จักรพรรดินีโคจุง
จักรพรรดินีโคจุง | |
---|---|
![]() | |
| |
พระอิสริยยศ | จักรพรรดินีพันปีหลวง |
ราชวงศ์ | ญี่ปุ่น |
ข้อมูลส่วนพระองค์ | |
พระราชสมภพ | 6 มีนาคม พ.ศ. 2446 จังหวัดโตเกียว จักรวรรดิญี่ปุ่น |
สวรรคต | 16 มิถุนายน พ.ศ. 2543 (97 ปี) โตเกียว ประเทศญี่ปุ่น |
พระราชบิดา | เจ้าชายคุนิโยะชิ เจ้าชายคุนิ |
พระราชมารดา | ชิกะโกะ ชิมะซุ |
พระราชสวามี | จักรพรรดิโชวะ (2467–2532) |
พระราชบุตร |
จักรพรรดินีโคจุง (ญี่ปุ่น: 香淳皇后 โรมาจิ: kōjun kōgō; 6 มีนาคม พ.ศ. 2446 – 16 มิถุนายน พ.ศ. 2543) พระนามเดิม เจ้าหญิงนะงะโกะแห่งคุนิ (ญี่ปุ่น: 良子女王 โรมาจิ: Nagako Joō) เป็นพระจักรพรรดินีอัครมเหสีในจักรพรรดิโชวะ และเป็นพระราชมารดาในสมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ ถือเป็นจักรพรรดินีแห่งญี่ปุ่นที่ดำรงตำแหน่งยาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น[1] รวม 63 ปีเต็ม
พระองค์เป็นจักรพรรดินีพระองค์แรกของญี่ปุ่นที่ไม่ได้มาจากตระกูลฟุจิวะระ โดยทั้งจักรพรรดินีโชเก็งและจักรพรรดินีเทเมล้วนมาจากตระกูลฟุจิวะระทั้งสิ้น เมื่อจักรพรรดินีนะงะโกะเสด็จสวรรคต พระนางจึงได้รับการสถาปนาเป็น จักรพรรดินีโคจุง ซึ่งมีความหมายว่า ความบริสุทธิ์หอมหวาน[2]
เนื้อหา
ขณะทรงพระเยาว์[แก้]
เจ้าหญิงนะงะโกะ ประสูติ ณ กรุงโตเกียวเมื่อวันที่ 6 มีนาคม ปีเมจิที่ 36 (ค.ศ.1903,พ.ศ. 2446) เป็นพระธิดาคนที่ 3 จาก 6 พระองค์ ในเจ้าชายคุนิโยะชิ เจ้าคุนิ กับ ท่านหญิงชิกะโกะ ชิมะสึ พระองค์มีพระเชษฐา 2 พระองค์ พระขนิษฐา 2 พระองค์ และพระอนุชา 1 พระองค์ โดยในช่วงที่พระนางประสูติ เป็นช่วงที่วัฒนธรรมจากตะวันตกไหลบ่าเข้ามาในญี่ปุ่น เจ้าคุนิ พระบิดา ยังทรงเลี้ยงดูเจ้าหญิงนะงะโกะตามจารีตดั้งเดิมมาโดยตลอด โดยพระบิดาของเจ้าหญิงนะงะโกะ สืบเชื้อสายมาจากราชสกุลฟุชิมิ ซึ่งไม่ได้มาจากตระกูลฟุจิวะระ (มีตระกูลย่อย ได้แก่ ตระกูลโคโนะเอะ, อิชิโจ, นิโจ, คะซะสึคะซะ และคุโจ) ส่วนพระมารดาสืบเชื้อสายมาจากไดเมียว ทำให้เจ้าหญิงนะงะโกะ เป็นพระจักรพรรดินีพระองค์แรก ที่ไม่ได้มาจากตระกูลฟุจิวะระ[3]
หลังจากที่เจ้าหญิงนะงะโกะสำเร็จในระดับประถมศึกษา เจ้าหญิงทรงเข้าศึกษาต่อในโรงเรียนกะคุชูอิน (学習院) ซึ่งเป็นโรงเรียนของสตรีชั้นสูงของญี่ปุ่นในระดับนั้น มีสูงสุดถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โดยเจ้าหญิงนะงะโกะได้เข้ารับการศึกษาร่วมกับเจ้าหญิงมะซะโกะ นะชิโมะโตะ ซึ่งเป็นพระญาติ (ต่อมาเจ้าหญิงมะซะโกะ นะชิโมะโตะ ได้รับการสถาปนาเป็น เจ้าหญิงบังจา มกุฎราชกุมารีแห่งเกาหลี)
ระหว่างที่เจ้าหญิงนะงะโกะทรงศึกษาในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มกุฎราชมารฮิโระฮิโตะ ได้เสด็จประทับรถม้ามายังโรงเรียนกะคุชูอิน เพื่อหาสตรีชั้นสูงที่มาจากราชสกุลเป็นพระคู่หมั้น ซึ่งในเวลานั้นเจ้าหญิงนะงะโกะ ถือเป็นสตรีที่ถือว่ามีพระสิริโฉมพระองค์หนึ่ง แม้พระองค์จะสวมฉลองพระองค์เป็นกิโนโม และกระโปรงฮากามะ ซึ่งเป็นกระโปรงจับจีบแบบญี่ปุ่น รวบพระเกศาด้วยริบบิ้นสีขาว และถุงพระบาทสีดำ เมื่อมกุฎราชกุมารฮิโระฮิโตะทอดพระเนตรเห็น และให้ความสนพระทัยเจ้าหญิงนะงะโกะ[1] พระองค์ก็ตัดสินพระทัยที่จะเลือกมาเป็นพระคู่หมั้น[4] ซึ่งก่อนหน้านี้มกุฎราชกุมารฮิโระฮิโตะเคยรู้จักคุ้นเคยกับเจ้าหญิงนะงะโกะมาก่อนในสมัยอนุบาล ในสมัยประถมทั้งสองพระองค์ก็เคยเสวยพระกระยาหารกลางวันด้วยกัน แม้ในสมัยมัธยมโรงเรียนกะคุชูอินจะแยกเป็นฝ่ายชาย และฝ่ายหญิงก็ตาม
ทรงหมั้น[แก้]
พิธีหมั้นได้จัดขึ้นในเดือนมกราคม ค.ศ. 1919 เมื่อเจ้าหญิงนะงะโกะมีพระชนมายุ 14 พรรษา และศึกษาอยู่ในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 หลังจากนั้นเจ้าหญิงนะงะโกะต้องพักการเรียน เพื่อเข้ารับการศึกษา และรับการอบรมในการเตรียมสำหรับการอบรมที่มี ได้แก่ เรื่องกิริยามารยาท การวางพระองค์ในตำแหน่งสมเด็จพระจักรพรรดินี รวมไปถึงการจัดการดูแลภายในพระราชวัง และเรียนรู้ศิลปะต่างๆ เช่น การเล่นโกโตะ ทรงเปียโน การเต้นรำ เล่นเทนนิส และการใช้ดาบญี่ปุ่น หรือนางินาตะ สำหรับด้านวิชาการก็มีในด้านภาษา เช่น ภาษาญี่ปุ่น ภาษาอังกฤษ ภาษาฝรั่งเศส คณิตศาสตร์ และวิชาการทหาร
ในระหว่างการอบรม ได้มีการตรวจพบว่า พระเชษฐาของพระองค์เป็นตาบอดสี ทำให้เกิดเสียงคัดค้านในหมู่พระราชวงศ์ และชนชั้นสูง ถึงกับมีการกราบทูลให้สมเด็จพระจักรพรรดิไทโช พระราชบิดาในมกุฎราชกุมารให้เปลี่ยนตัวพระคู่หมั้นเสียใหม่ ทำให้เจ้าหญิงนะงะโกะต้องได้รับการอบรมยาวนานเพิ่มอีกถึง 4 ปี ขณะที่พระองค์อื่นๆ อบรมเพียง 2 ปีเท่านั้น แต่สมเด็จพระจักรพรรดิไทโชหาได้ทรงเชื่อในคำกราบทูลเหล่านั้น รวมไปถึงสมเด็จพระจักรพรรดินีเทเม พระราชมารดาในมกุฎราชกุมาร ซึ่งมีความโปรดปรานในตัวของเจ้าหญิงนะงะโกะมาก ก็แสดงพระองค์ปกป้องพระคู่หมั้นของพระโอรสอย่างแข็งขัน จนเสียงคัดค้านจึงหมดสิ้นไป แต่อย่างไรก็ตามเจ้าหญิงนะงะโกะต้องใช้เวลาถึง 6 ปี สำหรับการเตรียมตัวเป็นสมเด็จพระจักรพรรดินี[1]
อภิเษกสมรส[แก้]
ในที่สุด สำนักพระราชวังก็ประกาศกฎหมายเรื่องการอภิเษกสมรสระหว่างมกุฎราชกุมารฮิโระฮิโตะ กับเจ้าหญิงนะงะโกะ ซึ่งจะมีขึ้นในวันที่ 27 พฤศจิกายน ค.ศ. 1923 นับจากวันที่มีประกาศจากสำนักพระราชวังซึ่งมีขึ้นตั้งแต่วันที่ 10 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1921 และผ่านมาด้วยความเรียบร้อยมากว่าสองปี โดยเหลือเวลาเพียงสองเดือนก็จะถึงวันอภิเษกสมรส ขณะนั้นได้เกิดแผ่นดินไหวในแถบคันโต สร้างความเสียหายแก่ประชาชนชาวญี่ปุ่นเป็นอย่างมาก ทำให้ประชาชนไร้ที่อยู่อาศัยหลายล้านคน เพื่อเป็นการไว้อาลัยในเหตุการณ์ครั้งนี้ สำนักพระราชวังจึงได้เลื่อนกำหนดการอภิเษกสมรส เป็นวันที่ 26 มกราคม ค.ศ. 1924 หรืออีกประมาณหนึ่งเดือนเศษ ซึงการอภิเษกสมรสเป็นไปได้อย่างราบรื่น และมกุฎราชกุมารฮิโระฮิโตะได้ประกาศยกเลิกระบบนางห้ามที่อนุญาตให้ชนชั้นสูงมีพระสนมได้หลายคน โดยมกุฎราชกุมารได้ปลดปล่อยพระสนม 39 พระองค์ โดยที่จะมีพระมเหสีเพียงพระองค์เดียว และเจ้าหญิงนะงะโกะ ได้รับการสถาปนาเป็น มกุฎราชกุมารีนะงะโกะ[2]
พระราชโอรส-ธิดา[แก้]
สมเด็จพระจักรพรรดินีนะงะโกะ ได้ทรงให้การประสูติกาลเจ้าหญิงหลายพระองค์ตลอดเวลากว่าสิบปี ในการครองคู่กับสมเด็จพระจักรพรรดิโชวะ ทำให้เกิดเสียงซุบซิบนินทาเกี่ยวกับการสืบทอดราชบัลลังก์ จนในปี พ.ศ. 2476 สมเด็จพระจักรพรรดินีนะงะโกะได้ให้พระประสูติกาลพระโอรสพระองค์แรกคือมกุฎราชกุมารอะกิฮิโตะ[1]
- เจ้าหญิงชิเงะโกะ เจ้าเทะรุ (ญี่ปุ่น: 照宮成子 โรมาจิ: เทะรุโนะมิยะ ชิเงะโกะ) ประสูติเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2468 เสกสมรสกับเจ้าชายโมะริฮิโระแห่งฮิงะชิกุนิ ต่อมาพระสวามีของเจ้าหญิงชิเงโกะได้ถูกสหรัฐอเมริกาถอดพระยศเป็นสามัญชน เจ้าหญิงชิเงะโกะจึงเป็นนางชิเงะโกะ ฮิงะชิกุนิ (ญี่ปุ่น: 東久邇成子) มีโอรส-ธิดา 5 คน และสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2504
- เจ้าหญิงซะชิโกะ เจ้าฮิซะ (ญี่ปุ่น: 久宮祐子 โรมาจิ: ฮิซะ-โนะ-มิยะ ซะชิโกะ) ประสูติ 10 กันยายน พ.ศ. 2470 พระราชธิดาองค์ที่สอง โดยต่อมาอีก 4 เดือนหลังจากพระประสูติกาล พระธิดาองค์น้อยนี้ก็มีพระอาการพระโลหิตเป็นพิษ โดยต่อมา 2 เดือน เจ้าหญิงซะชิโกะจึงสิ้นพระชนม์อย่างสงบ เมื่อวันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2471
- เจ้าหญิงคะซุโกะ เจ้าทะกะ (ญี่ปุ่น: 孝宮和子 โรมาจิ: ทะกะโนะมิยะ คะซุโกะ) ประสูติเมื่อวันที่ 30 กันยายน พ.ศ. 2472 ต่อมาเจ้าหญิงทากะได้เสกสมรสกับนายโทะชิมิชิ ทะคะสึตะซะ เจ้าทะกะจึงลาออกจากฐานันดรศักดิ์ และใช้พระนามเป็นนางคะซุโกะ ทะกะสึกะซะ และสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2532
- เจ้าหญิงอะสึโกะ เจ้าโยะริ (ญี่ปุ่น: 順宮厚子 โรมาจิ: โยะริโนะมิยะ อะสึโกะ) ประสูติ 7 มีนาคม พ.ศ. 2474 เจ้าโยะริได้เสกสมรสแล้วกับนายทะกะมะซะ อิเกะดะ เจ้าโยะริจึงลาออกจากฐานันดรศักดิ์ และใช้พระนามเป็น นางอะสึโกะ อิเกะดะ
- มกุฎราชกุมารอะกิฮิโตะ (ญี่ปุ่น: 継宮明仁 โรมาจิ: สึงุโนะมิยะ อะกิฮิโตะ) พระราชสมภพเมื่อวันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2476 ต่อมาพระองค์ได้เป็นสมเด็จพระจักรพรรดิแห่งญี่ปุ่นองค์ปัจจุบัน มีพระนามว่า สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ อภิเษกสมรสกับนางสาวโชดะ มิชิโกะ มีพระราชโอรส-ธิดา 3 พระองค์
- เจ้าชายมะซะฮิโตะ เจ้าโยะชิ (ญี่ปุ่น: 義宮正仁 โรมาจิ: โยะชิโนะมิยะ มะซะฮิโตะ) ประสูติเมื่อวันที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2478 ปัจจุบันทรงพระยศเป็น เจ้าฮิตะชิ (ญี่ปุ่น: 常陸宮 โรมาจิ: ฮิตะชิ โนะ มิยะ) ปัจจุบันเสกสมรสกับนางสาวสึงะรุ ฮะนะโกะ แต่ไม่มีโอรส-ธิดาด้วยกัน
- เจ้าหญิงทะกะโกะ เจ้าซุงะ (ญี่ปุ่น: 清宮貴子 โรมาจิ: ซุงะโนะมิยะ ทะกะโกะ) ประสูติเมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2482 ต่อมาเจ้าหญิงซุงะได้เสกสมรสกับนายฮิซะนะงะ ชิมะสึ เจ้าซุงะจึงลาออกจากฐานันดรศักดิ์เป็น นางทะกะโกะ ชิมะสึ มีโอรส 1 คน
สมเด็จพระจักรพรรดินี[แก้]

สมเด็จพระจักรพรรดินีเป็นพระจักรพรรดินีแห่งประเทศญี่ปุ่นพระองค์แรกที่เสด็จเยือนต่างประเทศ โดยได้เสด็จเยือนทวีปยุโรปเมื่อปี พ.ศ. 2514 เสด็จเยือนสหรัฐอเมริกาเมื่อปี พ.ศ. 2518
หลังจากสมเด็จพระจักรพรรดิโชวะเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2532 พระองค์ทรงดำรงพระอิสริยยศเป็น สมเด็จพระจักรพรรดินีพันปีหลวง[2] ในงานพระราชพิธีพระบรมศพของพระราชสวามี สมเด็จพระจักรพรรดินีก็มิได้เสด็จไป เนื่องด้วยพระสุขภาพที่ไม่เอื้ออำนวย และหลังจากการปรากฏพระองค์ครั้งสุดของสมเด็จพระจักรพรรดินีเมื่อปี พ.ศ. 2531 พระองค์ก็มิได้เสด็จปรากฏพระองค์ที่ไหนอีกเลย ขณะที่พระองค์ก็ดำรงพระยศพระพันปีหลวงได้ยาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์ ทำลายสถิติของสมเด็จพระจักรรดินีคันชิซึ่งสิ้นพระชนม์เมื่อ 873 ปีที่แล้ว[1]
สมเด็จพระจักรพรรดินีนะงะโกะ พระพันปีหลวง เสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 16 มิถุนายน พ.ศ. 2543 สิริพระชนมายุได้ 97 พรรษา หลังจากพระราชพิธีพระบรมศพ สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะได้ทรงอัญเชิญพระศพไปที่ สวนฮะจิโอจิ กรุงโตเกียวเคียงข้างพระราชสวามีของพระองค์
หลังจากการสวรรคตของสมเด็จพระพันปีหลวง สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะได้สถาปนาพระนามสมเด็จพระจักรพรรดินีนะงะโกะ พระพันปีหลวง ขึ้นเป็น สมเด็จพระจักรพรรดินีโคจุง โดยพระศพถูกเก็บไว้ที่สุสานหลวงมุซะชิโนะ โนะ ฮิงะชิ โนะ มิซะซะงิ ใกล้สุสานหลวงมุซาชิโนะของพระราชสวามี[2]
พระอิสริยยศ[แก้]
- พ.ศ. 2446 - 2469 เจ้าหญิงนะงะโกะ (นะงะโกะ โจ)
- พ.ศ. 2467 - 2469 มกุฎราชกุมารีแห่งญี่ปุ่น (โคไตชิ ชินโนฮิ)
- พ.ศ. 2469 - 2532 จักรพรรดินี (โคโง)
- พ.ศ. 2532 - 2543 จักรพรรดินีพันปีหลวง (โคไตโง)
- (พระนามหลังการสวรรคต) สมเด็จพระจักรพรรดินีโคจุง
เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]
เครื่องขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติคุณรุ่งเรืองยิ่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ (ม.จ.ก.)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.)
พระราชบุตร[แก้]
พระนาม | ประสูติ | สิ้นพระชนม์ | เสกสมรส | พระราชนัดดา | |
---|---|---|---|---|---|
ชิเงะโกะ ฮิงะชิกุนิ | 6 ธันวาคม พ.ศ. 2468 | 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2504 | 10 ตุลาคม พ.ศ. 2486 | โมะริฮิโระ ฮิงะชิกุนิ | โนะบุฮิโกะ ฮิงะชิกุนิ ฟุมิโกะ โอะมุระ โมะโตะฮิโระ มิบุ นะโอะฮิโกะ ฮิงะชิกุนิ ยูโกะ ฮิงะชิกุนิ |
เจ้าหญิงซะชิโกะ เจ้าหญิงฮิซะ | 10 กันยายน พ.ศ. 2470 | 8 มีนาคม พ.ศ. 2471 | |||
คะซุโกะ ทะกะสึกะซะ | 30 กันยายน พ.ศ. 2472 | 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2532 | 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2493 | โทะชิมิชิ ทะกะสึกะซะ | |
อะสึโกะ อิเกะดะ | 7 มีนาคม พ.ศ. 2474 | 10 ตุลาคม พ.ศ. 2496 | ทะกะมะซะ อิเกะดะ | ||
จักรพรรดิอะกิฮิโตะ | 23 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | 10 เมษายน พ.ศ. 2502 | มิชิโกะ โชดะ | มกุฎราชกุมารนะรุฮิโตะ เจ้าชายฟุมิฮิโตะ เจ้าชายอะกิชิโนะ ซะยะโกะ คุโระดะ | |
เจ้าชายมะซะฮิโตะ เจ้าชายฮิตะชิ | 28 ธันวาคม พ.ศ. 2478 | 30 กันยายน พ.ศ. 2507 | ฮะนะโกะ สึงะรุ | ||
ทะกะโกะ ชิมะซุ | 2 มีนาคม พ.ศ. 2482 | 3 มีนาคม พ.ศ. 2503 | ฮิซะนะงะ ชิมะซุ | โยะชิฮิซะ ชิมะซุ |
พงศาวลี[แก้]
พงศาวลีของจักรพรรดินีโคจุง | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
อ้างอิง[แก้]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Downer, Lesely. Obituary: "Nagako, Dowager Empress of Japan," The Guardian (London). 17 June 2000.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Imperial Household Agency: Empress Kojun
- ↑ Large, Stephen S. Emperor Hirohito and Shōwa Japan: Political Biography, pp. 25-26.
- ↑ Connors, Leslie. (1987). The Emperor's Adviser: Saionji Kinmochi and Pre-war Japanese Politics, pp. 79-80.
ดูเพิ่ม[แก้]
- มานพ ถนอมศรี. ราชา-ราชินีที่โลกไม่ลืม. กรุงเทพฯ:ฐานบุ๊คส์, 2552. หน้า 351-365
- Connors, Leslie. (1987). The Emperor's Adviser: Saionji Kinmochi and Pre-war Japanese Politics. London: Routledge. 10-ISBN 0-709-93449-1; 13-ISBN 978-0-7099-3449-3
- Koyama, Itoko. (1958). Nagako, Empress of Japan (translation of Kogo sama). New York: J. Day Co. OCLC 1251689
- Large, Stephen S. (1992). Emperor Hirohito and Shōwa Japan: Political Biography. London: Routledge. 10-ISBN 0-415-03203-2; 13-ISBN 978-0-415-03203-2
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
![]() |
คอมมอนส์ มีภาพและสื่ออื่นๆ เกี่ยวกับ: จักรพรรดินีโคจุง |
- คุไนโจ สำนักพระราชวังญี่ปุ่น (อังกฤษ)
- BBC News: Japan mourns Empress Nagako
- BBC News: In pictures: Japan's imperial funeral
- Chicago Tribune: photo of Empress Nagako at White House during State Visit in 1975
ก่อนหน้า | จักรพรรดินีโคจุง | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
ซะดะโกะ คุโจ | ![]() |
จักรพรรดินีแห่งญี่ปุ่น (พ.ศ. 2469–2532) |
![]() |
มิชิโกะ โชดะ |
ซะดะโกะ คุโจ | ![]() |
พระพันปีหลวงแห่งญี่ปุ่น (พ.ศ. 2532–2543) |
![]() |
ไม่มี |
|