ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ขันธ์"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
Thoesomboon (คุย | ส่วนร่วม) ล เปลี่ยน อุเบกขา เป็น อทุกขมสุข |
||
บรรทัด 2: | บรรทัด 2: | ||
'''ขันธ์''' แปลว่า ''ตัว, หมู่, กอง, พวก, หมวด'' ในทางพุทธศาสนาหมายถึงส่วนหนึ่งๆ ของรูปกับนามที่แยกออกเป็น 5 กอง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งเรียกว่า ขันธ์ 5 หรือขันธ์ทั้ง 5 |
'''ขันธ์''' แปลว่า ''ตัว, หมู่, กอง, พวก, หมวด'' ในทางพุทธศาสนาหมายถึงส่วนหนึ่งๆ ของรูปกับนามที่แยกออกเป็น 5 กอง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งเรียกว่า ขันธ์ 5 หรือขันธ์ทั้ง 5 |
||
# '''[[รูป (ศาสนาพุทธ)|รูป]]''' สิ่งที่รับรู้ได้ด้วยตา เช่นรูปตัวคน รูปตัวสัตว์ เค้าโครง ได้แก่ ส่วนที่ผสมกันของธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม |
# '''[[รูป (ศาสนาพุทธ)|รูป]]''' สิ่งที่รับรู้ได้ด้วยตา เช่นรูปตัวคน รูปตัวสัตว์ เค้าโครง ได้แก่ ส่วนที่ผสมกันของธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม |
||
# '''[[เวทนา]]''' คือความรู้สึก ได้แก่ [[ทุกข์]] [[สุข]] |
# '''[[เวทนา]]''' คือความรู้สึก ได้แก่ [[ทุกข์]] [[สุข]] อทุกขมสุข เช่น ความเจ็บปวด ทุกข์ทรมาน |
||
# '''[[สัญญา (ศาสนาพุทธ)|สัญญา]]''' คือความจำได้หมายรู้ ได้แก่ จำสิ่งที่ได้รับและรู้สึกนั้นๆ |
# '''[[สัญญา (ศาสนาพุทธ)|สัญญา]]''' คือความจำได้หมายรู้ ได้แก่ จำสิ่งที่ได้รับและรู้สึกนั้นๆ |
||
# '''[[สังขาร]]''' คือการคิดปรุงแต่ง เช่นการแยกแยะสิ่งที่รับรู้ การคิดวิเคราะห์ |
# '''[[สังขาร]]''' คือการคิดปรุงแต่ง เช่นการแยกแยะสิ่งที่รับรู้ การคิดวิเคราะห์ |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 13:24, 9 กรกฎาคม 2562
ส่วนหนึ่งของชุดบทความ |
ศาสนาพุทธ |
---|
ขันธ์ แปลว่า ตัว, หมู่, กอง, พวก, หมวด ในทางพุทธศาสนาหมายถึงส่วนหนึ่งๆ ของรูปกับนามที่แยกออกเป็น 5 กอง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งเรียกว่า ขันธ์ 5 หรือขันธ์ทั้ง 5
- รูป สิ่งที่รับรู้ได้ด้วยตา เช่นรูปตัวคน รูปตัวสัตว์ เค้าโครง ได้แก่ ส่วนที่ผสมกันของธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม
- เวทนา คือความรู้สึก ได้แก่ ทุกข์ สุข อทุกขมสุข เช่น ความเจ็บปวด ทุกข์ทรมาน
- สัญญา คือความจำได้หมายรู้ ได้แก่ จำสิ่งที่ได้รับและรู้สึกนั้นๆ
- สังขาร คือการคิดปรุงแต่ง เช่นการแยกแยะสิ่งที่รับรู้ การคิดวิเคราะห์
- วิญญาณ ความรับรู้ ได้แก่ ระบบรับรู้สิ่งนั้นๆ ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
ขันธ์นี้ รูปจัดเป็นรูปธรรม เวทนา,สัญญา,สังขาร,วิญญาณจัดเป็นนามธรรม เมื่อจัดขันธ์เข้าในปรมัตถธรรม
- วิญญาณขันธ์ จัดเข้าในจิต
- เวทนาขันธ์ ,สัญญาขันธ์ ,สังขารขันธ์ จัดเข้าในเจตสิก
- รูปขันธ์ จัดเข้าในรูป
- การหมดเหตุปัจจัยของนามรูป จัดเข้าในนิพพาน
- ขันธ์ 5 จัดเข้าในไตรลักษณ์
อ้างอิง
- พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548