ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท"
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
| บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{ต้องการอ้างอิง}} |
{{ต้องการอ้างอิง}} |
||
{{กล่องข้อมูล สิ่งก่อสร้าง |
|||
| ชื่อสิ่งก่อสร้าง = พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท |
|||
| ชื่อภาษาอื่น = Phra Thinang Sangphet Prasat |
|||
| ภาพ = Sangphet Prasat (I).jpg |
|||
| คำบรรยายภาพ = พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท (จำลอง) ภายใน[[เมืองโบราณ]] |
|||
| สิ่งก่อสร้าง = พระที่นั่งภายใน[[พระบรมมหาราชวัง]] |
|||
| เมืองที่ตั้ง = [[อำเภอพระนครศรีอยุธยา]] [[จังหวัดพระนครศรีอยุธยา]] |
|||
| ประเทศที่ตั้ง = {{ธง|ไทย}} [[ประเทศไทย]] |
|||
| ปีสร้าง = พ.ศ. 1991 - 2031 (สร้างด้วยไม้ในตอนแรก) |
|||
| ผู้สร้าง = [[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑]] |
|||
| ปีรื้อ = ในปี พ.ศ. 2310 (ถูกทำลายลง) |
|||
| ปีบูรณะ = |
|||
| ผู้บูรณะ = |
|||
| แบบสถาปัตยกรรม = [[สถาปัตยกรรมไทย]] |
|||
| โครงสร้าง = ก่ออิฐถือปูน |
|||
| ขนาด = |
|||
| รายละเอียดอื่น = |
|||
| สถาปนิก = |
|||
| วิศวกร = |
|||
| ตกแต่งภายใน = |
|||
| สวน = |
|||
| ผู้ออกแบบผู้อื่น = |
|||
| รางวัล = |
|||
| สิ่งที่น่าสนใจ = |
|||
| พิกัดภูมิศาสตร์ = |
|||
| เว็บไซต์ = |
|||
| หมายเหตุ = ในปัจจุบันเหลือแต่ฐาน และกำแพงบางส่วนเท่านั้น |
|||
}} |
|||
[[ไฟล์:Sangphet Prasat (I).jpg|300px|right|thumb|พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท (จำลอง) ภายในเมืองโบราณ]] |
[[ไฟล์:Sangphet Prasat (I).jpg|300px|right|thumb|พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท (จำลอง) ภายในเมืองโบราณ]] |
||
'''พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท''' หรือ '''พระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาท''' คือ[[พระที่นั่งในประเทศไทย|พระที่นั่ง]]องค์หนึ่งในเขต[[พระราชวังโบราณ]] [[จังหวัดพระนครศรีอยุธยา]] สร้างขึ้นโดยพระราชดำริของ[[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]] ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่[[กรุงศรีอยุธยา]]เจริญรุ่งเรืองมาก เป็นศูนย์กลางแห่งอำนาจของ[[ราชอาณาจักรอยุธยา]] |
'''พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท''' หรือ '''พระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาท''' คือ[[พระที่นั่งในประเทศไทย|พระที่นั่ง]]องค์หนึ่งในเขต[[พระราชวังโบราณ]] [[จังหวัดพระนครศรีอยุธยา]] สร้างขึ้นโดยพระราชดำริของ[[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]] ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่[[กรุงศรีอยุธยา]]เจริญรุ่งเรืองมาก เป็นศูนย์กลางแห่งอำนาจของ[[ราชอาณาจักรอยุธยา]] |
||
พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท เคยใช้เป็นสถานที่ประกอบพิธีสำคัญของราชสำนักและเป็นที่รับแขกบ้านแขกเมืองของพระมหากษัตริย์ เช่น [[พระราชพิธีบรมราชาภิเษก]] รับราชทูต ฯลฯ แต่พระที่นั่งองค์นี้เสียหายทั้งองค์เมื่อ[[การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง|เสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ ๒]] ในปี |
พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท เคยใช้เป็นสถานที่ประกอบพิธีสำคัญของราชสำนักและเป็นที่รับแขกบ้านแขกเมืองของพระมหากษัตริย์ เช่น [[พระราชพิธีบรมราชาภิเษก]] รับราชทูต ฯลฯ แต่พระที่นั่งองค์นี้เสียหายทั้งองค์เมื่อ[[การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง|เสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ ๒]] ในปี พ.ศ. 2310 จนในปัจจุบันเหลือแต่ฐาน และกำแพงบางส่วนเท่านั้น |
||
== ประวัติ == |
== ประวัติ == |
||
ในรัชกาล[[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]] แห่ง[[ราชวงศ์สุพรรณภูมิ]] พระนครศรีอยุธยา กรุงศรีอยุธยาเป็นช่วงเวลาที่กำลังเจริญเติบโตเป็นมหานครขนาดใหญ่ พระองค์จึงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ย้ายพระราชวังที่ประทับซึ่งสร้างขึ้นตั้งแต่รัชกาล[[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑]] หรือ[[พระเจ้าอู่ทอง]] แห่ง[[ราชวงศ์อู่ทอง]] ไปสร้างใหม่ทางตอนเหนือติดกับกำแพงพระนคร และ แม่น้ำ ส่วนในเขตพระราชวังเดิมนั้นได้ทรงถวายให้เป็นเขตพุทธาวาส หรือ[[วัดพระศรีสรรเพชญ์]]ในปัจจุบัน เป็นที่เข้าใจกันว่าพระที่นั่งองค์แรกที่สร้างขึ้นในพระราชวังหลวงแห่งใหม่ก็คือ |
ในรัชกาล[[สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ]] แห่ง[[ราชวงศ์สุพรรณภูมิ]] พระนครศรีอยุธยา กรุงศรีอยุธยาเป็นช่วงเวลาที่กำลังเจริญเติบโตเป็นมหานครขนาดใหญ่ พระองค์จึงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ย้ายพระราชวังที่ประทับซึ่งสร้างขึ้นตั้งแต่รัชกาล[[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑]] หรือ[[พระเจ้าอู่ทอง]] แห่ง[[ราชวงศ์อู่ทอง]] ไปสร้างใหม่ทางตอนเหนือติดกับกำแพงพระนคร และ แม่น้ำ ส่วนในเขตพระราชวังเดิมนั้นได้ทรงถวายให้เป็นเขตพุทธาวาส หรือ[[วัดพระศรีสรรเพชญ์]]ในปัจจุบัน เป็นที่เข้าใจกันว่าพระที่นั่งองค์แรกที่สร้างขึ้นในพระราชวังหลวงแห่งใหม่ก็คือ พระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาท สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นระหว่างปี พ.ศ. 1991 - 2031 โดยเป็นไม้ แล้วค่อยเปลี่ยนเป็นอิฐทีหลัง |
||
ครั้นถึงแผ่นดิน[[สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ]] แห่ง[[ราชวงศ์บ้านพลูหลวง]] ทรงพระกรุณาฯ ดำรัสสั่งให้เจ้าพระยากลาโหมเป็นแม่กองทำการปฏิสังขรณ์พระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาทซึ่งชำรุดอยู่นั้น และโปรดเกล้าให้ปิดทองส่วนยอดทั้งหมด |
ครั้นถึงแผ่นดิน[[สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ]] แห่ง[[ราชวงศ์บ้านพลูหลวง]] ทรงพระกรุณาฯ ดำรัสสั่งให้เจ้าพระยากลาโหมเป็นแม่กองทำการปฏิสังขรณ์พระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาทซึ่งชำรุดอยู่นั้น และโปรดเกล้าให้ปิดทองส่วนยอดทั้งหมด |
||
พระที่นั่งองค์นี้เสียหายทั้งองค์เมื่อเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ ๒ ในปี |
พระที่นั่งองค์นี้เสียหายทั้งองค์เมื่อเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ ๒ ในปี พ.ศ. 2310 และทรุดโทรมตามกาลเวลา จนในปัจจุบันเหลือแต่ฐาน และ กำแพงบางส่วนเท่านั้น |
||
== การสร้างใหม่ == |
== การสร้างใหม่ == |
||
| บรรทัด 17: | บรรทัด 47: | ||
== ความงดงามในสายตาชาวต่างชาติ == |
== ความงดงามในสายตาชาวต่างชาติ == |
||
คณะราชทูต[[ลังกา]]ได้กล่าวถึงความงามของพระปราสาทองค์นี้ไว้ว่า |
คณะราชทูต[[ลังกา]]ได้กล่าวถึงความงามของพระปราสาทองค์นี้ไว้ว่า "เมื่อถึงเขตพระราชวัง เห็นปราสาทราชมณเฑียรที่ปิดทองอร่าม เจ้าพนักงานนำทูตานุทูตเข้าไปในพระราชวังผ่านประตู ๒ ชั้น ที่ประตูนั้นประดับประดาไปด้วยสีทอง เมื่อล่วงประตูชั้นที่สองเข้าไป ก็ถึงพระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาท สองข้างมุขเด็จพระที่นั่ง มีรูปภาพต่าง ๆ ตั้งไว้คือ รูป[[หมี]] [[ราชสีห์]] [[รากษส]] [[โทวาริก]] [[นาค]] [[พิราวะยักษ์]] รูปทั้งหลายเหล่านี้ปิดทองเหลืองอร่ามทั้งหมด ตรงรูปหมู่ขึ้นไปเป็นราชบัลลังก์ สูงประมาณ ๑๐ คืบ ([[พระที่นั่งบุษบกมาลา]]) ตั้งเครื่องสูงรอบ[[ราชบัลลังก์]]" จะเห็นได้ว่า พระที่นั่งองค์นี้นั้น มีพระที่นั่งบุษบกมาลา ซึ่งคล้าย ๆ กับ [[พระที่นั่งบุษบกมาลามหาจักรพรรดิพิมาน]] ใน[[พระบรมมหาราชวัง]] [[กรุงเทพมหานคร]] พระที่นั่งล้วนปิดทองทั้งองค์ งดงามมาก{{ต้องการอ้างอิงเฉพาะส่วน}} |
||
== พระที่นั่งจำลอง == |
== พระที่นั่งจำลอง == |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 18:23, 24 มีนาคม 2562
 | บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
| พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท | |
|---|---|
Phra Thinang Sangphet Prasat | |
.jpg) พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท (จำลอง) ภายในเมืองโบราณ | |
 | |
| ข้อมูลทั่วไป | |
| สถานะ | ถูกรื้อถอน |
| ประเภท | พระที่นั่งภายในพระบรมมหาราชวัง |
| สถาปัตยกรรม | สถาปัตยกรรมไทย |
| เมือง | อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา |
| ประเทศ |  ประเทศไทย |
| เริ่มสร้าง | พ.ศ. 1991 - 2031 (สร้างด้วยไม้ในตอนแรก) |
| รื้อถอน | ในปี พ.ศ. 2310 (ถูกทำลายลง) |
| ผู้สร้าง | สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ |
| ข้อมูลทางเทคนิค | |
| โครงสร้าง | ก่ออิฐถือปูน |
| ในปัจจุบันเหลือแต่ฐาน และกำแพงบางส่วนเท่านั้น | |
พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท หรือ พระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาท คือพระที่นั่งองค์หนึ่งในเขตพระราชวังโบราณ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สร้างขึ้นโดยพระราชดำริของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่กรุงศรีอยุธยาเจริญรุ่งเรืองมาก เป็นศูนย์กลางแห่งอำนาจของราชอาณาจักรอยุธยา
พระที่นั่งสรรเพชญปราสาท เคยใช้เป็นสถานที่ประกอบพิธีสำคัญของราชสำนักและเป็นที่รับแขกบ้านแขกเมืองของพระมหากษัตริย์ เช่น พระราชพิธีบรมราชาภิเษก รับราชทูต ฯลฯ แต่พระที่นั่งองค์นี้เสียหายทั้งองค์เมื่อเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ ๒ ในปี พ.ศ. 2310 จนในปัจจุบันเหลือแต่ฐาน และกำแพงบางส่วนเท่านั้น
ประวัติ
ในรัชกาลสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ แห่งราชวงศ์สุพรรณภูมิ พระนครศรีอยุธยา กรุงศรีอยุธยาเป็นช่วงเวลาที่กำลังเจริญเติบโตเป็นมหานครขนาดใหญ่ พระองค์จึงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ย้ายพระราชวังที่ประทับซึ่งสร้างขึ้นตั้งแต่รัชกาลสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ หรือพระเจ้าอู่ทอง แห่งราชวงศ์อู่ทอง ไปสร้างใหม่ทางตอนเหนือติดกับกำแพงพระนคร และ แม่น้ำ ส่วนในเขตพระราชวังเดิมนั้นได้ทรงถวายให้เป็นเขตพุทธาวาส หรือวัดพระศรีสรรเพชญ์ในปัจจุบัน เป็นที่เข้าใจกันว่าพระที่นั่งองค์แรกที่สร้างขึ้นในพระราชวังหลวงแห่งใหม่ก็คือ พระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาท สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นระหว่างปี พ.ศ. 1991 - 2031 โดยเป็นไม้ แล้วค่อยเปลี่ยนเป็นอิฐทีหลัง
ครั้นถึงแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ แห่งราชวงศ์บ้านพลูหลวง ทรงพระกรุณาฯ ดำรัสสั่งให้เจ้าพระยากลาโหมเป็นแม่กองทำการปฏิสังขรณ์พระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาทซึ่งชำรุดอยู่นั้น และโปรดเกล้าให้ปิดทองส่วนยอดทั้งหมด
พระที่นั่งองค์นี้เสียหายทั้งองค์เมื่อเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ ๒ ในปี พ.ศ. 2310 และทรุดโทรมตามกาลเวลา จนในปัจจุบันเหลือแต่ฐาน และ กำแพงบางส่วนเท่านั้น
การสร้างใหม่
ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์มีพระราชดำริที่จะฟื้นฟูกรุงเก่าขึ้นให้ดังเดิม ดั่งเช่นในสมัยกรุงศรีอยุธยายังเป็นราชธานีอยู่ โดยโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาทเป็นปราสาทแรกขึ้นใหม่ บนรากฐานเดิมในวังหลวง เพื่อให้เป็นที่ประดิษฐานคำจารึกพระปรมาภิไธยพระเจ้าแผ่นดินแห่งกรุงศรีอยุธยา แต่ก็ก่อสร้างไม่เสร็จ เนื่องจากสิ้นรัชกาลของพระองค์ ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชดำริให้เก็บรักษาพระราชวังหลวงไว้เป็นหลักฐานทางโบราณคดี ตามแบบนานาอารยประเทศในตะวันตกที่เก็บรักษาสิ่งโบราณไว้ จึงโปรดเกล้าให้รื้อที่สร้างไว้ออก แล้วสร้างพระมหาปราสาทชั่วคราวเพื่อการพระราชพิธีรัชมังคลาภิเษกแทน
ความงดงามในสายตาชาวต่างชาติ
คณะราชทูตลังกาได้กล่าวถึงความงามของพระปราสาทองค์นี้ไว้ว่า "เมื่อถึงเขตพระราชวัง เห็นปราสาทราชมณเฑียรที่ปิดทองอร่าม เจ้าพนักงานนำทูตานุทูตเข้าไปในพระราชวังผ่านประตู ๒ ชั้น ที่ประตูนั้นประดับประดาไปด้วยสีทอง เมื่อล่วงประตูชั้นที่สองเข้าไป ก็ถึงพระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาท สองข้างมุขเด็จพระที่นั่ง มีรูปภาพต่าง ๆ ตั้งไว้คือ รูปหมี ราชสีห์ รากษส โทวาริก นาค พิราวะยักษ์ รูปทั้งหลายเหล่านี้ปิดทองเหลืองอร่ามทั้งหมด ตรงรูปหมู่ขึ้นไปเป็นราชบัลลังก์ สูงประมาณ ๑๐ คืบ (พระที่นั่งบุษบกมาลา) ตั้งเครื่องสูงรอบราชบัลลังก์" จะเห็นได้ว่า พระที่นั่งองค์นี้นั้น มีพระที่นั่งบุษบกมาลา ซึ่งคล้าย ๆ กับ พระที่นั่งบุษบกมาลามหาจักรพรรดิพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง กรุงเทพมหานคร พระที่นั่งล้วนปิดทองทั้งองค์ งดงามมาก[ต้องการอ้างอิง]
พระที่นั่งจำลอง
เมืองโบราณได้จำลองพระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาทองค์แรกขึ้น จากซากผังอาคารพระที่นั่งในกรุงศรีอยุธยา ประกอบกับหลักฐานต่าง ๆ ทั้งของไทยและต่างประเทศ รวมไปถึงหลักฐานจากศิลปกรรมสมัยกรุงศรีอยุธยา สถานที่นี้ยังเป็นสถานที่รับรองสมเด็จพระราชินีนาถอลิซาเบธที่ ๒ แห่งสหราชอาณาจักร และพระราชสวามี เมืองโบราณได้จำลองออกมาได้อย่างงดงาม และเคยใช้เป็นสถานที่ถ่ายทำละครและภาพยนตร์หลายเรื่อง
กันตนา ได้จำลองพระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาทองค์ที่ ๒ ขึ้น ที่โรงถ่ายกันตนามูฟวี่ทาวน์ จังหวัดนครปฐม โดยใช้เป็นสถานที่ถ่ายละครของกันตนาเองเป็นส่วนใหญ่
ภายหลัง พร้อมมิตรโปรดักชั่น โดยหม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล ได้จำลองพระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาทองค์ที่ ๓ ขึ้น ที่โรงถ่ายพร้อมมิตรฟิล์มสตูดิโอ จังหวัดกาญจนบุรี โดยได้ใช้ถ่ายทำภาพยนตร์เรื่องตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
อ้างอิง
- วิไลรัตน์. 2546. กรุงศรีอยุธยา. อมรินทร์พริ้นติ้ง
| ในเกาะเมือง |  | |
|---|---|---|
| นอกเกาะเมือง | ||
| ส่วนอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง | ||
