ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อำเภอคำเขื่อนแก้ว"
บรรทัด 26: | บรรทัด 26: | ||
ปี พ.ศ. 2456 รัชกาลที่ 6 ทรงมีพระราชดำรัสว่า นามอำเภอในมณฑลอุบลซึ่งเรียกใช้ในราชการอยู่เวลานี้ ยังไม่เหมาะสมกับท้องที่ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนนามอำเภอเหล่านี้ใหม่ จึงมีการเปลี่ยนชื่ออำเภออุไทยยะโสธร เป็นอำเภอคำเขื่อนแก้ว (ซึ่งนำชื่อของเมืองคำเขื่อนแก้วเดิม อยู่ในฐานะการปกครองของเมืองเขมราฐมาตั้งเป็นนามอำเภอ) |
ปี พ.ศ. 2456 รัชกาลที่ 6 ทรงมีพระราชดำรัสว่า นามอำเภอในมณฑลอุบลซึ่งเรียกใช้ในราชการอยู่เวลานี้ ยังไม่เหมาะสมกับท้องที่ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนนามอำเภอเหล่านี้ใหม่ จึงมีการเปลี่ยนชื่ออำเภออุไทยยะโสธร เป็นอำเภอคำเขื่อนแก้ว (ซึ่งนำชื่อของเมืองคำเขื่อนแก้วเดิม อยู่ในฐานะการปกครองของเมืองเขมราฐมาตั้งเป็นนามอำเภอ) |
||
ปี พ.ศ. 2509 กระทรวงมหาดไทยได้แบ่งตำบลโพธิ์ไทร ตำบลโคกนาโก และตำบลกระจาย ของอำเภอคำเขื่อนแก้ว จัดตั้ง |
ปี พ.ศ. 2509 กระทรวงมหาดไทยได้แบ่งตำบลโพธิ์ไทร ตำบลโคกนาโก และตำบลกระจาย ของอำเภอคำเขื่อนแก้ว จัดตั้งเป็น[[อำเภอป่าติ้ว]]ในปัจจุบัน |
||
ปี พ.ศ. 2515 กระทรวงมหาดไทยได้จัดตั้งจังหวัดยโสธรขึ้น โดยแยกออกมาจากจังหวัดอุบลราชธานี และได้รวมเอาอำเภอคำเขื่อนแก้วมาขึ้นกับจังหวัดยโสธรตั้งแต่บัดนั้น ครั้งหนึ่งอำเภอคำเขื่อนแก้วเคยกลับมาใช้ชื่อว่า '''อำเภอลุมพุก''' และประชาชนทั่วไปก็มักใช้เรียกอำเภอคำเขื่อนแก้วว่าอำเภอลุมพุกตลอดมา |
ปี พ.ศ. 2515 กระทรวงมหาดไทยได้จัดตั้งจังหวัดยโสธรขึ้น โดยแยกออกมาจากจังหวัดอุบลราชธานี และได้รวมเอาอำเภอคำเขื่อนแก้วมาขึ้นกับจังหวัดยโสธรตั้งแต่บัดนั้น ครั้งหนึ่งอำเภอคำเขื่อนแก้วเคยกลับมาใช้ชื่อว่า '''อำเภอลุมพุก''' และประชาชนทั่วไปก็มักใช้เรียกอำเภอคำเขื่อนแก้วว่าอำเภอลุมพุกตลอดมา |
รุ่นแก้ไขเมื่อ 21:29, 8 กรกฎาคม 2562
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
อำเภอคำเขื่อนแก้ว | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Amphoe Kham Khuean Kaeo |
คำขวัญ: เมืองโบราณ ธารสองสาย ไก่รสเด็ด เมล็ดข้าวหอม | |
แผนที่จังหวัดยโสธร เน้นอำเภอคำเขื่อนแก้ว | |
พิกัด: 15°39′11″N 104°18′32″E / 15.65306°N 104.30889°E | |
ประเทศ | ไทย |
จังหวัด | ยโสธร |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 538.25 ตร.กม. (207.82 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2560) | |
• ทั้งหมด | 66,818 คน |
• ความหนาแน่น | 124.13 คน/ตร.กม. (321.5 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 35110, 35180 (เฉพาะตำบลนาคำ ดงแคนใหญ่ นาแก และแคนน้อย) |
รหัสภูมิศาสตร์ | 3504 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอคำเขื่อนแก้ว (ถนนแจ้งสนิท) ตำบลลุมพุก อำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร 35110 |
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย |
คำเขื่อนแก้ว เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดยโสธร ตั้งอยู่ทางตะวันออกของจังหวัด ห่างจากตัวจังหวัด 23 กิโลเมตร เป็นเมืองใหญ่อันดับ 3 รองจากอำเภอเมืองยโสธร และอำเภอเลิงนกทา มีจำนวนประชากรมากเป็นอันดับที่ 3 ของจังหวัดยโสธร อีกทั้งยังตั้งอยู่ในเส้นทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 23 (ถนนแจ้งสนิท) ตัดกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 2083 จึงเป็นชุมทางคมนาคมขนส่งที่สำคัญ คือ เส้นทางเชื่อมไปยังจังหวัดอุบลราชธานี (คำเขื่อนแก้ว-เขื่องใน-อุบลราชธานี) และเส้นทางเชื่อมไปยังจังหวัดศรีสะเกษ (คำเขื่อนแก้ว-มหาชนะชัย-ราษีไศล-อุทุมพรพิสัย-ศรีสะเกษ) อีกทั้งยังมีโบราณสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์คือ ปราสาทดงเมืองเตย , พระธาตุกู่จาน และกู่บ้านงิ้ว
ประวัติ
อำเภอคำเขื่อนแก้ว เดิมชื่อ บ้านลุมพุก เป็นชุมชนโบราณที่ตั้งบ้านเรือนอยู่บริเวณหนองลุมพุกใกล้กับวัดบูรพาราม ต่อมาวันที่ 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2440 ได้รวมหมู่บ้านที่อยู่ใกล้เคียงบ้านลุมพุกจัดตั้งขึ้นเป็นตำบลลุมพุก ขึ้นแขวงเมืองยโสธร บริเวณอุบลราชธานี
ปี พ.ศ. 2445 ได้ลดฐานะเมืองยโสธรลงเป็นอำเภอ แบ่งออกเป็น 2 อำเภอคือ บริเวณเมืองยโสธรเดิมให้เป็นอำเภอปจิมยะโสธร และบริเวณบ้านลุมพุกตั้งขึ้นเป็นอำเภออุทัยยะโสธรขึ้นกับจังหวัดอุบลราชธานี โดยมีหลวงยศเยศสุรามฤทธิ์ (ตา ไนยะกุล) เป็นนายอำเภอคนแรก
ปี พ.ศ. 2456 รัชกาลที่ 6 ทรงมีพระราชดำรัสว่า นามอำเภอในมณฑลอุบลซึ่งเรียกใช้ในราชการอยู่เวลานี้ ยังไม่เหมาะสมกับท้องที่ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนนามอำเภอเหล่านี้ใหม่ จึงมีการเปลี่ยนชื่ออำเภออุไทยยะโสธร เป็นอำเภอคำเขื่อนแก้ว (ซึ่งนำชื่อของเมืองคำเขื่อนแก้วเดิม อยู่ในฐานะการปกครองของเมืองเขมราฐมาตั้งเป็นนามอำเภอ)
ปี พ.ศ. 2509 กระทรวงมหาดไทยได้แบ่งตำบลโพธิ์ไทร ตำบลโคกนาโก และตำบลกระจาย ของอำเภอคำเขื่อนแก้ว จัดตั้งเป็นอำเภอป่าติ้วในปัจจุบัน
ปี พ.ศ. 2515 กระทรวงมหาดไทยได้จัดตั้งจังหวัดยโสธรขึ้น โดยแยกออกมาจากจังหวัดอุบลราชธานี และได้รวมเอาอำเภอคำเขื่อนแก้วมาขึ้นกับจังหวัดยโสธรตั้งแต่บัดนั้น ครั้งหนึ่งอำเภอคำเขื่อนแก้วเคยกลับมาใช้ชื่อว่า อำเภอลุมพุก และประชาชนทั่วไปก็มักใช้เรียกอำเภอคำเขื่อนแก้วว่าอำเภอลุมพุกตลอดมา
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอคำเขื่อนแก้วตั้งอยู่ทางตอนกลาง ค่อนไปทางใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอป่าติ้ว
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอหัวตะพาน (จังหวัดอำนาจเจริญ)
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเขื่องใน (จังหวัดอุบลราชธานี) และอำเภอมหาชนะชัย
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอพนมไพร (จังหวัดร้อยเอ็ด) และอำเภอเมืองยโสธร
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอคำเขื่อนแก้วแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 13 ตำบล 114 หมู่บ้าน ได้แก่
1. | ลุมพุก | (Lumphuk) | 8. | กู่จาน | (Ku Chan) | ||||||||
2. | ย่อ | (Yo) | 9. | นาแก | (Na Kae) | ||||||||
3. | สงเปือย | (Song Pueai) | 10. | กุดกุง | (Kud Kung) | ||||||||
4. | โพนทัน | (Phon Than) | 11. | เหล่าไฮ | (Lao Hai) | ||||||||
5. | ทุ่งมน | (Thung Mon) | 12. | แคนน้อย | (Khaen Noi) | ||||||||
6. | นาคำ | (Na Kham) | 13. | ดงเจริญ | (Dong Charoen) | ||||||||
7. | ดงแคนใหญ่ | (Dong Khaen Yai) |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอคำเขื่อนแก้วประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 14 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลคำเขื่อนแก้ว ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลลุมพุก
- เทศบาลตำบลดงแคนใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดงแคนใหญ่ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลลุมพุก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลุมพุก (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลคำเขื่อนแก้ว)
- องค์การบริหารส่วนตำบลย่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลย่อทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลสงเปือย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสงเปือยทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลโพนทัน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพนทันทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งมน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งมนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลนาคำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาคำทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลกู่จาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกู่จานทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลนาแก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาแกทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลกุดกุง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดกุงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเหล่าไฮ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเหล่าไฮทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลแคนน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแคนน้อยทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลดงเจริญ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดงเจริญทั้งตำบล
วัดสำคัญภายในตัวอำเภอ
- วัดบูรพาราม
- วัดคำเขื่อนแก้ว
- วัดป่าประชาอุทิศ
- วัดโนนหนองบัว
สถานที่ราชการสำคัญ
- ที่ว่าการอำเภอคำเขื่อนแก้ว
- โรงพยาบาลคำเขื่อนแก้ว
- สำนักงานที่ดินจังหวัดยโสธร สาขาคำเขื่อนแก้ว
- สำนักงานสรรพากรพื้นที่ สาขาคำเขื่อนแก้ว
- สำนักงานสาธารณสุขอำเภอคำเขื่อนแก้ว
- สำนักงานเกษตรอำเภอคำเขื่อนแก้ว
- สำนักงานสาธารณสุขอำเภอคำเขื่อนแก้ว
- สำนักงานการประถมศึกษาอำเภอคำเขื่อนแก้ว
- สำนักงานปศุสัตว์พื้นที่อำเภอคำเขื่อนแก้ว
- สถานีตำรวจภูธรคำเขื่อนแก้ว
- สถานีพัฒนาอาหารสัตว์ยโสธร
- การไฟ้ฟ้าส่วนภูมิภาค สาขาคำเขื่อนแก้ว
- ที่ทำการไปรษณีย์คำเขื่อนแก้ว รหัสไปรษณีย์ 35110
- ที่ทำการไปรษณีย์ดงแคนใหญ่ รหัสไปรษณีย์ 35180
สถานศึกษา
- โรงเรียนคำเขื่อนแก้วชนูปถัมภ์
- โรงเรียนกู่จานวิทยาคม
- โรงเรียนโพนทันเจริญวิทย์
- โรงเรียนสมเด็จพระญาณสังวร
- โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 28 จังหวัดยโสธร
สถานที่ท่องเที่ยว
- พระธาตุกู่จาน ตั้งอยู่ภายในวัดกู่จาน ตำบลกู่จาน อำเภอคำเขื่อนแก้ว เป็นปูชนียสถานที่สำคัญของประชาชนชาวจังหวัดยโสธรและจังหวัดใกล้เคียง ลักษณะเป็นเจดีย์ทรงบัวเหลี่ยมรูปทรงคล้ายพระธาตุพนมแต่มีขนาดเล็กกว่า ส่วนของฐานล่างรูปบัวคว่ำบัวหงายเตี้ยๆ รองรับฐานสูงรูปสี่เหลี่ยมเรียบต่อด้วยทรงบัวเหลี่ยม ประดับตกแต่งด้วยลวดลายประณีตสวยงามตามโบราณ และยอดพระธาตุทรงเหลี่ยมรองรับฉัตรซึ่งเป็นยอดบนสุด จากหลักฐานน่าจะสร้างขึ้นตามคตินิยมในการสร้างพระธาตุทั่วไป คือ เพื่อการบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ แต่ละปีจะมีการจัดพิธีสรงน้ำเพื่อรักษาประเพณีที่ดีงามเอาไว้
- ดงเมืองเตย ตั้งอยู่บ้านสงเปือย ตำบลสงเปือย อำเภอคำเขื่อนแก้ว ลักษณะสถาปัตยกรรมเป็นปราสาทก่ออิฐ ไม้สอปูนทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า หันหน้าไปทางทิศตะวันออก สูงประมาณ 1.7 เมตร กว้างประมาณ 5.0 เมตร ยาวประมาณ 5.5 เมตร ประกอบด้วยฐานชุดเขียง 4 ชั้น โดยฐานเขียงชั้นที่ 1 ย่อมุม 3 ช่วง และฐานเขียงชั้นที่ 2 ย่อมุม 2 ช่วง ซึ่งฐานเขียงแต่ละชั้นจะมีขนาดลดหลั่นขึ้นไป ถัดจากฐานเขียงขึ้นไปเป็นชุดฐานบัว บริเวณทางขึ้นด้านทิศตะวันออกติดกับฐานเขียงชั้นที่ 1 มีอัฒจรรย์ก่อเป็นรูปปีกกา 1 ชั้น ต่อจากอัฒจรรย์มีการก่ออิฐเป็นลานทางเดินด้านหน้า ยาวประมาณ 28 เมตร ด้านหน้าทางเดินมีการก่ออิฐเป็นรูปสี่เหลี่ยมหลายชั้น ส่วนบริเวณรอบปราสาทเป็นลานอิฐ
- กู่บ้านงิ้ว
- เจดีย์สังเวชนียสถาน วัดบ้านสงเปือย