ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาริสโตเติล"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: ผู้ใช้ใหม่เพิ่มลิงก์ไปยังเว็บอื่น
บรรทัด 47: บรรทัด 47:
== อ้างอิง ==
== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}
{{รายการอ้างอิง}}

==บรรรณานุกรม==
=== Éditions anciennes ===
Les éditions anciennes d’Aristote les plus notables sont celles de :
* ''{{lang|la|texte=Opera omnia}}'' (en grec). [[Alde l'Ancien|Alde Manuce]], [[Venise]] (1495-1498), in-fol. [[Venise]], Alde Manuce. 5 parties en 7 volumes. Œuvres complètes à l'exception de la ''Rhétorique'' et de la ''Poétique'', publiées par le même Alde Manuce en 1508 dans un recueil de traités de rhétorique.
* Sylburg ([[Francfort-sur-le-Main|Francfort]], 1585-86), toutes en grec
* Guillaume Duval, ([[Paris]], 1619 et 1654), in-fol., grec-latin
* ''{{lang|la|texte=Aristotelis opera}}'', Bekker et Brandis, grec-latin, avec un choix de commentaires, édition de l’Académie de Berlin, (Berlin, 1830-1836), 4 vol. in-4. T. I et II : les deux premiers volumes, qui contiennent les œuvres d'Aristote, servent de base pour toutes les références au texte d'Aristote : la pagination et les notations de colonnes et lignes en sont reproduites dans toutes les éditions scientifiques. Ces ouvrages sont disponibles en ligne : [https://archive.org/stream/aristotelisopera01arisrich#page/n7/mode/2up ''Aristotelis opera'', tome 1] et [https://archive.org/stream/aristotelisopera02arisrich#page/n3/mode/2up tome 2]. Les tomes 3, 4 et 5 contiennent des traductions latines de la Renaissance et des scholies : [https://archive.org/stream/aristotelisopera03arisrich#page/n5/mode/2up ''Aristotelis opera'', tome 3], [https://archive.org/stream/aristotelisopera04arisrich#page/n3/mode/2up tome 4] et [https://archive.org/stream/aristotelisopera05arisrich#page/n5/mode/2up tome 5].
* La Collection [[Famille Didot|Didot]], (1848-1860). T. IV : ''Scholia in Aristotelem'', 1836 : extraits de commentaires en grec. T. V, 1870 : ''Aristotelis fragmenta''{{lien web |langue=la |url=https://archive.org/details/aristotelisquif00arisgoog |titre=Aristotelis fragmenta |auteur=Valentin Rose}}. ; ''Index aristotelicus'' par Hermann Bonitz.
* Commentaires sur Aristote : ''Commentaria in Aristotelem Graeca'' (CAG), édition de l'Académie de Berlin, 1882-1909, 23 vol. : [[Alexandre d'Aphrodise]], [[Ammonios (fils d'Hermias)]], [[Jean Philopon]], [[Thémistios]], [[Simplicius (philosophe)|Simplicios]], etc., Walter de Gruyter, 1891, 919{{p.}}

=== Éditions de référence ===
*{{ouvrage|titre=Aristote|chapitre=|sous-titre=Œuvres complètes|auteur=[[Pierre Pellegrin]]|directeur=oui|année=2014|éditeur=Éditions Flammarion|pages totales=2923|isbn=978-2081273160|plume=oui}}
*{{ouvrage|titre=Platon|sous-titre=Œuvres complètes|auteur=[[Luc Brisson]]|directeur=oui|année première édition=2006|année=2008|éditeur=[[Éditions Flammarion]]|pages totales=2204|isbn=978-2081218109|plume=oui}}
*{{ouvrage|auteur= [[Richard Bodeüs]]|directeur=oui|titre=Aristote|sous-titre=Œuvres, I : Éthiques, Politique, Rhétorique, Poétique, Métaphysique|lieu=Paris|éditeur=Gallimard|collection=[[Bibliothèque de la Pléiade]]|ISBN=9782070113590|année=2014|présentation en ligne=http://www.gallimard.fr/Catalogue/GALLIMARD/Bibliotheque-de-la-Pleiade/OEuvres90|id=Bodeüs 2014}}
*{{ouvrage|langue=|prénom1=Pierre|nom1=Louis|lien auteur=|titre=Aristote. Les parties des animaux|sous-titre=Texte établi et traduit|lieu=Paris|éditeur=Les belles lettres |collection=|année=1956|réimpression=2002|id=Louis 1956|plume=oui}}
*{{ouvrage|auteur=[[Pierre Pellegrin]]|titre=Aristote. Les Politiques|sous-titre=Traduction inédite, introduction, bibliographie, notes et index|éditeur=Flammarion |collection=|année=1990|id=Pellegrin 1990|plume=oui}}
* {{Ouvrage|auteur1=[[Jules Tricot]]|titre=Éthique à Nicomaque|sous-titre=|lieu=Paris|éditeur=[[Vrin (édition)|Vrin]]|collection=Bibliothèque des Textes Philosophiques|année=1959|lire en ligne=http://www.echosdumaquis.com/Accueil/Textes_%28A-Z%29_files/E%CC%81thique%20a%CC%80%20Nicomaque.pdf |id=Tricot 1959}}

=== Sources de l'article ===
* {{fr}} {{ouvrage|titre=La Couronne et la Lyre|sous-titre=Anthologie de poèmes traduits du grec ancien|auteur=[[Marguerite Yourcenar]]|id=Marguerite Yourcenar|année première édition=1979|année=2015|éditeur=[[Éditions Gallimard]]|pages totales=502|isbn=978-2081218109|plume=oui|passage=p.308-309}}.
* {{Article|langue=|auteur1=Philippe-André Rodriguez|titre=L'impérialisme institutionnel et la question de la race chez Aristote|périodique=Revue européenne d'histoire|date=2016|issn=|lire en ligne=http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/13507486.2016.1154927|pages=751-767}}
* {{ouvrage|titre=[[Lucien de Samosate]]|sous-titre=Œuvres complètes|traducteur=Émile Chambry|auteur1=Émile Chambry|auteur2=Émeline Marquis|auteur3=Alain Billault|auteur4=Dominique Goust|collection=[[Éditions Robert Laffont#Bouquins|Bouquins]]|année=2015|éditeur=[[Éditions Robert Laffont]]|pages totales=1248|chapitre=Sectes à l'encan|isbn=9782221109021|id=Lucien de Samosate|plume=oui}}
*{{chapitre|langue=fr|prénom1=Étienne|nom1=Akamatsu|titre ouvrage=Éthique à Nicomaque|lien titre ouvrage=Éthique à Nicomaque|sous-titre ouvrage=avec le texte intégral des livres VIII et IX|titre chapitre=Repères |numéro chapitre=I|éditeur=Bréal|lien éditeur=Éditions Bréal|année=2001|pages totales=159|lire en ligne=https://books.google.fr/books?id=AJ1E9V2GU5QC&pg=PA11|isbn=9782842917821}}
* {{Ouvrage|prénom1=Donald J.|nom1=Allan|lien auteur1=|titre=Aristote le philosophe|sous-titre= |traduction=Ch. Lefèvre |éditeur=Libraire générale française |collection=Le livre de poche|année=1970|pages=251|ISBN=}}
* {{ouvrage |langue=en |auteur1=Hans Arens |responsabilité1=éd. |titre=Aristotle's Theory of Language and Its Tradition. Texts from 500 to 1750 |lieu= Amsterdam |éditeur=Benjamins |année=1984}}.
* {{Ouvrage|prénom1=Pierre|nom1=Aubenque|lien auteur1=Pierre Aubenque|titre=Le problème de l'être chez Aristote|sous-titre=|traduction=|éditeur=[[Presses universitaires de France]]|année=1983|pages=551|ISBN=}}
* {{Ouvrage|prénom1=Pierre|nom1=Aubenque|lien auteur1=Pierre Aubenque|titre=La prudence chez Aristote|sous-titre=|traduction=|éditeur=PUF|année=2002|pages=551|ISBN=}}
*{{Lien web|langue=en|auteur=Anonyme|titre=Aristotle|éditeur=Internet Encyclopedia of Philosophy|année=2013|url=http://www.iep.utm.edu/aristotl/|consulté le=5 fév. 2015}}
* {{Ouvrage | id= Baez 2013| langue=es|auteur = [[Fernando Báez]] | titre = Los primeros libros de la humanidad | sous-titre = El mundo antes de la imprenta y el libro elctronico| année = 2013 | isbn = 9788415174752| éditeur = Forcola | lieu = Madrid | pages totales =621}}
* {{Ouvrage|prénom1=Philippe|nom1=Beck|lien auteur1=|titre=Préface|sous-titre=Logiques de l'impossibilité |traduction=|éditeur=Gallimard |collection=Tel|année=1990|pages=73|ISBN=|id=Beck1990}} in {{Ouvrage|prénom=|nom1=Aristote|titre=Poétique|sous-titre=|traduction=[[Joseph Hardy (Historien)|Joseph Hardy]]|éditeur=Gallimard |collection=Tel|année=1996|pages=163|ISBN=|id=poetique}}
*{{article |langue=| url=| titre=Territoire donné, territoire attribué : note sur la pratique de l'attribution dans le monde impérial de Rome| auteur1=Jean-Marie Bertrand | journal=Cahiers du centre Gustave Glotz |mois=|année=1991 | volume=2 | numéro=2}}
* {{Ouvrage | auteur1=Janine Bertier|titre=Histoire des animaux|sous-titre=Traduction, présentation et notes|lieu=Paris |éditeur=Gallimard|collection=Folio essais|année=1994|ISBN=9782070387793|id=Bertier 1994}}
* {{Ouvrage | auteur1=Christian Bouchet|titre=Du rêve éveillé au rêve lucide|traduction= |lieu=Grenoble |éditeur=Le Mercure dauphinois|année=2013|id=Bouchet 2013}}
* {{Ouvrage | auteur1=Louis Bourgey|titre=Observation et expérience chez Aristote|traduction= |lieu=Paris |éditeur=Vrin|année=1955|id=Bourgey 1955}}
* {{Ouvrage|langue=en|titre=A history of the world in twelve maps|prénom1=Jerry |nom1=Brotton|lieu=London|éditeur=Penguin Books|année=2012|pages totales=514|isbn=978-0-141-03493-5|oclc=|id=Brotton 2012}}
*{{Ouvrage|langue= fr|prénom1=Céline|nom1=Denat|lien auteur1=|titre=Aristote|lieu=Paris|éditeur=Ellipses|année=2010}}
*{{Ouvrage|langue=fr|prénom1=Gérard|nom1=Deledalle|lien auteur1=Gérard Deledalle|titre=Présentation de la Logique de John Dewey|éditeur=PUF|année=2006|url=}}
* [[Thomas De Koninck]], ''Aristote, l'intelligence et Dieu'', Paris, PUF, « Chaire Étienne Gilson », 2008
*{{Article|langue=en|prénom1=M.I|nom1=Finley|titre=Aristotle and Economic Analysis|périodique=Past and Present|année=1970 |numéro=47 |url=https://www.jstor.org/discover/10.2307/650446?sid=21105264040341&uid=2&uid=4&uid=2129&uid=70|consulté le=5 fév. 2015}}
*{{ouvrage|langue=en|prénom1=Annibale|nom1=Fantoli |titre= The Disputed Injunction and its Role in Galileo's Trial|éditeur= McMullin|année=2005|url=}}
*{{ouvrage|langue=en|prénom1=Athol|nom1=Fitzgibbons |titre= Adam Smith's system of Liberty, Wealth and Virtue|éditeur= ClarendonPress Oxford|année=1995|url=}}
* {{Ouvrage | auteur1=[[Sigmund Freud]]|titre=L'interprétation des rêves|traduction=Meyerson |lieu=Paris |éditeur=PUF|année=1967 |id=Freud 1967}}
*{{ouvrage |langue=en |titre=Aristotle on sleep and dreams|sous-titre=a text and translation with introduction, notes and glossary |année=1990 |prénom1=David|nom1=Gallop |éditeur=Broadview Press|lieu=Peterborough (Ontario)|id=Gallop 1990}}
* {{chapitre |nom1=Guesdon |prénom1=Marie-Geneviève|langue= |titre chapitre=Encyclopédies en langue arabe|titre ouvrage=Tous les savoirs du monde|sous-titre=Encyclopédies et bibliothèques, de Sumer au {{s-|XXI}}|lieu=Paris |éditeur=Bibliothèque nationale de France/Flammarion |année=1996|id=Guesdon}}
*{{ouvrage|langue=fr|prénom1=Pierre|nom1=Hadot||titre=Qu'est-ce que la philosophie antique ?|éditeur=Gallimard |collection=Folio essais|année=1995|url=}}
*{{chapitre|prénom1=Henri|nom1=Hugonnard-Roche|auteurs ouvrage=Jacqueline Hamesse et Maria Fattori|titre chapitre= Les traductions du grec au syriaque et du syriaque à l'arabe|titre ouvrage=Rencontres de cultures dans la philosophie médiévale|sous-titre ouvrage=Traductions et traducteurs de l'antiquité tardive au {{s-|XIV}}|traduction ouvrage=|éditeur=Institut d'études médiévales|année=1990|pages=402|ISBN=|id=Hugonnard-Roche 1990}}
*{{Ouvrage|prénom1=Werner|nom1=Jaeger|lien auteur1=Werner Jaeger|titre=Aristote|sous-titre=Fondements pour une histoire de son évolution|traduction=Olivier Sedeyn|éditeur=L'Éclat|année=1997|pages=512|ISBN=978-2841620142}}
* {{Ouvrage|langue=en|prénom1=Kelvin|nom1=Knight|lien auteur1= Kelvin Knight|titre= Aristotelian Philosophy |traduction= |éditeur=Polity Presse|année=2007|pages=246|ISBN=}}
*{{Ouvrage|langue=fr|prénom1=Alexandre|nom1=Koyré|lien auteur1=Alexandre Koyré||titre=Du monde clos à l'univers infini|collection=Tel |éditeur=Gallimard|année=2003}}
* {{Ouvrage |nom1=Le Goff |prénom1=Jacques |lien auteur1=Jacques Le Goff|titre=Les intellectuels au Moyen Âge |lieu=Paris |éditeur=Le Seuil |année=1957 |id=Le Goff}}
*{{ouvrage |langue=en |titre=A History of the Sciences |année=1962 |prénom1=Stephen F. |nom1=Mason |éditeur=Macmillan General Reference |ISBN=978-0020934004}}
*{{article |langue=en | url=https://www.jstor.org/stable/10.2307/4330727 | titre=Was Aristotle's Biology Sexist? | auteur1=Johannes Morsink | journal=Journal of the History of Biology |mois=printemps |année=1979 | volume=12 | numéro=1 | doi=10.1007/bf00128136}}
* {{Ouvrage|langue= en|prénom1=Scott|nom1=Meikle |titre=Aristotle's Economic Thought |lieu=Oxford|éditeur=Clarendon Press|année=1995}}
* {{ouvrage|langue= fr|prénom1=Pierre-Marie|nom1=Morel|lien auteur1=|titre=Aristote|lieu=Paris|éditeur=Flammarion|année=2003}}
*{{ouvrage|langue=|prénom1=Henri-Irénée|nom1=Marrou|lien auteur=Henri-Irénée Marrou|titre=Histoire de l'éducation dans l'antiquité|éditeur=Seuil |collection=|année=1960|id=Marrou}}.
*{{chapitre|langue=en|prénom1=Pierre|nom1=Pellegrin|titre chapitre=Aristotle's Politics|titre ouvrage=The Oxford handbook of Aristotle|auteurs ouvrage=[[Christopher Shields|Christopher John Shields]]|année=2012|id=Pellegrin 2012}}.
*{{ouvrage |langue=fr |prénom1=Pierre|nom1=Pellegrin|titre=Le vocabulaire d'Aristote|éditeur=Ellipses|lieu=Paris |année=2009}}.
*{{ouvrage |langue=fr |auteur1=[[Léon Robin]]|titre=Aristote|éditeur=Presses universitaires de France|lieu=Paris |année=1944|id=Robin 1944}}.
*{{ouvrage |langue=fr |prénom1=Jean-Jacques |nom1=Robrieux |lien auteur1=Jean-Jacques Robrieux |titre=Éléments de rhétorique et d'argumentation |année=1993|éditeur=Dunod |collection=Lettres sup |ISBN=2-10-001480-3 }}
* {{chapitre|prénom1=Olivier|nom1=Sedeyn |auteurs ouvrage=[[Werner Jaeger]]|titre chapitre= Présentation du traducteur|titre ouvrage=Aristote|sous-titre ouvrage=Fondements pour une histoire de son évolution|traduction ouvrage=Olivier Sedeyn|éditeur=L'Éclat|année=1997|pages=512|ISBN=978-2841620142}}
*{{ouvrage |langue=en |prénom1=Christopher |nom1=Shields |titre=Aristotle|lieu=Londres |éditeur=Routledge|année=2007|id=Shields 2007|isbn=9780415283328}}
*{{ouvrage|langue=en|prénom1=Richard |nom1=Sorabji |responsabilité1=éd. |titre=Aristotle Transformed |lieu=Londres |année=1990}}
*{{ouvrage |langue=en |auteur1=Collectif |titre=Stanford Encyclopedia of Philosophy |url=http://plato.stanford.edu/index.html |éditeur= The Metaphysics Research Lab, Center for the Study of Language and Information (CSLI), Stanford University |consulté le=5 fév. 2015}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Iswan|nom1=Bodnar|titre chapitre=Aristotle's Natural Philosophy|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2012|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-natphil/|consulté le=25 déc. 2013}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Marc S.|nom1=Cohen|titre chapitre=Aristotle's Metaphysics|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2012|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-metaohysics/|consulté le=25 déc. 2013}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Andrea|nom1=Falcon|titre chapitre=Aristotle on Causality|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2008|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-causality/|consulté le=23 déc. 2013}}
** {{chapitre|langue=en|prénom1=Loyd |nom1=Gerson|titre chapitre=Plotinus|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2012|url=http://plato.stanford.edu/entries/plotinus/|consulté le=2 oct. 2014}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Richard|nom1=Kraut|titre chapitre=Aristotle's Ethics|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2011|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-ethics/|consulté le=25 déc. 2013}}
** {{chapitre|langue=en|prénom1=Heinrichl|nom1=Kuhn|titre chapitre=Aristotelianism in the Renaissance|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2005|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotelianism-renaissance/|consulté le=13 sept. 2014}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=James G.|nom1=Lennox|lien auteur1= James G. Lennox|titre chapitre=Aristotle's Biology|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2011|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-biologyl/|consulté le=25 déc. 2013}}
** {{chapitre|langue=en|prénom1=Ralph|nom1=McInermy|titre chapitre=Saint Thomas Aquinas|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2014|url=http://plato.stanford.edu/entries/aquinas/#ThoAri|consulté le=13 sept. 2014}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Fred |nom1=Miller|titre chapitre=Aristotle's Political Theory|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2012|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-politics/|consulté le=25 déc. 2013}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Richard|nom1=Parry|titre chapitre=''Espisteme'' and ''Techne''|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2014|url=http://plato.stanford.edu/entries/episteme-techne/|consulté le=30 janv. 2015}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Christof|nom1=Rapp|titre chapitre=Aristotle's Rhetoric|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2010|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-rhetoric/|consulté le=25 déc. 2013}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Christopher|nom1=Shields|titre chapitre=Aristotle|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2008|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle/|consulté le=04 déc. 2013}}
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Christopher|nom1=Shields|titre chapitre=Aristotle's Psychology|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2010|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-psychology/|consulté le=23 déc. 2013}}.
**{{chapitre|langue=en|prénom1=Robin|nom1=Smith|titre chapitre=Aristotle's Logic|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2008|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-logic/|consulté le=23 déc. 2013}}
** {{chapitre|langue=en|prénom1=Paul|nom1=Studtman|titre chapitre=Aristotle's Categories|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2008|url=http://plato.stanford.edu/entries/aristotle-categories/|consulté le=23 déc. 2013}}
** {{chapitre|langue=en|prénom1=Katja|nom1=Vogt|titre chapitre=Ancient Skepticism|titre ouvrage=Stanford Encyclopedia of Philosophy|année=2014|url=http://plato.stanford.edu/entries/skepticism-ancient/|consulté le=2 oct. 2014}}.
*{{Article|langue=|prénom1=Pierre|nom1=Thillet|lien auteur1=Pierre Thillet|titre=Aristote conseiller politique d'Alexandre vainqueur des Perses ?|périodique=Revue des Études Grecques|année=1972|url=http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/reg_0035-2039_1972_num_85_406_1220?_Prescripts_Search_tabs1=standard&|consulté le= 7 fév. 2015}}
*{{Article|langue=en|prénom1=Sitta|nom1=Von Reden|titre=Review of Aristotle's Economic Thought by S.Meikle|périodique=The Classical Review|année=1997}}.
* Knight, Kelvin. 2007. Aristotelian Philosophy: Ethics and Politics from Aristotle to MacIntyre, Polity Press.
* Knight, Kelvin. 2007. Aristotelian Philosophy: Ethics and Politics from Aristotle to MacIntyre, Polity Press.
* Lewis, Frank A. 1991. Substance and Predication in Aristotle. Cambridge: Cambridge University Press.
* Lewis, Frank A. 1991. Substance and Predication in Aristotle. Cambridge: Cambridge University Press.

รุ่นแก้ไขเมื่อ 13:24, 17 พฤษภาคม 2561

อริสโตเติล
Ἀριστοτέλης
เกิดพ.ศ. 160
เสียชีวิต7 มีนาคม พ.ศ. 222
ยุคปรัชญากรีกโบราณ
แนวทางปรัชญากรีก
สำนักมีอิทธิพลต่อ สำนักศึกษาเพริพาเททิก และสำนักความคิดอริสโตเติล
ความสนใจหลัก
สัจจนิยม ธรรมชาติ (ปรัชญา) ชีววิทยา อภิปรัชญา ตรรกศาสตร์ จริยศาสตร์ สุนทรียศาสตร์ วรรณกรรม ดนตรี การเมืองการปกครอง
แนวคิดเด่น
สัจจนิยมสายอริสโตเติล, ตรรกบท (syllogism), จริยศาสตร์เชิงคุณธรรม, ว่าด้วยวิญญาณ,
ได้รับอิทธิพลจาก
เป็นอิทธิพลต่อ
  • ปรัชญากรีกยุคหลัง ปรัชญาสมัยยุคกลาง และ ปรัชญาสมัยใหม่ โพสต์โมเดิร์น

อาริสโตเติล[1] หรือ อริสโตเติล (กรีก: Αριστοτέλης; อังกฤษ: Aristotle) (พ.ศ. 160 (384 ก่อนค.ศ.) - 7 มีนาคม พ.ศ. 222 (322 ก่อนค.ศ.)) เป็นนักปรัชญากรีกโบราณ เป็นลูกศิษย์ของเพลโต และเป็นอาจารย์ของอเล็กซานเดอร์มหาราช ท่านและเพลโตได้รับยกย่องให้เป็นหนึ่งในนักปรัชญาและนักคิดที่มีอิทธิพลสูงที่สุดท่านหนึ่งที่โลกเคยมีมา อริสโตเติลมีผลงานเขียนที่ครอบคลุมวิชาการกว้างขว้างมาก อริสโตเติลเป็นหนึ่งในไม่กี่บุคคลในประวัติศาสตร์ที่ได้ศึกษาแทบทุกสาขาวิชาที่มีในช่วงเวลาของตน: ฟิสิกส์ กวีนิพนธ์ สัตววิทยา การเมือง การปกครอง จริยศาสตร์ และชีววิทยา สำหรับอริสโตเติล ปรัชญาเป็นสิ่งที่มีขอบเขตกว้าง โดยเป็นทั้งการค้นหาความรู้ในตัวมันเอง เป็นการถามคำถามเกี่ยวกับโลก และเป็นศาสตร์แห่งศาสตร์ทั้งปวง

อริสโตเติลเกิดในสตาไจรา (stagira) เมืองทางตอนเหนือของกรีซโบราณ เราไม่รู้อะไรเกี่ยวกับชีวิตของท่านมากนัก นิโคมาคัสบิดาของอริสโตเติลเสียชีวิตตั้งแต่ท่านยังเล็ก พออายุได้สิบเจ็ดหรือสิบแปดปี ท่านก็เข้าศึกษาในสถาบันอาคาเดมีของเพลโตในนครเอเธนส์ และอยู่ที่นั่นจนอายุได้สามสิบเจ็ดปี (347 ปีก่อน ค.ศ.) และได้ทิ้งงานเขียนไว้มากมายหลายหลายสาขาวิชา ทั้งด้านวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ สัตววิทยา ตรรกศาสตร์ สุรทรียศาสตร์ การศึกษาด้านวรรณกรรมและการละคร ดนตรี การกล่าวปราศัย ภาษาศาสตร์ และสังคมศาสตร์ด้านการเมืองการปกครอง จนรวมกันเข้าเป็น ออร์กานอน (กรีกโบราณ: Ὄργανον) หรือ "ระบบ" (system) ความคิดที่ครบวงจรเป็นครั้งแรกในปรัชญาตะวันตก

นักปรัชญากรีกโบราณที่ยิ่งใหญ่ที่สุดคืออริสโตเติล เพลโต (อาจารย์ของอาริสโตเติล) และโสกราตีส (ที่แนวคิดของเขานั้นมีอิทธิพลอย่างสูงกับเพลโต) พวกเขาได้เปลี่ยนโฉมหน้าของปรัชญากรีก สมัยก่อนโสกราตีส จนกลายเป็นรากฐานสำคัญของปรัชญาตะวันตกในลักษณะปัจจุบัน โสกราตีสนั้นไม่ได้เขียนอะไรทิ้งไว้เลย ทั้งนี้เนื่องจากผลของแนวคิดปรากฏในบทสนทนาของเพลโตชื่อ เฟดรัส เราได้ศึกษาแนวคิดของเขาผ่านทางงานเขียนของเพลโตและนักเขียนคนอื่นๆ ผลงานของเพลโตและอริสโตเติลเป็นแก่นของปรัชญาโบราณ

ในสาขาวิทยาศาสตร์ อริสโตเติลได้ศึกษา กายวิภาคศาสตร์, ดาราศาสตร์, วิทยาเอ็มบริโอ, ภูมิศาสตร์, ธรณีวิทยา, อุตุนิยมวิทยา, ฟิสิกส์,และ สัตววิทยา   ในด้านปรัชญา อริสโตเติลเขียนเกี่ยวกับ สุนทรียศาสตร์, เศรษฐศาสตร์, จริยศาสตร์, การปกครอง, อภิปรัชญา, การเมือง, จิตวิทยา, วาทศิลป์ และ เทววิทยา   เขายังสนใจเกี่ยวกับ ศึกษาศาสตร์, ประเพณีต่างถิ่น, วรรณกรรม และ กวีนิพนธ์ ผลงานของเขาเมื่อรวบรวมเข้าด้วยกันแล้ว สามารถจัดว่าเป็นสารานุกรมของความรู้สมัยกรีก

  • ปรัชญาของอาริสโตเติล
  • อภิปรัชญาของอาริสโตเติล
  • ปรัชญาธรรมชาติของอาริสโดเติล
  • จิตวิทยาของอาริสโตเติล

ประวัติ

อาริสโตเติลเกิดเมื่อประมาณ 384 หรือ 383 ปีก่อนคริสตกาลที่เมืองสตากีรา (Stagira) ในแคว้นมาเซโดเนีย (Macedonia) ซึ่งเป็นแคว้นที่แห้งแล้งทางตอนเหนือสุดชองทะเลเอเจียน (Aegaeen Sea) ของประเทศกรีก เป็นบุตรชายของนายนิโคมาคัส (Nicomachus) ซึ่งมีอาชีพทางการแพทย์ประจำอยู่ที่เมืองสตาราเกีย และยังเป็นแพทย์ประจำพระองค์ของพระเจ้าอมินตัสที่ 2 (King Amyntas II) แห่งมาเซโดเนีย

ในวัยเด็กนั้นผู้ที่ให้การศึกษาแก่อริสโตเติลคือบิดาของเขานั้นเองซึ่งเน้นหนักไปในด้านธรรมชาติวิทยา เมื่อเขาอายุได้ 18 ปีก็ได้เดินทางไปศึกษาต่อกับปรัชญาเมธีผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดในยุคนั้นคือ เพลโต ในกรุงเอเธนส์ (Athens) ในระหว่างการศึกษาอยู่กับเพลโต 20 ปีนั้นทำให้อริสโตเติลเป็นนักปราชญ์ที่ลือนามต่อมาจากเพลโต ต่อมาเมื่อเพลโตถึงแก่กรรมในปี 347 ปีก่อนคริสต์ศักราช อริสโตเติลจึงเดินทางไปรับตำแหน่งเป็นพระอาจารย์ของพระเจ้าอเล็กซานเดอร์ ในปี 343 - 342 ก่อนคริสต์ศักราช ต่อมาในปี 336 ก่อนคริสต์ศักราช พระเจ้าอเล็กซานเดอร์ได้ขึ้นครองราชสมบัติต่อจากพระเจ้าฟิลิป พระองค์จึงได้พระราชทานทุนให้แก่อริสโตเติลเพื่อจัดตั้งโรงเรียนที่สตากิราชื่อไลเซียม (Lyceum)

ในการทำการศึกษาและค้นคว้าของอริสโตเติลทำให้เขาเป็นผู้รอบรู้สรรพวิชา และได้เขียนหนังสือไว้มากมายประมาณ 400 - 1000 เล่ม ซึ่งงานต่าง ๆ ที่ได้เขียนขึ้นมานั้น ได้มีอิทธิพลต่อความเชื่อในศาสนาคริสต์จวบจนกระทั่งยุคกลางหรือยุคมืด ซึ่งมีเวลาประมาณ 1,500 ปีเป็นอย่างน้อย

คำสอน

คำสอนที่น่าสนใจของอริสโตเติลได้แก่ ความเชื่อที่ว่าโลกเรานี้ประกอบด้วยธาตุต่างๆ 4 ธาตุ ได้แก่ ดิน น้ำ ลม และไฟ

ในเรื่องเกี่ยวกับจักรวาลนั้นอริสโตเติลเข้าใจว่า โลกเราเป็นศูนย์กลางของจักรวาลโดยมีดวงดาวต่าง ๆ รวมทั้งดวงอาทิตย์โคจรรอบ ๆ สวรรค์นั้นอยู่นอกอวกาศ โลกอยู่ด้านล่างลงมา น้ำอยู่บนพื้นโลก ลมอยู่เหนือน้ำ และไฟอยู่เหนือลมอีกทีหนึ่ง ธาตุต่าง ๆ ของโลกจะเปลี่ยนแปลงเสมอ แต่ทว่าธาตุที่ประกอบเป็นสวรรค์นั้นจะไม่เปลี่ยนแปลงจะมีรูปร่างเช่นนั้นตลอดไป ซึ่งคำสอนต่อมาในปี ค.ศ. 1609 โจฮันน์ เคปเลอร์ (Johann Kepler) ได้ตั้งกฎของเคปเลอร์ ซึ่งเป็นการประกาศว่า โลกเราโคจรรอบดวงอาทิตย์เป็นวงรี เป็นการลบล้างความเชื่อเกี่ยวกับจักรวาลของอาริสโตเติล

และในอีกเรื่องที่น่าสนใจไม่แพ้กันคือ กรณีของวัตถุสองอย่างที่มีน้ำหนักไม่เท่ากัน จะตกลงถึงพื้นไม่พร้อมกันตามหลักของอริสโตเติล ซึ่งกาลิเลโอ ได้ทำการพิสูจน์ต่อหน้าสาธารณชนที่หอเอนแห่งปิซาว่าเป็นคำสอนที่ไม่จริงในปี ค.ศ. 1600

แต่อย่างไรก็ตาม ทฤษฎีของอริสโตเติลทางด้านชีววิทยานั้นเป็นที่ยกย่องกันมาก เพราะเขาได้ทำการศึกษาเกี่ยวกับชีวิตของสัตว์ต่างๆ เช่น ปลา และพวกสัตว์เลื้อยคลานและได้ทำการบันทึกไว้อย่างละเอียดมาก เขาได้แบ่งสัตว์ออกเป็น 2 พวกใหญ่ คือ พวกมีกระดูกสันหลัง (Vertebrates) และพวกไม่มีกระดูกสันหลัง (Invertebrates) นับว่าอริสโตเติลเป็นผู้บุกเบิกความรู้ทางด้านนี้จนได้รับการยกย่องว่าเป็นนักธรรมชาติวิทยาคนแรกของโลก

อ้างอิง

  1. ราชบัณฑิตยสถาน, พจนานุกรมศัพท์ปรัชญา อังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน, พิมพ์ครั้งที่ 4, 2548, หน้า 144

บรรรณานุกรม

Éditions anciennes

Les éditions anciennes d’Aristote les plus notables sont celles de :

  • [ไม่ได้กำหนด] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ไม่มีข้อความ (ช่วยเหลือ) (en grec). Alde Manuce, Venise (1495-1498), in-fol. Venise, Alde Manuce. 5 parties en 7 volumes. Œuvres complètes à l'exception de la Rhétorique et de la Poétique, publiées par le même Alde Manuce en 1508 dans un recueil de traités de rhétorique.
  • Sylburg (Francfort, 1585-86), toutes en grec
  • Guillaume Duval, (Paris, 1619 et 1654), in-fol., grec-latin
  • [ไม่ได้กำหนด] ข้อผิดพลาด: {{Lang}}: ไม่มีข้อความ (ช่วยเหลือ), Bekker et Brandis, grec-latin, avec un choix de commentaires, édition de l’Académie de Berlin, (Berlin, 1830-1836), 4 vol. in-4. T. I et II : les deux premiers volumes, qui contiennent les œuvres d'Aristote, servent de base pour toutes les références au texte d'Aristote : la pagination et les notations de colonnes et lignes en sont reproduites dans toutes les éditions scientifiques. Ces ouvrages sont disponibles en ligne : Aristotelis opera, tome 1 et tome 2. Les tomes 3, 4 et 5 contiennent des traductions latines de la Renaissance et des scholies : Aristotelis opera, tome 3, tome 4 et tome 5.
  • La Collection Didot, (1848-1860). T. IV : Scholia in Aristotelem, 1836 : extraits de commentaires en grec. T. V, 1870 : Aristotelis fragmentaแม่แบบ:Lien web. ; Index aristotelicus par Hermann Bonitz.
  • Commentaires sur Aristote : Commentaria in Aristotelem Graeca (CAG), édition de l'Académie de Berlin, 1882-1909, 23 vol. : Alexandre d'Aphrodise, Ammonios (fils d'Hermias), Jean Philopon, Thémistios, Simplicios, etc., Walter de Gruyter, 1891, 919p. Missing parameter/s! (Template:P.)

Éditions de référence

  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found

Sources de l'article

  • (ฝรั่งเศส) ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found.
  • แม่แบบ:Article
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • แม่แบบ:Chapitre
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found.
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • แม่แบบ:Lien web
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found in ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • แม่แบบ:Article
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • Thomas De Koninck, Aristote, l'intelligence et Dieu, Paris, PUF, « Chaire Étienne Gilson », 2008
  • แม่แบบ:Article
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • แม่แบบ:Chapitre
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • แม่แบบ:Chapitre
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • แม่แบบ:Article
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found.
  • แม่แบบ:Chapitre.
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found.
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found.
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • แม่แบบ:Chapitre
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • ข้อผิดพลาด Lua ใน package.lua บรรทัดที่ 80: module 'Module:month translator/data' not found
  • แม่แบบ:Article
  • แม่แบบ:Article.
  • Knight, Kelvin. 2007. Aristotelian Philosophy: Ethics and Politics from Aristotle to MacIntyre, Polity Press.
  • Lewis, Frank A. 1991. Substance and Predication in Aristotle. Cambridge: Cambridge University Press.

แหล่งข้อมูลอื่น