เคมีโอลิมปิกระหว่างประเทศ

เหรียญรางวัลสำหรับการแข่งขันเคมีโอลิมปิก ครั้งที่ 29 ที่มอนทรีออล ประเทศแคนาดา

เคมีโอลิมปิกระหว่างประเทศ (อังกฤษ: International Chemistry Olympiad: IChO) เป็นการแข่งขันเคมีของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษา และเป็นหนึ่งในการแข่งขันโอลิมปิกวิชาการ โดยเริ่มจัดการแข่งขันครั้งแรกที่กรุงปราก ประเทศเชโกสโลวาเกีย ในปี พ.ศ. 2511 และได้จัดขึ้นเป็นประจำทุกปียกเว้นปี พ.ศ. 2514 ที่ได้มีการงดการจัดการแข่งขัน ประเทศส่วนใหญ่ที่เข้าร่วมการแข่งขันครั้งแรกมาจากโลกตะวันออก

ตราสัญลักษณ์ของการแข่งขันเคมีโอลิมปิกระหว่างประเทศ ครั้งที่ 47 ในปี พ.ศ. 2558 ณ กรุงบากู ประเทศอาเซอร์ไบจาน

ประวัติการแข่งขัน

การแข่งขันเคมีโอลิมปิกระหว่างประะเทศเริ่มต้นขึ้นครั้งแรกในเชโกสโลวาเกียเมื่อปี ค.ศ. 1968 โดยมีเป้าหมายให้มีจำนวนประเทศที่เข้าร่วมการแข่งขันมากขึ้นจนกระทั่งและเปลี่ยนเป็นการแข่งขันระหว่างประเทศในที่สุด โดยแรกเริ่มเชกโกวาเกียได้ส่งคำเชิญไปยังประเทศที่มีระบอบการปกครองแบบสังคมนิยม ยกเว้นโรมาเนีย แต่ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1968 ความสัมพันธ์ทางการเมืองระหว่างเชโกสโลวาเกียกับสหภาพโซเวียตย่ำแย่ลง ทำให้มีเพียงโปแลนด์และฮังการีเท่านั้นที่ตอบรับและเข้าร่วมในการแข่งขันครั้งแรก

การแข่งขันครั้งแรก จัดขึ้น ณ กรุงปราก ระหว่างวันที่ 18-21 มิถุนายน ค.ศ. 1968 มีจำนวนประเทศที่เข้าร่วมการแข่งขันทั้งหมด 3 ประเทศ โดยมีตัวแทนประเทศละ 6 คน มีข้อสอบภาคทฤษฎี (Theoretical Problems) 4 ข้อ ในการแข่งขันครั้งนั้น ได้เริ่มมีข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการแข่งขันครั้งถัดไป ซึ่งการแข่งขันเคมีโอลิมปิก ครั้งที่ 2 จัดขึ้นในโปแลนด์ ครั้งนั้นบัลแกเรียได้ส่งตัวแทนเข้าร่วมการแข่งขันด้วย แต่จำนวนผู้เข้าแข่งขันได้ลดลงเหลือประเทศละ 5 คน และเริ่มมีการนำข้อสอบภาคปฏิบัติการ (Practical Problems) มาใช้ในการแข่งขันเป็นครั้งแรก ครั้งนั้น มีการเสนอให้ลดจำนวนตัวแทนประเทศลงเหลือประเทศละ 4 คน โดยการแข่งขันเคมีโอลิมปิก ครั้งที่ 3 จัดขั้นใน[ฮังการี

กฎข้อบังคับในการแข่งขัน

การแข่งขันเคมีโอลิมปิกกำหนดจำนวนนักเรียนที่จะเข้าร่วมแข่งขันจากแต่ละทีมไม่เกินทีมละ 4 คน และมี พี่เลี้ยง (Mentor) 2 คน (โดยหนึ่งใน 2 คนนี้จะถูกกำหนดให้เป็นหัวหน้าทีม) นักเรียนที่เข้าร่วมแข่งขันจะต้องมีอายุไม่เกิน 20 ปี และจะต้องยังไม่ไม่เข้าเรียนในสถาบันการศึกษาที่สูงกว่ามัธยมศึกษาตอนปลาย สำนักงานที่เป็นศูนย์ข้อมูลของการแข่งขันเคมีโอลิมปิกตั้งอยู่ที่ กรุงบราติสลาวา ประเทศสโลวาเกีย

ประเทศที่ต้องการเข้าร่วมการแข่งขันเคมีโอลิมปิก ต้องส่งผู้เข้าร่วมสังเกตการณ์ในการแข่งขันเคมีโอลิมปิกต่อเนื่อง 2 ครั้งก่อนที่จะส่งตัวแทนนักเรียนเข้าแข่งขัน ในการแข่งขันเคมีโอลิมปิก ครั้งที่ 47 ณ กรุงบากู ประเทศอาเซอร์ไบจาน มีจำนวนประเทศเข้าร่วมแข่งขันทั้งหมด 75 ประเทศโดยมีประเทศที่เข้าร่วมสังเกตการณ์จำนวน 4 ประเทศ

การแข่งขันประกอบด้วยการสอบ 2 ส่วน ได้แก่ การสอบภาคทฤษฎี (Theoretical Examination) และ การสอบภาคปฏิบัติ (Practical Examination) ซึ่งการสอบทั้งสองส่วนใช้เวลาอย่างละ 5 ชั่วโมง และจัดสอบแยกวัน โดยทั่วไปแล้วการสอบภาคปฏิบัติมักจัดขึ้นก่อนการสอบภาคทฤษฎี คะแนนข้อสอบภาคทฤษฎีคิดเป็น 60 คะแนน และข้อสอบภาคปฏิบัติคิดเป็น 40 คะแนน การสอบแต่ละส่วนคิดคะแนนแยกส่วนกันและผลการสอบทั้งหมดเป็นการคิดคะแนนรวมจากทั้งสองส่วน คณะกรรมการฝ่ายวิชาการซึ่งตั้งขึ้นโดยประเทศเจ้าภาพ จะเสนอคำถามที่ใช้เป็นข้อสอบซึ่งในการนี้คณะกรรมการโอลิมปิกระหว่างประเทศซึ่งประกอบด้วยพี่เลี้ยงทั้ง 2 คนจากแต่ละประเทศที่เข้าร่วมแข่งขันจะทำการวิพากษ์ข้อสอบจากนั้นจะแต่ละประเทศจะแปลจากข้อสอบฉบับภาษาอังกฤษเป็นภาษาที่เหมาะสมสำหรับนักเรียนของประเทศตนเอง

นักเรียนที่เข้าร่วมแข่งขันจะได้รับข้อสอบฉบับแปลตามความต้องการของผู้สอบ ภาระการแปลข้อสอบจากภาษาอังกฤษจะเป็นหน้าที่ของพี่เลี้ยง หลังจากการตรวจข้อสอบและให้คะแนนโดยคณะกรรมการจากประเทศเจ้าภาพแล้ว ก่อนมอบรางวัล พี่เลี้ยงจากแต่ละประเทศจะวิพากษ์เกี่ยวกับการให้คะแนนให้เป้นไปด้วยความยุติธรรม อย่างไรก็ตาม เนื่องจากพี่เลี้ยงได้เห็นและทบทวนข้อสอบที่ใช้ในการแข่งขันก่อนที่จะส่งต่อให้นักเรียนในวันสอบ การสื่อสารระหว่างพี่เลี้ยงกับกับนักเรียนถูกกีดกันอย่างเข้มงวดโดยนักเรียนจะต้องมอบอุปกรณ์สื่อสาร อาทิ โทรศัพท์เคลื่อนที่และคอมพิวเตอร์วางตักให้กับผู้จัดการแข่งขัน

รายละเอียดของเนื้อหาที่ใช้ในการแข่งขันประกอบไปด้วยวิชาต่างๆในหลายๆแขนงของวิชาเคมี ได้แก่ เคมีอินทรีย์ เคมีอนินทรีย์ เคมีเชิงฟิสิกส์ เคมีวิเคราะห์ ชีวเคมี และสเปกโทรสโกปี ซึ่งเป็นเนื้อหาในระดับมัธยมศึกษาตอนปลายโดยทั่วไปหรืออาจจะสูงกว่า ทั้งนี้ประเทศเจ้าภาพต้องจัดเตรียม ข้อสอบตัวอย่าง (Preparatory Problems) ล่วงหน้า ซึ่งข้อสอบตัวอย่างนี้จะครอบคลุมหัวข้อเฉพาะต่างๆที่อาจจะมีเนื้อหาสูงกว่าระดับมัธยมศึกษา

การแข่งขันเคมีโอลิมปิกระหว่างประเทศ ปี 2016

การแข่งขันเคมีโอลิมปิกระหว่างประเทศ ครั้งที่ 48 เดิมจะจัดขึ้น ณ นครการาจี ประเทศปากีสถาน แต่ได้มีการเปลี่ยนประเทศเจ้าภาพอย่างกระทันหัน โดยจะจัดขึ้น ณ กรุงทบิลิซี ประเทศจอร์เจีย ทั้งนี้ เนื่องจากความกระชั้นชิด ทางคณะกรรมการวิชาการของประเทศเจ้าภาพได้เลือกข้อสอบตัวอย่างจากการแข่งขันเคมีโอลิมปิกระหว่างประเทศ ครั้งที่ 40 ณ กรุงบูดาเปสต์ ประเทศฮังการี มาใช้ภายใต้การอนุญาตตามกฎหมายลิขสิทธิ์ที่ถูกต้อง

รายชื่อประเทศเจ้าภาพการแข่งขันเคมีโอลิมปิกในอนาคต

ครั้งที่	เมืองที่จัดการแข่งขัน	ประเทศที่ตั้ง	วันที่จัดการแข่งขัน
50	ปรากและบราติสลาวา	เช็กเกีย และ สโลวาเกีย	19-29 กรกฎาคม 2561
51	ปารีส	ฝรั่งเศส	21-30 กรกฎาคม 2561
52	ยังไม่ระบุประเทศเจ้าภาพ
53	โอซะกะ	ญี่ปุ่น	ยังไม่ระบุ

รายชื่อประเทศเจ้าภาพการแข่งขันเคมีโอลิมปิกระหว่างประเทศที่ผ่านมา

ครั้งที่	เมืองที่จัดการแข่งขัน	ประเทศที่ตั้ง	วันที่จัดการแข่งขัน	ข้อสอบและข้อสอบตัวอย่าง
49	นครปฐม	ไทย	5-15 กรกฎาคม 2560	ข้อสอบตัวอย่าง
48	ทบิลิซี	จอร์เจีย	23 กรกฎาคม - 1 สิงหาคม 2559	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
47	บากู	อาเซอร์ไบจาน	20-29 กรกฎาคม พ.ศ. 2558	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
46	ฮานอย	เวียดนาม	20-29 กรกฎาคม พ.ศ. 2557	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
45	มอสโก	รัสเซีย	15-24 กรกฎาคมพ.ศ. 2556	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
44	วอชิงตัน ดี.ซี.	สหรัฐอเมริกา	21–30 กรกฎาคม พ.ศ. 2555	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
43	อังการา	ตุรกี	9–18 กรกฎาคม พ.ศ. 2554	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
42	โตเกียว	ญี่ปุ่น	19-28 กรกฎาคม พ.ศ. 2553	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
41	เคมบริดจ์	สหราชอาณาจักร	18-27 กรกฎาคม พ.ศ. 2552	ข้อสอบตัวอย่างภาคทฤษฎี ข้อสอบตัวอย่างภาคปฏิบัติ ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
40	บูดาเปสต์	ฮังการี	12-21 กรกฎาคม พ.ศ. 2551	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ คำถามที่ถูกคัดออกจากการแข่งขัน
39	มอสโก	รัสเซีย	15-24 กรกฎาคม พ.ศ. 2550	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
38	คย็องซัน	เกาหลีใต้	1-11 กรกฎาคม พ.ศ. 2549	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
37	ไทเป	ไต้หวัน	16-25 กรกฎาคม พ.ศ. 2548	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
36	คีล	เยอรมนี	18-27 กรกฎาคม พ.ศ. 2547	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
35	เอเธนส์	กรีซ	5-14 กรกฎาคม พ.ศ. 2546	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
34	โครนิงเงิน	เนเธอร์แลนด์	5-14 กรกฎาคม พ.ศ. 2545	ข้อสอบตัวอย่างภาคทฤษฎี ส่วนที่ 1 ข้อสอบตัวอย่างภาคทฤษฎี ส่วนที่ 2 ข้อสอบตัวอย่างภาคปฏิบัติ ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
33	มุมไบ	อินเดีย	6-15 กรกฎาคม พ.ศ. 2544	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
32	โคเปนเฮเกน	เดนมาร์ก	6-15 กรกฎาคม พ.ศ. 2543	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
31	กรุงเทพมหานคร	ไทย	4-11 กรกฎาคม พ.ศ. 2542	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
30	เมลเบิร์น	ออสเตรเลีย	5-14 กรกฎาคม พ.ศ. 2541	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
29	มอนทรีออล	แคนาดา	13-22 กรกฎาคม พ.ศ. 2540	ข้อสอบตัวอย่าง ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
28	มอสโก	รัสเซีย	14-23 กรกฎาคม พ.ศ. 2539	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
27	ปักกิ่ง	จีน	13-20 กรกฎาคม พ.ศ. 2538	ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
26	ออสโล	นอร์เวย์	3-11 กรกฎาคม พ.ศ. 2537	ข้อสอบภาคทฤษฎี ข้อสอบภาคปฏิบัติ
25	เปรูจา	อิตาลี	11-22 กรกฎาคม พ.ศ. 2536	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
24	วอชิงตัน ดี.ซี.	สหรัฐอเมริกา	11-22 กรกฎาคม พ.ศ. 2535	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
23	วูช	โปแลนด์	7-15 กรกฎาคม พ.ศ. 2534	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
22	ปารีส	ฝรั่งเศส	8-17 กรกฎาคม พ.ศ. 2533	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
21	ฮัลเลอ	เยอรมนีตะวันออก	2-10 กรกฎาคม พ.ศ. 2532	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
20	เอสโป	ฟินแลนด์	2-9 กรกฎาคม พ.ศ. 2531	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
19	แว็สเปรม	ฮังการี	6-15 กรกฎาคม พ.ศ. 2530	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
18	ไลเดิน	เนเธอร์แลนด์	6-15 กรกฎาคม พ.ศ. 2529	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
17	บราติสลาวา	เชกโกสโลวาเกีย	1-8 กรกฎาคม พ.ศ. 2528	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
16	แฟรงก์เฟิร์ต	เยอรมนีตะวันตก	1-10 กรกฎาคม พ.ศ. 2527	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
15	ตีมีโชอารา	โรมาเนีย	2-11 กรกฎาคม พ.ศ. 2526	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
14	สต็อกโฮล์ม	สวีเดน	3-12 กรกฎาคม พ.ศ. 2525	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
13	บูร์กัส	บัลแกเรีย	13-23 กรกฎาคม พ.ศ. 2524	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
12	ลินซ์	ออสเตรีย	13-23 กรกฎาคม พ.ศ. 2523	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
11	เลนินกราด	สหภาพโซเวียต	2-11 กรกฎาคม พ.ศ. 2522	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
10	ทอรูน	โปแลนด์	3-13 กรกฎาคม พ.ศ. 2521	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
9	บราติสลาวา	เชโกสโลวาเกีย	4-14 กรกฎาคม พ.ศ. 2520	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
8	ฮัลเลอ	เยอรมนีตะวันออก	10-19 กรกฎาคม พ.ศ. 2519	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
7	แว็สเปรม	ฮังการี	1-10 กรกฎาคม พ.ศ. 2518	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
6	บูคาเรสต์	โรมาเนีย	1-10 กรกฎาคม พ.ศ. 2517	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
5	โซเฟีย	บัลแกเรีย	1-10 กรกฎาคม พ.ศ. 2516	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
4	มอสโก	สหภาพโซเวียต	1-10 กรกฎาคม พ.ศ. 2515	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
งดจัด
3	บูดาเปสต์	ฮังการี	1-5 กรกฎาคม พ.ศ. 2513	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
2	คาโตวีตเซ	โปแลนด์	16-20 มิถุนายน พ.ศ. 2512	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ
1	ปราก	เชโกสโลวาเกีย	1-10 กรกฎาคม พ.ศ. 2511	ข้อสอบภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ

ดูเพิ่ม

• เคมีโอลิมปิกระดับชาติ