อำเภอยะหริ่ง
อำเภอยะหริ่ง | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Amphoe Yaring |
คำขวัญ: แดนประมง ดงน้ำตาล บ้านเมืองเก่า นกเขาดี มีหาดสวย รวยป่าชายเลน | |
![]() แผนที่จังหวัดปัตตานี เน้นอำเภอยะหริ่ง | |
พิกัด: 6°51′59″N 101°22′9″E / 6.86639°N 101.36917°E | |
ประเทศ | ![]() |
จังหวัด | ปัตตานี |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 196.8 ตร.กม. (76.0 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2564) | |
• ทั้งหมด | 90,347 คน |
• ความหนาแน่น | 459.08 คน/ตร.กม. (1,189.0 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 94150, 94190 (เฉพาะตำบลตันหยงจึงงาและบาโลย) |
รหัสภูมิศาสตร์ | 9409 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอยะหริ่ง หมู่ที่ 1 ถนนรามโกมุท ตำบลยามู อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี 94150 |
![]() |
ยะหริ่ง เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดปัตตานี เมืองยะหริ่งเคยเป็นหนึ่งในเจ็ดหัวเมืองประเทศราชมลายูของสยาม ครอบคลุมบริเวณที่เป็นอำเภอยะหริ่ง อำเภอปะนาเระ และอำเภอมายอในปัจจุบัน
ที่มาของชื่อ
[แก้]เมืองยะหริ่งเดิมเรียกกันว่า เมืองยือริง (Jering) มาจากภาษามลายูแปลว่า ต้นเนียง หรืออาจเรียกอีกชื่อว่า เมืองยามู (Jamu) สมัยโบราณมีเจ้าผู้ครองเมืองเรียกกันว่า ดาตูยามู
ดาตู (Datu) มีความหมายเดียวกับคำว่า ระตู (Ratu) ในชวาแปลว่า เจ้าผู้ครองเมืองเล็ก
ยุคมณฑลปัตตานี เมืองยะหริ่งถูกยุบเป็นอําเภอยามู ต่อมาทางการยกฐานะเป็นอําเภอยะหริ่งเมื่อปี พ.ศ. 2481 อําเภอยะหริ่ง เดิมเป็นชื่อหมู่บ้านตั้งอยู่ที่ บ้านยือริง ตําบลตันหยงดาลอ
ที่ตั้งและอาณาเขต
[แก้]อำเภอยะหริ่งตั้งอยู่ทางทิศเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอ่าวไทย
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอปะนาเระ
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอมายอ
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอยะรัง อำเภอเมืองปัตตานี และอ่าวไทย
รายนามเจ้าเมืองยะหริ่ง
[แก้]
- พระยายะหริ่ง (พ่าย) น้องชายพระยาตานี (ขวัญซ้าย) สมัยนายพ่ายได้สร้างศูนย์กลางการปกครองเมืองยะหริ่งที่บ้านยามู และสร้างวัดมัชฌิมาวาส (วัดกลาง) เพื่อเป็นที่ถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา
- หลวงสวัสดิภักดี (ยิ้มซ้าย) บุตรพระยาตานี (ขวัญซ้าย) รักษาราชการเมืองยะหริ่ง
- พระยายะหริ่ง (นิยูโซฟ) อดีตเจ้าเมืองปัตตานีหรือพระยาตานี บุตรวันฟาตัน บุตรรัตนาดีรายา บุตรวันฟากิฮ์ อาลี มหารายาเลลา บุตรสุลต่านอับดุลฮามิดชาห์ (นิมุสตอฟา) ดาตูยามู-จามปา บุตรสุลต่านมุซอฟฟัร (วันมุซอฟฟัร) บุตรสุลต่านอับดุลลอฮ์ อุมดาตุดดีน (Wan Bo Tri Tri) เจ้าผู้ครองเมืองปัณฑุรังคะ อาณาจักรจามปา
- พระยายะหริ่ง (สุลต่านเดวา) อดีตพระยาจางวางกลันตัน
- พระยายะหริ่ง (นิตีมุง) บุตรพระยายะหริ่ง (นิยูโซฟ)
- พระยาพิบูลเสนานุกิจพิชิตเชษฐภักดี (นิเมาะ) บุตรพระยายะหริ่ง (นิยูโซฟ) น้องชายต่างมารดาพระยายะหริ่ง (นิตีมุง) สมัยนิเมาะได้สร้างมัสยิดยามูตรงข้ามที่ว่าการอำเภอยะหริ่ง
- พระยาพิพิธเสนามาตยาธิบดีศรีสงคราม (นิโวะ อับดุลละบุตร) บุตรพระยาพิบูลเสนานุกิจพิชิตเชษฐภักดี (นิเมาะ) ได้รับพระราชทานนามสกุล"อับดุลละบุตร"จากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
การแบ่งเขตการปกครอง
[แก้]การปกครองส่วนภูมิภาค
[แก้]อำเภอยะหริ่งแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 18 ตำบล 81 หมู่บ้าน ได้แก่
1. | ตะโละ | (Talo) | 5 หมู่บ้าน | 10. | หนองแรต | (Nong Raet) | 6 หมู่บ้าน | |||||||
2. | ตะโละกาโปร์ | (Talo Kapo) | 5 หมู่บ้าน | 11. | ปิยามุมัง | (Piya Mumang) | 5 หมู่บ้าน | |||||||
3. | ตันหยงดาลอ | (Tanyong Dalo) | 5 หมู่บ้าน | 12. | ปุลากง | (Pula Kong) | 4 หมู่บ้าน | |||||||
4. | ตันหยงจึงงา | (Tanyong Chuengnga) | 2 หมู่บ้าน | 13. | บาโลย | (Baloi) | 4 หมู่บ้าน | |||||||
5. | ตอหลัง | (Tolang) | 3 หมู่บ้าน | 14. | สาบัน | (Saban) | 5 หมู่บ้าน | |||||||
6. | ตาแกะ | (Ta Kae) | 4 หมู่บ้าน | 15. | มะนังยง | (Manang Yong) | 5 หมู่บ้าน | |||||||
7. | ตาลีอายร์ | (Tali-ai) | 4 หมู่บ้าน | 16. | ราตาปันยัง | (Rata Panyang) | 5 หมู่บ้าน | |||||||
8. | ยามู | (Yamu) | 5 หมู่บ้าน | 17. | จะรัง | (Charang) | 7 หมู่บ้าน | |||||||
9. | บางปู | (Bang Pu) | 3 หมู่บ้าน | 18. | แหลมโพธิ์ | (Laem Pho) | 4 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
[แก้]ท้องที่อำเภอยะหริ่งประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 18 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลตันหยง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลมะนังยง
- เทศบาลตำบลบางปู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางปูทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลยะหริ่ง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลยามู
- เทศบาลตำบลตอหลัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตอหลังทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลตะโละ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตะโละและตำบลปุลากงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลตะโละกาโปร์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตะโละกาโปร์ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลตันหยงดาลอ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตันหยงดาลอทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลตาแกะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตาแกะทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลตาลีอายร์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตาลีอายร์ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลยามู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยามู (นอกเขตเทศบาลตำบลยะหริ่ง)
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแรต ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแรตทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลปิยามุมัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปิยามุมังทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบาโลย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตันหยงจึงงาและตำบลบาโลยทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลสาบัน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสาบันทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลมะนังยง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมะนังยง (นอกเขตเทศบาลตำบลตันหยง)
- องค์การบริหารส่วนตำบลราตาปันยัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลราตาปันยังทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลจะรัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลจะรังทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลแหลมโพธิ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแหลมโพธิ์ทั้งตำบล