ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์
- ระวังสับสนกับ ภาษาดารี ซึ่งพูดในประเทศอัฟกานิสถาน
| ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ | |
|---|---|
| Gabri | |
| Yazdi | |
| ประเทศที่มีการพูด | ยัซด์ และ เกอร์มาน, (อิหร่าน) |
| ภูมิภาค | ภาคกลางของอิหร่าน |
| จำนวนผู้พูด | ใช้เป็นภาษาแม่ 8,000-15,000 คน (1999)[1] |
| ตระกูลภาษา | อินโด-ยูโรเปียน
|
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-3 | gbz |
ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ (เปอร์เซีย: دری زرتشتی หรือ گویش بهدینان แปลตรงตัว: สำเนียงเบะฮ์ดีนาน) มีผู้พูดเป็นภาษาแม่ราว 2,000 - 3,000 คนในเมืองยัซด์และเกอร์มานในอิหร่าน เป็นภาษาที่ใช้ในบริเวณที่เคยเป็นเขตของผู้นับถือศาสนาโซโรอัสเตอร์ ผู้พูดภาษาดารีโซโรอัสเตอร์นิยมใช้ชื่อของภาษานี้ว่าดารี แต่ชาวมุสลิมอิหร่านเรียกภาษานี้ว่า ฆาบรี[2] ภาษานี้ไม่อาจเข้าใจกันได้กับผู้พูดภาษาเปอร์เซีย[3][4]
การจัดจำแนก[แก้]
ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์เป็นสมาชิกของภาษากลุ่มอิหร่านตะวันตกเฉียงเหนือ[5] ซึ่งมีภาษาใกล้เคียงได้แก่ ภาษาเคิร์ด ภาษาคิเลกิ ภาษาบาโลชิ[6]
สำเนียง[แก้]
ภาษาดารีมีหลายสำเนียง[7] แบ่งเป็นสำเนียงหลัก 2 สำเนียงคือสำเนียงที่ใช้พูดในยาซด์และเกอร์มัน [8]
ความเสี่ยงต่อการกลายเป็นภาษาตาย[แก้]
ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ได้รับแรงกดดัน 2 ประการคือ แรงกดดันทางเศรษฐกิจและการเมือง แรงกดดันหลักทุกวันนี้เป็นแรงกดดันทางเศรษฐกิจ ผู้พูดภาษานี้จำเป็นต้องใช้ภาษาเปอร์เซียในการติดต่อทางการค้า ผู้ปกครองไม่ได้สอนภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ให้ลูกหลาน เพราะไม่เป็นประโยชน์ต่อการดำรงชีวิต การลดลงของการใช้ภาษานี้พบมากในเขตเมืองในอดีต ผู้พูดภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ได้รับแรงกดดันทางการเมือง ในยุคที่มุสลิมเข้ามาในอิหร่าน แม้การบีบบังคับต่อผู้นับถือศาสนาโซโรอัสเตอร์ ทำให้การใช้ภาษานี้น้อยลงด้วย
ปัจจุบัน ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ถือว่ามีความเสี่ยงที่จะกลายเป็นภาษาตาย บางสำเนียงเช่น สำเนียงโมฮัมมาดาบาดมีผู้พูดเหลือในเตหะรานไม่กี่คน สำเนียงเกอร์มันก็มีผู้พูดเหลือน้อย ใกล้จะเป็นภาษาตายเช่นกัน
อ้างอิง[แก้]
- ↑ ภาษาดารีโซโรอัสเตอร์ at Ethnologue (15th ed., 2005)
- ↑ Farudi Toosarvandani 2005 p=149.
- ↑ Boyce 2001 p=178}}.
- ↑ cf. Browne, 1893 p=425 cited in
{ Farudi Toosarvandani,2004 p=ii. - ↑ Cahill 2005.
- ↑ Cahill, 2001
- ↑ Farudi & Toosarvandani 2004, pp. 10–12
- ↑ kFarudi & Toosarvandani 2007.
- Boyce, Mary (2001), Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices, London: Routledge
- Browne, Edward Granville (1893), A Year Amongst the Persians, London: A & C Black
- Cahill, Michael; และคณะ, บ.ก. (2001), "Language Family Tree for Northwestern Iranian languages", Ethnologue: Languages of the World, 14th ed., Dallas: SIL
- Cahill, Michael; และคณะ, บ.ก. (2005), "DARI: a language of Iran", Ethnologue: Languages of the World, 15th ed., Dallas: SIL
- Farudi, Annahita; Toosarvandani, Maziar Doustdar (2004), The Dari Language Project: 2004 Fieldwork Endeavor: Summary of Findings (PDF), Berkeley: UC Berkeley/linguistics.berkeley.edu
- Farudi, Annahita; Toosarvandani, Maziar Doustdar (2005), "The Loss of Ergativity in Dari Modal Verbs", ใน McNay, Anna (บ.ก.), Oxford Working Papers in Linguistics, Philology & Phonetics, pp. 149–160
- Farudi, Annahita; Toosarvandani, Maziar Doustdar (2007), "About Dari", Dari Language Project, Berkeley: UC Berkeley/linguistics.berkeley.edu
For further reading, see
- Farudi, Annahita; Toosarvandani, Maziar Doustdar (2007), "A Comprehensive Bibliography of Published Works on Dari", Dari Language Project, Berkeley: UC Berkeley/linguistics.berkeley.edu