ภาษาคิเลกิ
| ภาษาคิเลกิ | |
|---|---|
| گیلکی Giləki | |
| ประเทศที่มีการพูด | อิหร่าน |
| ภูมิภาค | ทางตะวันตกเฉียงใต้ของทะเลสาบคัสเปียน (จังหวัดคิลัน ) |
| จำนวนผู้พูด | 2-4 ล้านคน (ไม่พบวันที่) |
| ตระกูลภาษา | อินโด-ยูโรเปียน
|
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-2 | ira |
| ISO 639-3 | glk |
ภาษาคิเลกิ (گیلکی ในภาษาเปอร์เซีย Gileki ในภาษาอังกฤษ) เป็นภาษากลุ่มอิหร่านตะวันออกเฉียงเหนือ ใช้พูดในจังหวัดกิลันและจังหวัดมาซันดารันในอิหร่าน แบ่งเป็น 4 สำเนียงคือ สำเนียงตะวันตก ตะวันออก ตาบารี และกาเลชิ ใกล้เคียงกับภาษามาซันดารานี สำเนียงตะวันตกและตะวันออกของภาษานี้แบ่งแยกโดยแม่น้ำเวฟิด รุด มีผู้พูดมากกว่า 3 ล้านคนเมื่อ พ.ศ. 2536
โครงสร้างของภาษาคิเลกิใกล้เคียงกับภาษาซาซากีที่ใช้พูดในตุรกี มีความแตกต่างด้านไวยากรณ์ในการแสดงความเป็นเจ้าของและคำคุณศัพท์เมื่อเทียบกับภาษาเปอร์เซียคำคุณศัพท์และคำขยายนำหน้านามเช่นเดียวกับภาษาอังกฤษ อย่างไรก็ตาม ภาษานี้ได้รับอิทธิพลจากภาษาเปอร์เซียมาก ผู้พูดภาษานี้มักพูดภาษาเปอร์เซียเป็นภาษาที่สอง
ไวยากรณ์[แก้]
ระบบกริยา[แก้]
ใกล้เคียงกับภาษาเปอร์เซีย รูปนามกริยาทั้งหมดลงท้ายด้วย -tən/-dən หรือ -V:n, เมื่อ V: สระเสียงยาว รูปปัจจุบันมักสัมพันธ์กับรูปนามกริยา ส่วนรูปอดีตจะเป็นรูปนามกริยาที่ตัด -ən หรือ -n
กริยาประกอบ[แก้]
มีกริยาประกอบเป็นจำนวนมากในภาษาคิเลกิ ซึ่งมีรูปแบบต่างจากกริยาโดยทั่วไป ส่วนใหญ่ ไม่ใช้คำอุปสรรค bV- และคำอุปสรรคปฏิเสธ nV- สามารถทำหน้าที่คล้ายอาคม -n-, โดยมาระหว่างอปสรรคและรากศัพท์ ดังนั้น จาก fagiftən, "ได้รับ", จะได้ รูปชี้เฉพาะปัจจุบัน fagirəm, แต่ เงื่อนไขปัจจุบันเป็น fágirəm, และรูปปฏิเสธของทั้งคู่เป็น fángirəm หรือ fanígirəm. รูปอดีตเป็น fángiftəm หรือ fanígiftəm.
นาม[แก้]
ภาษาคิเลกิใช้ระบบของการกร่วมกับคำบุพบท มีสามการกคือ การกประธาน การกความเป็นเจ้าของ และการกกรรม
คำคุณศัพท์[แก้]
มาก่อนคำที่ถูกขยายและมักลงท้ายด้วยการกแสดงความเป็นเจ้าของ
