉือจีทางฝั่งใต้) และฝ่าแนวป้องกันของง่อก๊กไปได้ อองหุยยังส่งผู้ใต้บังคับบัญชาคือเฉิน เชิ่น (陳慎) และจาง เฉียว (張喬) ให้นำกองกำลังแยกไปโจมตีชิมเอี๋ยง (尋陽 สฺวินหยาง; ทางตะวันตกเฉียงใต้ของอำเภอหฺวางเหมย์ มณฑลหูเป่ย์ในปัจจุบัน) และไล่เซียง (瀨鄉; ทางตะวันออกของอำเภอลู่อี้ มณฑลเหอหนานในปัจจุบัน) ทั้งสองทำภารกิจสำเร็จ เอาชนะทัพง่อก๊กใต้การบังคับบัญชาของข่ง จง (孔忠) จับตัวโจว ซิง (周興) และนายทหารง่อก๊กคนอื่น ๆ 4 นายได้ในที่รบ

อองหุยนำทัพรุดหน้าต่อไปและเอาชนะทัพง่อก๊กที่นำโดยหลี่ ฉุน (李純) และยฺหวี กง (俞恭) จับกุมหรือสังหารทหารง่อก๊กจำนวนมาก ขุนพลง่อก๊ก 2 นายคือเฉิน ไต้ (陳代) และจู หมิง (朱明) หวาดกลัวมากจนยอมจำนนต่ออองหุยโดยสมัครใจ

ยุทธการที่สะพานป่าน

แผนที่แสดงการเดินทัพของทัพง่อก๊กนำโดยเตี๋ยวเค้า (ลูกศรสีน้ำเงิน) กับการเดินทัพของทัพราชวงศ์จิ้นนำโดยอองหุย (ลูกศรสีแดงด้านซ้าย) และสุมาเตี้ยม (ลูกศรสีแดงด้านบน)

ระหว่างวันที่ 17 และ 30 เมษายน ค.ศ. 280 ซุนโฮจักรพรรดิแห่งง่อก๊กทรงมีรับสั่งต่ออัครมหาเสนาบดีเตี๋ยวเค้า (張悌 จาง ที่) ร่วมกับขุนพลสิมเอ๋ง (沈瑩 เฉิ่น อิ๋ง), จูกัดเจ้ง (諸葛靚 จูเก่อ จิ้ง) และซุน เจิ้น (孫震) ให้นำกำลังทหาร 30,000 นายจากเบาะเหลง (秣陵 มั่วหลิง; ปัจจุบันคือนครหนานจิง มณฑลเจียงซู) ข้ามแม่น้ำแยงซีเข้าโจมตีทัพราชวงศ์จิ้น เมื่อยกพลมาถึงงิวจู๋ (牛渚 หนิวจู่; อยู่ในนครหม่าอานชาน มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน) สิมเอ๋งคาดการณ์ว่าในที่สุดทัพเรือของราชวงศ์จิ้นจะฝ่าแนวป้องกันของง่อก๊กในมณฑลเกงจิ๋วมาได้ สิมเอ๋งจึงแนะนำเตี๋ยวเค้าให้ดำเนินยุทธวิธีเชิงรับโดยการรักษาที่มั่นที่ตอนล่างของแม่น้ำแยงซีและเตรียมยืนหยัดต่อสู้ครั้งสุดท้ายเมื่อทัพเรือของราชวงศ์จิ้นมาถึง แต่เตี๋ยวเค้าแย้งว่าขวัญกำลังใจของทหารง่อก๊กจะสิ้นไปหากทัพเรือของราชวงศ์จิ้นสามารถเคลื่อนไปถึงเบาะเหลงได้ จึงควรโจมตีโต้กลับทัพราชวงศ์จิ้นที่บุกเข้ามา จากมุมมองของเตี๋ยวเค้า หากทัพง่อก๊กขับไล่ทัพราชวงศ์จิ้นได้สำเร็จหรืออย่างน้อยที่สุดคือป้องกันไม่ให้ทัพราชวงศ์จิ้นรุดหน้าต่อไปมากกว่านี้ ทัพของเตี๋ยวเค้าก็จะสามารถประสานกับทัพง่อก๊กที่เหลืออยู่ในมณฑลเกงจิ๋วและเสริมกำลังป้องกันของพวกตนได้

ช่วงกลางเดือนเมษายน ค.ศ. 280 เตี๋ยวเค้านำทัพง่อก๊กโจมตีจาง เฉียว (張喬) นายทหารของราชวงศ์จิ้นผู้คุมกำลังพล 7,000 นายใกล้กับสะพานหยางเหอ (楊荷橋 หยางเหอเฉียว; ทางตะวันออกเฉียงใต้ของอำเภอเหอ มณฑลอานฮุยในปัจจจุบัน) หลังจาง เฉียวยอมจำนน จูกัดเจ้งเสนอกับเตี๋ยวเค้าให้ประหารชีวิตเชลยศึกทั้งหมดเพราะจูกัดเจ้งเห็นว่าเชลยเหล่านี้แสร้งยอมจำนน จูกัดเจ้งยังเตือนเตี๋ยวเค้าว่าทหาราชวงศ์จิ้นที่ยอมจำนนอาจเป็นภัยคุกคามต่อทัพง่อก๊กในภายหลัง เตี๋ยวเค้าปฏิเสธที่จะทำตามคำแนะนำของจูกัดเจ้งเพราะคิดว่าไม่เป็นการดีที่จะประหารชีวิตทหารข้าศึกที่ยอมจำนน

เมื่ออองหุยรู้เรื่องที่ทัพง่อก๊กโจมตีที่สะพานหยางเหอ จึงสั่งผู้ใต้บังคับบัญชาคือจาง ฮ่าน (張翰), ซุน โฉว (孫疇) และโจว จฺวิ้น (周浚) ให้นำกำลังพลไปต้านทัพง่อก๊ก ที่สะพานป่าน (版橋 ป่านเฉียว; ทางเหนือของอำเภอหานชาน มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน) ทั้งสองฝ่ายจัดกระบวนทัพเตรียมพร้อมรบ ในระหว่างการรบ สิมเอ๋งนำกำลังทหารชั้นยอดของง่อก๊ก 5,000 นายที่เรียกว่า "ทหารตันเอี๋ยง" (丹陽兵 ตานหยางปิง) บุกเข้ากระบวนทัพของราชวงศ์จิ้นหลายครั้ง แต่ทัพราชวงศ์จิ้นสามารถรักษาที่ตั้งไว้ได้ ทหารง่อก๊กที่เหลือเสียขวัญเมื่อเห็น "ทหารตันเอี๋ยง" ทำลายกระบวนทัพของราชวงศ์จิ้นไม่สำเร็จ เมื่อเหล่าแม่ทัพสั่งให้ถอยทัพจึงเกิดความโกลาหลและไม่เป็นระเบียบขึ้น นายทหารของราชวงศ์จิ้น 2 นายคือเซฺว เชิ่ง (薛勝) และเจียวปั้น (蔣班 เจี่ยง ปาน) ถือโอกาสนี้นำหน่วยของตนเข้าโจมตีตอบโต้ข้าศึกอย่างดุเดือด ทัพง่อก๊กแตกพ่าย ทหารหนีกระจัดกระจายไปทุกทิศทาง ในขณะที่เหล่าแม่ทัพก็ไม่สามารถหยุดทหารเหล่านี้จากการหนีทัพได้ ในช่วงเวลาเดียวกันนั้น จาง เฉียวและผู้ใต้บังคับบัญชาที่ยอมจำนนต่อทัพง่อก๊กก่อนหน้านี้ก็ใช้จังหวะนี้หันมาโจมตีทัพง่อก๊กจากด้านหลัง ขุนพลง่อก๊กซุน เจิ้นและสิมเอ๋งพร้อมด้วยทหารง่อก๊ก 7,000 ถึง 8,000 นายเสียชีวิตในที่รบ

จูกัดเจ้งขุนพลง่อก๊กหนีจากสนามรบมาได้พร้อมทหาร 500 ถึง 600 นาย พบเข้ากับเตี๋ยวเค้าระหว่างทางจึงบอกให้เตี๋ยวเค้าร่วมทางกับตนล่าถอยกลับไปเบาะเหลง เตี๋ยวเค้าปฏิเสธ จูกัดเจ้งจึงรั้งเตี๋ยวเค้าไว้และบอกว่าไม่จำเป็นต้องไปตาย แต่เตี๋ยวเค้าปฏิเสธอย่างหนักแน่นและจากจูกัดเจ้งไปเพราะต้องการแสดงความจงรักภักดีต่อง่อก๊ก จูกัดเจ้งไม่มีทางเลือกจึงหลั่งน้ำตาปล่อยให้เตี๋ยวเค้าไป หลังจูกัดเจ้งล่าถอยไปได้ประมาณ 100 ปู้ (步) ทหารราชวงศ์จิ้นที่ไล่ตามมาก็มาทันเตี๋ยวเค้าและสังหารเตี๋ยวเค้าในที่รบ

ไม่นานหลังยุทธการที่สะพานป่าน เหอ จื๋อ (何植) เสนาบดีง่อก๊ก (ซึ่งเป็นพระมาตุลาหรือน้าของซุนโฮด้วย) และซุน เยี่ยน (孫晏) ขุนพลง่อก๊กยอมจำนนต่อทัพราชวงศ์จิ้นภายใต้การนำของอองหุย

อองหุยปฏิเสธที่จะโจมตีเบาะเหลง

หลังชัยชนะของทัพราชวงศ์จิ้นที่สะพานป่าน เหอ ยฺวิ่น (何惲) ผู้ใต้บังคับบัญชาของโจว จฺวิ้น (周濬) แนะนำโจว จฺวิ้นให้นำกำลังพลข้ามแม่น้ำแยงซีและเข้าล้อมเบาะเหลง (秣陵 มั่วหลิง; ปัจจุบันคือนครหนานจิง มณฑลเจียงซู) นครหลวงของง่อก๊ก เพื่อกดดันให้ซุนโฮจักรพรรดิง่อก๊กยอมจำนนโดยสมัครใจ โจว จฺวิ้นเห็นด้วยกับเหอ ยฺวิ่นและต้องเสนอความคิดนี้กับอองหุยที่เป็นผู้บังคับบัญชาเหนือตน แต่เหอ ยฺวิ่นคาดการณ์ว่าอองหุยจะไม่เห็นด้วยเพราะอองหุยไม่ได้รับพระบรมราชานุญาตจากสุมาเอี๋ยนจักรพรรดิราชวงศ์จิ้นให้โจมตีเบาะเหลง การคาดการณ์ของเหอ ยฺวิ่นถูกต้อง องงหุยปฏิเสธที่จะโจมตีเบาะเหลงแม้ว่าโจว จฺวิ้นและเหอ ยฺวิ่นพยายามโน้มน้าวก็ตาม

เส้นทางเดินทัพของสุมาเตี้ยม

สุมาเตี้ยมนำทัพไปยังอิต๋ง (塗中 ถูจง; อยู่บริเวณนครฉูโจว มณฑลอานฮุยในปัจจุบัน) ที่นั่นสุมาเตี้ยมสั่งหลิว หง (劉弘) รองแม่ทัพให้นำพลไปยังฝั่งเหนือของแม่น้ำแยงซีบริเวณตรงกันข้ามกับเบาะเหลง (秣陵 มั่วหลิง; ปัจจุบันคือนครหนานจิง มณฑลเจียงซู) ต่อมาหลังจากที่ทัพราชวงศ์จิ้นได้ชัยในยุทธการที่สะพานป่าน สุมาเตี้ยมสั่งหวาง เหิง (王恆) หัวหน้าเสมียนให้นำพลข้ามแม่น้ำแยงซีเข้าโจมตีจุดยุทธศาสตร์ของง่อก๊กตลอดแนวแม่น้ำ ในการรบที่เกิดขึ้นตามมา ทัพราชวงศ์จิ้นจับได้ตัวไช่ จี (蔡機) นายทหารของง่อก๊กผู้ดูแลการป้องกันตลอดแนวแม่น้ำ ทหารง่อก๊กจำนวนระหว่าง 50,000 ถึง 60,000 นายเสียชีวิตในรบหรือไม่ก็ยอมจำนนต่อทัพราชวงศ์จิ้น จูกัดเจ้งขุนพลง่อก๊กที่หลบหนีมาได้หลังยุทธการที่สะพานป่าน ได้พบซุน อี้ (孫奕) ซึ่งเป็นนายทหารง่อก๊กด้วยมายอมจำนนต่อสุมาเตี้ยม

ความพยายามต้านทานครั้งสุดท้ายของง่อก๊ก

ระหว่างวันที่ 17 และ 30 เมษายน ค.ศ. 280 หลังทัพเรือของราชวงศ์จิ้นที่นำโดยองโยยและตงปีนได้หนุนช่วยทัพของเฮาหุนและอ๋องหยงในการยึดแฮเค้า (夏口 เซี่ยโข่ว) และบู๊เฉียง (武昌 อู่ชาง; ปัจจุบันคือนครเอ้อโจว มณฑลหูเป่ย์) ทัพเรือก็ล่องไปตามแม่น้ำแยงซีต่อไปเพื่อมุ่งไปสู่เบาะเหลง (秣陵 มั่วหลิง; ปัจจุบันคือนครหนานจิง มณฑลเจียงซู) นครหลวงของง่อก๊ก นับตั้งแต่ทัพเรือเคลื่อนพลออกจากเซงโต่ (成都 เฉิงตู) เมื่อช่วงต้น ค.ศ. 280 ก็ประสบความสำเร็จในการยึดครองอาณาเขตของง่อก๊กทั้งหมดตลอดทางโดยไม่ได้รับความเสียหายมากนัก เนื่องจากกำลังทหารของง่อก๊กในมณฑลเกงจิ๋วพ่ายแพ้อย่างง่ายดาย ในช่วงเวลาที่ทัพเรือมุ่งหน้าไปยังเบาะเหลง มีกำลังพลเพิ่มขึ้นจากตอนแรกที่มี 50,000 หรือ 70,000 นายขึ้นมาเป็นประมาณ 80,000 หรือ 100,000 นาย หลังได้รับกำลังพลเพิ่มเติม 30,000 นายจากทัพราชวงศ์จิ้นในเส้นทางอื่น ๆ 3 สาย โดยมาจากทัพของเฮาหุน 7,000 นาย จากทัพของอ๋องหยง 6,000 นาย และจากทัพของเตาอี้ 17,000 นาย

เมื่อทัพเรือของราชวงศ์จิ้นมาถึงซานชาน (三山; ทางตะวันตกเฉียงใต้ของนครหนานจิง มณฑลเจียงซูในปัจจุบัน) ซุนโฮจักรพรรดิง่อก๊กจึงทรงมีรับสั่งให้ขุนพลจาง เซี่ยง (張象) นำกำลังพล 10,000 นายไปต้านข้าศึก จาง เซี่ยงรู้ว่าตนไม่มีทางเอาชนะข้าศึกได้จึงยอมจำนนต่อองโยยโดยไม่รบ

ในช่วงเวลานั้น เถา จฺวิ้น (陶濬) นายทหารง่อก๊กที่เพิ่งเดินทางกลับมาถึงเบาะเหลงจากบู๊เฉียง ได้เข้าเฝ้าซุนโฮ เมื่อซุนโฮทรงสอบถามถึงสถานะของทัพเรือง่อก๊ก เถา จฺวิ้นทูลว่า "เรือรบของข้าศึกที่สร้างในจ๊ก (蜀 ฉู่) ล้วนมีขนาดเล็ก หากเรามีกำลังพล 20,000 นายและเรือรบที่ใหญ่กว่า ก็เพียงพอที่จะเอาชนะข้าศึกได้" ซุนโฮจึงทรงเร่งระดมกองเรือรบขึ้นอีกครั้ง และมอบหมายให้เถา จฺวิ้นเป็นผู้บังคับบัญชา แต่ทหารง่อก๊กส่วนใหญ่หนีทัพไปในเวลากลางคืนก่อนที่จะต้องเคลื่อนพลไปโจมตีกองเรือรบของราชวงศ์จิ้น

การยอมจำนนของซุนโฮ

ซากกำแพงศิลาที่โจะเทาเสีย (เมืองศิลา) ในนครหนานจิงในปัจจุบัน เป็นสถานที่ที่ซุนโฮทรงยอมจำนนต่อองโยยเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 280

แผนที่ของราชวงศ์จิ้นตะวันตกหลังรวมแผ่นดินจีนเป็นหนึ่ง

เมื่อวันที่ 30 เมษายน ค.ศ. 280 ซุนโฮทรงรู้สึกหวาดกลัวอย่างยิ่งเมื่อทรงทราบข่าวว่าทัพเรือขององโยยกับทัพของสุมาเตี้ยมและอองหุยมาถึงนอกประตูนครหลวงเบาะเหลง (秣陵 มั่วหลิง; ปัจจุบันคือนครหนานจิง มณฑลเจียงซู) แล้ว พระองค์ทรงหวาดกลัวยิ่งขึ้นเมื่อทรงทราบว่าทัพเรือขององโยยมีขนาดใหญ่โตมโหฬารจนธงทิว อาวุธ และชุดเกราะสามารถปกคลุมพื้นผิวของทั้งแม่น้ำแยงซีอย่างง่ายดาย หลังหมดหนทาง ในที่สุดพระองค์จึงทรงกระทำตามคำแนะของที่ปรึกษาของพระองค์คือเซฺว อิ๋ง (薛瑩) และหู ชง (胡沖) ตัดสินพระทัยยกเลิกการต้านทานและทรงยอมจำนนต่อทัพราชวงศ์จิ้นอย่างเป็นทางการ พระองค์ทรงเขียนเอกสารยอมจำนนและส่งสำเนาแยกกันไปให้องโยย, สุมาเตี้ยม และอองหุย เอกสารยอมจำนนมีความว่า:

"ซุนโฮชาวเมืองง่อกุ๋น (吳郡 อู๋จฺวิ้น) ขอคุกเข่าคำนับขอชีวิต ในอดีต ราชวงศ์ฮั่นล่มสลาย เก้ามณฑลแตกแยก บรรพบุรุษของเราสามารถเข้าครอบครองกังหนำ (江南 เจียงหนาน) ทั้งภูเขาและแม่น้ำไว้ได้ ตั้งตัวเป็นอิสระเพื่อชิงชัยกับวุย ราชวงศ์จิ้นอันยิ่งใหญ่รุ่งเรืองขึ้นและแผ่ขยายการปกครองอันทรงคุณธรรมไปทั้งแผ่นดิน เราอ่อนแอไร้ความสามารถและขี้ขลาด ไม่อาจบรรลุปณิธานแห่งฟ้าได้ บัดนี้เราทำให้ทัพทั้งหกสายเดินทางข้ามแผ่นดิน เรียงแถวตามเส้นทาง และเคลื่อนพลเป็นระยะทางไกลไปตามแม่น้ำเพื่อมาถึงเรา ทุกคนในรัฐของเราต่างสั่นสะท้านต่อกำลังของทัพเหล่านั้น และตระหนักว่าหายนะของเรากำลังจะมาถึง เราขอรวบรวมความกล้าเพื่อขอให้ราชสำนักให้อภัยและยอมรับเรา เราขอส่งจาง ขุย (張夔) เสนาบดีพิธีการ (太常 ไท่ฉาง) ของเราและคนอื่น ๆ ให้นำตราแผ่นดินและสายประดับไหมมามอบให้อย่างนอบน้อม เราขอมอบชีวิตของเราไว้กับพวกท่านด้วยหวังว่าจะได้รับการไว้ชีวิต เรายังหวังเป็นอย่างยิ่งว่าพวกท่านจะเชื่อใจเราและรับการยอมจำนนของเรา เพื่อที่ราษฎรจะได้รับการช่วยให้พ้นภัย"

ในวันรุ่งขึ้นคือวันที่ 1 พฤษภาคม ค.ศ. 280 ซุนโฮทรงออกพระราชโองการสุดท้าย ขอร้องต่อผู้คนในง่อก๊กให้อย่ารู้สึกเสียใจต่อการล่มสลายของง่อก๊ก แต่ให้เตรียมตนเองให้พร้อมเป็นข้าราชบริพารของราชวงศ์จิ้น จากนั้นพระองค์จะทรงเปลื้องฉลองพระองค์ส่วนบนทั้งหมดและมัดพระองค์เอง (เป็นวิธีการส่งมอบเชลยศึกให้กับผู้ชนะในยุทธการ) ทรงนำโลงศพไปด้วยกับพระองค์ และเสด็จไปยังโจะเทาเสีย (石頭城 ฉือโถวเฉิง; ในนครหนานจิงด้านตะวันตก มณฑลเจียงซูในปัจจุบัน) เพื่อยอมจำนนต่อองโยย ถือเป็นการสิ้นสุดของรัฐง่อก๊กอย่างเป็นทางการ องโยยใช้อาญาสิทธิ์ที่รับพระราชทานจากสุมาเอี๋ยนจักรพรรดิราชวงศ์จิ้นในการรับการยอมจำนนของซุนโฮ แก้มัดให้พระองค์ และเผาโลงศพเสีย จากนั้นองโยยจึงส่งตัวซุนโฮในฐานะเชลยศึกไปยังลกเอี๋ยง (洛陽 ลั่วหยาง) นครหลวงของราชวงศ์จิ้น เพื่อนำตัวไปมอบให้สุมาเอี๋ยน

ในช่วงเวลาที่ง่อก๊กล่มสลาย ในแผนที่และเอกสารหลวงที่องโยยรวบรวมมาได้ระบุว่าอาณาเขตของง่อก๊กครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด 4 มณฑล 43 เมือง และ 313 อำเภอ มีประชากร 2.3 ล้านคนและ 523,000 ครัวเรือน รวมถึงข้าราชการ 32,000 คนและกำลังทหาร 230,000 นาย

ผลสืบเนื่อง

การล่มของเบาะเหลงหรือเกี๋ยนเงียบ (建業 เจี้ยนเย่) นครหลวงของง่อก๊กและการยอมจำนนของซุนโฮถือเป็นจุดสิ้นสุดของทั้งรัฐง่อก๊กและยุคสามก๊ก หลังความขัดแย้ง การต่อสู้ และการนองเลือดอย่างสูญเปล่าเป็นระยะเวลายาวนานเกือบ 100 ปี ในที่สุดแผ่นดินจีนก็กลับมารวมกันเป็นหนึ่งเดียวภายใต้การปกครองของราชวงศ์จิ้นตะวันตก แม่ทัพราชวงศ์จิ้นที่มีส่วนร่วมในการศึกได้รับบำเหน็จรางวัลอย่างงาม ที่น่าประหลาดใจคือกาอุ้นที่เป็นแม่ทัพใหญ่ซึ่งเคยคัดค้านการทำศึกกลับได้รับรางวัลใหญ่ที่สุดคือได้ศักดินา 8,000 ครัวเรือน อองหุยโกรธมากเมื่อทราบข่าวว่าองโยยยึดเกี๋ยนเงียบได้ และประกาศกับเหล่าผู้ใต้บังคับบัญชาด้วยความโกรธว่าตนจับตาดูซุนโฮเป็นเวลาเกือบร้อยวัน แต่องโยยกลับชุบมือเปิบไปในท้ายที่สุด อองหุยเขียนฎีการ้องเรียนถึงราชสำนัก อ้างว่าองโยยไม่เชื่อฟังคำสั่งและยักยอกทรัพย์สินที่ยึดได้ในการศึก องโยยก็เขียนฎีกาถึงราชสำนักเพื่อแก้ต่างให้ตนเอง อ้างว่าที่อองหุยพูดเป็นการใส่ร้าย แต่อองหุยมีอำนาจและอิทธิพลในราชสำนักราชวงศ์จิ้นมากกว่าจึงเป็นฝ่ายได้เปรียบกว่า เหล่าผู้ติดตามของอองหุยต่างเสนอให้จับกุมองโยยไปขังคุก ท้ายที่สุดจักรพรรดิสุมาเอี๋ยนทรงยุติความขัดแย้งโดยการพระราชทานรางวัลแก่องโยยอย่างงาม

บุคคลในยุทธการ

ทัพราชวงศ์จิ้น

• จักรพรรดิแห่งราชวงศ์จิ้น (晉帝 จิ้นตี้) สุมาเอี๋ยน (司馬炎 ซือหม่า เหยียน)
  • ราชเลขาธิการการคลัง (度支尚書 ตู้จือช่างชู) จาง หฺวา (張華)
• แม่ทัพใหญ่ (大都督 ต้าตูตู) กาอุ้น (賈充 เจี่ย ชง)
  • ขุนพลผู้ชนะเลิศ (冠軍將軍 กว้านจฺวินเจียงจฺวิน) หยาง จี้ (楊濟)
• ขุนพลพิทักษ์ทัพ (鎮軍將軍 เจิ้นจฺวินเจียงจฺวิน) สุมาเตี้ยม (司馬伷 ซือหม่า โจ้ว)
  • ปลัดรัฐลองเอี๋ย (琅邪相 หลางหยาเซียง) หลิว หง (劉弘)
  • หัวหน้าเสมียน (長史 จ๋างฉื่อ) หวาง เหิง (王恆)
• ขุนพลสงบภาคตะวันออก (安東將軍 อานตงเจียงจฺวิน) อองหุย (王渾 หวาง หุน)
  • ข้าหลวงมณฑลยังจิ๋ว (揚州刺史 หยางโจวชื่อฉื่อ) โจว จฺวิ้น (周濬)
    • เจ้าหน้าที่ผู้ช่วย (別駕 เปี๋ยเจี้ย) เหอ ยฺวิ่น (何惲)
  • ผู้พิทักษ์ทัพโจมตีง่อ (討吳護軍 เถ่าอู๋ฮู่จฺวิน) จาง ฮ่าน (張翰)
  • นางกองพัน (司馬 ซือหม่า) ซุน โฉว (孫疇)
  • เสนาธิการทัพ (參軍 ชานจฺวิน) เฉิน เชิ่น (陳慎)
  • เซฺว เชิ่ง (薛勝)
  • เจียวปั้น (蔣班 เจี่ยง ปาน)
  • นายกองร้อยแห่งเฉิงหยาง (成陽都尉 เฉิงหยางตูเว่ย์) จาง เฉียว (張喬)
• มหาขุนพลพิทักษ์ภาคใต้ (鎮南大將軍 เจิ้นหนานต้าเจียงจฺวิน) เตาอี้ (杜預 ตู้ ยฺวี่)
  • เจ้าเมืองซงหยง (襄陽太守 เซียงหยางไท่โฉ่ว) โจว ฉี (周奇)
  • เสนาธิการทัพ (參軍 ชานจฺวิน) ฝาน เสี่ยน (樊顯)
  • เสนาธิการทัพ (參軍 ชานจฺวิน) อิ่น หลิน (尹林)
  • เสนาธิการทัพ (參軍 ชานจฺวิน) เติ้ง กุย (鄧圭)
  • ขุนพลรักษาค่ายใหญ่ (牙門將 หยาเหมินเจี้ยง) โจว จื่อ (周旨)
  • ขุนพลรักษาค่ายใหญ่ (牙門將 หยาเหมินเจี้ยง) กว่าน ติ้ง (管定)
  • ขุนพลรักษาค่ายใหญ่ (牙門將 หยาเหมินเจี้ยง) อู่ เฉา (伍巢)
• ขุนพลสถาปนาเดช (建威將軍 เจี้ยนเวย์เจียงจฺวิน) อ๋องหยง (王戎 หวาง หรง)
  • เสนาธิการทัพ (參軍 ชานจฺวิน) หลัว ช่าง (羅尚)
  • เสนาธิการทัพ (參軍 ชานจฺวิน) หลิว เฉียว (劉喬)
• ขุนพลสงบภาคใต้ (平南將軍 ผิงหนานเจียงจฺวิน) เฮาหุน (胡奮 หู เฟิ่น)
• ขุนพลมังกรโผน (龍驤將軍 หลงเซียงเจียงจฺวิน) องโยย (王濬 หวาง จฺวิ้น)
  • ขุนพลแผ่ยุทธ์ (廣武將軍 กว๋างอู่เจียงจฺวิน) ตงปีน (唐彬 ถาง ปิน)

ทัพง่อก๊ก

•   จักรพรรดิแห่งง่อก๊ก (吳帝 อู๋ตี้) ซุนโฮ (孫皓 ซุน เฮ่า)
  •   ขุนพลกองโจร (游擊將軍 โหยวจีเจียงจฺวิน) จาง เซี่ยง (張象)
  • แม่ทัพแห่งสฺวีหลิง (徐陵督) เถา จฺวิ้น (陶濬)
•  † อัครมหาเสนาบดี (丞相 เฉิงเซี่ยง) และที่ปรึกษาการทหาร (軍師 จฺวินชือ) เตี๋ยวเค้า (張悌 จาง ที่)
  •   รองที่ปรึกษาการทหาร (副軍師 ฟู่จฺวินชือ) จูกัดเจ้ง (諸葛靚 จูเก่อ จิ้ง)
  •  † เจ้าเมืองตันเอี๋ยง (丹陽太守 ตานหยางไท่โฉ่ว) สิมเอ๋ง (沈瑩 เฉิ่น อิ๋ง)
  •  † ผู้พิทัพษ์ทัพ (護軍 ฮู่จฺวิน) ซุน เจิ้น (孫震)
•   เจ้าเมืองเจี้ยนผิง (建平太守 เจี้ยนผิงไท่โฉ่ว) อู๋ เยี่ยน (吾彥)
•  † ผู้ควบคุมทัพ (監軍 เจียนจฺวิน) ลู่ เยี่ยน (陸晏)
•  † ขุนพลพิทักษ์ภาคใต้ (鎮南將軍 เจิ้นหนานเจียงจฺวิน) หลิว เซี่ยน (留憲)
•  † ขุนพลโจมตีภาคใต้ (征南將軍 เจิงหนานเจียงจฺวิน) เฉิง จฺวี้ (成據)
•  † เจ้าเมืองงิเต๋า (宜都太守 อี๋ตูไท่โฉ่ว) ยฺหวี จง (虞忠)
•  (เชลย) ผู้ควบคุมเมืองตันเอี๋ยง (丹楊監 ตานหยางเจียน) เชิ่ง จี้ (盛紀)
•  † แม่ทัพแห่งกังเหลง (江陵督 เจียงหลิงตู) ง่อเอี๋ยน (伍延 อู่ เหยียน)
•  (เชลย) แม่ทัพแห่งเล่อเซียง (樂鄉都督 เล่อเซียงตูตู) ซุนหลิม (孫歆 ซุน ซิน)
•  † แม่ทัพเรือ (水軍督 ฉุ่ยจฺวินตู) ลู่ จิ่ง (陸景)
•   ขุนพลสงบภาคตะวันตก (平西將軍 ผิงซีเจียงจฺวิน) ชือ หง (施洪)
•   เจ้าเมืองกังแฮ (江夏太守 เจียงเซี่ยไท่โฉ่ว) หลิว หล่าง (劉朗)
•   หยาง ยง (楊雍)
•   ซุน ชู่ (孫述)
•   ขุนพลรักษาค่ายใหญ่ (牙門將 หยาเหมินเจี้ยง) เมิ่ง ไท่ (孟泰)
•  † ขุนพลรักษาค่ายใหญ่ (牙門將 หยาเหมินเจี้ยง) ข่ง จง (孔忠)
•  (เชลย) ขุนพลยุทธเดช (武威將軍 อู่เวย์เจียงจฺวิน) โจว ซิง (周興)
•  † ผู้พิทักษ์ทัพ (護軍 ฮู่จฺวิ้น) หลี่ ฉุน (李純)
•  † ยฺหวี กง (俞恭)
•   ขุนพลสถาปนายุทธ์ (曆武將軍 ลี่อู่เจียงจฺวิน) เฉิน ไต้ (陳代)
•   ขุนพลสงบอนารยชน (平虜將軍 ผิงหลู่เจียงจฺวิน) จู หมิง (朱明)
•  (เชลย) ไช่ จี (蔡機)
•   ซุน อี้ (孫奕)

ในนวนิยายสามก๊ก

ในนวนิยายอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊ก (三國演義 ซานกั๋วเหยี่ยนอี้) ในคริสต์ศตวรรษที่ 14 ภารกิจการสร้างทัพเรือสำหรับราชวงศ์จิ้นถูกยกให้เป็นความดีความชอบของจงโฮย (鍾會 จง ฮุ่ย) ก่อนการล่มสลายของจ๊กก๊ก โดยจงโฮยเสนอกับสุมาเจียวว่าการสร้างทัพเรือขนาดใหญ่เพื่อโจมตีง่อก๊กนั้นเป็นอุบายที่จะลวงจ๊กก๊กให้คลายความระมัดระวัง และเมื่อถึงเวลาจริง ๆ ที่จะเข้าโจมตีง่อก๊กหลังพิชิตจ๊กก๊กได้แล้ว ทัพเรือก็จะพร้อมใช้งานแล้ว แต่ในความเป็นจริง แนวคิดการสร้างทัพเรือขนาดใหญ่มีต้นกำเนิดจากองโยยและสุมาเอี๋ยน และแผนเริ่มดำเนินการหลังการล่มสลายของจ๊กก๊ก

ในนวนิยาย เหตุการณ์สุดท้ายก่อนการศึกจบลงคือการยอมจำนนของจาง เซี่ยงที่นำทัพเรือที่มีกำลังพล 10,000 นายมารบกับทัพราชวงศ์จิ้น เนื่องจากราชสำนักง่อก๊กยังไม่ได้รับข่าวการยอมจำนนของจาง เซี่ยง องโยยจึงสั่งจาง เซี่ยงให้กลับไปยังเกี๋ยนเงียบนครหลวงของง่อก๊กเพื่อลวงให้ง่อก๊กเปิดประตูนครหลวง จาง เซี่ยงทำตามคำสั่ง แล้วทัพราชวงศ์จิ้นก็ยึดเกี๋ยนเงียบได้อย่างรวดเร็ว ซุนโฮจักรพรรดิง่อก๊กทรงยอมจำนนและถือเป็นจุดสิ้นสุดของง่อก๊ก ในบันทึกประวัติศาสตร์ ก่อนการยอมจำนนของซุนโฮ ยังมียุทธการครั้งสุดท้ายที่ซานชาน (三山) ทางตะวันออกเฉียงใต้ของเกี๋ยนเงียบ ระหว่างทัพขององโยยกับทัพง่อก๊กที่มีขนาดเล็กกว่านำโดยเถา จฺวิ้น (陶濬) ขุนพลง่อก๊ก

บรรณานุกรม

• ฉาง ฉฺวี (ป. คริสต์ศตวรรษที่ 4). หฺวาหยางกั๋วจื้อ.
• ซือหม่า กวาง (1084). จือจื้อทงเจี้ยน.
• ตันซิ่ว (คริสต์ศตวรรษที่ 3). สามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อ).
• เผย์ ซงจือ (คริสต์ศตวรรษที่ 5). อรรถาธิบายสามก๊กจี่ (ซานกั๋วจื้อจู้).
• ฝาง เสฺวียนหลิงและคณะ (บก.) (648). จิ้นชู.
• สี จั้วฉื่อ (คริสต์ศตวรรษที่ 4). เซียงหยางฉีจิ้วจี้ (襄陽耆舊記).

อ่านเพิ่มเติม

• Bo Yang (1985). Modern Chinese Edition of Zizhi Tongjian (ภาษาจีน). Vol. 20. Taipei: Yuan-Liou Publishing. ISBN 9573208423.
• de Crespigny, Rafe (2004) [1990]. Generals of the South: The foundation and early history of the Three Kingdoms state of Wu (internet ed.). Canberra: Faculty of Asian Studies, Australian National University. ISBN 0731509013. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-11-30. สืบค้นเมื่อ 2023-09-09.
• Haywood, John (1998). Historical Atlas of the Classical World 500 BC - AD 600. London: Andromeda Oxford. ISBN 0-7607-1973-X.
• Killigrew, John H. (2001), "A Case Study of Chinese Civil Warfare: The Cao-Wei Conquest of Shu-Han in AD 263", Civil Wars, 4 (4): 95–114, doi:10.1080/13698240108402489
• Liang Zhangju (梁章鉅) (2000) [1800s]. Yang Yaokun (楊耀坤) (บ.ก.). Circumstantial Evidence on the Sanguozhi 三國志旁證 (ภาษาจีน). Fuzhou: Fujian Renmin Chubanshe. ISBN 978-7-211-03490-1.
• Lu Bi (盧弼), บ.ก. (1982). Explanatory Commentary to the Sanguozhi 三國志集解 (ภาษาจีน). Beijing: Zhonghua Book Company. ISBN 978-7-101-01019-0.
• Luo Guanzhong (1998) [1300s]. 三國演義 [Romance of the Three Kingdoms]. Yonghe, Taiwan: Zhiyang Publishing House. (Sanguo Yanyi).
• Luo Guanzhong (2007). Three Kingdoms: A Historical Novel: Volume IV. แปลโดย Roberts, Moss. Beijing: Foreign Languages Press. ISBN 978-7-119-00590-4.
• Pan Mei (潘眉) (1889). Sanguozhi Kaozheng 三國志考證 [Research on the Records of the Three Kingdoms]. Vol. 4.
• เถา หงจิ่ง (499). เจินเก้า.
• Xu Song (許嵩), บ.ก. (700s). Jiankang Shilu 建康實錄 [Veritable Records of Jiankang].
• เยฺว่ ฉื่อ (คริสต์ศตวรรษที่ 10). ไท่ผิงหฺวาน-ยฺหวี่จี้.