วิภพ

วิภพ หรือ วิภวะ เป็นศัพท์ที่ปรากฏในคัมภีร์ทางพระพุทธศาสนา เป็นศัพท์ที่สื่อความหมายในทางปรมัตถ์บัญญัติ (ความหลุดพ้นจากกิเลส) โดยปกติมักใช้คู่กับ วิภวตัณหา ซึ่งเป็นศัพท์หมายความในทางสมมุติบัญญัติ (ความไม่หลุดพ้นจากกิเลส)

วิภพ เมื่ออยู่ศัพท์เดียวแปลตรงตัวว่า ไม่มีภพ หรือ ความไม่มีอะไร หรือ ไม่มีความอยาก ตรงข้ามกับ ภพ ซึ่งแปลว่าความมีความเป็น (ความมีกิเลสตัณหา มีภพมีชาติ ซึ่งเป็นต้นเหตุของทุกข์) ดังนั้นจึงมีผู้กล่าวว่าวิภพเป็นไวพจน์แห่งนิพพาน คือ เป็นสภาวะที่หลุดพ้น ไม่มีความอยาก หลุดพ้นเพราะไม่มีกิเลสตัณหา นั่นเอง

ดูเพิ่ม

• นิพพาน
• วิภวตัณหา